Οι εργαζόμενοι στην «πρώτη γραμμή» του δημόσιου τομέα, όπως οι απασχολούμενοι στην Υγεία και την Εκπαίδευση, είναι οι κυρίως ευνοούμενοι του νέου προϋπολογισμού στη Νέα Νότια Ουαλία, ο οποίος προβλέπει επίσης περικοπές και έχει ως στόχο την εξοικονόμηση 13 δισ. δολ. ώστε να καταστεί εφικτή μία «προσεκτική» επιστροφή σε πλεόνασμα από το επόμενο οικονομικό έτος.
Σε γενικές γραμμές, ο πρώτος προϋπολογισμός των Εργατικών στη Ν.Ν. Ουαλία εδώ και πάνω από μία δεκαετία -και ο πρώτος του υπουργού Οικονομικών, Daniel Mookhey- χαρακτηρίζεται από τους αναλυτές ως «μέτριος», ώστε η Πολιτεία να «ανταπεξέλθει» σε ένα ασταθές οικονομικό περιβάλλον, εντός και εκτός συνόρων.
Εκτός τις περικοπές και τις αυξήσεις μισθών -ύψους 3,6 δισ. δολ.- όπως προαναφέρθηκε, προβλέπονται ακόμη, ανάμεσα σε άλλα, αύξηση στον φόρο που καταβάλλουν μεγάλες πολυεθνικές και περίπου 9.300 επιπλέον κοινωνικές, προσιτές οικονομικά και ιδιωτικές κατοικίες τα επόμενα 16 χρόνια (απογοήτευση εκφράστηκε σχεδόν άμεσα από τους συνηγόρους θεμάτων Στέγασης, με την οργάνωση Homelessness NSW να κάνει λόγο για «ψίχουλα» εν μέσω μεγάλης κρίσης).
Ακόμη, παρά τις προβλέψεις που υπήρξαν για αύξηση του χρέους, τα έγγραφα του προϋπολογισμού δείχνουν ότι το τελικό αποτέλεσμα θα βελτιωθεί σε βάθος τετραετίας, κατά 4 δισ. δολ.
Η κυβέρνηση έχει προβλέψει έλλειμμα 7,8 δισ. δολ. αυτό το οικονομικό έτος, στη συνέχεια πλεόνασμα 800 εκατ. δολ. το 2024-25, ακολουθούμενο από πλεόνασμα 1,5 δισ. δολ. μέχρι το 2026-27.
Αυτή η εξέλιξη, σχολίασε ο κ. Mookhey εξαρτάται από πολλά, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στη Ρωσία, του πληθωρισμού και της κλιματικής αλλαγής.
«Σίγουρα δεν πρόκειται να διανείμω ότι αυτό το πλεόνασμα, είναι ‘κλειδωμένο’», είπε.
Αναγνώρισε δε ότι οι πιέσεις του κόστους ζωής, που προκαλούνται από τον πληθωρισμό, είναι η μεγαλύτερη οικονομική πρόκληση της Πολιτείας.
Όπως είπε, η Οικονομία θα αναπτυχθεί «μέτρια», όπως και οι άλλες Πολιτείες, αλλά μόνο λόγω της αύξησης του πληθυσμού, χάρη στη μετανάστευση.
«Είμαστε η πρώτη κυβέρνηση, εδώ και χρόνια, που δεν ξοδεύει κάθε δολάριο που μπαίνει στα ταμεία της Ν.Ν.Ο. εδώ και χρόνια», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών.
«Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι διαχειριζόμαστε τις δαπάνες μας, ώστε τα νοικοκυριά να μην χρειαστεί να αναλάβουν μόνα τους το βάρος της καταπολέμησης του πληθωρισμού».
Μίλησε για ένα «ξεκίνημα», με έμφαση στις δημόσιες υπηρεσίες και τους εργαζόμενους στην «πρώτη γραμμή» της κοινωνίας.
Τα μέτρα για το κόστος διαβίωσης που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό κρίνονται επίσης ως «μέτρια»: Προβλέπεται ένα ανώτατο όριο για την πληρωμή διοδίων στα 60 δολ. την εβδομάδα για τους οδηγούς, η αύξηση της «επιστροφής» (rebate) 250 δολ. από την 1η Ιουλίου 2024 για λογαριασμούς ενέργειας νοικοκυριών (350 δολάρια. και δωρεάν στάθμευση σε όλα τα αγροτικά και περιφερειακά δημόσια νοσοκομεία.
Πολλές από τις περικοπές είχαν ανακοινωθεί ήδη, συμπεριλαμβανομένων του τέλους των rebates για ηλεκτρικά οχήματα και της επέκτασης του φράγματος Wyangala, της μείωσης στο μισό των δαπανών για το Ultimo Powerhouse Museum και της καθυστέρησης της αναβάθμισης του Great Western Highway.
Από την άλλη, η κυβέρνηση σχεδιάζει να συγκεντρώσει περισσότερα χρήματα, συμπεριλαμβανομένης της φορολόγησης πολυεθνικών εταιρειών που υποβάλλονται σε αναδιάρθρωση, ένα μέτρο που θα συγκεντρώσει 750 εκατομμύρια δολάρια.
Τα ταμεία αναμένεται επίσης να ενισχυθούν κατά 500 εκατ. δολ. από τον τερματισμό των απαλλαγών για τέλη χαρτοσήμου (stamp duty) και, όπως προαναφέρθηκε, την κατάργηση των rebates για ηλεκτρικά οχήματα από τον Ιανουάριο.
Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει επίσης:
– 13,8 δισ. δολ. για εγκαταστάσεις Υγείας, συμπεριλαμβανομένων χρημάτων για την ανάπλαση του Νοσοκομείου Fairfield και 400 εκατ. δολ. για το νέο Νοσοκομείο Rouse Hill, επιπλέον των 300 εκατ. δολ. που είχε δεσμευτεί η προηγούμενη κυβέρνηση.
– 9,8 δισ. δολ. για σχολεία και άλλες εγκαταστάσεις Παιδείας.
– 72,3 δισ. δολ. για υποδομές μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων του μετρό στα δυτικά του Σίδνεϊ και της σύνδεσης του μετρό του Σίδνεϊ με το αεροδρόμιο του δυτικού Σίδνεϊ
– 3,2 δισ. δολ. για προγράμματα ανακούφισης και αποκατάστασης από καταστροφές
– 2,2 δισ. δολ. για ένα σχέδιο στέγασης και άλλων υποδομών.