«Είναι υπέροχο να βρίσκομαι εδώ, όντας ο πρώτος πρωθυπουργός της Αυστραλίας που επισκέπτεται την Κίνα εδώ και επτά χρόνια», δήλωσε ο Anthony Albanese, λίγο μετά την άφιξή του στη Σανγκάη, τον πρώτο σταθμό της ιστορικής τριήμερης επίσκεψής του στην Κίνα με στόχο τη -μετά από χρόνια- σταθεροποίηση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Ο κ. Albanese, προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Σαγκάης στις 18:15 του Σαββάτου (τοπική ώρα – 21:15 ώρα ανατολικής Αυστραλίας), όπου τον υποδέχθηκαν ο πρέσβης της Αυστραλίας στην Κίνα, Graham Fletcher, ο πρέσβης της Κίνας στην Αυστραλία, Xiao Qian, και ο αντιδήμαρχος της κινεζικής πόλης, Xie Dong. Ένα νεαρό κορίτσι του προσέφερε ένα μπουκέτο λουλούδια.
Στη συνέχεια παρέστη στο επίσημο γεύμα καλωσορίσματος που παρέθεσε ο πρωθυπουργός της Κίνας Li Qiang, ενόψει της Διεθνούς Έκθεσης Εισαγωγών της Κίνας (China International Import Expo).
Σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους που τον συνοδεύουν σε αυτό το ταξίδι-ορόσημο, αφού επεσήμανε την ιστορικότητα -όντας ο πρώτος πρωθυπουργός της Αυστραλίας στην Κίνα από το 2016, αλλά και 50 χρόνια μετά την επίσης ιστορική επίσκεψη του Gough Whitlam- ο κ. Albanese υπογράμμισε:
«Πρέπει να συνεργαστούμε με την Κίνα όπου μπορούμε, να διαφωνήσουμε όπου πρέπει, αλλά να ασχοληθούμε και με το εθνικό μας συμφέρον».
«Είναι προς το συμφέρον της Αυστραλίας να έχουμε έναν θετικό, εποικοδομητικό, ανοιχτό και με σεβασμό, διάλογο με τον σημαντικότερο εμπορικό μας εταίρο».
«Αυτό είναι που ελπίζω να πετύχω τις επόμενες ημέρες».
Η κάλυψη της επίσκεψης-ορόσημο Albanese στα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης έχει «θετικό πρόσημο», αλλά όχι μόνο.
Γίνεται λόγος για ένα σημαντικό βήμα στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών που «γυρίζουν σελίδα», αλλά αρκετά δημοσιεύματα επιρρίπτουν την ευθύνη για τις εντάσεις που υπήρξαν αποκλειστικά στην Αυστραλία.
Η China Daily περιέγραψε το ταξίδι Albanese στην Κίνα ως «παγοθραυστικό» πολιτικά και οικονομικά μετά τη διακοπή του διπλωματικού διαλόγου «λόγω της εχθρικής στάσης της προηγούμενης αυστραλιανής κυβέρνησης έναντι της Κίνας».
Ορισμένοι αρθρογράφοι προτρέπουν δε επιφυλακτικότητα λόγω των δεσμών των ΗΠΑ με την Αυστραλία (ειδικά με τη συμμαχία AUKUS και τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια) και τα κίνητρα της Ουάσιγκτον στην ευρύτερη περιοχή του Ινδοειρηνικού (κατά την προ ημερών επίσκεψη του ομοσπονδιακού πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Joe Biden «συνέστησε» επίσης προσοχή σε σχέση με τα κίνητρα του Πεκίνου).
Οι «αναταράξεις» στις σχέσεις Καμπέρας-Πεκίνου, υπενθυμίζεται, ξεκίνησαν με την απόφαση της Αυστραλίας να αποκλείσει την κινεζική εταιρεία Huawei από την ανάπτυξη του δικτύου 5G το 2018 και μετατράπηκαν σε «ρήγμα» και «εμπορικό πόλεμο» αφού η κυβέρνηση Συνασπισμού ζήτησε τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας για την προέλευση του κορονοϊού το 2020.
Αυστραλία και Κίνα έχουν τις… διαφορές τους, αλλά κανείς δεν ξεχνά και τα εμπορικά οφέλη.
Κυρώσεις και δασμοί σε πολλές εισαγωγές αυστραλιανών αγαθών (συνολικού ύψους 20 δισ. δολ.), όπως στον άνθρακα, το κριθάρι και την ξυλεία, έχουν αρθεί τους τελευταίους μήνες από το Πεκίνο.
Η θετική μεταβολή στη διμερή σχέση κάνει άλλες βιομηχανίες, όπως αυτή της αλιείας αστακών και του βόειου κρέατος, να ελπίζουν ότι παρόμοια εμπόδια στις εξαγωγές θα αρθούν σύντομα και για τα δικά τους προϊόντα.
Κορυφαίο θέμα της ατζέντας της αυστραλιανής πλευράς άλλωστε θα είναι η άσκηση πιέσεων για την άρση εξοντωτικών εμπορικών δασμών (έως 220%) για το αυστραλιανό κρασί (ύψους 1,2 δισ. δολ.).
Στο πλαίσιο αυτό, την Κυριακή ο κ. Albanese ήταν προγραμματισμένο επισκεφθεί εταιρείες από την Αυστραλία που συμμετέχουν στην China International Import Expo, καθώς και να απευθύνει χαιρετισμό σε επιχειρηματικό γεύμα του οργανισμού Tourism Australia.
Όχι τυχαία, μεταξύ αυτών που συνοδεύουν τον πρωθυπουργό στο ταξίδι του είναι ο υπουργός Εμπορίου, Don Farrell, λίγες μόνο ημέρες μετά τη νέα αποτυχία στο να υπάρξει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αύριο, Δευτέρα, είναι το πιο σημαντικό μέρος της επίσκεψης του κ. Albanese, καθώς είναι στο πρόγραμμα η συνάντηση με τον πρόεδρο της Κίνας, Xi Jinping στη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού στο Πεκίνο.
Οι δύο πλευρές επιθυμούν να δώσουν «θετικό τόνο», αλλά ουκ ολίγα… αγκάθια -και ορισμένα αρκετά σοβαρά- παραμένουν στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι ο κ. Albanese θα θέσει θέματα, όπως ο Αυστραλός συγγραφέας Yang Hengjun που παραμένει κρατούμενος στην Κίνα σχεδόν 5 χρόνια, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, οι κινεζικές στρατιωτικές δραστηριότητες στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και η σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή γενικότερα, στις συναντήσεις του με τον κ. Xi (αύριο), αλλά και τον πρωθυπουργό της χώρας, που τον προσκάλεσε, Li Qiang, την Τρίτη.
Υπενθυμίζεται ότι, λίγες εβδομάδες πριν, η δημοσιογράφος Cheng Lei απελευθερώθηκε από τις κινεζικές Αρχές και επέστρεψε στην Αυστραλία μετά από τρία χρόνια σε φυλακή του Πεκίνου.
Αλλά παραμένει η ανησυχία για τον Δρ Yang. Τα παιδιά του, έστειλαν επιστολή στον κ. Albanese αυτήν την εβδομάδα προτρέποντάς τον να «σώσει» τον πατέρα τους.
«Σας ζητάμε να καταστήσετε σαφές ότι δεν είναι δυνατόν να σταθεροποιηθεί η διμερής σχέση με μια κυβέρνηση που κρατά έναν Αυστραλό πολίτη λίγα μόλις χιλιόμετρα νότια του τόπου όπου θα φιλοξενηθείτε», έγραψαν.
Η επιστολή περιελάμβανε αποσπάσματα από πρόσφατη προξενική έκθεση για την κατάσταση του Δρ Yang, η οποία σημείωνε ότι φαινόταν «χλωμός και έχει χάσει βάρος» και ότι δυσκολευόταν να περπατήσει τέσσερα μέτρα από το κρεβάτι του κελιού του μέχρι την τουαλέτα του.
Το Σάββατο, πριν αναχωρήσει από την Αυστραλία, ο κ. Albanese ρωτήθηκε τι θα πει στους Κινέζους αξιωματούχους για τον Yang Hengjun, ο οποίος κρατείται εδώ και τέσσερα χρόνια.
«Θα πω ότι η υπόθεση του Δρ Yang πρέπει να επιλυθεί. Και θα μιλήσω για τα ανθρώπινα δικαιώματά του, τη φύση της κράτησης και την αποτυχία να έχουμε διαφανείς διαδικασίες (στην υπόθεση)».
Από κινεζικής πλευράς, ο κ. Xi, ανάμεσα σε άλλα, αναμένεται να απευθύνει έκκληση πρωθυπουργό της Αυστραλίας για την υποστήριξη της Καμπέρας στην προσπάθεια της Κίνας να ενταχθεί στην Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership.
