Η αλλαγή τραπεζικού λογαριασμού και η ενημέρωση των στοιχείων πληρωμής είναι μια ταλαιπωρία που η αρμόδια Αρχή Ελέγχου των καταναλωτών θέλει να εξορθολογιστεί ώστε να τονωθεί ο ανταγωνισμός στην αγορά καταθέσεων λιανικής (retail deposit market).
Πιο συγκεκριμένα, η Australian Competition and Consumer Commission (ACCC) ανέφερε ότι οι έχοντες καταθέσεις θα μπορούσαν να κερδίζουν περισσότερα χρήματα αν δεν υπήρχαν εμπόδια που αποτρέπουν τους πελάτες των τραπεζών από το να αναζητήσουν μια καλύτερη συμφωνία.
Ο υπουργός Οικονομικών Jim Chalmers, υπενθυμίζεται, ζήτησε από την ACCC να εξετάσει τη συμπεριφορά των τραπεζών νωρίτερα φέτος, μετά τις ανησυχίες ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων σε όλα τα καταθετικά προϊόντα ήταν ad hoc (κατά περίπτωση) και υπό όρους.
Υπήρχαν καταγγελίες ότι ενώ οι τράπεζες μεταβίβαζαν τις αυξήσεις των επιτοκίων της RBA άμεσα στους πελάτες ενυπόθηκων δανείων, τα επιτόκια των αποταμιευτικών λογαριασμών δεν άλλαζαν ή άλλαζαν πολύ πιο αργά.
Οι κάτοικοι Αυστραλίας κατέχουν τουλάχιστον 1,4 τρισεκατομμύρια δολάρια σε τραπεζικούς λογαριασμούς καταθέσεων.
Από αυτό το ποσό το 89% αυτών βρίσκεται στις τέσσερις μεγάλες τράπεζες – Commonwealth, Westpac, NAB και ANZ – και στα επόμενα έξι μικρότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Από την έρευνα προέκυψαν στοιχεία ότι οι τράπεζες χρησιμοποιούσαν στρατηγικές τιμολόγησης που εκμεταλλεύονταν «την αδράνεια των καταναλωτών και άλλες προκαταλήψεις για να μειώσουν το συνολικό κόστος της χρηματοδότησης των καταθέσεών τους».
«Αυτό περιλαμβάνει την τμηματοποίηση των πελατών τους μέσω του σχεδιασμού των προϊόντων και των υπό όρους επιτοκίων, γεγονός που οδηγεί σε σημαντικές διαφορές στα επιτόκια μεταξύ των προϊόντων, ακόμη και εντός της ίδιας τράπεζας», επισήμανε το πόρισμα της ACCC.
Η Αρχή προχώρησε σε 7 προτάσεις για να βοηθήσει τους πολίτες να αξιοποιήσουν περισσότερο τις αποταμιεύσεις τους, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης της φορητότητας των λογαριασμών (portability – όπως για τους αριθμούς τηλεφώνου ), ώστε να διευκολύνεται η αλλαγή τράπεζας, μία διαδικασία που συχνά συνεπάγεται την ταλαιπωρία της ενημέρωσης των στοιχείων του λογαριασμού σε μια σειρά από άτομα και επιχειρήσεις.
Η εξάλειψη αυτών των σημείων «πόνου» θα «οξύνει την ανταγωνιστική εστίαση» στην αγορά καταθέσεων, σύμφωνα με την ACCC, που τόνισε ότι η βελτίωση της φορητότητας αξίζει να εξεταστεί, δεδομένου ότι την τελευταία φορά που διερευνήθηκε το 2011, η τραπεζική τεχνολογία ήταν κατά πολύ λιγότερο προηγμένη.
Η Αρχή θέλει επίσης οι τράπεζες να κάνουν περισσότερα για να ενημερώνουν τους πελάτες σχετικά με τις αλλαγές των προϊόντων και έχει ζητήσει μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τους «λογαριασμούς μπόνους» (bonus accounts).
Πρόκειται για καταθετικά προϊόντα που είναι κοινά στις τραπεζικές συναλλαγές της Αυστραλίας και ζητούν από τους πελάτες να πληρούν ορισμένους όρους, όπως ένα ελάχιστο όριο κατάθεσης κάθε μήνα, για να προσελκύσουν υψηλότερο επιτόκιο.
Η ACCC διαπίστωσε ότι το 71% αυτών των λογαριασμών δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για το «επιτόκιο μπόνους» κατά μέσο όρο κάθε μήνα, βάσει ανάλυσης κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους.
Οι καταναλωτές θα μπορούσαν να χάσουν εκατοντάδες δολάρια σε τόκους, επειδή δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για το «μπόνους».
Η διαφορά μεταξύ ενός επιτοκίου «μπόνους» και ενός κανονικού μπορεί να είναι τεράστια.
Σε ένα παράδειγμα που ανέφερε η ACCC, ένα άτομο θα κέρδιζε 328 δολάρια ετησίως σε τόκους για αποταμιεύσεις ύψους 5.000 δολαρίων, εάν πληρούσε τους όρους του λογαριασμού. Εάν δεν τους πληρούσε θα κέρδιζε μόλις 18 δολάρια.
Η επικεφαλής της ACCC, Gina Cass-Gottlieb, δήλωσε ότι οι πελάτες δελεάστηκαν από τα υψηλά επιτόκια, αλλά στη συνέχεια δυσκολεύτηκαν να παρακολουθήσουν τους όρους που τα συνόδευαν.
«Συνιστούμε επίσης στις τράπεζες να ειδοποιούν τους πελάτες τους εάν πρόκειται να χάσουν τα δικαιώματά τους για τους τόκους μπόνους, π.χ. αν κάνουν πολύ μεγάλη ή πολύ συχνή ανάληψη σε ένα συγκεκριμένο μήνα», τόνισε η κα Cass-Gottlieb.
Κατά την άποψη της ACCC, οι ιστότοποι σύγκρισης θα πρέπει επίσης να είναι πιο διαφανείς όσον αφορά τις εμπορικές τους σχέσεις με τις τράπεζες.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα δημοσιεύσει την επίσημη απάντησή της στο πόρισμα της ACCC το ερχόμενο έτος.
«Περιμένουμε από τις τράπεζες να αντιμετωπίζουν δίκαια τους πελάτες τους όταν πρόκειται για τους λογαριασμούς ταμιευτηρίου τους», δήλωσε σχετικά υπουργός Οικονομικών.
Η Ένωση Τραπεζών (Australian Banking Association – ΑΒΑ) εξέφρασε την ικανοποίησή της για τα ευρήματα.
«Με περισσότερα από 900 προϊόντα συναλλαγών και καταθέσεων ταμιευτηρίου διαθέσιμα στους καταναλωτές στην Αυστραλία, οι τράπεζες κατανοούν ότι κατά καιρούς ορισμένοι πελάτες μπορεί να δυσκολεύονται να αποφασίσουν ποια προϊόντα είναι τα καλύτερα γι’ αυτούς», δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος της ABA, Anna Bligh.
Οι τράπεζες, είπε, επικεντρώνονται στη βελτίωση των προϊόντων τους και θα εξετάσουν κάθε μία από τις συστάσεις της έκθεσης.
