Η αύξηση των εσόδων από φόρους, εργαζομένων και επιχειρήσεων, ενισχύει τον κρατικό κορβανά κατά περίπου 40 δισ. δολ. -σε βάθος τετραετίας- σύμφωνα με τον ενδιάμεσο ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να είναι μόλις 1,1 δισ. δολ. φέτος, βελτιωμένο κατά 12,8 δισ. δολ. σε σχέση με την πρόβλεψη του περασμένου Μαΐου.

Για τους πολίτες που παλεύουν με το κόστος ζωής ωστόσο δε θα υπάρξει «χριστουγεννιάτικο δώρο» καθώς η κυβέρνηση συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στη μείωση του πληθωρισμού, συγκρατώντας τις δαπάνες της.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ενδιάμεσου προϋπολογισμού (Mid-Year Economic and Fiscal Outlook – MYEFO), τα οποία παρουσίασαν ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers και η υπουργός Οικονομίας, Katy Gallagher, συνολικά επιπλέον 64,4 δισ. δολ. θα εισρεύσουν στα ταμεία τα επόμενα τέσσερα χρόνια, κυρίως έσοδα από φόρους χάρη στη χαμηλή ανεργία και τους υψηλότερους μισθούς, την αύξηση των εταιρικών κερδών (εκτός των ορυχείων) και τις αυξημένες τιμές εμπορευμάτων/εξαγωγών.

Η αύξηση των εσόδων από φόρους είναι τόσο μεγάλη που θα φθάσει το 23,7% του ΑΕΠ, το υψηλότερο ποσοστό από τον τελευταίο προϋπολογισμό της κυβέρνησης του John Howard το 2007-08.

Η βελτίωση αυτή στα δημοσιονομικά ωστόσο δε φαίνεται να σημαίνει και καλά νέα για τις… τσέπες μας.

Όχι άμεσα τουλάχιστον, καθώς η κυβέρνηση αποφεύγει της «παραχωρήσεις» υπό τον φόβο των πληθωριστικών πιέσεων, ενώ «αποταμιεύει» καθώς η Οικονομία επιβραδύνει.

Εν αναμονή του Μαΐου λοιπόν και τον «κανονικό» προϋπολογισμό για ενδεχόμενη νέα στήριξη με το κόστος ζωής, αν και το υπουργείο Οικονομικών, είναι κοντά στο να επιτύχει πλεόνασμα για δεύτερη συνεχή χρονιά, έστω και μικρό φέτος.

«Δεν προβλέπουμε ακόμη ένα δεύτερο πλεόνασμα, αλλά είμαστε σε απόσταση αναπνοής. Έχουμε δώσει στους εαυτούς μας μια ευκαιρία, αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί», δήλωσε σχετικά ο κ. Chalmers.

Η επικαιροποίηση του προϋπολογισμού «διατυμπανίζει» ότι οι μισθοί αυξάνονται με τον ταχύτερο ρυθμό τους εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία.

Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει και «πραγματική» αύξηση τους, καθώς ο πληθωρισμός, όπως προαναφέρθηκε, παραμένει υψηλότερος.

Ειδικότερα, η αύξηση των «πραγματικών» μισθών, η οποία συνυπολογίζει την αύξηση των μισθών και των τιμών καταναλωτή, προβλεπόταν να είναι 0,75% αυτό το οικονομικό έτος.

Τώρα προβλέπεται ότι θα είναι μόλις 0,25%, ενώ οι προβλέψεις για τα επόμενα έτη παραμένουν περίπου στα επίπεδα που αναμένονταν τον Μάιο.

Ο πληθωρισμός προβλέπεται να είναι 3,75% αυτό το οικονομικό έτος, πριν πέσει στο 2,75% το 2024-25 και στο 2,5% τα επόμενα δύο χρόνια.

Ακόμα, η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί στο 4,25% φέτος, από 3,6% στο τέλος του 2022-23, και προβλέπεται ότι θα παραμείνει περίπου σε αυτό το επίπεδο για τα επόμενα χρόνια.

Η κυβέρνηση τονίζει ότι περισσότεροι από 600.000 επιπλέον άνθρωποι έχουν βρει δουλειά τους τελευταίους 18 μήνες, οδηγώντας την απασχόληση κοντά σε υψηλά επίπεδα-ρεκόρ συμμετοχής.

Η Οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 1,75% αυτό το οικονομικό έτος, από 3,1% πέρυσι και προβλέπεται -εκτός απρόοπτου- να επιταχύνει κάπως σε 2,25% το έτος 2024-25.

Άσχημα παραμένουν τα μαντάτα για τους ενοικιαστές καθώς η αγορά ενοικίων προβλέπεται να παραμείνει «πολύ σφιχτή», με το κόστος να παραμένει υψηλό τα επόμενα χρόνια.

Στα βάθη της πανδημίας, η τότε κυβέρνηση Συνασπισμού προέβλεπε μια δεκαετία ελλειμμάτων και «καθαρού» χρέους που θα κορυφωνόταν σε σχεδόν 1 τρισεκατομμύριο δολάρια το 2025.

Η κυβέρνηση Albanese προβλέπει τώρα ότι το «καθαρό» χρέος θα φθάσει τα 623 δισεκατομμύρια δολάρια το 2026-27, αλλά εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερο από ό,τι θεωρούνταν προηγουμένως, γεγονός που το Υπουργείο Οικονομικών αποδίδει στη βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος και στη μείωση της αξίας των κρατικών ομολόγων που εκδίδονται.

Η επικαιροποίηση του προϋπολογισμού περιλαμβάνει ορισμένα νέα μέτρα από την πλευρά των δαπανών, αλλά και πρόσθετες επιβαρύνσεις.

Για παράδειγμα, το κόστος απόκτησης διαβατηρίου θα αυξηθεί κατά 15% από τον Ιούλιο του 2024.

Η κυβέρνηση αναμένει ότι θα «βάλει στην τσέπη» σχεδόν 350 εκατομμύρια δολάρια μέσα σε τρία χρόνια, τα οποία θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση άλλων έργων στο Υπουργείο Εξωτερικών και Εμπορίου.

Προβλέπεται ακόμα ότι θα διατεθούν άλλα 186 εκατομμύρια δολάρια για τηνστήριξη της Ουκρανία καθώς συνεχίζει ο πόλεμος με τη Ρωσία.

Η χρηματοδότηση αυτή θα ενισχύσει την εκπαίδευση Ουκρανών μαχητών από την Αυστραλία στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Η κα Katy Gallagher διευκρίνισε ότι ο ενδιάμεσος προϋπολογισμός περιλαμβάνει εξοικονόμηση περίπου 10 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων περίπου 7 δισ.δολάρια προέρχονται από περικοπές στη χρηματοδότηση υποδομών που ανακοινώθηκαν,

Η επικαιροποίηση δεν επιφέρει καμία αλλαγή στο φορολογικό (stage three tax cuts), το οποίο έχει νομοθετηθεί να τεθεί σε ισχύ τον προσεχή Ιούλιο.

Ο κ. Chalmers επισήμανε ότι τα στοιχεία αφορούν την «υπεύθυνη οικονομική διαχείριση (της κυβέρνησης): είναι αυτή που ασκεί καθοδική πίεση στον πληθωρισμό και διευκολύνει το κόστος ζωής, και λόγω των προσπαθειών μας, φέρνουμε τον προϋπολογισμό σε πολύ καλύτερη κατάσταση και δημιουργούμε περισσότερο ‘χώρο’ για τις προτεραιότητές μας, και αυτό δείχνουν αυτοί οι αριθμοί».

Τόνισε ότι η κυβέρνηση κατανοεί ότι οι πολίτες τα βγάζουν πέρα δύσκολα και ότι η Οικονομία επιβραδύνεται, γι’ αυτό και επιδιορθώνει τον προϋπολογισμό, ελαφρύνει το κόστος ζωής και καταπολεμά τον πληθωρισμό.

Ο «σκιώδης υπουργός» Οικονομικών, Angus Taylor, επέκρινε την κυβέρνηση, υποστηρίζοντας ότι ο ενδιάμεσος προϋπολογισμός περιέχει «περισσότερους φόρους, περισσότερες δαπάνες, περισσότερη μετανάστευση, περισσότερο πόνο στα ενυπόθηκα δάνεια [και] περισσότερο πόνο λόγω του πληθωρισμού».

«Η Αυστραλία είναι ένα περήφανο έθνος μεταναστών, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό, αλλά πρέπει να υπάρχει η σωστή ισορροπία μεταξύ του αριθμού των ανθρώπων και των δαπανών για τις υποδομές, τις απαιτούμενες υπηρεσίες και αυτή τη στιγμή, οι Αυστραλοί καταλαβαίνουν ότι αυτή η ισορροπία είναι εκτός ελέγχου», τόνισε.

Η «σκιώδης υπουργός» Οικονομίας, Jane Hume, σχολίασε πως η κυβέρνηση αναμένει ένα «χάδι στην πλάτη» επειδή δεν ξοδεύει χρήματα.

«Σας λένε ότι έκαναν οικονομίες και επαναπροσδιορίστηκαν οι προτεραιότητες. Λοιπόν, η εξοικονόμηση δεν είναι εξοικονόμηση αν την ξοδεύεις για κάτι άλλο. Η αναπροσαρμογή προτεραιοτήτων είναι απλώς ένας φανταχτερός τρόπος για να πούμε ‘ξοδέψαμε τα χρήματα σε κάτι άλλο’».