ΣΤΗ Μελβούρνη ευρισκόμενος, το πρωί της 18ης Σεπτεμβρίου 2023, έμαθα τα αποτελέσματα των εκλογών για το νέο αρχηγό της ελληνικής αξιωματικής αντιπολίτευσης στην πατρίδα μας Ελλάδα. Έτσι, ανεπαισθήτως -όπως το λέει ο ποιητής μας Καβάφης- μου ήρθαν στο νου τα λόγια του: «Ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι, να έφθασε ο καιρός, να φέρουμε Πολιτικό Αναμορφωτή».
Είναι λόγια ενός όχι και τόσο γνωστού του ποιήματος που θα διαβάσετε παρακάτω.
Το επίκαιρο και μάλλον διαχρονικό ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη “Εν μεγάλη ελληνική αποικία, 200 π.Χ.” μοιάζει με τη σημερινή εποχή στην Ελλάδα όπου η αντιπολίτευση είναι σχεδόν ανύπαρκτη μετά τις δύο συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις τον περασμένο Μάιο και Ιούνιο του 2023 και η άκρως μειωμένη παρουσία της στη Βουλή είναι μία εθνική ντροπή για την ελληνική Δημοκρατία. Άρα η χώρα χρειάζεται όντως έναν πολιτικό αναμορφωτή –ο οποίος φαίνεται ότι έρχεται την επόμενη Κυριακή- γιατί η καλή αντιπολίτευση κάνει καλύτερη και την κυβέρνηση.
Ο ποιητής με τη χρονική εντόπιση το 200 π.Χ., μπορεί να αναφέρεται στην Ελληνιστική Εποχή, αλλά προμηνύει την είσοδο των Ρωμαίων στην ελλαδική επικράτεια, αλλά και στις δραματικές επόμενες ελληνικές τραγωδίες κατά τον 20ό αιώνα, όπου φαινόταν πως χρειαζόμασταν τον περίφημο πολιτικό αναμορφωτή.
Αν και το ποίημα γράφτηκε το 1928, μοιάζει να αναφέρεται σε επόμενες εξαιρετικά δύσκολες δεκαετίες που, φυσικά, δεν έλειψαν. Επίσης, δείχνει καθαρά ότι οι ποιητές είναι πάντοτε το βαρόμετρο των καιρών που περιγράφουν στα ποιήματά τους.
Απολαύστε, λοιπόν, έναν μάλλον λεπτά ειρωνικό Καβάφη που όμως είναι και διδακτικός συνάμα με το δικό του λακωνικό τρόπο, ο οποίος εκπέμπει με ποιητική τέχνη το θετικό μήνυμά του. Αυτό με τη σημερινή συγκυρία είναι και επίκαιρο αν και πολλοί από μας σήμερα λένε πως δεν χρειαζόμαστε αναμορφωτή και ούτε καν υποψιάζονται πως μας κυβερνούν δυστυχώς «ηγεμόνες εκ Δυτικής Λιβύης» που μας τους περιγράφει όλους στο άλλο ομότιτλο και συνοπτικό του ποίημα με έντονη ειρωνεία!
“Εν μεγάλη ελληνική αποικία, 200 π.Χ”
Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ’ ευχήν στην Aποικία
δεν μέν’ η ελαχίστη αμφιβολία,
και μ’ όλο που οπωσούν τραβούμ’ εμπρός,
ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι, να έφθασε ο καιρός
να φέρουμε Πολιτικό Aναμορφωτή.
Όμως το πρόσκομμα κ’ η δυσκολία
είναι που κάμνουνε μια ιστορία
μεγάλη κάθε πράγμα οι Aναμορφωταί
αυτοί. (Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ
δεν τους χρειάζονταν κανείς.) Για κάθε τι,
για το παραμικρό ρωτούνε κ’ εξετάζουν,
κ’ ευθύς στον νου τους ριζικές μεταρρυθμίσεις βάζουν,
με την απαίτησι να εκτελεσθούν άνευ αναβολής.
Έχουνε και μια κλίσι στες θυσίες.
Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη·
η κατοχή σας είν’ επισφαλής:
η τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν τες Aποικίες.
Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή,
κι από την άλληνα την συναφή,
κι από την τρίτη τούτην: ως συνέπεια φυσική·
είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τί να γίνει;
σας δημιουργούν μια επιβλαβή ευθύνη.
Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε,
βρίσκουν και βρίσκουν περιττά, και να παυθούν ζητούνε·
πράγματα που όμως δύσκολα τα καταργεί κανείς.
Κι όταν, με το καλό, τελειώσουνε την εργασία,
κι ορίσαντες και περικόψαντες το παν λεπτομερώς,
απέλθουν, παίρνοντας και την δικαία μισθοδοσία,
να δούμε τι απομένει πια, μετά τόση δεινότητα χειρουργική.—
Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός.
Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία.
Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια.
Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και δυστυχώς, η Aποικία.
Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον χωρίς ατέλεια;
Και τέλος πάντων, να, τραβούμ’ εμπρός.
