Το Υπουργείο Πολιτισμού προχωρεί σε νέο φωτισμό ανάδειξης του Ναού του Ποσειδώνα στο Σούνιο, μετά την ομόφωνα θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου επί της σχετικής μελέτης. Στόχος είναι η ανάδειξη του μνημείου και του άμεσου περιβάλλοντός του, χωρίς παρεμβάσεις και αλλοιώσεις του χαρακτήρα του, αλλά και με τρόπο που να καθιστά άμεσα αντιληπτό τον όγκο και τη γεωμετρία του από κάθε σημείο θέασης.

Ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο είχε πάντα ξεχωριστή θέση στην καρδιά των επισκεπτών της Αθήνας. Χτισμένος την ίδια εποχή με τον Παρθενώνα, στη διάρκεια του Χρυσού Αιώνα του Περικλή, δεν ήταν απλώς ένας τόπος λατρείας του θεού της θάλασσας (στο εσωτερικό του ναού, ακριβώς στο κέντρο, δέσποζε επιβλητικό άγαλμα του Ποσειδώνα με ύψος περισσότερο από 6 μέτρα).

Η περίοπτη θέση του πάνω από τη θάλασσα στο νοτιοανατολικό άκρο της Αττικής έκανε το ναό για τους ναυτικούς σημάδι ότι βρίσκονταν κοντά στον Πειραιά.

Λιγότερο από μια ώρα μακριά από την Αθήνα (με αυτοκίνητο), ο ναός του Ποσειδώνα, συνεχίζει μέχρι σήμερα να είναι πόλος έλξης για τους επισκέπτες, που εκτός από τον αρχαιολογικό χώρο απολαμβάνουν την κοντινή παραλία. Αλήθεια, που αλλού μπορείς να κολυμπήσεις σε πεντακάθαρα νερά με θέα τους μαρμάρινους κίονες ενός αρχαιοελληνικού ναού;

Όταν ο ορίζοντας είναι καθαρός, διακρίνεται από τον ναό του Ποσειδώνα η Κέα, η Κύθνος, ακόμα και η Σέριφος στα νοτιοανατολικά και η Αίγινα στα δυτικά. Την εμπειρία σου θα ολοκληρώσει με τον καλύτερο τρόπο ένα από τα πιο μαγικά ηλιοβασιλέματα της ζωής σου…

Ανάμεσα στους γοητευμένους επισκέπτες του ναού του Ποσειδώνα υπάρχουν και πολλοί επώνυμοι. Ένας από αυτούς, ο Βρετανός ποιητής και φιλέλληνας, Λόρδος Βύρωνας (19ος αιώνας), ένιωσε μάλιστα τόσο μαγεμένος, που χάραξε το όνομά του σε μια από τις πέτρες του ναού.

Ο Ναός του Ποσειδώνα είναι ένας αρχαίος ελληνικός ναός στο Σούνιο, αφιερωμένος στον θεό Ποσειδώνα . Υπάρχουν μαρτυρίες για την ίδρυση ιερών στο ακρωτήρι ήδη από τον 11ο αιώνα π.Χ. Οι πιο γνωστοί ναοί του Σουνίου, ο ναός της Αθηνάς και ο ναός του Ποσειδώνα, πιστεύεται ωστόσο ότι χτίστηκαν μόλις το 700 π.Χ. περίπου και οι κούροι τους χρονολογούνται περίπου εκατό χρόνια αργότερα. Τα υλικά που είναι χτισμένος ο ναός, αλλά και το μέγεθος της προσφοράς στον Ναό του Ποσειδώνα δείχνουν ότι πιθανότατα σύχναζαν εκεί, μέλη της υψηλής και της αριστοκρατικής τάξης. [2]

Οι Αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τον Ποσειδώνα ως τον «θεό της θάλασσας». Δεδομένης της σημασίας που είχε για την αρχαία Αθήνα το θαλάσσιο εμπόριο και το ναυτικό της στην ανάπτυξη και την επιβίωση της πόλης κατά τον πέμπτο αιώνα, ο Ποσειδώνας είχε ιδιαίτερη σημασία και αξία για τους Αθηναίους.

Η περιοχή του Σουνίου είναι κυρίως γνωστή για τους αρχαίους ναούς της αλλά και της θάλασσας. Η γεωγραφική θέση της ευρύτερης περιοχής του Σουνίου, επέτρεψε να λειτουργήσει ως συνοριακός δήμος καθώς μπορούσε εύκολα να τον δει κανείς από οποιοδήποτε πλοίο που πλησίαζε την Αττική.

Ο αρχικός, ναός αρχαϊκής περιόδου, του Ποσειδώνα, ο οποίος ήταν χτισμένος από τούφα, πιθανολογείται πως καταστράφηκε το 480 π.Χ. από τα περσικά στρατεύματα, εν καιρώ της εισβολής του Ξέρξη Α στην Ελλάδα. Αν και δεν υπάρχουν άμεσες μαρτυρίες για την κατάσταση στο Σούνιο εκείνη την εποχή, ο Ξέρξης είχε καταλάβει σίγουρα τον ναό της Αθηνάς, και οτιδήποτε άλλο υπήρχε στην Ακρόπολη των Αθηνών, ισοπεδώθηκε ως τιμωρία για την περιφρόνηση των Αθηναίων.

Αφού οι Αθηναίοι νίκησαν τον Ξέρξη στη ναυμαχία της Σαλαμίνας, τοποθέτησαν μια εχθρική τριήρη (πολεμικό πλοίο με τρεις όχθες κουπιών) στο Σούνιο ως νικητήριο τρόπαιο, αφιερωμένο στον Ποσειδώνα.

Ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο κατασκευάστηκε την περίοδο ανάμεσα στα έτη 444 – 440 π.Χ. Αυτό συνέβη στις μέρες του Αθηναίου πολιτικού Περικλή, ο οποίος ανοικοδόμησε και τον Παρθενώνα στην Αθήνα. Ο ναός του Ποσειδώνα χτίστηκε στα ερείπια ενός ναού που χρονολογείται ότι υπήρχε από την αρχαϊκή περίοδο. Ο Έλληνας γεωγράφος Στράβων είπε τα εξής για τον αρχαίο ναό του Ποσειδώνα: «Η Γεράιστος [στην Εύβοια]… βρίσκεται σε βολική τοποθεσία για όσους ταξιδεύουν απέναντι από την Ασία προς την Αττική, καθώς είναι κοντά στο Σούνιο. Έχει τον ιερό ναό (ιέρωνα) του Ποσειδώνα, το πιο αξιοσημείωτο από αυτά σε εκείνο το μέρος, και επίσης έναν αξιόλογο οικισμό».

Σύμφωνα με τους συγγραφείς του “Ancient Greece – Temples and Sanctuaries”, η απόφαση για την ανέγερση του ναού στο Σούνιο σχετίζεται με την ορατότητα του ναού από τους θαλάσσιους δρόμους από και προς τον Πειραιά, η οποία παρείχε το κυριότερο πλεονέκτημα της γεωγραφικής θέσης του ναού. Το Ακρωτήρι του Σουνίου βρίσκεται στην αρχή του Μυρτώου Πελάγους και στην άκρη του αργωσαρωνικού κόλπου και έτσι, ο ναός φαίνεται από πολλές και διαφορετικές θαλάσσιες ζεύξεις.

Ο ΦΩΤΙΣΜΟΣ

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Είκοσι χρόνια μετά την εγκατάσταση του υφιστάμενου φωτισμού του Ναού του Ποσειδώνα, στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων, η φυσική φθορά του χρόνου, οι αστοχίες και οι αλλοιώσεις στα φωτιστικά σώματα, με αποτέλεσμα την αλλοίωση του φωτισμού, επιβάλλουν την εγκατάσταση ενός σύγχρονου φωτιστικού συστήματος. Ο, δωρικού ρυθμού, Ναός του Ποσειδώνα αποτελώντας τοπόσημο και μείζονα τουριστικό προορισμό, λόγω της θέσης του στην άκρη του Αργοσαρωνικού κόλπου, φαίνεται από πολλές και διαφορετικές θαλάσσιες ζεύξεις. Ο νέος φωτισμός έχει ως στόχο να αναδείξει τον όγκο, την πλαστικότητα, και τη γεωμετρία του μνημείου, από κάθε πιθανό σημείο θέασης και απόστασης, με παράλληλη αποφυγή της φωτορύπανσης. Τα φωτιστικά σώματα θα είναι φιλικά προς το περιβάλλον, προσφέροντας σημαντική οικονομία στην ενέργεια. Συγχρόνως, εξασφαλίζουν ποιότητα και διάρκεια στον χρόνο. Το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο της πολιτικής μας για την ενίσχυση των παρεχομένων υπηρεσιών, μετά τη συνολική ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων, σε συνδυασμό με τις εργασίες που εκτελούνται στον άμεσα περιβάλλοντα χώρο, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και με το νέο φωτισμό ανάδειξης που ολοκληρώνεται το καλοκαίρι, παραδίδει αναβαθμισμένο τον αρχαιολογικό χώρο του Σουνίου, στους Έλληνες και στους ξένους επισκέπτες, απόλυτα λειτουργικό, περισσότερο ελκυστικό και προσβάσιμο. Ευχαριστώ θερμά την εταιρεία Mytilineos και τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο Ευάγγελο Μυτιληναίο για την γενναιόδωρη χορηγία του εκπόνησης της μελέτης και της υλοποίησης του έργου».

Ο Ναός του Ποσειδώνα οικοδομήθηκε από τοπικό μάρμαρο της Αγριλέζας πάνω στα ερείπια αρχαϊκού ναού από πωρόλιθο, γύρω στο 444 – 440 π.Χ. Η είσοδος στο φρούριο του ακρωτηρίου του Σουνίου, γινόταν από την προσιτή, από το λιμάνι πύλη, στο βορειοδυτικό τμήμα του τείχους. Το υψηλότερο σημείο του φρουρίου καταλαμβάνει το τέμενος του Ποσειδώνος, το οποίο ορίζεται με κτιστό περίβολο. Η μελέτη φωτισμού ανάδειξης του ιερού προβλέπεται να εκπονηθεί σε δύο φάσεις. Καθεμία, σε επίπεδο προμελέτης, οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής. Η α’ φάση περιλαμβάνει το τέμενος του Ποσειδώνα, το οποίο ορίζεται με κτιστό περίβολο, και περιλαμβάνει τον Ναό στο νότιο τμήμα του και στη βορειοδυτική πλευρά του τεμένους τη μεγάλη και τη μικρότερη στοά. Η β’ φάση περιλαμβάνει τα τείχη του φρουρίου που εκτείνονται στη βόρεια και ανατολική πλευρά, καθώς και τα λείψανα του οικισμού, με κύριο χαρακτηριστικό την κεντρική οδό που ανηφορίζει από δυτικά προς ανατολικά, και του νεώσοικου.