Πόσες φορές έχει τύχει (σε εσάς ή σε κάποιον γνωστό σας), να ζητήσει τη βοήθειά σας, ένας ηλικιωμένος, ο οποίος προσπαθεί απεγνωσμένα να διευθετήσει τις υποχρεώσεις του ηλεκτρονικά;
Με τις πληρωμές λογαριασμών να γίνονται πλέον κατά κόρον ηλεκτρονικά (μέσω web banking), καθώς και με το γεγονός ότι οι πολίτες καλούνται πλέον να «κλείνουν» ηλεκτρονικά τα ιατρικά τους ραντεβού, η τεχνολογία φαίνεται να «τρέχει» με… ραγδαίους ρυθμούς, αφήνοντας πίσω εκείνους που δυσκολεύονται να προσαρμοστούν σε αυτά τα νέα δεδομένα της ψηφιακής εποχής, ενώ πολλοί είναι και οι ομογενείς της τρίτης ηλικίας, που στενάζουν με αυτό το «ορμητικό κύμα αλλαγών».
Ένας από τους «ζημιωμένους» της ψηφιακής αυτής μετάβασης, φαίνεται να είναι και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ηλικιωμένων Μελβούρνης και Βικτώριας, κ. Ιωάννης Κωστούλιας, ο οποίος μιλώντας στον «Νέο Κόσμο», αναφέρθηκε στη δική του εμπειρία με το «χάος» που προκαλεί η τεχνολογία στη ζωή του, καθώς κλήθηκε μία ημέρα να καταθέσει ηλεκτρονικά το απαιτούμενο ποσό για τις υπηρεσίες που έλαβε κατόπιν επίσκεψής του σε γιατρό.
«Αφού πήγα στο γιατρό, μετά μου έστειλαν στο κινητό μου μήνυμα, το οποίο σου έλεγε πάτα εδώ, πάτα εκεί, για να πάρουν τα λεφτά τους από το Medicare. Μετά έβγαιναν και κάτι άλλα που δεν τα καταλάβαινα», εξηγεί, απηυδησμένος, ο κ. Κωστούλιας.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Ελλήνων Ηλικιωμένων Μελβούρνης και Βικτώριας, δήλωσε ότι την εποχή των μεταναστευτικών κυμάτων που «πλημμύρισαν» την Αυστραλία κατά τις δεκαετίες του ’50, ’60 και ’70, υπήρχε ζήτηση για «εργατικά χέρια», και όχι για «πτυχία».
«Τότε που ήρθαμε εδώ, εμείς οι, πλέον ηλικιωμένοι, η χώρα αυτή δεν μας ζήτησε πανεπιστημιακά διπλώματα, αλλά τα μπράτσα μας. Εμείς τους δώσαμε τα μπράτσα, και τώρα μας ζητάνε να μάθουμε να πατάμε κουμπιά».
Οι «τεχνολογικά αναλφάβητοι» της τρίτης ηλικίας, ζητούν συχνά ένα χέρι βοηθείας συνήθως από τα παιδιά τους ή/και τα εγγόνια τους, τα οποία ωστόσο, ενδεχομένως να μην είναι πάντα πρόθυμα ή διαθέσιμα για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των γηραιότερων μελών της οικογένειάς τους, που παλεύουν να προσαρμοστούν σε αυτά τα νέα δεδομένα.
«Όλοι, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών, μας λένε ‘ρωτήστε τα παιδιά και τα εγγόνια σας.’
Πόσες φορές θα φωνάξω την κόρη μου, η οποία εργάζεται 20 ώρες το 24ωρο; Πόσες φορές τα εγγόνια και τα παιδιά μας, θα μας ανεχτούν;», αναρωτιέται αγανακτισμένος, ο κ. Κωστούλιας.
Επιπλέον, ο ίδιος επισημαίνει μία ακόμη πρόκληση με την οποία έρχονται αντιμέτωποι οι ηλικιωμένοι, σε αυτή τη «μάχη» που δίνουν, πασχίζοντας να «βγάλουν άκρη» με ένα νέο σύστημα που βασίζεται στη χρήση των μέσων της τεχνολογίας.
«Και άντε και τα πατάμε τα κουμπιά, αφού δεν καταλαβαίνουμε τι σημαίνουν οι λέξεις;».
Ο κ. Κωστούλιας τόνισε ότι το επίπεδο γνώσεων της αγγλικής γλώσσας πολλών ομογενών της τρίτης ηλικίας, το οποίο συχνά περιορίζεται σε πολύ βασικές λέξεις που έμαθαν, ερχόμενοι στη «γη της ευκαιρίας», φαίνεται να αποτελεί έναν πρόσθετο παράγοντα, που δυσχεραίνει την ικανότητά τους να κατανοήσουν πολλές από τις πιο «σύνθετες» λέξεις που συναντούν στην προσπάθειά τους να διαβάσουν και να αποκωδικοποιήσουν ορισμένες πληροφορίες.
«Δεν είναι δυνατόν να μας πιέζουν να μάθουμε αυτό το σύστημα, για τον απλούστατο λόγο ότι αρχικά δεν ξέρουμε να μιλάμε καλά αγγλικά, καθώς γνωρίζουμε ελάχιστα, και αυτά με το ζόρι.
Ας υποθέσουμε έστω, ότι καταφέρνουμε να διαβάσουμε αυτά που γράφουν. Το πρόβλημα είναι ότι δεν καταλαβαίνουμε την έννοια των λέξεων στα κείμενα που διαβάζουμε».
Ο 84χρονος ομογενής, αναφέρθηκε επίσης σε πρωτοβουλίες, ενίσχυσης των ψηφιακών δεξιοτήτων των ηλικιωμένων κατοίκων της Αυστραλίας, όπως είναι το Be Connected ή το Get Online, σημειώνοντας ότι η χρηματοδότηση και η διαθεσιμότητα τέτοιων υπηρεσιών στους λιγότερο «εξοικειωμένους» χρήστες της τεχνολογίας, δεν αποτελούν ουσιαστικά τη «λύση» στο πρόβλημα.
«Μέσα στους εκατό άντε να μάθει ένας. Δεν είναι λύση να διαθέτουν χρήματα και να μας λένε, μάθετε. Και άντε και το μάθαμε, αύριο το ξεχάσαμε. Είμαστε ηλικιωμένοι, θα θυμόμαστε αύριο τι κάναμε σήμερα;»
Επιπλέον, πρόσθεσε ότι συναναστρεφόμενος σχεδόν καθημερινά, με τους πρεσβυτέρους της παροικίας μας, πολλοί ήταν εκείνοι οι οποίοι εξέφρασαν έντονα την αντίθεσή τους, απέναντι στην ιδέα, να αξιοποιήσουν τέτοιου είδους υπηρεσίες, ή ακόμα και να διαβάσουν βιβλία τα οποία είναι γραμμένα στα ελληνικά, και παρέχουν πληροφορίες για την εκμάθηση ορθής χρήσης του διαδικτύου.
«Ούτε αυτά δεν τα διαβάζουν. Έχουν φτάσει σε μία ηλικία, που ούτε θέλουν ούτε αντέχουν άλλο», εξηγεί ο κ. Κωστούλιας.
Ο ίδιος, στέκεται επίσης και στο γεγονός ότι πολλοί είναι και οι αυστραλιανής καταγωγής πολίτες, άνω των 70 ετών, οι οποίοι «δεν ξέρουν πώς να χρησιμοποιήσουν αυτό το ηλεκτρονικό σύστημα», εκφράζοντας ταυτόχρονα την απορία: «Πώς θα τα καταφέρουμε λοιπόν εμείς που είμαστε μετανάστες»;
Συνεχίζοντας τον «μονόλογο του παραπόνου», ο κ. Κωστούλιας συμπλήρωσε ότι «η πλειοψηφία» των ατόμων της γενιάς του, έχουν έρθει από την επαρχία, εκ των οποίων, ένα μεγάλο ποσοστό έχει «βγάλει μόνο το δημοτικό, κι αυτό μισό».
Ένας ακόμη «βραχνάς», που φαίνεται να ταλαιπωρεί τους πολίτες της τρίτης ηλικίας, σύμφωνα με τον κ. Κωστούλια, είναι και αυτό του περιορισμένου αριθμού τραπεζών που βρίσκονται πλέον σε λειτουργία.
«Έκλεισαν τις τράπεζες και αναγκάζουν τους ηλικιωμένους να ταξιδεύουν χιλιόμετρα για να βρουν μία τράπεζα να κάνουν τη δουλειά τους. Και μετά σου λένε ‘διευθετείστε τις εκκρεμότητές σας, χρησιμοποιώντας μία εφαρμογή στο κινητό’. Μα πώς να το κάνουμε, όταν δεν ξέρουμε;»
Ο ίδιος αναφέρθηκε επίσης στο γεγονός ότι επικρατεί μία ανησυχία και για το ενδεχόμενο κατάργησης των επιταγών, μέσω των οποίων η Ομοσπονδία πραγματοποιεί κατά ένα μεγάλο ποσοστό τις πληρωμές λογαριασμών, καθώς ασκούνται πιέσεις από τις τραπεζικές υπηρεσίες προκειμένου να διευθετούνται ηλεκτρονικά πλέον οι οικονομικές τους εκκρεμότητες.
Ένας ηλικιωμένος ομογενής ο οποίος επέλεξε να παραμείνει ανώνυμος, μοιράζεται το ότι η πλειονότητα των ομογενών της τρίτης ηλικίας με τους οποίους συναναστρέφεται και ο ίδιος, είναι «αποκομμένοι» από την τεχνολογία, λέγοντας ότι αρνούνται να «ασχοληθούν» και «να μάθουν» πώς να χρησιμοποιούν τα ψηφιακά μέσα της τεχνολογίας.
«Εγώ προσωπικά είμαι της παλιάς εποχής», δήλωσε ο ίδιος στον «Νέο Κόσμο», διευκρινίζοντας ότι προτιμά να βλέπει τα στοιχεία των λογαριασμών του τυπωμένα «στο χαρτί».
Επιπλέον, ο ίδιος πρόσθεσε ότι «οι συνήθειες δεν αλλάζουν», υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία της δύναμης της συνήθειας, που στην περίπτωση των πρεσβυτέρων, λειτουργεί καθοριστικά σε σχέση με τον τρόπο που επιλέγουν να ζουν την καθημερινότητά τους.
Μάλιστα, εκτός από τα γλωσσικά εμπόδια που ενδέχεται να αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι της παροικίας μας, ο ομογενής σημειώνει ότι, αντίστοιχα εμπόδια δημιουργούνται και από τη «γλώσσα της τεχνολογίας».
Ο ίδιος επισήμανε επίσης, ότι ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται η τεχνολογία στη σύγχρονη εποχή, λειτουργεί σαν ένα σύστημα «δύο ταχυτήτων».
«Στην κοινωνία που ζούμε, και με τον τρόπο που έχει κυριαρχήσει η τεχνολογία στη ζωή μας, οι μισοί από ό,τι φαίνεται ‘τρέχουν’ με 100χλμ. ανά ώρα και οι άλλοι μισοί με 50χλμ. ανά ώρα».