Οι ρωγμές που υπάρχουν πλέον στο πολυπολιτισμικό μωσαϊκό της αυστραλιανής κοινωνίας είναι σημαντικές σε σημείο που… εκτίθενται πλέον και σε απευθείας μετάδοση στο διαδίκτυο.

Τη Δευτέρα το βράδυ, ένας 16χρονος συνελήφθη και κατηγορήθηκε ότι μαχαίρωσε έναν επίσκοπο κατά τη διάρκεια της λειτουργίας στην εκκλησία των Ασσύριων Ορθόδοξων Christ The Good Shepherd στο Wakeley (δυτικό Σίδνεϊ).

Η Αστυνομία έκανε λόγο για μία «τρομοκρατική ενέργεια» με τον επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών (ASIO) να λέει πως η επίθεση φαίνεται να είχε «θρησκευτικά κίνητρα».

Πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες απεύθυναν άμεσα έκκληση για ηρεμία, αλλά στο μεταξύ ένα πλήθος εκατοντάδων ανθρώπων είχε συγκεντρωθεί έξω από την εκκλησία προκαλώντας ταραχές.

Η κατάσταση έξω από τον ναό ξέφυγε με κάποιους να σπάνε τα τζάμια σε αστυνομικά οχήματα, να επιτίθενται σε αστυνομικούς και να εμποδίζουν τους διασώστες να μεταφέρουν τραυματίες στο νοσοκομείο.

Ο επίσκοπος Mar Mari Emmanuel, μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα έχει πολλούς πιστούς/ακολούθους στα social media και το κήρυγμά του μεταδιδόταν ζωντανά στο διαδίκτυο.

Η εικόνα ενός έφηβου να του επιτίθεται με μαχαίρι έκανε τον γύρο των μέσω κοινωνικής δικτύωσης (όπου έχουν απεριόριστη συχνά πρόσβαση και παιδιά).

Το συμβάν μόνο σοκ μπορεί να προκαλέσει και προβληματισμό, έντονο, για το πού πάμε ως κοινωνία επισήμαναν οι ειδικοί.

Μπορεί να μη συμφωνούμε με τις ιδέες που πρεσβεύει κάποιος, τι κηρύττει, τι πιστεύει, αλλά σε καμία περίπτωση δεν παίρνουμε το μαχαίρι να του επιτεθούμε, τόνισαν πολιτικοί ηγέτες.

Σε κάθε περίπτωση, απευθυνόμαστε στις αρμόδιες Αρχές αν κρίνουμε ότι κάτι προσβλητικό, μας απειλεί, παραβιάζει το νόμο. Και βέβαια δε συγκρουόμαστε με αστυνομικούς που προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους.

Ποτέ άλλοτε -τουλάχιστον από τη δεκαετία του ’70, οπότε ο Πολυπολιτισμός κατέστη ακρογωνιαίος λίθος της- η κοινωνική συνοχή της χώρας δεν υπέστη τόσο μεγάλη δοκιμασία όσο μετά τη νέα σύρραξη στη Γάζα, από τις 7 Οκτωβρίου 2023 (πολλοί συμπάροικοι θυμούνται βέβαια τι συνέβη με το «Μακεδονικό» ή στην Cronulla το 2005 με τον ρατσισμό κατά των μουσουλμάνων και των Λιβανέζων Αυστραλών, αλλά σε αυτή τη συγκυρία ο εν δυνάμει διχασμός λόγω θρησκείας προκαλεί ισχυρότερους τριγμούς).

Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή μάλιστα κλιμακώνεται και εκτιμάται από τους αναλυτές ότι οι «απώλειες» για την αυστραλιανή κοινωνία δε θα είναι αμελητέες.

Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Deakin, Greg Barton, ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας και εξτρεμισμού, μίλησε στην The Afe για αυξανόμενη μισαλλοδοξία εγχώρια, την οποία παρομοίασε με την κλιματική αλλαγή. Αυτό που συνέβη στο Wakeley, είπε, ήταν μια «μεγάλη καταιγίδα».

Εξήγησε ότι είναι δύσκολο να αποδειχθεί η «αιτιώδης συνάφεια» (σ.σ. σχέση) αλλά σημειώνει ότι από τις 7 Οκτωβρίου και έπειτα, «υπάρχει πολλή ενέργεια που μπαίνει στο σύστημα» (στην κοινωνία της Αυστραλίας).

Ο επικεφαλής της ASIO, Mike Burgess, αλλά και η υπουργός Εξωτερικών Penny Wong, ανέφεραν επίσης ότι υπάρχει μία τάση για βία που «κατοικεί» εντός χώρας. Από τις 7 Οκτωβρίου και έπειτα, η τάση αυτή έχει ενισχυθεί.

Ο κ. Burgess, έχει προειδοποιήσει εδώ και μήνες, ενώ τόνισε κατά την πρόσφατη ετήσια εκτίμηση απειλών για την Αυστραλία ότι ο πόλεμος στη Γάζα -μια σύγκρουση που απειλεί να κλιμακωθεί σε άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ δύο «ανεπίσημων» πυρηνικών δυνάμεων, του Ισραήλ και του Ιράν, έχει απήχηση στην αυστραλιανή κοινωνία, με ανησυχητικές συνέπειες.

«Έχουμε δει αυξημένες εντάσεις στην κοινότητα που έχουν ‘μεταφραστεί’ σε ορισμένα περιστατικά βίας, τα οποία συνδέονται με δραστηριότητες διαμαρτυρίας», είπε. «Έχουμε επίσης παρατηρήσει μια αύξηση της ρητορικής που ενθαρρύνει τη βία ως απάντηση στη σύγκρουση. Η ρητορική μίσους έχει βάλει στο στόχαστρο το Ισραήλ και την εβραϊκή κοινότητα, καθώς και τις μουσουλμανικές και παλαιστινιακές κοινότητες».

Ανέφερε δε ότι η ASIO ανησυχεί ιδιαίτερα για τον κίνδυνο μεμονωμένων δραστών, που έχουν εύκολη πρόσβαση σε όπλα -όπως ένα κουζινομάχαιρο- και εμπνέονται από θρησκευτικά ή ιδεολογικά κίνητρα, να πραγματοποιούν τρομοκρατικές επιθέσεις χωρίς να έχουν «εντοπιστεί» από την Αστυνομία ή τις Υπηρεσίες Εθνικής Ασφάλειας.

«Όλα αυτά σημαίνουν ότι υπάρχει η ρεαλιστική πιθανότητα τρομοκρατικής επίθεσης ή σχεδιασμού επίθεσης μέσα στους επόμενους 12 μήνες», είπε.

Η αρχηγός της Αστυνομίας της Νέας Νότιας Ουαλίας δήλωσε εξ αρχής ότι ο έφηβος φερόμενος ως δράστης της επίθεσης στην εκκλησία είναι γνωστός στις Αρχές «αλλά δεν έχει συμπεριληφθεί σε καμία λίστα παρακολούθησης τρομοκρατών». Πρόσθεσε ότι πιστεύεται ότι ενεργούσε μόνος του.

Ο συλληφθείς, κατά το ABC, τελούσε υπό εγγύηση ελεύθερος (good behaviour bond), αφού είχε βρεθεί ενώπιον της Δικαιοσύνης για ένα έγκλημα με μαχαίρι μόλις πριν από τρεις μήνες.

Η κα Wong στην πρόσφατη ομιλία της στο Australian National University -όπου διατύπωσε το ενδεχόμενο για αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους ως πρώτο βήμα προς την ειρήνη- είπε επίσης ότι «είναι αποκαρδιωτικό να παρακολουθείς τον αριθμό των Αυστραλών που όλο και περισσότερο δυσκολεύονται να συζητήσουν αυτή τη σύγκρουση (Ισραηλινών-Παλαιστινίων) χωρίς να καταδικάσουν τους συμπολίτες τους».

«Αυτό θέτει σε κίνδυνο τη δημοκρατία μας».

“Πρέπει να συνεχίσουμε να ακούμε ο ένας τον άλλον- να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον. Αλλά έχω ακούσει ρητορική που καταδεικνύει ότι οι άνθρωποι χάνουν τον σεβασμό για την ανθρωπιά του άλλου. Κραυγαλέος αντισημιτισμός και ισλαμοφοβία».

«Δεν κερδίζουμε τίποτα με το να αναπαράγουμε τη σύγκρουση εδώ, … με το να φωνάζουμε ο ένας τον άλλον και με το να επιμένουμε σε αντίστοιχες απολυτότητες».

Το περιστατικό στην εκκλησία των Ασσύριων Ορθόδοξων το οποίο κρίθηκε «τρομοκρατική ενέργεια» η οποία είχε «θρησκευτικά κίνητρα», ήρθε λίγες μόνο ημέρες μετά από το μακελειό στο εμπορικό κέντρο του Bondi (το Σάββατο).

Την ίδια ώρα που η παραβατικότητα (ειδικά των νέων) και η βία κλιμακώνεται το ζήτημα της ψυχικής υγείας -για ανθρώπους κάθε ηλικίας- παραμένει μία χαίνουσα πληγή για την κοινωνία μας.

Ως προς αυτό, ο ειδικοί εφιστούν την προσοχή στις «πιέσεις» που έχει θέσει η νέα κρίση διαβίωσης (με το κόστος ζωής στα ύψη), η οποία ακολούθησε μία πρωτοφανή -εδώ και 100 χρόνια περίπου- πανδημία. Οι δεσμοί της κοινωνίας έχουν ήδη φθαρεί…

Το Υπουργείο Εσωτερικών επισημαίνει σχετικά με την κοινωνική συνοχή (social cohesion):

Η Αυστραλία είναι μια ευημερούσα, ασφαλής και ενωμένη χώρα. Η μη διαχωριστική (inclusive) εθνική μας ταυτότητα βασίζεται στις κοινές μας αξίες, όπως η δημοκρατία, η ελευθερία, οι ίσες ευκαιρίες και η ατομική ευθύνη.

Η Αυστραλία είναι μια ποικιλόμορφη κοινωνία με πλούσια κληρονομιά Ιθαγενών και επιτυχημένη μεταναστευτική ιστορία.

Είμαστε υπερήφανοι για τους πολιτισμούς των ιθαγενών μας, οι οποίοι είναι μερικοί από τους παλαιότερους συνεχιζόμενους πολιτισμούς στον Κόσμο.

Η Αυστραλία είναι επίσης ένα νέο έθνος, ένα έθνος μεταναστών. Πάνω από το ένα τέταρτο των κατοίκων της Αυστραλίας έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό και έχουν μεταναστεύσει από περισσότερες από 200 χώρες. Η ποικιλομορφία του πληθυσμού παρέχει στην Αυστραλία μια ποικιλία γλωσσών, πεποιθήσεων, παραδόσεων και πολιτισμών.

Γιορτάζουμε αυτή την ποικιλομορφία και ταυτόχρονα αγωνιζόμαστε για ένα ενιαίο και αρμονικό έθνος. Αυτή η κοινωνική συνοχή είναι που στηρίζει την ευημερία μας.

Και αυτή η κοινωνική συνοχή είναι που δοκιμάζεται.

Μία πρόκληση όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για την αντιπολίτευση, τις αρμόδιες Αρχές και Υπηρεσίες της χώρας.

Μία πρόκληση που ο κάθε ένας από εμάς εντέλει έχει την ευθύνη να μετριάσει έστω, πριν αρχίσουμε να στρεφόμαστε ο ένας εναντίον του άλλου για τι πιστεύει.

Ας μην ξεχνάμε ότι μέχρι η Αστυνομία να αντιδράσει και να εξακριβώσει τι είχε συμβεί κατά την επίθεση με μαχαίρι στην εκκλησία του Σίδνεϊ ένα πλήθος ανθρώπων συγκεντρώθηκε έξω από το ναό και άρχισαν τις ταραχές.

Οι Αρχές και οι πολιτικοί έπραξαν άμεσα θέλοντας να διασφαλίσουν έστω την κοινωνική ηρεμία.

Υπάρχει δικαιολογημένος φόβος για αντίποινα αν λανθασμένα και αδίκως όλοι οι μουσουλμάνοι της Αυστραλίας «κατηγορηθούν» από τους «λαϊκούς δικαστές»για τις πράξεις ενός εφήβου που είχε «θρησκευτικά κίνητρα», κατά τον επικεφαλής της ASIO.

Οι πρώτες αναφορές επισήμαναν ότι ο κατηγορούμενος δράστης φώναζε φράσεις για τον προφήτη Μωάμεθ.

Η αντίδραση του Μεγάλου Μουφτή Sheikh Riad Al-Rifai ήταν άμεση. «Απορρίπτουμε τη βία σε όλες τις μορφές της», δήλωσε ήδη από το βράδυ της Δευτέρας.

Οι πολιτικοί (οι περισσότεροι τουλάχιστον) κατανοούν ότι οι τριγμοί για την κοινωνική συνοχή είναι πλέον ισχυρότεροι.

«Πρόκειται για ένα ανησυχητικό περιστατικό», επισήμανε ο πρωθυπουργός Anthony Albanese για την επίθεση στην εκκλησία.

«Δεν υπάρχει θέση για τη βία στην κοινότητά μας. Δεν υπάρχει χώρος για βίαιο εξτρεμισμό. Είμαστε ένα έθνος που αγαπάει την ειρήνη. Είναι καιρός να ενωθούμε, όχι να διχάσουμε, ως κοινότητα και ως χώρα», πρόσθεσε.

«Μπορώ να πω ότι κατανοούμε την αγωνία και τις ανησυχίες που υπάρχουν στην κοινότητα, ιδιαίτερα μετά το τραγικό συμβάν στο Bondi Junction το Σάββατο. Αλλά δεν είναι αποδεκτό να παρεμποδίζεται και να τραυματίζεται η Αστυνομία κατά την εκτέλεση του καθήκοντος ή να προκαλούνται ζημιές σε αστυνομικά οχήματα με τρόπο που είδαμε…».

«Οι άνθρωποι δεν πρέπει να παίρνουν το νόμο στα χέρια τους. Αλλά θα πρέπει να αφήσουν την Αστυνομία μας και τις υπηρεσίες ασφαλείας μας να κάνουν τη δουλειά τους. Η δουλειά μου ως πρωθυπουργός είναι να τους παρέχω αυτήν την υποστήριξη».

Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Peter Dutton είπε ότι έγραψε στον πρωθυπουργό προσφέροντας την υποστήριξη του Συνασπισμού στην κυβέρνηση για την αντιμετώπισή του νέου περιστατικού βίας.

«Δεν έχει σημασία αν διαφωνείτε έντονα με έναν ιερέα, έναν ραβίνο, με οποιοδήποτε πρόσωπο, η βία δεν είναι ποτέ η απάντηση», είπε.

Ο πρωθυπουργός και ο ηγέτης της αντιπολίτευσης ήταν ιδιαίτερα προσεκτικοί στις δηλώσεις τους. Η απειλή για την ενότητα είναι μεγαλύτερη τώρα και η ανάγκη για διακομματική, αλλά και διακοινοτική, συνεργασία είναι ακόμη πιο επιτακτική.