Δευτέρα 28 Αυγούστου, δέκατη ημέρα πυρκαγιών στον Έβρο με επίσκεψη από κυβερνητικό κλιμάκιο στον νομό.
Καθυστέρησαν λίγο να έρθουν δεν μπορείς να πεις.
Είχε προηγηθεί (μία μόλις μέρα πριν) η επίσκεψη του υπ. Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Ο κ. Κικίλιας όμως δεν βγήκε από το αεροδρόμιο (που βρίσκεται μόλις έξι χιλιόμετρα από το κέντρο της Αλεξανδρούπολης και σε «ξυστή» απόσταση από ένα από τα μέτωπα που έκαιγαν από την πρώτη μέρα).
Εκεί, σε αίθουσα του αεροδρομίου Δημόκριτος έγινε η σύσκεψη ενημέρωσής του από τοπικούς πολιτικούς εκπροσώπους.
Και από εκεί πέταξε για να δει πυρόπληκτες περιοχές, με ελικόπτερο «Super Puma».
Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΟYΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΠΕΡΙOΡΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜEΝΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤHΤΩΝ
Διαβάζω για αυτή την εναέρια «επίσκεψη» από απόσταση και αδυνατώ να σκεφτώ ένα ελαφρυντικό για τη σιγή ασυρμάτου μιας κυβέρνησης που έχει κατά τα άλλα έντονο επικοινωνιακό χαρακτήρα.
Να σημειώσω πως προσωπικά δεν έχω καμία αμφιβολία ότι την ίδια σιγή ιχθύος, την αιδήμονα, θα τηρούσε και η αντιπολίτευση αν βρισκόταν στη θέση της κυβέρνησης και τη βόλευε αυτή η στάση. Και τα άλλα κόμματα αν ποτέ βρισκόντουσαν στην ίδια θέση, μη γελιόμαστε και μην παρεξηγούμαστε.
Όπως δεν έχω αμφιβολία ότι όταν σβήσουν αυτές οι φωτιές (καθώς φαίνεται, μόνο όταν δεν υπάρχει κάτι άλλο να κάψουν), υπάρχει μία που θα μείνει άσβεστη.
Η φωτιά του διχασμού, των ιδεολογικών στρατοπέδων και των διώξεων ανθρώπων. Η φωτιά που ξεκινάει ως σπίθα στο μυαλό κάποιου – με τα δικά του βιώματα και τις δικές του προκαταλήψεις – και εξαπλώνεται με ταχύτητα που απαντάται μόνο σε συνθήκες έντονου καύσωνα όπως αυτού που γνωρίζει ο Έβρος τις τελευταίες μέρες.
Αυτή η φωτιά καίει τα μυαλά όλων μας, και σε κάποιους από εμάς καψαλίζει λογική και ανθρωπιά στο πέρασμά της.
Περισσότερα για αυτό παρακάτω. Προς το παρόν πάμε πίσω στη σιγή ιχθύος.
Τί σιωπή ήταν αυτή βρε αδερφέ. Εκκωφαντική. Στα δικά μου αυτιά τουλάχιστον. Δεν είμαι συνηθισμένη να βλέπω ελληνικά ρεκόρ να περνάνε ασχολίαστα στον τόπο μου.
Και η φωτιά στον Έβρο είναι μάλιστα ευρωπαϊκό ρεκόρ.
#EMSR686 #Alexandroupolis #Greece🇬🇷
Our #RapidMappingTeam has delivered its 2⃣nd Monitoring Product for the large #wildfire burning in East Macedonia and Thrace Region
With a total burnt area of 7⃣2⃣,3⃣4⃣4⃣ ha🔥, this wildfire is the largest recorded on 🇪🇺European soil in years pic.twitter.com/qXdxAmsRuK
— Copernicus EMS (@CopernicusEMS) August 24, 2023
Οι μεγαλύτερης έκτασης πυρκαγιές στην Ευρώπη, για τουλάχιστον την τελευταία 20ετία.
Από την περασμένη Πέμπτη είχε γίνει γνωστό ως συμπέρασμα ανάλυσης από το ευρωπαϊκό σύστημα πληροφόρησης Copernicus.
Κατέγραφαν 720.000 στρέμματα καμένης γης. (Πλέον έχουν ξεπεράσει τα 800.000).
Το αναπαρήγαγε σε tweet του ο Σλοβένος Επίτροπος της Ε.Ε. για τη Διαχείριση Κρίσεων. Το γράψανε και οι New York Times.
Αλλά στην Ελλάδα πέρα από την είδηση με τον πιασάρικο τίτλο δεν ακούσαμε πολλά από τους αιρετούς εκπροσώπους μας.
Έψαξα για να επιβεβαιώσω τί ειπώθηκε από επίσημα πολιτικά χείλη για αυτό το ρεκόρ. Ήμουν εκτός Ελλάδας εκείνο το διάστημα και σκέφτηκα ‘δεν μπορεί, διάγγελμα δεν έγινε, αλλά μάλλον θα μου ξέφυγαν οι κυβερνητικές δηλώσεις’.
Δεν βρήκα πολλά. Μία αναφορά εκείνες τις μέρες από τον Έλληνα πρωθυπουργό στην πρωτεύουσα του Ν. Έβρου, Αλεξανδρούπολη, αλλά για άλλο άσχετο λόγο.
Η αναφορά έγινε σε διάλογο με τον Αμερικανό γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ που είχε συναντηθεί με τον κ. Μητσοτάκη δύο μέρες πριν γίνει γνωστό το νέο ρεκόρ της Ελλάδας.
Συζητούσαν, μαθαίνουμε από απόσπασμα διαλόγου που δημοσιοποιήθηκε, για τη συνεργασία στο πλαίσιο της ισχύουσας αμυντικής συμφωνίας Ελλάδας-ΗΠΑ (που προβλέπει δύναμη αμερικανικών στρατευμάτων εγκατεστημένων από το 2021 σε στρατόπεδο της Αλεξανδρούπολης). Συζήτησαν, μαθαίνουμε, και για τη γεωστρατηγική σημασία των εγκαταστάσεων αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG στην πόλη.
Για τις φωτιές δεν συζήτησαν. Ή αν συζήτησαν δεν το μάθαμε.
Μενέντεζ: Πήγα στην Αλεξανδρούπολη και είναι εξαιρετική η εξέλιξη εκεί, υπό την ηγεσία σας.
Μητσοτάκης: Η πρόοδος είναι εντυπωσιακή.
Μενέντεζ: Εκτιμώ πως θα αποτελέσει γεωστρατηγικό κέντρο για την Ελλάδα, για την περιοχή, αλλά και για τους Συμμάχους. Θεωρώ πως έχει απεριόριστες δυνατότητες.
Οι «απεριόριστες δυνατότητες» του γεωστρατηγικού κέντρου της Αλεξανδρούπολης δεν βρήκαν χώρο να χωρέσουν στο μυαλό μου.
Ήταν κατειλημμένος από τις περιορισμένες μας δυνατότητες στην κατάσβεση καταστροφικών πυρκαγιών στον τόπο.
«ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΘΕΛΩ ΝΑ ΘΥΜΑΜΑΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΧΕΡΙΑ»
Και εννοώ φυσικά περιορισμένες από την πλευρά του επιτελικού κράτους.
Χαρακτηριστική είναι η ατάκα που κυκλοφορεί τις τελευταίες μέρες στο ίντερνετ σε γκρουπ Εβριτών για την υπηρεσία επικοινωνιών εκτάκτου ανάγκης του υπ. Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας.
«Τελικά όταν παίρνουμε μήνυμα από το 112 μένουμε ή φεύγουμε;»
Εννοώντας ότι το μήνυμα εκκένωσης (το οποίο σημειωτέον κάποιοι κάτοικοι – σύμφωνα με μαρτυρίες από διαφορετικές τοποθεσίες στον Έβρο – δεν λάμβαναν) στις φωτιές του Αυγούστου 2023 ειδώθηκε από πολλούς ως ένα κωδικοποιημένο ‘νίπτω τας χείρας μου᾽ από την πλευρά του κράτους.
«Φεύγεις και ξέχνα σπίτι, περιουσία, μαντρί, μελίσσια, ό,τι έχει ο καθένας. Ή μένεις με κίνδυνο, μήπως και σώσεις κάτι;», μου εξηγεί συμπολίτης το σαρκαστικό της ατάκας που μου διέφυγε σε πρώτη ανάγνωση.
Από την πλευρά των ανθρώπων που αγωνίστηκαν και αγωνίζονται ακόμη στον Έβρο, από πυροσβέστες μέχρι εθελοντές κατοίκους, η ανταπόκριση ξεπέρασε το όριο του εφικτού.
‘Χάρη στους ανθρώπους αυτούς σώθηκε ό,τι γινόταν να σωθεί’, είναι το μοναδικό ίσως συμπέρασμα για τις πυρκαγιές στο οποίο συμφωνούμε όλοι στον Έβρο. Αυτό και το από καρδιάς ευχαριστώ στους φανερούς και αφανείς ήρωες.
Μια συμπολίτισσα το αποτύπωνε με αυτά τα λόγια την περασμένη εβδομάδα στο Facebook:
«Ενώ η φωτιά καίει για 7η μέρα τον νότιο Έβρο, το μόνο που θέλω να θυμάμαι είναι τα χέρια. Χέρια που προσφέρουν, που παλεύουν με τις φλόγες, που μαγειρεύουν, που σκάβουν, που ανοίγουν τα σπίτια τους και τις επιχειρήσεις τους, που αγκαλιάζουν, που καθαρίζουν νοσοκομεία, που κουβαλάνε ζώα από καταφύγια, που κάνουν ό,τι μπορούν για να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί. Και ό,τι δεν μπορεί. Κι αυτό δεν είναι λίγο. #αλληλεγγύη #unitedwestand»
Η ΦΩΤΙA ΠΟΥ ΚΑIΕΙ ΛΟΓΙΚH ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙA
Αυτές τις μέρες είναι δύσκολο να βρεις μη διχαστικά λόγια στο διαδίκτυο και στις καθημερινές κουβέντες. Στον Έβρο αλλά και για τον Έβρο από όσους παρακολουθούν εξ αποστάσεως.
Από όλα τα ιδεολογικά στρατόπεδα.
Για γέλια θα ήταν αν δεν ήταν μόνο για κλάματα αυτό που εξιστορεί μαγαζάτορας στην Αλεξανδρούπολη.
«Με πήρε τηλέφωνο πελάτης και μου είπε ‘Θα᾽ρθεις να δείρουμε μετανάστες;’. Την ίδια μέρα, μου λέει άλλος πελάτης ‘Πάμε να δείρουμε φασίστες;’».
Η δεύτερη έκκληση ήταν λέει ο πελάτης για πλάκα. Λες και η βία είναι ποτέ αστεία.
Το πρώτο κάλεσμα όμως ήταν κυριολεκτικό.
Το κυνήγι μεταναστών είναι πραγματικότητα στον Έβρο. (Όπως και στη Ρόδο μαθαίνω από εκκλήσεις στο ίντερνετ).
Ντροπιαστική για όλους μας και με αναπόφευκτες ομοιότητες με πογκρόμ, ναζιστικές και άλλες διώξεις, πραγματικότητα.
Όσο πραγματικότητα είναι οι ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν, τα ζώα που κάηκαν, τα καμένα χωριά, οι χαμένες περιουσίες, η ανεπιστρεπτί καταστροφή του δάσους της Δαδιάς και σχεδόν κάθε πράσινης ανάσας στην περιοχή.
Όσο πραγματικότητα είναι η χρόνια υποχρηματοδότηση υπηρεσιών πυρόσβεσης και δασοπροστασίας. Ενδεικτικά, δύο από τα παραδείγματα που συζητούνται αυτές τις μέρες: 4.500 λιγότεροι πυροσβέστες από ότι προβλέπει το οργανόγραμμα του Σώματος, και πυροσβεστικά αεροπλάνα σχεδίασης 1960, όπως το Canadair CL-215 που συνετρίβη τον Ιούλιο στην Εύβοια και κόστισε τη ζωή σε δύο ανθρώπους.
Όσο πραγματικότητα είναι η ανιδιοτελής προσφορά των Εβριτών μπροστά στην χρόνια ανεπάρκεια αυτής και των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Το θυμάμαι ενώ ακούω για τον συντοπίτη που πήγε το Σαββατοκύριακο να βοηθήσει σε έργα στον Άβαντα, ένα από τα χειρότερα πληγέντα χωριά, να προλάβουν αναζωπυρώσεις.
Δεν μένει εκεί, δεν κατάγεται από εκεί. Ήξερε όμως να οδηγεί τρακτέρ και ανταποκρίθηκε στην έκκληση για βοήθεια. Γιατί αν δεν βοηθήσουν οι ντόπιοι…
Τί τον έκανε να διακόψει τις εργασίες; Έφυγε όταν είδε να δέρνουν μετανάστες.
Ξέρετε τί άλλο είναι πραγματικότητα;
Γραφικές και επικίνδυνες νοοτροπίες, όπως του συμπολίτη που παράτησε ξερά αγριόχορτα και εύφλεκτα μπάζα σε τοποθεσία στον Άβαντα μόλις μία μέρα αφότου τέθηκε υπό έλεγχο το μέτωπο στο χωριό.
Πραγματικότητα είναι και η κατάρριψη της κατηγορίας απόπειρας εμπρησμού σε βάρος των 9 μεταναστών με μοναδικό στοιχείο την κατάθεση του ανθρώπου που κατηγορείται για την αρπαγή τους και τον εγκλεισμό τους σε τρέιλερ.
Το αφήγημα όμως έχει ήδη στεριώσει για τα καλά.
«Μόνο ο Βελόπουλος από την Ελληνική Λύση νοιάστηκε και ήρθε εδώ να δει τι γίνεται», μου λέει υπάλληλος στο ψιλικατζίδικο σε κουβέντα στο πόδι.
Στην επίσκεψή του στον Έβρο ο κ. Βελόπουλος είχε δηλώσει μεταξύ άλλων:
«Η αλήθεια είναι ότι οι φωτιές δεν ήταν τυχαίες. Οι συλλήψεις και οι ανακοινώσεις της αστυνομίας επιβεβαιώνουν τους εμπρησμούς από χέρια παράνομων μεταναστών».
Έψαξα να δω τί εννοεί αλλά βρήκα μόνο τα επίσημα στοιχεία της αστυνομίας σχετικά με συλλήψεις στο πλαίσιο αυτοφώρου για εμπρησμούς σε αγροτικές και δασικές εκτάσεις μέχρι την τελευταία εβδομάδα.
Έφταναν τις 140, οι 23 εξ αυτών από πρόθεση.
Ξέρετε πόσοι από αυτούς ήταν μετανάστες που πέρασαν τα σύνορα;
Κανένας.
Βρήκα και ένα δελτίο τύπου από τον υπ. Πολιτικής Προστασίας κ. Κικίλια την ίδια μέρα που γνωστοποιήθηκε το ρεκόρ των πυρκαγιών του Έβρου.
Αλλά δεν μιλούσε για την άνευ ευρωπαϊκού προηγουμένου έκτασης φωτιά που κατέστρεψε ανεπανόρθωτα την περιοχή.
Δεν είχε κάποια αναφορά στα χρόνια προβλήματα πρόληψης των πυρκαγιών που πλήττουν κάθε χρόνο τη χώρα για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένων εμπρησμών, αλλά όποια κι αν είναι η αιτία αντιμετωπίζονται ανεπαρκώς.
Το δελτίο τύπου δεν ήταν καν για τον Έβρο. Ήταν για την Πάρνηθα.
Το θέμα του;
Αυτό που έχουν βρει μάλλον ότι μας κάνει να ξεχνάμε όλα τα υπόλοιπα.
Οι «αλητήριοι εμπρηστές».