Σε ολόκληρη την Αυστραλία και τη Διασπορά, αυτό το μήνα οι Έλληνες θα γιορτάσουν την επέτειο του «ΟΧΙ», την ημέρα που ο τότε ηγέτης της Ελλάδας, πρωθυπουργός και πρώην στρατηγός, Μεταξάς, απέρριψε το τελεσίγραφο του Ιταλού δικτάτορα Μουσολίνι τις πρώτες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου 1940.
Το τελεσίγραφο είχε εκδοθεί από τον Ιταλό πρεσβευτή στην Ελλάδα, Emmanuele Grazzi, γύρω στις 3 π.μ. εκείνης της ημέρας. Απαιτούσε από την Ελλάδα να επιτρέψει στις δυνάμεις του Άξονα να εισέλθουν στο ελληνικό έδαφος και να καταλάβουν απροσδιόριστες «στρατηγικές θέσεις», αλλιώς θα αντιμετώπιζε πόλεμο. Η πραγματική απάντηση του Έλληνα ηγέτη φέρεται να ήταν «τότε, έχουμε πόλεμο». Αλλά για τον ελληνικό λαό εκείνη την εποχή, που ξεχύθηκε στους δρόμους και έκτοτε, η απάντηση ήταν απλά, «Όχι – Οχι!».
Η είδηση έφτασε στην Αυστραλία την επόμενη ημέρα. Στις 29 Οκτωβρίου η εφημερίδα «Argus» της Μελβούρνης δημοσίευσε το διάγγελμά του [Μεταξά] προς τον ελληνικό λαό:
«Ενημέρωσα την Ιταλία ότι θεωρώ τα αιτήματά της και τον τρόπο με τον οποίο έγιναν, κήρυξη πολέμου κατά της Ελλάδας. Ήρθε η ώρα για όλους τους Έλληνες να αγωνιστούν μέχρι θανάτου για όλα όσα αγαπούν».
Η ελληνική αντίσταση στο ιταλικό τελεσίγραφο και ο επακόλουθος πόλεμος αντιμετωπίστηκαν με δηλώσεις υποστήριξης από τη Βρετανία και τους συμμάχους της – συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας. Η εφημερίδα «Melbourne Argus» δημοσίευσε στις 31 Οκτωβρίου τη δήλωση υποστήριξης του Βρετανού πρωθυπουργού στην απόφαση της Ελλάδας να αντισταθεί. Στη συνέχεια δημοσίευσε τη συγκινητική απάντηση του Μεταξά:
«Τα λόγια σας έχουν αντηχήσει σε όλη την Ελλάδα. Θα βαδίσουμε προς τον τελικό θρίαμβο με την ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα που μας οδήγησε να αντιταχθούμε στην επιθετικότητα του δόλιου αντιπάλου μας. Με κάθε εμπιστοσύνη στον μεγάλο και ηρωικό Σύμμαχό μας θα στηρίξουμε μια κοινή βέβαιη νίκη των αέναων αρχών της ηθικής, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας που καθιερώθηκαν πριν από 3.000 χρόνια στο ιερό έδαφος που υπερασπιζόμαστε».
Η Βρετανία έσπευσε να συνδράμει τις ελληνικές προσπάθειες από αέρος και θαλάσσης. Η Βασιλική Αεροπορία ξεκίνησε επιχειρήσεις σύντομα, από πρόχειρα κατασκευασμένα αεροδρόμια στη βόρεια Ελλάδα παρέχοντας πολύτιμη υποστήριξη στα ελληνικά στρατεύματα που αντιμετώπιζαν τον εχθρό στην ξηρά. Πολεμικά πλοία του Βασιλικού Ναυτικού απαγόρευσαν στα ιταλικά πολεμικά πλοία να υποστηρίζουν τα στρατεύματά της κατά μήκος της ελληνικής ακτογραμμής. Βρετανικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στην Κρήτη, το πρώτο απόσπασμα αυτού που θα εξελισσόταν στη συμμαχική συμβολή στην άμυνα της Ελλάδας και της Κρήτης ενάντια στην επερχόμενη γερμανική εισβολή. Και τον Μάρτιο του 1941, τα αυστραλιανά στρατεύματα – σε μια εμβληματική φωτογραφία του Αυστραλού πολεμικού φωτογράφου Damien Parer – θα καλωσορίζονταν από τους Έλληνες Εύζωνες στην Ακρόπολη.
Οι εφημερίδες της Αυστραλίας πλημμύρισαν από υποστηρικτικά δημοσιεύματα προς την Ελλάδα. Οι ειδήσεις για την επιτυχία των ελληνικών δυνάμεων στο αλβανικό μέτωπο αποτυπώνονται με ενθουσιασμό. Η εφημερίδα «Melbourne Argus» περιέγραφε την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου το κλίμα που επικρατούσε στην Αθήνα:
«Η χθεσινή εμφάνιση της Αθήνας αντανακλούσε έντονα την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης και του στρατού να αντισταθούν στον εισβολέα. Στρατεύματα με πλήρη εξάρτηση βάδιζαν προς το μέτωπο με πυροβόλα που σύρονταν από μουλάρια μεταξύ του εξοπλισμού τους. Στρατιώτες με τα χαρακτηριστικά μεταλλικά κράνη έκαναν το καθήκον τους στους δρόμους, οι βιτρίνες των καταστημάτων είχαν ασφαλιστεί με χιαστί ταινία και τα υπόγεια είχαν μετατραπεί σε καταφύγια».
Δημοσιεύματα αυστραλιανών εφημερίδων από τις ημέρες που ακολούθησαν το ξέσπασμα του πολέμου έγραφαν για την κινητοποίηση της ελληνικής κοινότητας της Αυστραλίας για την υπεράσπιση της Ελλάδας.
Αναφερόταν ότι η κοινότητα του Σίδνεϊ συγκεντρώθηκε στις 28 Οκτωβρίου στην Αθηναϊκή Λέσχη – «το σημείο συνάντησης της ελληνικής κοινότητας» – όπου νεαρά μέλη της λέσχης φώναζαν «Ζήτω ο πόλεμος» κάνοντας πρόποση στον Μεταξά και τη Βρετανία. Δύο ημέρες αργότερα πραγματοποιήθηκε Θεία Λειτουργία και δέηση για τον συμμαχικό αγώνα και στις δύο ελληνικές ορθόδοξες εκκλησίες που υπήρχαν τότε στη Νέα Νότια Ουαλία. Ο εκεί Έλληνας πρόξενος, κ. Βρύσαλης, υποσχέθηκε την υποστήριξη της κοινότητας στην ελληνική και συμμαχική πολεμική προσπάθεια.
Εν τω μεταξύ στη Μελβούρνη λάμβαναν χώρα παρόμοιες κινητοποιήσεις και γίνονταν παρόμοιες δηλώσεις. Η εφημερίδα «Melbourne Age» ανέφερε ότι στις 29 Οκτωβρίου μέλη της Ελληνικής Λεγεώνας Αποστράτων Αυστραλίας από τη Βικτώρια, μαζί με μέλη της ελληνικής κοινότητας Μελβούρνης, πραγματοποίησαν συνάντηση στο ελληνικό προξενείο, όπου δεσμεύτηκαν για την υποστήριξή τους προς την Ελλάδα και δήλωσαν ότι «αν χρειαστεί, οι Έλληνες ήταν έτοιμοι να επιστρέψουν στην πατρίδα τους και να πολεμήσουν».
Η εφημερίδα «Melbourne Argus» ανέφερε επίσης την ίδια ημέρα ότι ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης, κ. Ραφτόπουλος, είχε εκφράσει την πεποίθησή του ότι ο ελληνικός λαός θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί εναντίον του εχθρού, ενώ ο Έλληνας πρόξενος στη Μελβούρνη, κ. Λουκάς, δήλωσε ότι ενώ η Ελλάδα είναι ένα φιλειρηνικό έθνος, θα πολεμήσει μέχρι τέλους τώρα που της επιβλήθηκε ο πόλεμος από την επιθετικότητα της Ιταλίας. Το προξενείο εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η Ιταλία θα μετανιώσει για τη συμφωνία της, καθώς η Μεγάλη Βρετανία και οι Σύμμαχοί της θα επιστρατεύσουν τώρα τις δυνάμεις τους εναντίον της για την υπεράσπιση της Ελλάδας. Ο κ. Λουκάς έστειλε τηλεγράφημα στον Έλληνα πρωθυπουργό, στο οποίο ανέφερε:
«… Οι Έλληνες στη Βικτώρια με βαθιά συγκίνηση παρακολουθούν τις εξελίξεις στην πατρίδα. Λαμβάνουν άμεσα μέτρα για να συνδράμουν οικονομικά στον αγώνα. Ο Θεός να ευλογεί τους στρατιώτες μας».
Δύο ημέρες αργότερα οι εφημερίδες της Μελβούρνης δημοσίευσαν την ανακοίνωση ότι η Ελληνική Κοινότητα Μελβούρνης θα πραγματοποιούσε συνάντηση την Κυριακή 10 Νοεμβρίου για να συζητήσει τα σχέδιά της «για την παροχή οικονομικής βοήθειας προς την πατρίδα στον πόλεμο κατά της Ιταλίας».
Αυτά ήταν τα πρώτα βήματα μιας μεγάλης προσπάθειας συγκέντρωσης χρημάτων, στην οποία θα συμμετείχε ο ευρύτερος πληθυσμός της Αυστραλίας. Τα χρήματα αυτά θα γίνονταν γνωστά ως «Κεφάλαια για τα Θύματα του Ελληνικού Πολέμου», τα οποία θα εγκρίνονταν από την αυστραλιανή κυβέρνηση και εκατοντάδες δημάρχους. Οι ημέρες συγκέντρωσης δωρεών θα γίνονταν γνωστές ως «Ελληνική Ημέρα». Και σε μια περίφημη πράξη υποστήριξης, η ελληνική κοινότητα του προαστίου Prahran της Μελβούρνης χάρισε στον δήμαρχο της πόλης μια ελληνική σημαία για να κυματίζει την «Ελληνική Ημέρα».
Αν και την ελληνική νίκη στην Αλβανία θα ακολουθούσε η καταστροφική γερμανική εισβολή στην Ελλάδα τον Απρίλιο και τα επόμενα τέσσερα μακρά χρόνια κατοχής, η σημασία του Αλβανικού Έπους δεν πρέπει να υποτιμάται. Τον Οκτώβριο του 1940, η Ελλάδα ήταν ο μοναδικός σύμμαχος στην ευρωπαϊκή ήπειρο της Βρετανίας και της Αυτοκρατορίας (όπως ήταν τότε γνωστή), συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας. Η νίκη της Ελλάδας επί της Ιταλίας ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη κατά των δυνάμεων του Άξονα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Όλοι οι Αυστραλοί – είτε είναι Έλληνες είτε όχι – έχουν καλό λόγο να θυμούνται την ημέρα που η Ελλάδα είπε «ΟΧΙ».
