Τρεις Έλληνες καλλιτέχνες συνεργάστηκαν για τη δημιουργία μιας έκθεσης με θέμα τον θάνατο, με απώτερο στόχο να εξερευνήσουν και να διευκολύνουν έναν ανοιχτό διάλογο για το θέμα αυτό.
Η έκθεση, με τίτλο «Thanatos: Death Personified – Θάνατος: Η Προσωποποίηση του Θανάτου», λειτουργεί στην The Shop Gallery στη διεύθυνση 112 Glebe Point Road, Glebe από 26 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου, όπου παρουσιάζονται έργα των φωτογράφων Έφη Αλεξάκη και Γιάννη Δραμητινού και του ζωγράφου Γιώργου Μιχελακάκη.
Το θέμα του θανάτου ενδιαφέρει έντονα και τους τρεις καλλιτέχνες, εξήγησε ο Leonard Janiszewski, με την ελπίδα ότι αυτή η έκθεση (που θα λειτουργεί καθημερινά από τις 12 μ.μ. έως τις 6 μ.μ.) θα κάνει τη συζήτηση αυτού του θέματος πιο αποδεκτή στην Αυστραλία.
«Ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητες που τους δίνει η τέχνη ως μέσο για να διερευνήσουν τις προσωπικές τους σκέψεις και τις διαπολιτισμικές εμπειρίες του θανάτου, εστιάζοντας τόσο σε φυσικά όσο και σε μεταφυσικά στοιχεία», είπε ο Δρ Janiszewski στον «Νέο Κόσμο».
«Ο θάνατος, τον οποίο διαπραγματεύονται είναι ένα τέλος που θα βιώσουμε όλοι – αυτό των άλλων και αυτό του δικού μας θανάτου – αλλά στην Αυστραλία παραμένει εκτός δημόσιας συζήτησης».
Η «συζήτηση» για το θέμα με τη συμμετοχή του καθηγητή Βρασίδα Καραλή και του Γιώργου Αλέξανδρου και με τη μεσολάβηση της Έφης Καρρ, ξεκίνησε από τους τρεις καλλιτέχνες που συνεργάστηκαν για τη δημιουργία και την παραγωγή της έκθεσης ΘΑΝΑΤΟΣ – Death Personified.
Στα πλαίσια της έκθεσης έχει οργανωθεί μια διάλεξη για την Κυριακή 29 Οκτωβρίου στις 4 μ.μ., όπου ο καθηγητής Βρασίδας Καραλής από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και ο George Alexander (πρώην Art Gallery της NSW) θα εξερευνήσουν αυτό το θέμα με βάση τις δικές τους πρόσφατες εμπειρίες από την απώλεια των συντρόφων τους.
Τον ρόλο της συντονίστριας της εκδήλωσης, θα αναλάβει η δικηγόρος και συγγραφέας Έφη Καρρ, καθώς οι δύο ομιλητές θα συζητήσουν για τις προσωπικές τους εμπειρίες αγάπης, φιλίας, απώλειας, θλίψης και τη δύναμη της ανθρώπινης ενσυναίσθησης να συμβιβαστούν με τον απώλεια λόγω θανάτου.
Ο Δρ Janiszewski δήλωσε ότι αυτό ξεκίνησε από τους τρεις καλλιτέχνες καθώς πίστευαν ότι μια οικεία συζήτηση για την απώλεια και τον πένθος από άτομα που ήταν πρόθυμα να συζητήσουν τις πρόσφατες προσωπικές τους εμπειρίες του θανάτου, θα προωθούσε τον στόχο τους να αναδείξουν «τη σημασία του τέλους της ζωής γι΄αυτούς που μένουν πίσω».
Ο ακαδημαϊκός ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Macquarie είπε ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για μια «βόλτα με τρενάκι του λούνα παρκ μέσα από βαθιά θλίψη, στιγμές χαράς μέσα από τη μνήμη και πνευματικές επαναξιολογήσεις» για όσους ενδιαφέρονται για την έκθεση και για τη διάλεξη.
«Αναμένεται ότι το κοινό θα πάρει απόσταση από μια πιο ουσιαστική σχέση με τον θάνατο και την προσωπική και κοινωνικοπολιτισμική του αντιμετώπιση», είπε στον «Νέο Κόσμο».
Τα έργα που εκτίθενται
Και οι τρεις καλλιτέχνες έχουν εξερευνήσει το θέμα του θανάτου με τον δικό τους, μοναδικό τρόπο.
Το έργο του κ. Δραμητινού καλύπτει εικόνες που λαμβάνονται από τις περιπλανήσεις του ανάμεσα στις ταφόπλακες διαφορετικών γενεών στο νεκροταφείο Waverley του Σίδνεϊ, χρησιμοποιώντας τις σιωπές ανάμεσα στις επιτύμβιες στήλες, τα σχέδια και τις επιγραφές τους για να αποκρυπτογραφήσει τη στάση απέναντι σε βιωμένες ζωές και σε μνημονευμένους θανάτους.
Οι πίνακες του κ. Μιχελακάκη επισημαίνουν τις κοινωνικοπολιτικές επιπτώσεις του θεσμού της εκκλησίας στα άτομα και την κοινωνία καθώς και το πρόσωπο και την κατανόηση του θανάτου αν σκεφτεί κανείς τον «θάνατο» (απουσία/ανυπαρξία) ενός προσωποποιημένου Θεού.
Η κα Αλεξάκη, εκθέτει τρεις σειρές φωτογραφιών, όπου συμπεριλαμβάνονται μια αντιπαράθεση αρχαιοελληνικών, ελληνορθόδοξων και αρχαιοαιγυπτιακών τελετουργικών, τελετών και ανθρώπινων συναισθημάτων, ενσυναίσθησης και ατομικής πνευματικότητας.
Η κ. Αλεξάκη εξήγησε ότι η πρώτη σειρά, που καλύπτει εκτενώς τον ανοιχτό τρόπο με την οποία αντιμετωπίζεται ο θάνατος στην Ελλάδα (ιδιαίτερα στα χωριά), ξεκίνησε το 1983 μετά τον ξαφνικό θάνατο του πατέρα της, που ήταν η πρώτη της εμπειρία του χαμού ενός αγαπημένου της προσώπου.
«Επέλεξα να φωτογραφίσω ό,τι συνέβαινε γύρω μου ως τρόπο να ξεφύγω από την κατάσταση. Η κάμερα ήταν ένα προστατευτικό εμπόδιο ανάμεσα σε μένα και στην πραγματικότητα που συνέβαινε γύρω μου», είπε η κ. Αλεξάκη στον «Νέο Κόσμο».
Η σειρά περιλαμβάνει εικόνες που τράβηξε το 1985 ενώ επισκεπτόταν το χωριό των γονιών της στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης μιας από έναν γιο που καθαρίζει τα οστά από τον τάφο του πατέρα του, όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα ο τάφος να επαναχρησιμοποιείται.
«Ο θάνατος στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στα χωριά, αντιμετωπίζεται ανοιχτά, αντί να αποστασιοποιείται πίσω από μια ζοφερή τελετή», είπε.
Η κ. Αλεξάκη διευκρίνισε ότι για την επαναχρησιμοποίηση του μνήματος, μετά από μια περίοδο τουλάχιστον 3 ετών, τα λείψανα εκταφιάζονται από τους στενότερους συγγενείς υπό την επίβλεψη ιερέα και στη συνέχεια υποβάλλονται σε διαδικασία καθαρισμού με νερό και κόκκινο κρασί.
Στη συνέχεια, τα καθαρά οστά ευλογούνται και τοποθετούνται σε έναν καινούργιο λευκό υφασμάτινο σάκο, μονογραφούνται και τοποθετούνται στο κοινόχρηστο οστεοφυλάκιο ή σε κουτιά στο παρεκκλήσι του κοιμητηρίου.
Η δεύτερη σειρά της εξερευνά τις διαδικασίες και τα ταφικά έθιμα στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της εικόνας μιας φωτογραφίας «μάσκας θανάτου», που λήφθηκε σε ένα μουσείο, καθώς και ταφικά κιβώτια στα οποία τοποθετούνται τα οστά μετά την εκταφή τους, με μια λήψη μέσα στο κοινόχρηστο οστεοφυλάκιο και στα μνήματα στο χωριό των γονιών της στην Πελοπόννησο.
Η τρίτη της σειρά περιλαμβάνει μια συλλογή φωτογραφιών που τραβήχτηκαν από τα πολυάριθμα ταξίδια της σε μια περίοδο δέκα ετών στην Αίγυπτο, όπου εργαζόταν για να τεκμηριώσει τάφους και σκηνές τοιχογραφιών, τις φωτογραφίες που τραβήχτηκαν για τις αποστολές του καθηγητή Naguib Kanawati από το Πανεπιστήμιο Macquarie.
«Φαίνεται ότι έχουμε εμμονή με την πίστη των αρχαίων Αιγυπτίων στη ζωή μετά τον θάνατο και ό,τι απομένει μας δίνει επίσης μια συναρπαστική εικόνα για το πώς ζούσαν», είπε η κ. Αλεξάκη στον Νέο Κόσμο.
Εκτός από τη διάλεξη, έχουν οργανωθεί και εγκαίνια (Opening Drinks) για την έκθεση για αυτό το Σάββατο 28 Οκτωβρίου στις 4μμ.
