Σωρεία αντιδράσεων έχει προκαλέσει η ανακοίνωση της κυβέρνησης Albanese για μία ανεξάρτητη έρευνα σε ομοσπονδιακό επίπεδο για την αντίδραση της Αυστραλίας στην πανδημία COVID-19.
Έντονες ήταν οι επικρίσεις από την αντιπολίτευση, επιστήμονες και απλού πολίτες, που εξέφρασαν την αντίθεσή τους, όχι για τι θα εξετάσει η Επιτροπή των εμπειρογνωμόνων που ορίστηκε, αλλά κυρίως για το τι θα μείνει στο «απυρόβλητο».
Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, Anthony Albanese την Πέμπτη, δε θα ερευνηθούν «μονομερείς ενέργειες» από τις κυβερνήσεις των Πολιτειών και των Περιοχών.
Κάτι που «μεταφράζεται» ότι εξαιρούνται -εκτός απροόπτου- οι κατά Πολιτείες και Περιοχές αποφάσεις για lockdowns, για κλείσιμο των εγχώριων συνόρων, για ακτίνα περιορισμού μετακινήσεων, για εντολές εμβολιασμών και άλλα, που ταλαιπώρησαν και στοιχίσαν πολύ -ειδικά, αλλά όχι μόνο- τους κατοίκους της Βικτώριας.
Ο κ. Albanese δεν έδωσε λεπτομέρειες αν η έρευνα θα έχει την εξουσία να υποχρεώσει πρώην ή νυν ηγέτες Πολιτειών και Περιοχών να δώσουν στοιχεία και η αντιπολίτευση τον κατηγόρησε για «προστασία Εργατικών φίλων πρωθυπουργών», ειδικά στη Βικτώρια και το Κουίνσλαντ.
Κληθείς να τοποθετηθεί επί του θέματος την Παρασκευή, ο πρωθυπουργός της Βικτώριας, Daniel Andrews, δήλωσε ότι μετά χαράς θα εμφανιστεί αυτοπροσώπως ενώπιον της νέας Επιτροπής.
«Μετά χαράς θα υποστηρίξω το έργο τους. Λυπάμαι αν δεν ήμουν σαφής (την Πέμπτη). Μετά χαράς θα συμμετέχω όσο θέλουν», ανέφερε σε δημοσιογράφους το πρωί της Παρασκευής από το Wonthaggi, νοτιοανατολικά της Μελβούρνης.
Κληθείς να αναλογιστεί το μεγαλύτερο λάθος του κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είπε ότι αυτό θα το κρίνουν άλλοι και ότι ο ίδιος είναι επικεντρωμένος στο μέλλον.
Η ΕΡΕΥΝΑ
Ο κ. Albanese και ο υπουργός Υγείας, Mark Butler, ανακοίνωσαν ότι η ανεξάρτητη έρευνα θα διεξαχθεί για τη διαχείριση/αντίδραση/αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 από τις κυβερνήσεις (ομοσπονδιακή, Πολιτειών, Περιοχών).
Η ομάδα που αναλαμβάνει το έργο αυτό δε θα έχει τις ίδιες εξουσίες με μια Βασιλική Επιτροπή, αλλά θα μπορεί να καλεί μάρτυρες και να εξετάζει τα πεπραγμένα ανά τη χώρα και θα έχει διορία 12 μηνών για να καταθέσει στα συμπεράσματά της.
Το «πεδίο εφαρμογής» αφορά τα βασικά μέτρα αντιμετώπισης που ελήφθησαν και συμβουλές/οδηγίες για την αντιμετώπιση μελλοντικών πανδημιών.
Θα εξεταστούν επίσης τα πορίσματα προηγούμενων ερευνών και αναθεωρήσεων σχετικά με την COVID-19 σε Πολιτείες και Περιοχές, αλλά όχι «οι μονομερείς ενέργειες από τις κυβερνήσεις των Πολιτειών και των Περιοχών» και «τα διεθνή προγράμματα και οι δραστηριότητες βοήθειας σε ξένες χώρες».
H έρευνα, είπε ο κ. Albanese, θα επικεντρωθεί στα εξής:
-Βασικά μέτρα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των εμβολιασμών και των θεραπειών για την COVID-19.
-Βασικές ιατρικές προμήθειες, όπως ο ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός και τα μηνύματα δημόσιας υγείας.
-Ευρύτερη υγειονομική υποστήριξη γι’ αυτούς που επηρεάστηκαν από την COVID-19 και τα lockdowns, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης για την ψυχική υγεία και την πρόληψη αυτοκτονιών, καθώς και την πρόσβαση σε εξετάσεις και άλλα προληπτικά μέτρα υγείας.
-Οικονομική υποστήριξη κατ’ άτομο καθώς και επιχειρήσεων.
-Στήριξη σε Αυστραλούς πολίτες στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της υποβοηθούμενης επιστροφής στην Αυστραλία.
-Διακυβέρνηση και εθνικοί μηχανισμοί, συμπεριλαμβανομένου του Εθνικού Συμβουλίου.
«ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΘΕΤΙΚΟΙ»
«Ένα από τα πράγματα που θέλω, είναι από τα διδάγματα να διασφαλίσω ότι θα είμαστε ‘θετικοί’, ότι η διαδικασία ‘εκμάθησης’ από την πανδημία είναι εποικοδομητική και όχι καταστροφική», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
«Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι αυτή (η έρευνα) είναι προσανατολισμένη προς τα εμπρός και ότι [εξετάζουμε] όλες τις ‘απαντήσεις’ … στην πανδημία».
Ο κ. Butler επεσήμανε ότι η κυβέρνηση έδωσε την υπόσχεση να ξεκινήσει την έρευνα μόλις «υποχωρήσει η χειρότερη περίοδος της πανδημίας».
«Δε θα ξεκινούσαμε μια έρευνα ενώ τα συστήματα υγείας μας, οι κυβερνήσεις μας, ήταν ακόμα επικεντρωμένες στη διαχείριση της πανδημίας».
«Ενώ η COVID είναι αναμφίβολα ακόμα μαζί μας, ο αντίκτυπος της αυτήν τη στιγμή στην κοινότητα, στο σύστημα υγείας μας, είναι στο χαμηλότερο επίπεδο [που υπήρξε] καθ’ όλη τη διάρκεια των 3,5 ετών».
Επικεφαλής της Επιτροπής που θα ερευνήσει τη διαχείριση της πανδημίας ορίστηκαν η οικονομολόγος, Angela Jackson, η επιδημιολόγος, Catherine Bennett και η ειδικός στη Δημόσια Διοίκηση, Robyn Kruk.
«Πρόκειται για μια ανεξάρτητη Επιτροπή, που θα αποφασίσει τη διαδικασία λεπτομερώς, αλλά θα υπάρξουν εισηγήσεις και συνεισφορές από τους ενδιαφερόμενους φορείς καθώς και από ιδιώτες», είπε ο κ. Albanese.
ΕΠΙΚΡΙΣΕΙΣ
Μιλώντας πριν από την ανακοίνωση του «πεδίου εφαρμογής», η «σκιώδης υπουργός» Υγείας, Anne Ruston δήλωσε ότι η αντιπολίτευση δεν επιθυμεί η διαδικασία «εκμάθησης» από την πανδημία να μετατραπεί σε «κυνήγι μαγισσών» κατά της πρώην κυβέρνησης του Συνασπισμού.
«Αυτό που λέμε είναι ότι αν θέλετε να είστε ειλικρινείς σε αυτό, βεβαιωθείτε ότι οι εξουσίες και το ‘πεδίο εφαρμογής’ των όρων εντολής είναι επαρκή, ώστε να μπορέσουμε πραγματικά να βγάλουμε κάτι από αυτό που θα είναι πραγματικά ωφέλιμο», σημείωσε, μιλώντας στο ABC.
«Όχι απλώς να διαλέγουμε τα ‘καλύτερα κομμάτια’ που θέλει να διερευνήσει [η] κυβέρνηση».
Μετά τις επίσημες ανακοινώσεις, τη σκυτάλη των επικρίσεων πήρε ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Peter Dutton, ο οποίος καυτηρίασε το γεγονός ότι δε θα εξεταστούν οι μονομερείς αποφάσεις των Πολιτειών και των Περιοχών, με έμφαση στη Βικτώρια και το Κουίνσλαντ.
«Το σημαντικό ζήτημα με την COVID (είναι ότι πρέπει) να διερευνηθεί σωστά. Αυτή η περίοδος της Ιστορίας μας πρέπει να γίνει σωστά κατανοητή», είπε.
«Ο πρωθυπουργός οφείλει στον αυστραλιανό λαό τη σωστή ενημέρωση σωστά για το τι συνέβη σε πολιτειακό και ομοσπονδιακό επίπεδο σε σχέση με την COVID, τις πολιτικές και τις αποφάσεις που ελήφθησαν».
«Αν δεν πάρουμε διδάγματα από όσα συνέβησαν … καλά και άσχημα, από κάθε επίπεδο διακυβέρνησης, πώς περιμένουμε να πάμε στην επόμενη πανδημία χωρίς να κατανοήσουμε τι συνέβη στην προηγούμενη; Δε βγάζει κανένα νόημα».
«Και είναι σαφές ότι είτε ο (ομοσπονδιακός) πρωθυπουργός έχει παρασυρθεί εδώ από τον Daniel Andrews και τον πρωθυπουργό του Κουίνσλαντ, είτε ο πρωθυπουργός είναι απλώς ευτυχής… είτε ‘κοροϊδεύει’ αυτά που έλεγε ο ίδιος πριν από τις εκλογές».
«Νομίζω ότι θα υπάρχουν κυριολεκτικά χιλιάδες οικογένειες εκεί έξω που έχασαν αγαπημένα πρόσωπα κατά τη διάρκεια της COVID, οι οποίες άκουσαν και πιθανώς ψήφισαν τον πρωθυπουργό με βάση την υπόσχεσή του για μια σωστή, ενδελεχή έρευνα και διερεύνηση με τη συμμετοχή της Ομοσπονδίας και των Πολιτειών γύρω από τις αποφάσεις που ελήφθησαν», σχολίασε ο κ. Dutton.
Yποστήριξε δε ότι χρειάζεται μία Βασιλική Επιτροπή, καθώς «έχει εξουσίες που δεν έχει μια κανονική έρευνα, έχει επίσης αντικειμενικότητα, δεν είναι προκατειλημμένη, θα παρουσιάσει τα γεγονότα».
Στη συνέχεια, η αναπληρώτρια ηγέτης της αντιπολίτευσης Sussan Ley τόνισε ότι με τις εξαιρέσεις στην έρευνα ο κ. Albanese «φροντίζει τους Εργατικούς φίλους του».
Ο πρωθυπουργός απέρριψε την κριτική της αντιπολίτευσης ως «παράλογη» και αρνήθηκε τις κατηγορίες ότι διευθύνει μια «επιχείρηση προστασίας» για τους Εργατικούς πρωθυπουργούς, μη υποχρεώνοντάς τους να υποβάλουν παρατηρήσεις στην έρευνα.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, επεσήμανε, ότι τίποτα δεν εμποδίζει τις Πολιτείες και τις Περιοχές «να συνεισφέρουν και να συμμετάσχουν», αλλά ότι στο επίκεντρο ήταν η αντίδραση σε εθνικό επίπεδο.
Από την πλευρά της, η επιδημιολόγος Nancy Baxter ανέφερε ότι η έρευνα θα πρέπει να αποτελέσει έναυσμα για σημαντικό προβληματισμό για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά -πρόσθεσε- ελπίζει ότι θα εξετάσει την επίδραση που εξακολουθεί να έχει η COVID-19 στον πληθυσμό.
«Επί του παρόντος, το διαχειριζόμαστε αγνοώντας το σε μεγάλο βαθμό», σχολίασε στο ABC.
Για «μισή έρευνα» έκανε λόγο ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου της Αυστραλίας (ΑΜΑ), Steve Robson.
«Τόσο μεγάλο μέρος της παροχής υγειονομικής περίθαλψης και (των αποφάσεων) της αντιμετώπισης της πανδημίας γινόταν από τις Πολιτείες και τις Περιοχές … μια ευρεία έρευνα σε όλο το σύστημα θα είχε περισσότερο νόημα».
«Θα υπάρξει και άλλη πανδημία, χωρίς αμφιβολία. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την επόμενη φορά».
Η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Lorraine Finlay, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την έρευνα, αλλά προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να «αποσείσει την ευθύνη» για ορισμένες πτυχές της αντίδρασης της Αυστραλίας στην πανδημία.
Είναι «απογοητευτικό» το γεγονός, είπε, ότι οι όροι εντολής δεν περιλάμβαναν ρητή αναφορά στις επιπτώσεις στα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
«Το κλείσιμο των σχολείων, το κλείσιμο των συνόρων, οι εντολές για εμβόλια, οι απαγορεύσεις κυκλοφορίας και τα lockdowns – όλα αυτά δεν είχαν μόνο επιπτώσεις στην υγεία και την οικονομία, αλλά και σημαντικές επιπτώσεις στα Ανθρώπινα Δικαιώματα».
«Πρέπει να εξετάσουμε ταυτόχρονα τις ενέργειες των πολιτειακών και των ομοσπονδιακών Αρχών και όχι να προσπαθούμε να αποποιηθούν την ευθύνη».
«Η ίδια η πανδημία έδειξε ότι μπορεί να δημιουργηθεί σύγχυση σχετικά με το ποιο επίπεδο κυβέρνησης είναι υπεύθυνο για την αντίδραση. Μια επανεξέταση που δεν μας επιτρέπει να το εξετάσουμε αυτό δεν αντικατοπτρίζει σωστά την εμπειρία της Αυστραλίας».
Η κα Bennett, εκ των μελών της Επιτροπής, διευκρίνισε ότι κατά την έρευνα θα μιλήσουν «οπωσδήποτε» με τους κυβερνώντες και τις Αρχές των Πολιτειών και των Περιοχών για να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει η «πλήρης εικόνα».
«Άνθρωποι που εξακολουθούν να έχουν τους ρόλους τους ή που είχαν ρόλους στο παρελθόν – θα θέλαμε πολύ να τους ακούσουμε, ως μέρος της συντονισμένης εξέτασης».
Η ίδια, ανέφερε στο Sky News ότι οι Πολιτείες έχουν ήδη διεξάγει έρευνες και ότι η ομοσπονδιακή έρευνα «θα τα συνδυάσει όλα αυτά, αντί να εξετάζει τα επιμέρους μέρη του θέματος, ώστε να υιοθετήσει μια συστημική προσέγγιση».
«Δεν ήταν στο χέρι μας να καθορίσουμε τους όρους αναφοράς αυτής της έρευνας», δήλωσε.