Ούριο άνεμο στις σινοαυστραλιανές σχέσεις φαίνεται να προσδίδει η ιστορική επίσκεψη του ομοσπονδιακού πρωθυπουργού Anthony Albanese στην Κίνα και η «πολύ πετυχημένη», όπως χαρακτηρίστηκε, συνάντησή του με τον Κινέζο πρόεδρο Xi Jinping, τον οποίο και προσκάλεσε να επισκεφτεί την Αυστραλία.
Θετικά σημάδια καταγράφηκαν μετά τις διμερείς συζητήσεις για το Εμπόριο, την Κλιματική Αλλαγή και τις βίζες, ενώ αίσθηση προκάλεσε -ειδικά στα social media- το κομπλιμέντο του πρωθυπουργού της Κίνας, Li Qiang, ο οποίος μιλώντας για τον κ. Albanese έκανε λόγο για ένα «ομορφόπαιδο» (handsome boy).
Η τριήμερη επίσκεψη-ορόσημο στην Κίνα είχε ως στόχο τη σταθεροποίηση της σχέσης με τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Αυστραλίας.
Οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να επαναλάβουν τις ετήσιες συναντήσεις σε επίπεδο ηγετών και να συνεργαστούν για το Εμπόριο, ένα ακόμη θετικό βήμα εν μέσω της σταδιακής χαλάρωσης των δασμών που είχε επιβάλει η Κίνα σε σειρά αυστραλιανών προϊόντων σε αντίποινα για σχόλια της κυβέρνησης Συνασπισμού σχετικά με το COVID-19, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και άλλα ζητήματα.
Ο κ. Albanese έκανε λόγο ένα βήμα προόδου για διμερείς σχέσεις, που είναι «πολύ σημαντικό για την Οικονομία της Αυστραλίας και επίσης για την ασφάλεια και της σταθερότητας στην περιοχή».
«Ο διάλογος είναι πάντα καλό πράγμα», δήλωσε.
«Και όταν η Κίνα ‘αντιπροσωπεύει’ περισσότερα από ένα στα τέσσερα δολάρια των εξαγωγών μας και περισσότερες από μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας στην Αυστραλία εξαρτώνται από τις εξαγωγές μας. Πρόκειται για μια σημαντική σχέση».
A bit of a surprise to bump into PM @AlboMP during a morning walk along the Bund.
Many Shanghainese couldn’t believe how light his security detail was — or that he would talk to passers by as he did.
“This could never happen in China,” one told me https://t.co/zNexXyNG6r pic.twitter.com/9yVjkRPl8V
— Will Glasgow (@wmdglasgow) November 5, 2023
Ο κ. Albanese προκάλεσε «αναστάτωση» στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου έγινε viral (ανάρπαστο) βίντεο που τον δείχνει να περπατά στη Σανγκάη, πρώτο σταθμό της επίσκεψής του, πριν μεταβεί στο Πεκίνο, φορώντας φανέλα των Matildas και καπέλο των Rabbitohs.
Τα στιγμιότυπα προφανώς έφτασε μέχρι τον κ. Li που στη μεταξύ τους συνάντηση ανέφερε: «Οι άνθρωποι έλεγαν ότι έχουμε ένα ‘ομορφόπαιδο’ που έρχεται από την Αυστραλία».
«Δεν είμαι σίγουρος πώς να απαντήσω σε αυτό … Η Σανγκάη είναι μια υπέροχη πόλη».
Ο κ. Albanese, υπενθυμίζεται, κατέστη είναι ο πρώτος πρωθυπουργός της Αυστραλίας που επισκέφθηκε την Κίνα από το 2016, καθώς υπήρξαν για χρόνια μία σειρά από -συνεχιζόμενες- εντάσεις, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα το Πεκίνο να επιβάλει κυρώσεις και δασμούς σε μια σειρά από αυστραλιανές εισαγωγές, που κόστισαν στη χώρα περί τα 20 δισ. δολ. ετησίως.
Ο κ. Xi, που υποδέχθηκε τον κ. Albanese στο Πεκίνο, του αναγνώρισε ότι εργάστηκε για τη σταθεροποίηση των σχέσεων από τότε που εξελέγη.
Ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός έκανε λόγο για «μια συζήτηση καλής θέλησης, όπου μιλήσαμε για τα κοινά μας συμφέροντα στο μέλλον».
«Και οι δύο συμφωνούμε σίγουρα ότι δεν πρέπει να προσδιοριζόμαστε από τις διαφορές μας, αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν, αλλά αναγνωρίζουμε επίσης το αμοιβαίο όφελος που έχουμε».
Τόνισε ότι έγινε συζήτηση «υψηλού επιπέδου» για το Εμπόριο και την Παγκόσμια Οικονομία, με τον κ. Xi να εκφράζει θετικές προοπτικές για τη μελλοντική ανάπτυξη της Κίνας.
Περιέγραψε επίσης τη συζήτηση ως «γεμάτη» και με πιο «χαλαρά θέματα» – από τους διαβόλους της Τασμανίας και τα πάντα στο ζωολογικό κήπο της Αδελαΐδας μέχρι τα πλεονεκτήματα του κρασιού της Αυστραλίας έναντι του κρασιού της Νέας Ζηλανδίας.
Όσον αφορά στα σημεία έντασης, ο κ. Albanese είπε ότι έθεσε την κατάσταση του κρατούμενου Αυστραλού συγγραφέα Yang Hengjun – αν και δεν προτίθεται όπως είπε να δώσει καμία ένδειξη σχετικά με τις προοπτικές απελευθέρωσής του – καθώς και θέματα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εντός της Κίνας.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν έθεσε την υποστήριξη της Κίνας προς τη Ρωσία στον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας, ο κ. Albanese είπε ότι συζήτησαν τον αντίκτυπο των «συγκρούσεων στον Κόσμο», συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής.
Επεσήμανε ότι ο κ. Xi έθεσε το αίτημα της Κίνας να ενταχθεί στη Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP), αλλά δε ζήτησε ρητά την υποστήριξη της Αυστραλίας.
«Διαβεβαίωσε την επιθυμία της Κίνας να ενταχθεί στη CPTPP απλώς ως μέρος ενός γενικού θέματος σχετικά με το Παγκόσμιο Εμπόριο και το ενδιαφέρον για την Παγκόσμια Οικονομία».
Ο Κινέζος πρόεδρος δήλωσε ότι η χώρα του επιδιώκει να προωθήσει την «αρμονική» συνεργασία για την επίτευξη αμοιβαίου οφέλους.
«Με κοινές προσπάθειες και των δύο πλευρών συνεχίσαμε τις ανταλλαγές μας σε διάφορες απόψεις και επεξεργαστήκαμε ορισμένα προβλήματα», είπε.
«Τώρα η σχέση Κίνας-Αυστραλίας έχει μπει στο σωστό δρόμο της βελτίωσης και της ανάπτυξης».
Πριν από τη συνάντησή τους, ο κ. Albanese ανέφερε ότι περίσταση ήταν «πράγματι μια ιστορική στιγμή» για εκείνον.
«[Από την (πρώτη) συνάντησή μας πριν από ένα χρόνο] η πρόοδος που έχουμε σημειώσει στην προώθηση των σχέσεών μας κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος ήταν αναμφισβήτητα πολύ θετική», σχολίασε.
«Πιστεύω ότι όλοι μπορούμε να επωφεληθούμε από τη μεγαλύτερη κατανόηση που προκύπτει από τον διάλογο υψηλού επιπέδου και τους δεσμούς μεταξύ των ανθρώπων και ότι μια ισχυρή σχέση μεταξύ των δύο χωρών μας θα είναι επωφελής για το μέλλον».
«Όπου προκύπτουν διαφορές, είναι σημαντικό να έχουμε επικοινωνία».
Ήταν η δεύτερη φορά που ο πρωθυπουργός συναντάται επίσημα με τον κ. Xi αφού οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν στο περιθώριο της Συνόδου της G20 στο Μπαλί πριν από ένα χρόνο.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο κ. Xi απέτισε επίσης φόρο τιμής στον Gough Whitlam, για τον ρόλο του στην εγκαθίδρυση επίσημων διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Κίνας και Αυστραλίας κατά τη δική του ιστορική επίσκεψη ως πρωθυπουργός πριν από 50 χρόνια.
«Στην Κίνα, συχνά λέμε ότι όταν πίνουμε νερό δεν πρέπει να ξεχνάμε αυτούς που έσκαψαν το πηγάδι», δήλωσε ο πρόεδρος της Κίνας.
«Ο κινεζικός λαός δε θα ξεχάσει τον πρωθυπουργό Whitlam που έσκαψε το πηγάδι για εμάς».
Πριν από τη συνάντησή του με τον κ. Xi, ο κ. Albanese συναντήθηκε πρώτα με τον πρόεδρο της Μόνιμης Επιτροπής του Κογκρέσου του Λαού (Chairman of the Standing Committee of the National People’s Congress), Zhao Leji, ο οποίος δήλωσε ότι οι δύο χώρες βρίσκονται «σε ένα νέο σημείο εκκίνησης».
«Η Κίνα είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Αυστραλία για να βελτιώσουμε, να διατηρήσουμε και να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας, να ενισχύσουμε την αμοιβαία εμπιστοσύνη, να ενισχύσουμε τις ανταλλαγές, να επεκτείνουμε τη συνεργασία, να εδραιώσουμε τη φιλία», είπε.
«Έτσι ώστε να προσφέρουμε μεγαλύτερα οφέλη στις δύο χώρες και τους λαούς μας».
Ο κ. Albanese συνοδευόταν από την υπουργό Εξωτερικών Penny Wong και τον πρέσβη της Αυστραλίας στην Κίνα, Graham Fletcher, οι οποίος τον συνόδευσαν και στη συνάντησή του με τον κ. Xi.
Νωρίτερα «διαφήμισε» τα οφέλη της αύξησης των εμπορικών σχέσεων με το Πεκίνο και την περαιτέρω θετική δέσμευση μεταξύ των δύο χωρών.
Όμως, απέφυγε να πει ότι εμπιστεύεται πλήρως τον κ. Σι.
«Έχουμε διαφορετικά πολιτικά συστήματα, αλλά οι δεσμεύσεις που είχα από την Κίνα ή από τον πρόεδρο Xi ήταν θετικές, ήταν εποικοδομητικές», δήλωσε. Ο πρόεδρος Χi, «δεν μου έχει πει ποτέ κάτι που δεν έχει γίνει».
«Αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον», όπως πρέπει, καθώς εκπροσωπούμε τις χώρες μας. «Η δουλειά μου είναι να εκπροσωπώ τα εθνικά συμφέροντα της Αυστραλίας, αυτός είναι ο ηγέτης ενός διαφορετικού έθνους με διαφορετικά συμφέροντα».
Ο κ. Albanese επανέλαβε επίσης την υποστήριξη της Αυστραλίας για τη διατήρηση του status quo στην Ταϊβάν, την οποία το Πεκίνο θεωρεί επαρχία της Κίνας και δεν έχει αποκλείσει τη χρήση βίας για την κατάληψή της.
Σε σχέση με το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Κίνα, ο «σκιώδης υπουργός» Εξωτερικών Simon Birmingham σχολίασε ότι η δοκιμασία για τον κ. Albanese θα ήταν κρατήσει «τη γραμμή» σε δύσκολα ζητήματα.
«Πρόκειται για μια πραγματική δοκιμασία δύναμης και ουσίας για τον Anthony Albanese. Πρέπει να επιδείξει δύναμη και ουσία πάνω από τους συμβολισμούς των τελετών».
«Θέλουμε να δούμε την καλύτερη δυνατή σχέση μεταξύ της Αυστραλίας και της Κίνας, αλλά πρέπει να είναι ειλικρινής, πρέπει να είναι ευθύς και πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι όσον αφορά τις προσδοκίες μας».
Σημειώνεται ότι τη Δευτέρα το πρωί, ο κ. Albanese και η κα Wong περιηγήθηκαν στο Ναό του Ουρανού του Πεκίνου (Temple of Heaven), ακολουθώντας τα βήματα του Whitlam 50 χρόνια πριν.
«Η ιστορία της παρουσίας του [πρώην] πρωθυπουργού Whitlam εδώ μας υπενθυμίζει ότι όποιος και αν είναι σε αυτές τις θέσεις, είναι καθήκον μας να προσπαθήσουμε να πλοηγήσουμε αυτή τη σχέση με σύνεση», δήλωσε η κα Wong πριν και η ίδια συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών Wang Yi.
«Αυτό είναι που είμαστε εδώ για να κάνουμε».
