«Περί Εκκλησιασμού το Ανάγνωσμα»

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ στην Ελλάδα, πήγα σε Ελληνικό σχολείο και σπούδασα σε Ελληνικό πανεπιστήμιο.

ΥΠΗΡΕΤΗΣΑ στον Ελληνικό Στρατό και εργάστηκα στην Ελλάδα -με τα πρώτα ένσημα «κολλημένα» από το 1997- και έχω πληρώσει τους φόρους που μου αναλογούν στην Ελληνική Εφορία.

ΠΡΟΦΑΝΩΣ είμαι εγγεγραμμένος και στους εκλογικούς καταλόγους της Ελλάδας.

ΠΡΙΝ από μερικά χρόνια αποφάσισα, για μία σειρά από λόγους που δεν είναι της παρούσης, να μεταναστεύσω στην Αυστραλία.

ΚΑΤΙ που, σύμφωνα με την τότε ισχύουσα πραγματικότητα, επί της ουσίας σήμαινε και απώλεια της δυνατότητας να ψηφίζω.

ΟΠΩΣ συνέβη ανά τα χρόνια για την πλειοψηφία των Ελλήνων που ζουν εκτός συνόρων.

ΒΛΕΠΕΤΕ, όσο πολύτιμη και αν είναι η συμμετοχή σε μία εκλογική διαδικασία, ελάχιστοι είναι αυτοί που μπορούν να δίνουν κάποιες χιλιάδες δολάρια (ή ευρώ) και έχουν τον χρόνο να ταξιδεύουν από το εξωτερικό στον τόπο τους για να ψηφίσουν στην κάλπη.

ΑΥΤΟ και αν αποτελεί διάκριση για το ποιος μπορεί να ασκήσει το δικαίωμά του και ποιος όχι.

ΕΠΙΣΤΟΛΙΚΗ ψήφος λοιπόν -με δικλείδες ασφαλείας- αρχής γενομένης από τις Ευρωεκλογές και μέχρι… αποδείξεως του εναντίου.

ΨΗΦΟΣ από τον τόπο διαμονής, χωρίς αλόγιστες προϋποθέσεις. Kάτι που ας μην ξεχνάμε διευκολύνει και πολλούς συμπολίτες μας στην Ελλάδα που αντιμετωπίζουν προβλήματα στην αυτόνομη μετακίνησή τους.

ΤΑ αυτονόητα δηλαδή όπως συμβαίνει στην Αυστραλία και σε δεκάδες ακόμα δημοκρατικές χώρες ανά τον Κόσμο.

Υ. Γ.: Όποιος θεωρεί ότι οι Έλληνες του εξωτερικού δεν ξέρουμε τι γίνεται στον τόπο μας (και πέρα από τους φόρους που πληρώνουμε εκεί) μάλλον έχει παραμείνει στις εποχές των «καραβανιών» με μισθωμένα αεροπλάνα (και βαπόρια), πληρωμένα από τους φίλους τους… κομματικούς (παραφράζοντας και το λαϊκό άσμα).

Ι.Σ.

ΟΜΟΛΟΓΩ πως δεν πάω συχνά στην εκκλησία.

ΓΙΑ την ακρίβεια, σπάνια και μόνο απέξω. Κυρίως στον Επιτάφιο τη Μεγάλη Παρασκευή και στην Ανάσταση. Κάποια φορά, όμως, αισθάνομαι την υποχρέωση να πάω σε κάποιο μνημόσυνο.

Μα είναι δυνατόν, την σήμερον ημέραν, να τελειώνει η λειτουργία στις 10. 30 ή άργότερα; Μια Κυριακή μας έμεινε. Πότε θα ξεκουραστούν αυτοί που πάνε στην εκκλησία;

ΓΙ’ ΑΥΤΟ σήμερα θέλω να «φιλοξενήσω» κάποια σημεία από ένα πρόσφατο άρθρο του Γιώργου Ανδρέου «Περί Εκκλησιασμύ το Ανάγνωσμα» που με εκφράζει: Θέλω όμως και τις δικές σας απόψεις.

ΓΡΑΦΕΙ, μεταξύ άλλων, ο κ. Ανδρέου:

«ΔΕΝ θα συμπεριλάμβανα εαυτόν στους ιδιαίτερα ευλαβείς πιστούς, με το κριτήριο του τακτικά εκκλησιαζόμενου. Λίγο η ευλάβεια και η πίστη και περισσότερο η συνήθεια, οι μνήμες των παιδικών χρόνων, η οικογενειακή παράδοση, οι κοινωνικές υποχρεώσεις με οδηγούν στην εκκλησία, ιδιαίτερα τις μεγάλες εορτές της χριστιανοσύνης.

ΙΣΩΣ να φταίει που δεν προσέρχομαι με τη δέουσα πίστη και ευλάβεια, αλλά σχεδόν πάντα δεν αισθάνομαι την πνευματικότητα του χώρου και τη μυσταγωγία της λειτουργίας, ειδικά έτσι όπως έχει εξελιχθεί.

ΑΝΤΙΘΕΤΑ, αισθάνομαι ότι, από ένα χρονικό σημείο και μετά, αρχίζει να εκνευρίζεται το εκκλησίασμα και από τη διάρκεια και την εξέλιξη της λειτουργίας. Παρατηρώντας τις αντιδράσεις των πιστών, ιδιαίτερα μετά την πάροδο μίας ώρας παρουσίας στο ναό, είναι διάχυτη η ασυγκράτητη υπνηλία και αφηρημάδα σε όσους κάθονται και τα εναλλασσόμενα συναισθήματα, αδημονίας, θυμού και αγανάκτησης στους όρθιους. Άρχισαν μάλιστα να βγαίνουν και κινητά για σερφάρισμα στο διαδίκτυο.

ΒΑΡΙΟΥΝΤΑΙ και εκνευρίζονται καταφανώς οι πιστοί ακούγοντας, τους ψάλτες κυρίως, να «ροκανίζουν» το χρόνο, είτε επαναλαμβάνοντας ύμνους και προσφωνήσεις, είτε να επιδίδονται, με αμφίβολες φωνητικές δυνατότητες και μουσικές γνώσεις, σε μακρόσυρτους λαρυγγισμούς, μέχρι και κραυγές που κάνουν το περιεχόμενο των ύμνων που ψάλλονται, μέχρι και τη σοφία των επιστολών του Απόστολου Παύλου, ακατάληπτα. Είναι που είναι ακατάληπτη στους πολλούς η αρχαιοπρεπής γλώσσα της θείας λειτουργίας.

ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ πως η θεία λειτουργία δεν υπηρετεί σήμερα τους λατρευτικούς, μυσταγωγικούς και πνευματικούς σκοπούς της. Χάνονται, δεν ακούγονται καν, η αφηρημάδα και η “κούραση” καταπίνει, τα μηνύματα, την ποίηση και τη σοφία των ιερών κειμένων. Δεν επιτυγχάνεται η επαφή με το θείο, δεν διευκολύνεται η προσευχή.

ΦΤΑΙΕΙ και η μεγάλη διάρκεια. Δεν είναι δυνατόν “την σήμερον ημέραν”, τα Χριστούγεννα για παράδειγμα, να προσκαλούν οι καμπάνες τους πιστούς στις 06.00 το πρωί και η εκκλησία “να σχολάει” στις 10.00. Θέλουν, νοιώθουν την ανάγκη όχι μόνο κοινωνικά αλλά και πνευματικά, να εκκλησιαστούν πολλοί που εργάζονται, κουράζονται και έχουν ανάγκη να ξεκουραστούν και όχι να ταλαιπωρηθούν αλλά και κάποιοι που διασκεδάζουν μέχρι αργά. Ακόμα και γι αυτούς που προσέρχονται στις 08.00, είναι πολλές δύο ώρες ορθοστασία. Εκτός κι αν η εκκλησία επιλέγει να απευθύνεται στους συνταξιούχους και τους “μη έχοντες εργασία”.

ΠΡΟΦΑΝΩΣ είναι ιστορικά, διαδικαστικά και δογματικά και πρακτικά αδύνατο, να γίνουν δραστικές περικοπές στη διάρκεια της θείας λειτουργίας –είναι θέμα που άπτεται των ιερών κανόνων– μπορούν, όμως, κάποια πράγματα να βελτιωθούν με σχετικά ανώδυνες παρεμβάσεις. Θα είναι πολύ μεγάλο το όφελος για την εκκλησία και την πίστη, θα αυξηθεί το εκκλησίασμα.

Μπορούν για παράδειγμα:

– να καταργηθούν οι επαναλήψεις φράσεων και ύμνων (“το πολύ το κύριε ελέησον το βαριέται και ο θεός”, λέει σοφά ο λαός).

– να διαβάζονται υποχρεωτικά, από ψάλτες και ιερωμένους, καθαρά και με ευκρίνεια για να ακούγονται και να κατανοούνται τα περισσότερα κείμενα, όπως γίνεται με το Ευαγγέλιο που διαβάζει ο ιερέας και να περιοριστούν οι ψαλμωδίες και τα “γαργαρίσματα” σε συγκεκριμένους ψαλμούς. Να απαγορευτούν τα διάφορα “τεριρέμ”, τερετίσματα και αμανέδες, δεν υπηρετούν την πνευματικότητα. Ο ναός δεν είναι συναυλιακός χώρος για επίδειξη φωνητικών δυνατοτήτων.

– ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕΙ δραστικά σε ελάχιστα λεπτά, αν όχι να απαγορευθεί, η εκφώνηση “λόγου” -το κήρυγμα- από ιεροκήρυκες ή ιερείς, με εν πολλοίς ακατάληπτες έως και απλοϊκές αναλύσεις του Ευαγγελίου που μάλλον σύγχυση δημιουργούν.

– να καταργηθεί η μετάληψη διαρκούσης της θείας λειτουργίας, ειδικά τις μεγάλες γιορτές που μεταλαμβάνουν πολλοί. Να περιμένουν αυτοί που θέλουν να μεταλάβουν μετά την “απόλυση” και όχι να υποχρεώνονται να τους περιμένουν οι υπόλοιποι, μέχρι και μισή ώρα, επειδή επέλεξαν να μην πάνε να μεταλάβουν το Σάββατο ή την Κυριακή και ήθελαν ανήμερα τα Χριστούγεννα.

Αυτές είναι κάποιες άμεσες παρεμβάσεις που θα βελτίωναν την εικόνα, θα έκαναν ελκυστικότερο και κυρίως χρήσιμο και ωφέλιμο τον εκκλησιασμό.

Υπάρχουν και άλλες σοβαρότερες και δυσκολότερες παρεμβάσεις. Όπως:

– να αφαιρεθούν κάποια τμήματα, κυρίως οι πέραν των ορίων δοξαστικές του Θεού και παρακλητικές επαναλήψεις, που υπάρχουν στη λειτουργία σε επίπεδο υπερβολής. Αποπνέουν απλοϊκότητα, δουλικότητα, στρεβλή αντίληψη της πίστης, του σεβασμού στο Θεό και της ευλάβειας. Οι εκκλησιαζόμενοι του 21ου αιώνα δεν έχουν σχέση με τους μοναχούς του μεσαίωνα που έγραψαν τους ύμνους.

– να “απλοποιηθεί” η “φαντασμαγορία”, η “γκλαμουριά”, της εικόνας – προκαλεί, δεν έχει πλέον λόγο ύπαρξης στην εποχή μας. Τον παπά τον σέβεσαι για το σχήμα και όχι για τα χρυσοποίκιλτα και βαρυφορτωμένα άμφια και τα διάφορα διακοσμητικά, που δεν συνάδουν με την απλότητα του Ποιμένα της Εκκλησίας και την πραγματική ζωή.

Είναι ώρα να δρομολογηθούν από την Ιεραρχία της Ελλαδικής Εκκλησίας αλλαγές. Θα μείνει στην ιστορία ως αναμορφωτής αυτός που θα τις επιχειρήσει».

Τ.Τ.

Η ΑΚΡΙΒΕΙΑ δεν έχει χρώμα, ιδεολογία ή κόμμα. Είναι ένα εθνικό ζήτημα που αφορά το σύνολο του πληθυσμού στη γενέτειρα. Απαιτούνται αυστηρά και τολμηρά μέτρα και όχι ημίμετρα για την αντιμετώπισή της.

ΣΤΗΝ Ελλάδα, όμως, φαίνεται ότι περί άλλων τυρβάζουν οι ιθύνοντες. Γιατί ενώ οι τιμές είναι στα ύψη -και συνεχίζουν- η κυβέρνηση φαίνεται ότι είναι στον κόσμο της. Η χώρα είναι και μαθηματικά πρωταθλήτρια στην ακρίβεια και αυτό με κυβερνητική μέριμνα…

ΕΧΕΙ καταντήσει η ελληνική αγορά, τα σουπερμάρκετ, να είναι πολύ πιο ακριβά από τα αντίστοιχα της Αυστραλίας. Πού ειναι οι εποχές που με ένα πενηντάευρο πήγαινες στο σουπερμάρκετ της γειτονιάς και γέμιζες σχεδόν ένα καλάθι… Τώρα με τα ίδια χρήματα τρία πράγματα ψωνίζεις όλο κι όλα…

ΜΟΥ έχει τύχει και μένα ειδικά τα δύο τελευταία χρόνια που βρέθηκα στην Ελλάδα, σε σημείο που όταν επέστρεψα διαπίστωσα ότι τα… δικά μας καταστήματα εδώ είναι πλέον πιο φθηνά από τα ελλαδικά.

ΚΑΙ για του λόγου το αληθές και σύμφωνα με δημοσιεύματα του καθημερινού ελλαδικού Τύπου, η τεράστια αύξηση στις τιμές των τροφίμων (26,77% την τελευταία διετία) είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και αποτελεί τον κύριο παράγοντα μείωσης των εισοδημάτων της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών και ιδίως των πιο αδύναμων. Ενδεικτικά, από 30% έως 213% ακριβότερα πωλείται στην Ελλάδα το βρεφικό γάλα σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ, όπως προέκυψε από ελέγχους στις τιμές που διενήργησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ έχει χάσει την αξιοπιστία της, αφού πάλι ενεργεί, όπως και με τις φυσικές καταστροφές, ετεροχρονισμένα και αποσπασματικά, υπό τον φόβο να μην δυσαρεστήσει τους ευεργέτες της, τα ολιγοπώλια. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τη δήθεν «γενναία» απάντηση που έδωσε, «ντύνοντας» με χαρούμενα χρώματα τα νέα τιμολόγια για την καταπολέμηση της ενεργειακής κρίσης, επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς που θέλουν την κυβέρνηση να μην ξέρει πού πατάει και πού πηγαίνει.

ΑΛΛΑ και στον στεγαστικό τομέα τα πράγματα πάνε από το κακό στον χειρότερο – καλά στην Αυστραλία κυμαινόμαστε στα ίδια, ειδικά τα νέα ζευγάρια οι νέοι και νέες που ξεκινούν τώρα τη ζωή τους, οι οποίοι μάλλον θα πρέπει να έχουν ξεχάσει όνειρα θερινής νυκτός, όπως απόκτηση πρώτης κατοικίας και τα παρόμοια…

ΣΤΗΝ Ελλάδα έχουμε αύξηση των ενοικίων κατά 50%. Οι νέοι άνθρωποι δεν σκέφτονται καν να αγοράσουν σπίτι και να κάνουν οικογένεια. Όταν το να έχεις «ένα κεραμίδι πάνω απ’ το κεφάλι σου», δηλαδή κατοικία που να εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση, είναι η θεμελιωδέστερη ανθρώπινη ανάγκη ύστερα από την πρόσβαση στην τροφή, η αύξηση των τιμών των κατοικιών και ενοικίων, κυρίως σε λαϊκές περιοχές μεγαλουπόλεων και σε φοιτητογειτονιές σε λιγότερο από μία τριετία συνιστά οξύτατο κοινωνικό πρόβλημα.

ΑΛΛΑ πώς θα εξασφαλίσουν πρόσβαση σε αξιοπρεπή κατοικία οι άνεργοι (όταν το επίδομα ανεργίας θα πρέπει να δοθεί στο σύνολό του για τα κόστη της στέγασης), οι συνταξιούχοι (όταν το 20% των συνταξιούχων παίρνει σύνταξη 500 ευρώ και η μέση σύνταξη είναι 747 ευρώ), οι εργαζόμενοι χαμηλού και μικρομεσαίου εισοδήματος (όταν το κόστος στέγασης γι’ αυτούς που μένουν στο νοίκι απορροφά το 54% του εισοδήματός τους);

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ του στυλ «χρυσές βίζες», η ραγδαία επέκταση του Airbnb και ημίμετρα όπως το «Σπίτι μου» αυξάνουν τη ζήτηση και τις τιμές. Ταυτόχρονα, οι αρμόδιοι αποφεύγουν να πάρουν μέτρα που να αυξάνουν την προσφορά κατοικιών, όπως δημόσιο πρόγραμμα ανέγερσης κατοικιών, ισχυρά αντικίνητρα για το Airbnb κ.ά.

ΒΕΒΑΙΑ ούτε λόγος για προγράμματα επιδότησης ενοικίου για τα χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά και έτσι, από τη μια πλευρά η κερδοσκοπική ανάπτυξη των ακινήτων καλπάζει και από την άλλη εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά υποφέρουν και είναι υπό στεγαστικό διωγμό.

Δ.Τ.