Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η απόφαση της κυβέρνησης του Daniel Andrews να μην προχωρήσει με τη διεξαγωγή των Κοινοπολιτειακών Αγώνων του 2026 στη Βικτώρια.
Ο πολιτειακός πρωθυπουργός επικαλέστηκε το κόστος της διοργάνωσης, υποστηρίζοντας πως εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 6 δισ. δολ. αντί 2,6 δισ. δολ. που είχαν προβλεφθεί αρχικά.
«Θα μπορούσε να φτάσει και τα 7 δισεκατομμύρια δολάρια», είπε ο κ. Andrews, προσθέτοντας: «Δεν πρόκειται να πάρω χρήματα από νοσοκομεία και σχολεία προκειμένου να χρηματοδοτήσω μια διοργάνωση της οποίας το εκτιμώμενο κόστος θα είναι τριπλάσιο σε σχέση με ό,τι προϋπολογίστηκε πέρυσι».
Αντί των «2026 Commonwealth Games», είπε ο πρωθυπουργός, θα διατεθεί ένα πακέτο επενδύσεων ύψους 2 δισ. δολαρίων για την ανάπτυξη της Περιφέρειας.
Οι Αγώνες του 2026 επρόκειτο να είναι οι πρώτοι του είδους οι οποίοι θα διεξάγονταν σε πέντε διαφορετικές περιφερειακές τοποθεσίες: Geelong, Bendigo, Ballarat, Gippsland και Shepparton.
Οι μόνιμες αθλητικές εγκαταστάσεις που επρόκειτο να αποτελέσουν «κληροδοτήματα» των Αγώνων θα εξακολουθήσουν να κατασκευάζονται, ανέφερε ο κ. Andrews, ενώ, θα ενισχυθεί ένα Ταμείο για τον τουρισμό και η στήριξη του αθλητισμού σε επίπεδο κοινότητας για την Περιφέρεια.
Σε αυτό θα περιλαμβάνεται και ενίσχυση ύψους 1 δισ. δολαρίων για κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση:
«Όχι μόνο σε αυτές τις κεντρικές πόλεις (όπου θα γίνονταν οι Αγώνες), αλλά θα κατασκευαστούν τουλάχιστον 1.300 νέες κατοικίες σε ολόκληρη την Περιφέρεια», επεσήμανε ο κ. Andrews.
«Όταν οι Κοινοπολιτειακοί Αγώνες είχαν ανάγκη μια διοργανώτρια πόλη να παρέμβει την τελευταία στιγμή, ήμασταν πρόθυμοι να βοηθήσουμε, αλλά όχι με οποιοδήποτε τίμημα. Και όχι χωρίς ένα μεγάλο μόνιμο όφελος για την Περιφέρεια της Βικτώριας».
«Είναι πλέον ξεκάθαρο: περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια δολάρια για ένα 12ήμερο αθλητικό γεγονός είναι απλά πάρα πολλά. Είναι περισσότερο από το διπλάσιο του εκτιμώμενου οικονομικού οφέλους που θα έφερναν οι Αγώνες στην Πολιτεία μας».
Από την άλλη πλευρά, η Commonwealth Games Federation υποστήριξε ότι η κυβέρνηση της Βικτώριας δε συζήτησε μαζί της λύσεις πριν καταλήξει στην απόφαση ακύρωσης, ενώ διευθύνων σύμβουλος της Commonwealth Games Australia, Craig Phillips, ισχυρίστηκε ότι η προβλεπόμενη υπέρβαση του κόστους, κατά την άποψή του, ήταν «μεγάλη υπερβολή».
Η κυβέρνηση, είπε ο κ. Phillips, δεν εξέτασε σοβαρά άλλες επιλογές. «Αγνόησε τις συστάσεις για τη μεταφορά των εκδηλώσεων σε ειδικά κατασκευασμένα στάδια στη Μελβούρνη και παρέμεινε προσκολλημένη σε προσωρινές ακριβές εγκαταστάσεις στην Περιφέρεια».
Η απόφαση της ακύρωσης, πρόσθεσε, «έθεσε σε κίνδυνο» τη φήμη της Μελβούρνης διεθνώς ως «αθλητικής πρωτεύουσας της Αυστραλίας» και της Βικτώριας εν γένει.
Το κόστος της διακοπής του συμβολαίου των Αγώνων δεν έχει ακόμη διευθετηθεί, αλλά ο κ. Andrews δεσμεύτηκε ότι θα αποκαλυφθεί σε μεταγενέστερη ημερομηνία.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης στη Βικτώρια, John Pesutto έκανε λόγο για «εξευτελισμό» της Πολιτείας και επέκρινε έντονα την κυβέρνηση Andrews.
«Η Βικτώρια υπήρξε υπερήφανος ‘πρωταθλητής μεγάλων εκδηλώσεων’ και των παγκόσμιων γεγονότων», δήλωσε.
«Μπορούσαμε πάντα να βασιστούμε σε αυτό, αλλά σήμερα, με μια ξαφνική ακύρωση, χωρίς ουσιαστικά καμία διαβούλευση με κανέναν, ο Daniel Andrews και η Jacinta Allan προκάλεσαν ανυπολόγιστη ζημιά στη φήμη μας».
«Τι πάει στραβά υπό την ηγεσία του Daniel Andrews που βλέπει ένα ποσό 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων που επισημοποιήθηκε στον κρατικό προϋπολογισμό μόλις πριν από λίγες εβδομάδες να παραμερίζεται για ένα διογκωμένο ποσό 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων;».
Στη «συζήτηση» παρανέβη ο ομογενής Δήμαρχος Περθ, Βασίλης Ζεμπίλας (Basil Zempilas). Υποστήριξε ότι η Δυτική Αυστραλία θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και να αναλάβει τη διεξαγωγή των Κοινοπολιτειακών Αγώνων.
«Δεν έχεις συχνά μία δεύτερη ευκαιρία σαν και αυτή … Να πως πρέπει να κινηθούμε – θα πούμε στην Commonwealth Sport πόσα θα πληρώσουμε. Θα τους πούμε ‘ορίστε οι εγκαταστάσεις μας’. Θα ταιριάξετε εσείς τους Αγώνες σας βάσει αυτών που έχουμε. Το Περθ είναι στη ‘θέση του οδηγού’. Μας χρειάζονται», έγραψε στα social media.
«Και ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων που θα δαπανήσουμε, θα είναι για το χτίσιμο χωριών για να μένουν οι αθλητές, τα οποία, την επόμενη του τέλους των Αγώνων, θα γίνουν κατοικίες, κοινωνικής και προσιτής στέγασης για 8.000 κατοίκους της Δυτικής Αυστραλίας. Να αναλάβουμε τη διοργάνωση. Στη σωστή τιμή. Και κοινωνική στέγαση για 8.000 έως το 2026. Ας το κάνουμε».
Ο πρωθυπουργός της Δυτικής Αυστραλίας, Roger Cook, χαρακτήρισε πάντως τη διοργάνωση «καταστροφικά ακριβή».
«Η ανάλυσή μας ήταν σύμφωνη με την ανάλυση της κυβέρνησης της Βικτώριας ότι αυτό θα κόστιζε ένα σημαντικό ποσό χρημάτων και θα παρείχε πολύ μικρή απόδοση αυτής της επένδυσης, παρέχοντας ένα εξαιρετικά ακριβό … 12ήμερο αθλητικό φεστιβάλ», δήλωσε.
«Αυτό που θέλω να δω στη Δυτική Αυστραλία είναι συνεχείς επενδύσεις στα σχολεία και τα νοσοκομεία μας, διασφαλίζοντας ότι θα κάνουμε την Πολιτεία ένα εξαιρετικό μέρος για να ζει κανείς».
Παρόμοιες ήταν οι αντιδράσεις από άλλες κυβερνήσεις, με συνέπεια αρκετοί σχολιαστές να αναφέρουν ότι ο Daniel Andrews, μπορεί ακόμη και να «σκότωσε» τους Κοινοπολιτειακούς Αγώνες. Εξάλλου, με λιγότερα από τρία χρόνια να απομένουν, ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στο ημερολόγιο πολλών αθλητών βρίσκεται πλέον στον αέρα.
Σύμφωνα με την The Age, η «καμπάνα» των μαύρων μαντάτων ήχησε λίγο μετά τις 2 τα ξημερώματα (τοπική ώρα Μελβούρνης), όταν οι δικηγόροι της κυβέρνησης Andrews ενημέρωσαν τους «έκπληκτους ομολόγους τους» στην Commonwealth Games Federation στο Λονδίνο ότι η Βικτώρια καταγγέλλει το «συμβόλαιο φιλοξενίας» που είχε συνάψει πριν από λίγο περισσότερο από ένα χρόνο.
Η Commonwealth Games Australia, επίσημα, έμαθε για το «τέλος» έξι ώρες αργότερα. «Θα ήμουν πολύ προσεκτικός αν ήμουν ένας διεθνής αθλητικός οργανισμός που θα ερχόταν και θα έκανε δουλειές σε αυτή την Πολιτεία στο μέλλον», ανέφερε απογοητευμένος ο κ. Phillips, στα ΜΜΕ. Του είχε πει ψέματα η κυβέρνηση; «Δεν είμαστε σίγουροι σε αυτό το στάδιο», απάντησε.
Ανάλυση στο ABC επεσήμανε ότι από πλευράς προϋπολογισμού, η απόφαση να μη δαπανηθούν επιπλέον δισεκατομμύρια δολάρια σε υπερβάλοντα κόστη είναι σωστή, δεδομένης της επισφαλούς οικονομικής θέσης της Βικτώριας, με το δημόσιο χρέος να προβλέπεται ότι θα φτάσει τα 171 δισεκατομμύρια δολάρια σε τρία χρόνια. Περισσότεροι φόροι δεν θα κάνουν καλό σε κανέναν για ένα αθλητικό γεγονός που δεν έβρισκε ποιος θα το φιλοξενήσει.
Αλλά, προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα πώς φτάσαμε έως εδώ. Κυρίως πώς ο Daniel Andrews και οι συνεργάτες του έκαναν τόσο μεγάλο λάθος όσο αφορά στον προϋπολογισμό. Στη συνέντευξη Τύπου των κυβερνητικών αξιωματούχων για την ακύρωση των Αγώνων, το πρωί της Τρίτης ,ένας δημοσιογράφος ρώτησε: «ποιος δεν μπορεί να μετρήσει (σωστά);».
