Ερευνητές με έδρα τη Μελβούρνη έκαναν μία σημαντική ανακάλυψη η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα ένα εμβόλιο «καθολικό» (universal) κατά της γρίπης, το οποίο μάλιστα δε θα χρειάζεται να χορηγείται ετησίως.
Τα σημερινά εμβόλια κατά της γρίπης πρέπει να αναδιαμορφώνονται κάθε χρόνο, επειδή τα στελέχη του ιού μεταλλάσσονται συνεχώς.
Μπορεί επίσης να είναι δύσκολο να προβλεφθεί ποια από αυτά τα στελέχη είναι πιθανό να κυριαρχήσουν κάθε χειμώνα.
Πιο συγκεκριμένα, επιστήμονες του Peter Doherty Institute of Infection and Immunity (Ινστιτούτο Λοιμώξεων και Ανοσίας), με επικεφαλής την καθηγήτρια του University of Melbourne, Katherine Kedzierska, εντόπισε 9 νέα τμήματα από τους ιούς της γρίπης Β τα οποία το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνώριζε με συνέπεια ανά τα χρόνια.
Σύμφωνα με την έρευνα-ορόσημο, η οποία δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, η νέα ανακάλυψη μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη μιας νέας γενιάς εμβολίων με βάση τα Τ-κύτταρα (σημαντικά λευκά αιμοσφαίρια του ανοσοποιητικού συστήματος).
«Μετά την απομάκρυνση του ιού, τα Τ-κύτταρα δημιουργούν μακροχρόνιες ανοσολογικές μνήμες», εξήγησε η κ. Kedzierska, επικεφαλής του Human T Cell Laboratory του Doherty Institute.
«Έτσι, όταν αντιμετωπίσουμε την επόμενη λοίμωξη, τα κύτταρα αυτά μπορούν ακόμη να αναγνωρίσουν αυτά τα αμετάβλητα τμήματα του ιού και να καταπολεμήσουν τη λοίμωξη. Τα θυμούνται».
«Ο εντοπισμός των ιικών τμημάτων που παραμένουν αμετάβλητα στην ιστορία του ιού μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά σε ένα ευρέως προστατευτικό εμβόλιο».
«Ο εντοπισμός τέτοιων διατηρημένων (αμετάβλητων) περιοχών είναι προφανώς το ‘ιερό δισκοπότηρο’ … το καθολικό εμβόλιο ενδεχομένως να μην απαιτεί ετήσια αναδιαμόρφωση ή ετήσιο εμβολιασμό, αν και μπορεί να απαιτούνται περιστασιακές ενισχύσεις».
Περί τους 250.000 ανθρώπους στην Αυστραλία ανέφεραν ότι νόσησαν από γρίπη πέρυσι, ενώ καταγράφηκαν και 376 θάνατοι. Σχεδόν οι μισοί είχαν τον ιό της γρίπης Β.
Συχνά υποτιμημένοι, οι ιοί της γρίπης Β μπορούν να προκαλέσουν σημαντική ασθένεια και θνησιμότητα, ιδίως στα παιδιά, επισήμαναν οι ερευνητές, συμπληρώνοντας:
Παρά την επιβάρυνση σε παγκόσμιο επίπεδο, παραμένουν ελάχιστα μελετημένοι και λίγα είναι γνωστά για το πώς το ανοσοποιητικό σύστημα αλληλεπιδρά με αυτούς τους ιούς.
Ο Tejas Menon του University of Melbourne, μεταπτυχιακός ερευνητής στο Peter Doherty Institute και πρώτος συν-συγγραφέας της έρευνας, περιέγραψε την πρόκληση του εντοπισμού των συγκεκριμένων τμημάτων των ιών της γρίπης Β στα οποία «προσδένονται» στα Τ-κύτταρα: Ήταν σα να ψάχνεις… βελόνα στα άχυρα.
«Για να αντιμετωπίσουν έναν ιό, τα ‘φονικά’ Τ κύτταρα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τον ιό και να βρίσκουν τα καλύτερα μέρη του ιού για να στοχεύσουν», εξήγησε ο ίδιος.
«Καθώς εμφανίζονται νέες παραλλαγές ενός ιού, τα ‘φονικά’ Τ-κύτταρα μπορούν να αναγνωρίσουν θραύσματα που είναι αμετάβλητα μεταξύ αυτών των παραλλαγών της γρίπης».
Το νέο εύρημα, στο οποίο κατέληξε η ομάδα του Peter Doherty Institute μετά από «κοσκίνισμα» εκατοντάδων σωματιδίων του ιού της γρίπης Β, σε συνεργασία με τον καθηγητή Damian Purcell και την Δρ Patricia Illing του Monash University, αποτελεί σημαντική πρόοδο στην κατανόηση της ανοσίας της γρίπης Β.
«Μέχρι τώρα είχαν εντοπιστεί μόνο 18 τέτοια ιικά θραύσματα, γεγονός που περιορίζει τη δυνατότητα δημιουργίας νέων εμβολίων κατά των ιών της γρίπης Β που θα προλαμβάνουν σοβαρές ασθένειες και θανάτους. Αυτή η ολοκληρωμένη μελέτη ανεβάζει το σύνολο σε 27, προσφέροντας περισσότερες επιλογές για την ανάπτυξη εμβολίων».
Οι ερευνητές διερεύνησαν επίσης πώς αυτή η ανοσολογική απόκριση αλλάζει με την ηλικία, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για την προσαρμογή των στρατηγικών υγείας για τις διάφορες ηλικιακές ομάδες.
«Καθώς μεγαλώνουμε, το ανοσοποιητικό μας σύστημα ανταποκρίνεται διαφορετικά στη γρίπη», δήλωσε η Δρ Carolien van de Sandt του University of Melbourne, ανώτερη ερευνήτρια στο Peter Doherty Institute, συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Ενώ ανιχνεύσαμε Τ-κύτταρα που αναγνωρίζουν θραύσματα του ιού της γρίπης Β σε όλη τη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής, από τα μικρά παιδιά έως τους ηλικιωμένους, οι αποκρίσεις αυτές των Τ-κυττάρων κορυφώνονται ουσιαστικά στους ενήλικες. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα προστατεύεται από σοβαρές λοιμώξεις της γρίπης Β».
«Τα ευρήματά μας έδειξαν επίσης ότι τα Τ-κύτταρα που αναγνωρίζουν τους ιούς της γρίπης Β έχουν πολύ καλή μνήμη, αλλά δεν είναι τόσο πολυάριθμα στους ηλικιωμένους και στα παιδιά. Αυτό είναι συναρπαστικό, καθώς τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη επιβάρυνση από τη γρίπη Β από ό,τι οι ενήλικες και οι ηλικιωμένοι».
