ΕΝΑ ΑΠΟ τα δυσκολότερα ζητήματα που μέχρι στιγμής εμπόδισε την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό πρόβλημα είναι η πληθυσμιακή ανάπτυξη του ψευδοκράτους με τη μεταφορά πληθυσμού από την Τουρκία. Από τον καιρό της τουρκικής εισβολής το 1974, χιλιάδες έποικοι μεταφέρθηκαν από την Τουρκία και εγκαταστάθηκαν μόνιμα στις κατεχόμενες περιοχές. Σήμερα υπάρχουν έποικοι τρίτης γενεάς, οι οποίοι δεν γνώρισαν άλλη πατρίδα από την Κύπρο. Από ό,τι γνωρίζουμε, ποτέ δεν έγινε καταγραφή πληθυσμού στα κατεχόμενα. Επιπλέον, από όσα λέγονται, ή δημοσιεύονται κατά καιρούς σε μέσα ενημέρωσης, έποικοι από την Τουρκία συνεχίζουν να καταφθάνουν στα κατεχόμενα.
Ας δούμε μερικές στατιστικές από προηγούμενα χρόνια που σχετίζονται με τη δημογραφική κατάσταση των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο.
Το 1960, τη χρονιά της ανεξαρτησίας, έγινε καταγραφή πληθυσμού από την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο συνολικός πληθυσμός της Κύπρου τότε ήταν 573.000. Από αυτούς, 104.000, δηλαδή, το 18% ήταν μουσουλμάνοι.
Ας σημειώσουμε εδώ ότι στα χρόνια της Βρετανικής κυριαρχίας της Κύπρου, οι Αρχές ποτέ δεν αναφέρονταν στον Μουσουλμανικό πληθυσμό της Κύπρου ως «Τούρκους» ούτε καν ως «Τουρκοκύπριους». Τους ανέφεραν απλά ως «Μουσουλμάνους». Ήταν ήδη γνωστό από τότε ότι οι περισσότεροι από τους μουσουλμάνους της Κύπρου δεν είχαν τουρκική προέλευση. Οι περισσότεροι είχαν χριστιανική καταγωγή και αλλαξοπίστησαν στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για να αποφύγουν τα βάναυσα μέτρα που οι Οθωμανοί επέβαλλαν στον χριστιανικό πληθυσμό.
Από ό,τι γνωρίζω, επίσημη καταγραφή πληθυσμού στα κατεχόμενα δεν υπάρχει. Το μόνο που έχουμε είναι «estimates», δηλαδή υπολογισμούς βασισμένους σε παρατηρήσεις αφίξεων μεταναστών, εποίκων κ.λπ. Για παράδειγμα, το 1979, τέσσερα χρόνια μετά την εισβολή, ο πληθυσμός των κατεχομένων υπολογιζόταν στις 140.000, δηλαδή 40.000 περισσότεροι από τον τουρκοκυπριακό πληθυσμό πριν από την εισβολή.
Από μια αναφορά του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που έγινε το 1992, οι Αρχές του ψευδοκράτους δήλωσαν ότι ο πληθυσμός τους ήταν 171.500. Αυτός ο αριθμός παρουσιάζει αύξηση του τουρκικού πληθυσμού της Κύπρου κατά περίπου 48%. Και αυτό ήταν πριν 30 χρόνια. Σε σύγκριση με τα κατεχόμενα, η διακύμανση του πληθυσμού στις ελεύθερες περιοχές της Δημοκρατίας ακολουθεί κανονικά επίπεδα και χωρίς σημαντική αύξηση.
Θα πρέπει να υποθέσουμε ότι, με τα γεγονότα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, η άφιξη προσφύγων στα κατεχόμενα αυξήθηκε δραματικά, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για τον αριθμό τους.
Τα πρόσφατα γεγονότα, με τις παραβιάσεις από τις τουρκοκυπριακές αρχές κατά μήκος της Πράσινης Γραμμής, θα πρέπει να θεωρηθούν ότι αποσκοπούν στην επέκταση των κατεχομένων περιοχών, που και αυτό μάλλον συνδέεται με την πληθυσμιακή αύξηση του ψευδοκράτους. Εκεί που η Κυπριακή Δημοκρατία ήλπιζε να πάρει πίσω την Αμμόχωστο καθώς και την Μόρφου, όχι μόνο δεν πήρε αυτές τις πόλεις -που ήσαν ως επί το πλείστον ελληνικές- τις εποίκησαν οι Τούρκοι και τώρα τους βλέπουμε να διεκδικούν περισσότερα.
Σε μια επίσκεψή του στο ψευδοκράτος, ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ρωτούσε αυτούς που ήρθαν να τον χαιρετήσουν, πόσα παιδιά είχε ο κάθε ένας, και τους παρότρυνε να κάνουν περισσότερα. Δεν είναι ανάγκη να αναρωτηθούμε για τους λόγους της επίσκεψης, τους λόγους μεταφοράς πληθυσμού από την Τουρκία, ή την παρότρυνση των εποίκων να κάνουν περισσότερα παιδιά. Ο σκοπός της Τουρκίας είναι ολοφάνερος.
Εμείς, η ελληνοκυπριακή πλευρά, με τι κίνητρα θα μπορέσουμε ποτέ να διεκδικήσουμε μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό πρόβλημα; Οι Ελληνοκύπριοι πολιτικοί δεν χάνουν ευκαιρία να λένε και να ξαναλένε ότι η επιθυμία και σκοπός μας είναι η επανένωση της πατρίδας μας. Αλλά τι δημογραφικά τετελεσμένα θα αντιμετωπίσουμε αν ποτέ επανενωθεί η Κύπρος; Το μόνο σίγουρο είναι ότι τα δημογραφικά στοιχεία θα είναι πολύ διαφορετικά και δυσανάλογα με εκείνα που υπήρχαν πριν από την εισβολή, με την πιθανότητα η ελληνοκυπριακή πλευρά να φανεί ως μειονότητα.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, Γεώργιος, σε πρόσφατη δήλωσή του, είπε ότι «είναι σε όλους ευδιάκριτος ο στόχος των Τούρκων που είναι αρχικά ο έλεγχος ολόκληρης της Κύπρου και εν συνεχεία η πλήρης τουρκοποίησή της».
Πώς μπορούμε εμείς να διεκδικήσουμε τα δίκαιά μας ενάντια στα αδιάλλακτα σχέδια της Τουρκίας;
Φαινομενικά η διοίκηση του ψευδοκράτους γίνεται από τουρκοκυπρίους. Στην πραγματικότητα, όμως, οι Τουρκοκύπριοι, δεν έχουν φωνή. Απόλυτος διοικητής του ψευδοκράτους είναι η Τουρκία και καμία απόφαση δεν μπορεί να παρθεί χωρίς την έγκριση των τουρκικών Αρχών. Επομένως, τι συνομιλίες θα μπορούσαν να διεξαχθούν μεταξύ των δύο κοινοτήτων κάτω από αυτές τις συνθήκες;
Το δίκαιο το γνωρίζουμε, ίσως το γνωρίζει και η διεθνής κοινότητα. Το γνωρίζουν και οι μεγάλες δυνάμεις. Αλλά για τις μεγάλες δυνάμεις, το δίκαιο είναι δευτερεύον ζήτημα. Προτεραιότητα έχουν τα μεγάλα συμφέρονται και οι συμμαχίες. Αυτό είναι μια μικρή, αλλά σημαντική λεπτομέρεια που η Κυπριακή Δημοκρατία, από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας της, για τον ένα ή τον άλλο λόγο, δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει.
Τελειώνοντας, η δική μου γνώμη είναι ότι η δημογραφική κατάσταση στα κατεχόμενα θα είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την εξεύρεση μιας δίκαιης λύσης, αν ποτέ φθάσουμε στο σημείο να μιλάμε για δίκαιη λύση του Κυπριακού προβλήματος. Καλό θα είναι και οι Έλληνες πολιτικοί, της Κύπρου καθώς και της Ελλάδας, να μη χάνουν ευκαιρία να υπενθυμίζουν τη διεθνή κοινότητα και τους συμμάχους τους, ότι το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής, κατοχής και παράνομης εποίκησης. Καμία διαπραγμάτευση για εξεύρεση λύσης δεν μπορεί να γίνει κάτω από αυτές τις συνθήκες. Είμαι σίγουρος, οι δύο κοινότητες θα μπορούσαν πολύ άνετα να τα βρουν μεταξύ τους, χωρίς την επίβλεψη και αποσιώπηση της τουρκοκυπριακής πλευράς από την Τουρκία.
*Ο Φρίξος Ιωαννίδης κατάγεται από τη Κύπρο και ζει στη Μελβούρνη. Πρόσφατα επέστρεψε από ένα ταξίδι στην Κύπρο.
