Ο Βρετανός, ελληνικής καταγωγής φωτογράφος Platon (Πλάτων Αντωνίου) συμμετέχει στη Διεθνή Μπιενάλε Φωτογραφίας του Ballarat (Ballarat International Foto Biennal), παρουσιάζοντας μερικά από τα πιο εμβληματικά έργα του.
Γεννημένος το 1968, ο Platon πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Πάρο και στη συνέχεια επέστρεψε στο Λονδίνο, όπου και σπούδασε.
«Η Ελλάδα είναι η πνευματική μου πηγή, επιστρέφω συνεχώς, τα παιδιά μου την επισκέπτονται τακτικά και το επόμενο έργο μου είναι ένα βιβλίο για την Ελλάδα», δήλωσε ο καλλιτέχνης στον «Νέο Κόσμο».
Οι γεμάτες συναίσθημα φωτογραφίες του Πλάτωνα με την κοκκώδη υφή, αντανακλούν τα διαπιστευτήριά του ως σχεδιαστής και συνδέονται με την καταγωγή του.
«Ο πατέρας μου ήταν αρχιτέκτονας και δούλευε με τον διάσημο Δοξιάδη».
Ο Κωνσταντίνος Αποστόλου Δοξιάδης, σχεδίασε το Ισλαμαμπάντ, τη νέα πρωτεύουσα του Πακιστάν και αργότερα έγινε γνωστός ως ο πατέρας της οικοδομικής.
Ο Platon ζει στη Νέα Υόρκη με τη σύντροφό του και τα παιδιά του και η στάση του απέναντι στους διάσημους και ισχυρούς, φαίνεται να έχει επηρεαστεί από έναν άλλο Έλληνα, τον μετρ της εικόνας στη δεκαετία του 1960 και κορυφαίο δημιουργό, Γιώργο Λόη.
Το έργο του Platon έχει γίνει εξώφυλλο σε 20 τεύχη του Time Magazine. Ξεκίνησε από τη βρετανική Vogue και αργότερα κλήθηκε να συμμετάσχει στο πολιτικό περιοδικό του αείμνηστου Τζον Κένεντι τζούνιορ, George.
Από το 2008 είναι μόνιμος φωτογράφος του New Yorker, όπου έχει δημιουργήσει φωτογραφικά δοκίμια μεγάλης κλίμακας, δύο από τα οποία κέρδισαν το βραβείο ASME το 2009 και το 2010.
Η δουλειά του έχει επίσης παρουσιαστεί στα περιοδικά Rolling Stone, Vanity Fair, Esquire, GQ και The Sunday Times Magazine.
ΟΛΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟ 5000 ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟΥ
Τα πορτρέτα του Platon για διάσημους και διαβόητους, ηγέτες, καλλιτέχνες, «θεούς» του αθλητισμού, είναι μοναδικά. Ο αέρας της εξουσίας και της επιρροής εξαφανίζονται σε «ένα 500ό του δευτερολέπτου», λέει ο καλλιτέχνης.
«Οι φωτογραφίες μου αντικατοπτρίζουν το πώς σε ένα 500ό του δευτερολέπτου, πιάνεις την κατάλληλη στιγμή… είναι πολύ αποκαλυπτικό, μπορείς να συλλάβεις την ανθρωπιά τους, να δεις και να μοιραστείς κάτι από το πνεύμα τους».
Ο Platon λέει ότι μπορεί να τους κάνει να νιώσουν «ευάλωτοι», όσο ισχυροί κι αν είναι.
Δεν εκφοβίζεται εύκολα και λέει ότι όλοι τους είναι «απλώς άνθρωποι».
«Αυτό που είναι τρομακτικό, είναι τα γύρω από αυτούς, το χτίσιμο, και τρέφω μια ‘υγιή’ περιφρόνηση για την εξουσία, δεν με επηρεάζει.
«Αν μπορέσω να μπω στο δωμάτιο, τότε γίνονται απλά ένας άνθρωπος και ξέρουν ότι δεν με τρομάζουν».
Ο Platon εισβάλλει στον κόσμο των ισχυρών και όλοι πρέπει να καθίσουν στο ίδιο ξύλινο κουτί και να κοιτάζουν στον ίδιο φακό.
«Η δουλειά μου έχει να κάνει με την ανθρώπινη επαφή- δεν έχει να κάνει με τη φωτογραφία. Δεν με ενδιαφέρει τόσο πολύ η φωτογραφία».
«Μερικές φορές είναι κάποιος με τεράστια δύναμη και μερικές φορές είναι κάποιος που του έχουν στερήσει τη δύναμη».
«Με ενδιαφέρει πολύ η ανθρώπινη σύνδεση και η προσπάθεια να κρατήσω έναν καθρέφτη στην κοινωνία και να δείξω στους ανθρώπους τι πραγματικά συμβαίνει αυτή τη στιγμή».
Στα πορτρέτα των ηγετών που έχει φωτογραφίσει ο Platon περιλαμβάνονται ο πρώην σκληροπυρηνικός πρόεδρος του Ιράν, Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ, ο δεξιός πρωθυπουργός (και πάλι) του Ισραήλ, Βενιαμίν Νετανιάχου, η ψεύτικη ελπίδα της Βενεζουέλας, ο αείμνηστος Χούγκο Τσάβες, ο (ισόβιος) πρόεδρος της Παλαιστινιακής Εθνικής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, ο πρώην πρωθυπουργός των Βρετανών Εργατικών, βασικό στέλεχος του «συνασπισμού των προθύμων» στην εισβολή στο Ιράκ, Τόνι Μπλερ, ο πρώην πρόεδρος της Ζιμπάμπουε, Ρόμπερτ Μουγκάμπε, που κατέστρεψε την οικονομία της χώρας, ο αείμνηστος Ιταλός πρωθυπουργός, λαϊκιστής δεξιός και ιδρυτής του κόμματος Forza Italia, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, και ο αείμνηστος Λίβυος δικτάτορας και χρηματοδότης της τρομοκρατίας, Μουαμάρ Καντάφι.
Το 2007 το πορτρέτο του Platon του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για το εξώφυλλο του περιοδικού Time «Person Of The Year» τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Φωτογραφίας Τύπου.
ΟΛΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΑ ΑΝΘΡΩΠΟΙ
Οι επικίνδυνοι και οι δωσίλογοι, οι καλοί και ευγενικοί, οι δημιουργικοί και εμπνευσμένοι, όλοι μοιάζουν με απλούς ανθρώπους. Θα μπορούσαν εξίσου εύκολα να είναι μπακάληδες, δάσκαλοι, ξαδέρφια ή παππούδες αντί να διοικούν στρατούς και έθνη.
Είναι δύσκολο να κρυφτείς όταν μια Hasselblad 553 ELX και ένας μακρύς φακός είναι στραμμένος στη φάτσα κάποιου, ανεξάρτητα από το ποιανού είναι αυτή η φάτσα.
«Όταν κάποιος βρίσκεται τόσο κοντά σε αυτό το πρόσωπο, εκείνο ξεχνάει τη δύναμή του».
Η δουλειά του για το New Yorker περιλαμβάνει την ορκωμοσία του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, τον αμερικανικό στρατό και το κίνημα των πολιτικών δικαιωμάτων.
Το 2011, ο Platon τιμήθηκε με το βραβείο Peabody για τη συνεργασία του με το περιοδικό The New Yorker και το Human Rights Watch για την κοινωνία των πολιτών της Ρωσίας.
«Θεωρώ ότι οι άνθρωποι που έχουν χάσει την εξουσία αποδεικνύονται οι πιο θαρραλέοι, οι πιο εμπνευσμένοι άνθρωποι που θα ήθελες ποτέ να γνωρίσεις», λέει ο κορυφαίος φωτογράφος.
Ο Platon συνεργάστηκε με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για να βοηθήσει όσους αγωνίζονται για δικαιοσύνη σε αυταρχικά κράτη, από τη Βιρμανία, μέχρι εκείνους που αγωνίστηκαν για περισσότερα δικαιώματα κατά τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης.
Το 2013 ίδρυσε τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «The People’s Portfolio» που καταγράφει τις ανθρωπιστικές προσπάθειες σε όλο τον κόσμο.
Οι φωτογραφίες του αφορούν θύματα και εξόριστους από τη Βιρμανία, Αιγύπτιους επαναστάτες και όσους αγωνίζονται κατά της καταπίεσης στη Ρωσία.
«Τότε κοιτάς κάποιον που έχει διαφύγει από την αδικία ή τον πόλεμο και σκέφτεσαι “Θεέ μου, ταξίδεψαν πέρα από τα σύνορα και κάτω από φρικτές συνθήκες, αυτό είναι πραγματική δύναμη”».
Ο Platon αφηγείται μια συγκλονιστική ιστορία, όπου βρέθηκε σε ένα νεκροτομείο στην Αριζόνα περιτριγυρισμένος από 300 αποσυντεθειμένα πτώματα γυναικών και παιδιών, που πέθαναν προσπαθώντας να έρθουν στην Αμερική μέσω της ερήμου.
«Κοιτάζω όλους τους πολιτικούς με τον πολιτικό τους λόγο για το ποια είναι τα σχέδιά τους για τη μετανάστευση, ακόμη και μέχρι σήμερα, αυτό συμβαίνει αυτή τη στιγμή.
«Πόσο ελαττωματικές είναι οι μεταναστευτικές τους πολιτικές και πόσο κακό είναι το αφήγημα που δημιουργούν για εμάς ως κοινωνία», λέει.
Ένας φωτογράφος που αποτυπώνει τον αντίκτυπο του πολέμου, της πείνας, της καταστροφής, της αδικίας, πρέπει κάποια στιγμή να σκληρύνει, πώς αλλιώς μπορεί να προχωρήσει; Πώς γίνεται τη μια μέρα να βρίσκεσαι σε ένα νεκροτομείο με αποσυντεθειμένα πτώματα παιδιών και γυναικών και την επόμενη μέρα σε ένα γραφείο της Νέας Υόρκης να επιλέγεις τι θα δημοσιεύσεις;
«Αυτό που μπορεί να αισθάνομαι εκείνη τη στιγμή δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτό που έχουν περάσει αυτοί οι άνθρωποι. Έχω μια δουλειά να κάνω και πρέπει να τηρήσω την υπόσχεση που έδωσα, να βγάλω την ιστορία τους στη δημοσιότητα με πιο ισχυρό τρόπο από ό,τι μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε άλλος».
Ο Platon λέει ότι δεν μπορεί να χάσει την ψυχραιμία του, «αν το κάνω, θα χάσω όλη την εμπιστοσύνη που μου δείχουν οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Πρόσφατα ο Platon άρχισε να δίνει δημόσιες διαλέξεις και έχει προσκληθεί ως κεντρικός ομιλητής στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, στο Yale, στο London School of Economics, στην National Portrait Gallery στο Λονδίνο και στο International Centre of Photography στη Νέα Υόρκη. Το περασμένο Σάββατο μίλησε στην Μπιενάλε στο Ballarat.
Ο Πλάτων Αντωνίου συμμετέχει στο βασικό πρόγραμμα της Διεθνούς Μπιενάλε Φωτογραφίας του Ballarat με το «People Power» από τις 26 Αυγούστου έως τις 22 Οκτωβρίου.