Έλληνες και Αυστραλοί τίμησαν τον ρόλο της Λήμνου στην εκστρατεία της Καλλίπολης. Η ετήσια τελετή πραγματοποιήθηκε στην επέτειο της άφιξης των νοσοκόμων της Αυστραλίας στη Λήμνο τον Αύγουστο του 1915.
Αυτή ήταν η 8η επέτειος από τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Λήμνου Καλλίπολης (Lemnos Gallipoli Memorial) στο Albert Park, ένα άγαλμα που φιλοτεχνήθηκε από τον Peter Corlett OAM.
Το Μνημείο αποτελείται από το άγαλμα μιας νοσοκόμας και εκείνο ενός κουρασμένου ή τραυματισμένου στρατιώτη, τοποθετημένα πάνω σε ένα βάθρο σε χρώμα άμμου που αναπαριστά την ιδιαίτερη πέτρα της αρχαίας Πολιόχνης της Λήμνου, ενώ στη βάση του είναι χαραγμένα τα ονόματα των πόλεων και των χωριών του νησιού όπου περπάτησαν οι Anzacs.
Η επίσημη τελετή οργανώθηκε από την Επιτροπή και ανάμεσα στους συμμετέχοντες ήταν ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας, κ. Εμμανουήλ Κακαβελάκης, ο ομοσπονδιακός βουλευτής Macnamara, Josh Burns, ο πολιτειακός βουλευτής Bentleigh, Nick Staikos, η πολιτειακή βουλευτής Albert Park, Nina Taylor, η δήμαρχος Port Phillip, Heather Cunsolo, και οι δημοτικοί σύμβουλοι Christina Sirakoff, Marcus Pearl και Tim Baxter, ο Dean Lee από το Shrine of Remembrance, η Συνταγματάρχης (ε.α.) Jan McCarthy, από το Τμήμα Νοσηλευτών της RSL Victoria και ο Ταγματάρχης (ε.α.) Terry Kanelos, από το Ελληνικό Παράρτημα RSL Victoria. Επίσης, εκπρόσωποι των Australian Nurses Memorial Centre, Ελληνο-Αυστραλιανού Πολιτιστικού Συνδέσμου, Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ηλικιωμένων, Ελληνο-Αυστραλιανού Μνημείου (Australian Hellenic Memorial Foundation” και των Φίλοι Νεκροταφείου St Kilda. Η Πολυπολιτισμική Επιτροπή Βικτώριας (VMC) εκπροσωπήθηκε από την Επίτροπο Viv Nguyen και τον Αναπληρωτή Επίτροπο Bwe Thay.
Ως τελετάρχης, ο πρόεδρος της Επιτροπής Μνήμης Λήμνου Καλλίπολης, πολιτειακός γερουσιαστής Lee Tarlamis OAΜ, δήλωσε ότι η τελετή πραγματοποιήθηκε σε αναγνώριση του ρόλου της Λήμνου στην ιστορία των ANZAC της Αυστραλίας, για να τιμήσει τους χιλιάδες στρατιώτες και νοσηλευτές που υπηρέτησαν εκεί, τους Έλληνες που τους υποδέχθηκαν και εκείνους που παραμένουν στα πολεμικά νεκροταφεία του νησιού. Αναγνωρίζουμε τη φροντίδα που παρείχαν οι περισσότεροι από 130 Αυστραλοί νοσηλευτές και άλλο ιατρικό προσωπικό στους ασθενείς και τραυματίες της Χερσονήσου.
Ο κ. Ταρλάμης καλωσόρισε ιδιαίτερα τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές που ήταν και πάλι παρόντες. Ευχαρίστησε την Kate Merakos και τους μαθητές του Albert Park College καθώς και τον Louis Panagopoulos και τους μαθητές του Oakleigh Grammar για τη συμμετοχή τους στην τελετή.
Η δήμαρχος Port Phillip, Heather Cunsolo, απηύθυνε χαιρετισμό, λέγοντας ότι το Μνημείο αντιπροσωπεύει μέρος της ιστορίας του Port Phillip, καθώς πάνω από 7.500 κάτοικοι της περιοχής χρησιμοποίησαν τις κοντινές προβλήτες για να υπηρετήσουν στον πόλεμο, και πολλοί από αυτούς έφτασαν στη Λήμνο το 1915. Οι ίδιες αυτές προβλήτες θα υποδέχονταν τα κύματα των μεταπολεμικών Ελλήνων μεταναστών που έκαναν μια νέα ζωή στη Μελβούρνη και τη Βικτώρια.
Ο βουλευτής κ. Burns, δήλωσε πόσο υπερήφανος είναι που το Μνημείο Λήμνου Καλλίπολης βρίσκεται στην καρδιά της εκλογικής του περιφέρειας. Ως υποστηρικτής του έργου της Επιτροπής και τακτικός συμμετέχων στις ετήσιες εκδηλώσεις, αναφέρθηκε στους πολλούς ντόπιους που προσφέρθηκαν εθελοντικά και υπηρέτησαν στη Λήμνο κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, όπως ο αντισυνταγματάρχης Arthur Mitchell Wilson, ο στρατιώτης Albert Bent και ο δεκανέας George Knight.
Ο πολιτειακός βουλευτής Bentleigh, Nick Staikos, αναφέρθηκε στην προσωπική του επίσκεψη στη Λήμνο και στα πολεμικά της νεκροταφεία που φιλοξενούν περίπου 1.300 συμμαχικούς τάφους, λέγοντας ότι η ιστορία της Λήμνου και η σύνδεσή της με την ιστορία των ANZAC της Αυστραλίας είναι επίσης μια αντανάκλαση της πολυπολιτισμικής κοινωνίας της Βικτώριας.
Ο Γενικός Πρόξενος, Εμμανουήλ Κακαβελάκης, εξήρε το έργο της Επιτροπής για τη διάδοση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το ρόλο της Λήμνου στην εκστρατεία της Καλλίπολης, ευχαριστώντας για τη συνεχή έρευνα και το έργο μνήμης. Αναφέρθηκε επίσης στον ευρύτερο ρόλο των Ελλήνων στην εκστρατεία της Καλλίπολης, τονίζοντας τη συμμετοχή των Ελλήνων της Κρήτης και της Μικράς Ασίας στην εκστρατεία, ένας ρόλος που ελάχιστα εκτιμάται.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η ανάγνωση από τους μαθητές Molly Dalziel και Alexander Dahlberg του Albert Park College του ποιήματος της Vera Brittain “The Sisters Graves on Lemnos” που γράφτηκε μετά την επίσκεψή της το 1916 στους τάφους στο Πολεμικό Νεκροταφείο του Πορτιανού των δύο Καναδών νοσοκόμων που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της εκστρατείας της Καλλίπολης.
Η συνταγματάρχης (ε.α.) Jan McCarthy AARC ανέλαβε την επίσημη ανάγνωσηςτης Ωδής, με τον ταγματάρχη (ε.α.) Terry Kanelos OAM και τον Nick Kydas να βοηθούν στην υποστολή και έπαρση της Αυστραλιανής και της Ελληνικής σημαίας.
Φέτος, αρκετοί από όσους συμμετείχαν στην κατάθεση στεφάνων στην τελετή, υιοθέτησαν την πρόταση της Επιτροπής να καταθέσουν αντί στεφάνου ένα αντίτυπο του βιβλίου Lemnos & Gallipoli Revealed. Σε ειδικό για την περίσταση περιτύλιγμα αντίτυπα τοπυ βιβλίου θα δοθούν σε μαθητές ή Οργανισμούς για να συνεχίσουν να διαδίδουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με το ρόλο της Λήμνου στην εκστρατεία της Καλλίπολης.
Κλείνοντας την εκδήλωση, ο κ. Tarlamis επεσήμανε την πρόσφατη επίσκεψη του Αυστραλού Γενικού Κυβερνήτη στη Λήμνο, συνοδευόμενος από την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, για την έναρξη της δημιουργίας του νέου Μονοπατιού Μνήμης της Λήμνου, ένα έργο πολλών εκατομμυρίων δολαρίων που χρηματοδοτείται από την Αυστραλιανή Κυβέρνηση για την ενίσχυση των μνημειακών υποδομών στο νησί. Επισήμανε ότι αυτό προτάθηκε για πρώτη φορά από την Επιτροπή το 2018 για την ανέγερση του Μνημείου της Αυστραλιανής Προβλήτας βόρεια του Μούδρου, μια πρωτοβουλία που υποστηρίχθηκε από την Κυβέρνηση της Βικτώριας.
*Ο Jim Claven είναι ιστορικός, συγγραφέας, και γραμματέας της Επιτροπής Μνήμης Λήμνου Καλλίπολης, ο οποίος ερευνά εδώ και πολλά χρόνια την ελληνική σύνδεση με την ιστορία των ANZAC της Αυστραλίας και στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Έχει κάνει πολλές παρουσιάσεις για το θέμα, τόσο στην Αυστραλία όσο και στο εξωτερικό, και είναι συγγραφέας των βιβλίων Lemnos & Gallipoli Revealed, Grecian Adventure και του επερχόμενου Imbros & Gallipoli Revealed. Επικοινωνήστε μαζι του στο jimclaven@yahoo.com.au
