«Η κυβέρνηση έχει στρατηγικό σχέδιο για τη διεκδίκηση των Γλυπτών του Παρθενώνα» ανέφερε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή της «Πλεύσης Ελευθερίας», Αλέξανδρου Καζαμία, στη Βουλή, σχετικά με τη «διεκδίκηση των Γλυπτών και την πρόσφατη αποκάλυψη της κλοπής χιλιάδων αντικειμένων από το Βρετανικό Μουσείο».
Η κα Μενδώνη, υπενθυμίζεται, με άρθρο-παρέμβαση στην εφημερίδα «Τα Νέα» τοποθετήθηκε στο ζήτημα των κλοπών περί των 2.000 αντικειμένων από το Βρετανικό Μουσείο και τα ζητήματα ασφάλειας που εγείρονται, σε διεθνές πλέον επίπεδο, για πολύτιμα εκθέματα που «φιλοξενούνται» στους χώρους του.
Επεσήμανε ότι αποτελεί «Πράξη Δικαιοσύνης η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα» και τόνιζε ότι «Πολύχρονη και διαρκής είναι η κακομεταχείριση και οι ζημίες των αριστουργημάτων του Φειδία στο Βρετανικό Μουσείο, ενώ η ‘φύλαξή’ τους εκεί αποδεικνύεται καταστροφική και επικίνδυνη».
Απαντώντας στην επίκαιρη ερώτηση, ανέφερε
Η υπουργός, τόνισε ότι «η κυβέρνηση παρακολουθεί από πολύ κοντά το θέμα της κλοπής στο Βρετανικό Μουσείο».
«Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι το Βρετανικό Μουσείο φροντίζει και φυλάσσει όχι μόνο τις ελληνικές συλλογές και τα Γλυπτά αλλά το σύνολο των συλλογών».
Είπε ότι «είναι μείζον θέμα να υπάρχει εν των έσω κλοπή» και «είναι φανερό ότι η συγκεκριμένη κλοπή που αποκαλύφθηκε στο Βρετανικό Μουσείο έχει με κρότο καταρρίψει και το τελευταίο επιχείρημα του Βρετανικού Μουσείου», καθώς έχει «κλονίσει τα επιχειρήματά του περί προστασίας, συντήρησης και φύλαξης του Βρετανικού οργανισμού».
«Οι υπεύθυνοι του Μουσείου δε φροντίζουν για την προστασία των συλλογών, ούτε λαμβάνουν τα προσήκοντα μέτρα ασφάλειας και φύλαξης. Η δήθεν προστασία που παρέχεται ήταν πάντα πλημμελής, ελλιπής και προβληματική ως προς τα αριστουργήματα του Φειδία».
Η αποκάλυψη αυτής της κλοπής, είπε η Υπουργός «ενισχύει τα επιχειρήματα μας».
Σχετικά με την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα ανέφερε πως «θα συνεχίσουμε με σθεναρό τρόπο τη διεκδίκησή τους», «το θέμα έχει τεθεί από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στον ομόλογό του, στο ανώτατο δυνατό επίπεδο», «δεν παρεκκλίνουμε σε καμία θέση από τις εθνικές μας γραμμές».
Σημείωσε πως είναι σαφές ότι «τα Παρθενώνια γλυπτά βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο ως προϊόν κλοπής, επομένως αυτό και μόνο το γεγονός δεν επιτρέπει να αποδεχθούμε τίποτα από αυτά που λέγονται από το Βρετανικό Μουσείο. Αυτό είναι κόκκινη γραμμή για εμάς».
Η θέση μας, είπε η κα Μενδώνη «ήταν και είναι ομόθυμη, σαφής και αμετάκλητη. Δεν αναγνωρίζει οποιοδήποτε δικαίωμα κυριότητας, νομής και κατοχής των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο καθώς θεωρούμε ότι είναι προϊόν καταστροφικής αρπαγής και κλοπής. Η Ελλάδα υποχρεούται και συνταγματικά και νομιμοποιείται ηθικά να αξιώνει και να επιδιώκει με κάθε νόμιμο και πρόσφορο μέσο την επιστροφή των Γλυπτών και την επανένωσή τους στο Μουσείο της Ακρόπολης. Είναι θέμα ηθικής τάξης και δικαιοσύνης».
Απαντώντας στο ερώτημα του βουλευτή γιατί δε δημοσιοποιείται η στρατηγική διεκδίκησης που ακολουθεί η Κυβέρνηση, η υπουργός υποστήριξε πως «είμαστε σε φάση διαπραγμάτευσης και κάτι τέτοιο θα ακύρωνε την ίδια τη στρατηγική» καθώς «από τη στιγμή που δημοσιοποιείται ένα σχέδιο παύει να αποτελεί στρατηγική»». Τόνισε όμως ότι «εργαζόμαστε αθόρυβα, με σοβαρότητα, υπευθυνότητα, ευαισθησία και αποτελεσματικότητα για να φτάσουν στον εθνικό μας στόχο. Και αυτό έχει αποδειχθεί από μια σειρά από γεγονότα».
Η Υπουργός ανέφερε πως «η στάση και η θέση της Ελλάδας έχει πλέον πάρει διεθνείς διαστάσεις».
Ο βουλευτής της «Πλεύσης Ελευθερίας», από την πλευρά του, σημείωσε ότι ανάμεσα στα κλοπιμαία του Βρετανικού Μουσείο φέρεται να περιλαμβάνονται και χρυσά ελληνικά κοσμήματα και ρώτησε την υπουργό «γιατί η κυβέρνηση αρκείται σε όσα ανακοινώνει το Βρετανικό Μουσείο και δεν προβαίνει σε άμεσο διάβημα στη Βρετανική Κυβέρνηση, ζητώντας σαφείς και πλήρεις διαβεβαιώσεις για το εάν υπήρχαν πράγματι ελληνικά κοσμήματα μεταξύ των κλοπιμαίων, πόσο και ποια ήταν αυτά».
Ανέφερε ότι η κλοπή αυτή «καταρρίπτει το επιχείρημα του Βρετανικού Μουσείου περί της ασφάλειας και της ακεραιότητας των αρχαιοτήτων» και αναρωτήθηκε «τι περιμένει η Κυβέρνηση για να ζητήσει ηχηρά την άμεση επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στη χώρα τους και να ξεκινήσει διεθνή εκστρατεία για την καλύτερη προστασία τους από τους κινδύνους που υπάρχουν από την παραμονή τους στο Βρετανικό Μουσείο».
Ο κ. Καζαμίας, παρατήρησε ότι σε πολλά ακόμα και διεθνή ΜΜΕ έχει προκαλέσει ερωτηματικά για τη σιωπή της ελληνικής Κυβέρνησης για την κλοπή στο Βρετανικό Μουσείο, όταν η Νιγηρία έθεσε το θέμα πολύ πιο σθεναρά. Επίσης, είπε ο βουλευτής ότι «η μυστική αυτή διπλωματία της διεκδίκησης που ακολουθεί η Κυβέρνηση κρατά για μακρύ χρονικό διάστημα κάτι που δημιουργεί ανησυχία».
ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
Στο μεταξύ, ένας πρώην επικεφαλής του Μουσείου Victor & Albert (V&A) του Λονδίνου, ο οποίος στο παρελθόν είχε προτείνει τη «κοινή χρήση» των Γλυπτών του Παρθενώνα με την Ελλάδα, αναλαμβάνει καθήκοντα προσωρινού διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου.
Σύμφωνα με τον Guardian, ο Σερ Μαρκ Τζόουνς θα αντικαταστήσει τον Χάρτβικ Φίσερ, ο οποίος παραιτήθηκε αφού αποκαλύφθηκε ότι χιλιάδες αντικείμενα είχαν κλαπεί από τη συλλογή του μουσείου. Σε εξέλιξη βρίσκεται αστυνομική έρευνα σχετικά.
Ο επικείμενος διορισμός του Τζόουνς στη θέση του διευθυντή – έστω και προσωρινά – έχει εντείνει εκ νέου τις εικασίες ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν περαιτέρω εξελίξεις στη μακρόχρονη διαμάχη με την Ελλάδα για τα αρχαία γλυπτά του Παρθενώνα.
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Observer» το 2002, ο Τζόουνς, τότε διευθυντής του V&A, υποστήριξε την ιδέα της «κοινής χρήσης» με την Ελλάδα.
Είχε πει: «Τα γλυπτά είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της εποχής μας: πρέπει να υπάρχει μια πιθανότητα ότι κάτι θα μπορούσε τώρα να λειτουργήσει για όλες τις πλευρές. Δεν μπορώ να πω σε ένα άλλο μουσείο πώς να συμπεριφερθεί σε αυτό το θέμα, αλλά πιστεύω ότι είναι δυνατόν να αναπτυχθούν συνεργασίες. Μπορεί να είναι καλό να εκτίθενται αντικείμενα σε διαφορετικά μέρη».
«Όπου υπάρχει μια ισχυρή πεποίθηση, υπάρχει και μια ευκαιρία, αν μπορεί να αναγνωριστεί. Δεν είναι απαραίτητα μια περίπτωση μεταβίβασης της κυριότητας ή επιστροφής των μαρμάρων για πάντα, αλλά όταν οι άνθρωποι πιστεύουν ότι τα πράγματα είναι πραγματικά σημαντικά, όπως οι Έλληνες και το Βρετανικό Μουσείο σε αυτή την περίπτωση, αυτό είναι πραγματικά καλό πράγμα. Η απάθεια είναι ο μεγάλος μας εχθρός».
Τον Ιανουάριο, το Βρετανικό Μουσείο επιβεβαίωσε ότι συμμετείχε σε «εποικοδομητικές συζητήσεις» με την Ελλάδα σχετικά με την επιστροφή – με τη μορφή «δανεισμού» – ορισμένων από τα Γλυπτά του Παρθενώνα.
Τον Μάρτιο, πάντως, ο Ρίσι Σουνάκ υποσχέθηκε ότι θα προστατεύσει τα Γλυπτά από το να επιστραφούν στην Ελλάδα.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει φροντίσει για τα Ελγίνεια μάρμαρα εδώ και γενιές», είπε, χρησιμοποιώντας μια εναλλακτική ονομασία που προέρχεται από τον Βρετανό κόμη, ο οποίος τα αφαίρεσε από την Ακρόπολη στις αρχές του 19ου αιώνα. «Η συλλογή του Βρετανικού Μουσείου προστατεύεται από το νόμο και δεν έχουμε σχέδια να την αλλάξουμε».
Σε δήλωσή του το Σάββατο, ο Τζορτζ Όσμπορν, πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, δήλωσε ότι ο Τζόουνς έλαβε την «ομόφωνη έγκριση» του συμβουλίου των διαχειριστών να αναλάβει προσωρινός διευθυντής, υπό την προϋπόθεση της έγκρισης του πρωθυπουργού.
«Ο Μαρκ είναι ένας από τους πιο έμπειρους και σεβαστούς διευθυντές μουσείων στον κόσμο και θα προσφέρει την ηγεσία που χρειάζεται το μουσείο αυτή τη στιγμή», δήλωσε.
«Είμαστε και οι δύο ξεκάθαροι ότι οι προτεραιότητές του είναι να επιταχύνει την καταλογογράφηση της συλλογής, να βελτιώσει την ασφάλεια και να ενισχύσει την υπερηφάνεια για την επιμελητική αποστολή του μουσείου».
