Καθώς απολαμβάνετε μία υπέροχη βραδιά στο σπίτι ενός φίλου, και τα λέτε κατά τη διάρκεια του δείπνου, έρχεται η ώρα για το…κρασί.
Ασυναίσθητα, εκεί που φαντάζεστε ένα γυάλινο μπουκάλι στο χέρι του φίλου σας να πλησιάζει και να γεμίζει το άδειο ποτήρι σας, το κρασί έρχεται αντ’ αυτού, σε ένα κουτάκι αλουμινίου, σε έναν ασκό ο οποίος είναι τοποθετημένος σε χαρτοκιβώτιο, ή σε μία χάρτινη συσκευασία.
Θα εξακολουθούσατε να το πίνετε με την ίδια απόλαυση;
Αν ήσασταν σε ένα κατάστημα, και ψάχνατε να αγοράσετε ένα κρασί, θα επιλέγατε αυτό που είναι συσκευασμένο σε γυάλινη φιάλη ή αυτό που πωλείται σε ασκό μέσα σε κουτί;
Αυτά είναι τα ερωτήματα που προσπάθησαν να ανακαλύψουν οι ερευνητές από το Ινστιτούτο Επιστήμης Μάρκετινγκ Ehrenberg-Bass του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας και τη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου της Αδελαΐδας.
Λαμβάνοντας υπόψιν ορισμένα στοιχεία του μάρκετινγκ, όπως είναι η τιμή, η μάρκα και τα μηνύματα που χρησιμοποιούνται για την προώθηση του προϊόντος, οι ερευνητές έθεσαν ως στόχο να προσδιορίσουν, και να κατατάξουν τις προτιμήσεις των καταναλωτών σχετικά με τη συσκευασία των κρασιών.
Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές διεξήγαγαν μία έρευνα σε 1.200 Αυστραλούς, μέσω της οποίας διαπίστωσαν ότι οι γυάλινες φιάλες, οι ασκοί και τα πλαστικά μπουκάλια βρίσκονταν ψηλά στις προτιμήσεις των καταναλωτών, ενώ τα κουτάκια αλουμινίου βρίσκονταν σε χαμηλότερη θέση, καθώς ήταν στενά συνδεδεμένα με συγκεκριμένες περιστάσεις, όπως η κατανάλωση αλκοόλ σε εξωτερικούς χώρους.
Επίσης, διαπιστώθηκε ότι η συσκευασία, αποτελεί το βασικότερο κριτήριο επιλογής κρασιού για τους καταναλωτές, ενώ ως δεύτερο κριτήριο κατατάσσεται η τιμή του κρασιού.
Η σημασία του εμπορικού σήματος και των οικολογικών μηνυμάτων ήταν κυμαινόμενη, και ανάλογη της ηλικίας του καταναλωτή ή σχετιζόταν με το αν το άτομο είχε ήδη υιοθετήσει μία φιλική προς το περιβάλλον συμπεριφορά.
Επιπλέον, ήταν πιο σύνηθες για άτομα νεαρών ηλικιών να αγοράσουν εναλλακτικές μορφές συσκευασίας κρασιού, όταν οι τιμές τους ήταν σε χαμηλά προς μέτρια επίπεδα, και με την προϋπόθεση ότι προέρχονταν από γνωστή μάρκα.
ΟΧΙ ΚΑΙ ΤΟΣΟ ΦΙΛΙΚΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΕΛΙΚΑ
Οι παραδοσιακές γυάλινες φιάλες αποτελούν εδώ και πολύ καιρό την προτιμώμενη επιλογή συσκευασίας μεταξύ των οινόφιλων, λόγω της πεποίθησης ότι το κρασί που είναι εμφιαλωμένο σε γυαλί, φαίνεται καλύτερο τόσο σε εικόνα όσο και σε γεύση.
Ωστόσο, παρ΄ότι οι γυάλινες φιάλες ήταν η κύρια επιλογή της βιομηχανίας κρασιού για πολύ καιρό, αποδεικνύεται τελικά, ότι δεν είναι η πιο φιλική προς το περιβάλλον επιλογή.
Λαμβάνοντας σαν δεδομένο ότι το γυαλί ανακυκλώνεται, πολλοί από εμάς εύλογα υποθέτουμε ότι είναι βιώσιμο υλικό, συνεπώς αυτή η αποκάλυψη αποτέλεσε έκπληξη, ακόμη και για τον επικεφαλή ερευνητή, Jakob Mesidis.
«Εγώ, όπως υποθέτω και οι περισσότεροι κάτοικοι της Αυστραλίας, δεν γνώριζα ότι οι γυάλινες φιάλες κρασιού δεν αποτελούν και την πιο βιώσιμη μορφή συσκευασίας που υπάρχει», δήλωσε ο Jakob Mesidis στον «Νέο Κόσμο».
Αυτή η πληροφορία αποκαλύφθηκε, όταν ο ίδιος διάβασε μία μελέτη, μέσω της οποίας διαπίστωσε ότι «το γυαλί είναι στην πραγματικότητα ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες που συμβάλουν στην παραγωγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2)», και μάλιστα «περισσότερο από τα πλαστικά μπουκάλια».
Η βιομηχανία κρασιού στην Αυστραλία αξίζει 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με την IBIS World και 333 δισεκατομμύρια δολάρια (ΗΠΑ) παγκοσμίως, σύμφωνα με την Benchmark International, ενώ η μεγαλύτερη πηγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα βρέθηκε ότι είναι οι γυάλινες φιάλες.
Για τι ποσότητες μιλάμε όμως ακριβώς;
Η παραγωγή μίας μόνο φιάλης παράγει 1,25 κιλά διοξειδίου του άνθρακα, ενώ συνολικά η παραγωγή και η μεταφορά των γυάλινων φιαλών κρασιού αποτελούν πάνω από τα δύο τρίτα της συνολικής παραγωγής άνθρακα της οινοποιείας.
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΔΕΝ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΤΙΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
«Πώς μπορούμε να πείσουμε τους ανθρώπους να επιλέξουν τις εναλλακτικές μορφές συσκευασίας που υπάρχουν διαθέσιμες ή μόλις εισέρχονται στην αγορά, τις οποίες όμως οι καταναλωτές δεν υπολογίζουν;», αναρωτιέται ο Mesidis.
Αυτές οι εναλλακτικές μορφές συσκευασίες, όπως είναι ο ασκός σε κουτί, τα κουτάκια αλουμινίου ή ακόμη και τα πλαστικά μπουκάλια, αποδείχθηκε ότι είναι έως και κατά 51% πιο φιλικές προς το περιβάλλον, όσον αφορά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του άνθρακα, σε σχέση με το γυαλί.
Ωστόσο ο Mesidis, επισημαίνει ότι οι Αυστραλοί καταναλωτές προβάλουν μία αντίσταση όταν πρόκειται για αυτές τις επιλογές, την οποία αποδίδει σε διάφορους λόγους, όπως είναι η δύναμη της συνήθειας ή της φήμης ενός προϊόντος.
«Οι άνθρωποι είναι πλάσματα της συνήθειας, σωστά; Έτσι, σε κάθε είδους στοιχείο, όταν εξετάζουμε το ενδεχόμενο αλλαγής συμπεριφορών ή την επιρροή συμπεριφορών μέσω του μάρκετινγκ, τότε αυτό είναι πάντα μια δύσκολη μάχη», τονίζει.
Ο Mesidis, αναφέρει επίσης ότι οι συνήθειες των ανθρώπων είναι συνήθως παγιωμένες, κάτι που διαφαίνεται και στο γεγονός ότι η επιλογή των γυάλινων φιαλών κρασιού, αποτελεί επίσης μία συνήθεια που έχει εδραιωθεί στο πέρασμα των χρόνων.
«Η άλλη πλευρά του νομίσματος σχετίζεται με τη φήμη που έχουν πολλές από αυτές τις συσκευασίες» μας λέει ο ομογενής ερευνητής.
Ειδικότερα, ο ίδιος εξηγεί, ότι πολλοί άνθρωποι έχουν την άποψη ότι το κρασί που συσκευάζεται σε ασκό, είναι κρασί χαμηλής ποιότητας, διότι ανά τα χρόνια έχει χρησιμοποιηθεί ως μέσο αποθήκευσης φθηνού κρασιού, ενώ ενδέχεται να μην είναι η προτιμώμενη επιλογή για τα άτομα που έχουν την πρόθεση να παλαιώσουν το κρασί, καθώς σε αυτή την περίπτωση, το γυαλί, φαίνεται να κυριαρχεί στις προτιμήσεις των καταναλωτών.
Ωστόσο, η σκέψη ότι το φθηνό κρασί σημαίνει κρασί χαμηλής ποιότητας είναι κάτι που ταλανίζει το μυαλό των καταναλωτών, και παρόλο που ορισμένες νέες εταιρείες συσκευάζουν κρασί καλής ποιότητας σε ασκούς, οι άνθρωποι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι αν θέλουν κάτι καλό, πρέπει να το αγοράσουν σε γυάλινο μπουκάλι.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
«Απλώς θα χρειαστεί χρόνος. Δεν περιμένουμε από τους ανθρώπους να αλλάξουν τις συνήθειές τους μέσα σε ένα βράδυ», λέει ο Mesidis, ενώ τονίζει ότι σε καμία περίπτωση δεν θα πρότεινε να σταματήσουμε να αξιοποιούμε το γυαλί ως κατασκευαστικό υλικό.
Άλλωστε, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, το γυαλί προστατεύει το κρασί με την πάροδο του χρόνου πιο αποτελεσματικά, οπότε εξακολουθεί να αποτελεί την καλύτερη επιλογή για την παλαίωση κρασιών υψηλής ποιότητας.
Ο Mesidis, εστιάζει την προσοχή μας, σε όσα διαπίστωσε η έρευνά τους σχετικά με τις προτιμήσεις των ανθρώπων όσον αφορά τις εναλλακτικές επιλογές, και ελπίζει ότι μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο εκκίνησης για τα οινοποιεία.
«Παλαιότερα, αν ήμουν οινοποιός και ήθελα να προωθήσω ένα καινούριο κρασί σε εναλλακτική μορφή συσκευασίας, θα μου ήταν πολύ δύσκολο να καταλάβω τι πρέπει να κάνω», προσθέτει, λέγοντας ότι αυτό αποτελεί ένα σενάριο στο οποίο θα ένιωθε ότι κινείται κατά κάποιο τρόπο «στα τυφλά».
«Ενώ δεν ισχυριζόμαστε ότι έχουμε όλες τις απαντήσεις, αυτό που ελπίζουμε είναι ότι τώρα, οι οινοπαραγωγοί έχουν τουλάχιστον μια μικρή καθοδήγηση ως προς το τι θα μπορούσαν να αρχίσουν να κάνουν για να μετατρέψουν αυτά τα βήματα σε επιτυχία».
Ο χρόνος θα δείξει εάν οι ερευνητές από την Νότια Αυστραλία – η οποία κατέχει κορυφαία θέση στην χώρα για τους αμπελώνες και την παραγωγή κρασιού – έχουν δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για να γίνει η επόμενη επανάσταση στον κλάδο, πατώντας στα χνάρια μίας ομάδας οινοποιών στην κοιλάδα Clare, που κάποτε σύστησαν τα βιδωτά καπάκια, με σκοπό να μειωθεί η χρήση των φελλών.
Ο Mesidis λέει ότι τότε, ο καταναλωτής ήταν στην πραγματικότητα ευχαριστημένος με την αλλαγή αυτή, τονίζοντας ότι οι οινοπαραγωγοί ήταν αυτοί που είχαν ενδοιασμούς.
Μένει να δούμε, λοιπόν, κατά πόσο θα υπάρξει μία διστακτική συμπεριφορά από τη βιομηχανία σχετικά με τη χρήση εναλλακτικών μορφών συσκευασίας, ή εάν μέσω της δύναμης της καινοτομίας η αγορά οίνου έχει την προοπτική να αλλάξει.
