Το νησί Ίμβρος του Βορείου Αιγαίου και ο πληθυσμός του έπαιξαν σημαντικό αλλά ελάχιστα εκτιμημένο ρόλο στην εκστρατεία της Καλλίπολης και στην ιστορία των Anzacs της Αυστραλίας.
Η έρευνα του συνεργάτη μας και ιστορικού Jim Claven OAM αποκαλύπτει ότι η Ίμβρος αποτέλεσε σημαντική βάση για την εκστρατεία της Καλλίπολης, εξ αιτίας της οποίας το νησί μεταμορφώθηκε και οι κάτοικοί του επηρεάστηκαν από τις επιπτώσεις της.
Από τα νερά της Ίμβρου οι Anzacs προσέγγισαν τελικά τον όρμο Anzac στις 25 Απριλίου 1915. Το νησί έγινε μια σημαντική ναυτική, χερσαία και αεροπορική βάση για όλη τη διάρκεια της εκστρατείας, καθώς και η έδρα του Συμμαχικού Στρατηγείου.
Αυστραλοί στρατιώτες και άλλοι βασίζονταν εκεί, συμπεριλαμβανομένου του επίσημου εκπροσώπου Τύπου Charles Bean.
Ο κ. Claven αποκαλύπτει αυτή την ιστορία μέσα από μια νέα έκθεση που αποτελείται από 21 περίπου μεγάλους πίνακες – με τίτλο From Imbros Over The Sea – και τη σχετική έκδοση.
Ο ιστορικός κάνει την παρουσίαση μέσω της αναπαραγωγής φωτογραφιών και έργων τέχνης της εποχής, τα οποία επεξηγούνται από κείμενα που αντλεί από το τεράστιο αρχείο της εκστρατείας της Καλλίπολης.
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι παρουσιάζει τον αντίκτυπο της συμμαχικής παρουσίας στους ντόπιους κατοίκους του νησιού, οι οποίοι ήταν στην πλειονότητά τους Έλληνες, και την αλληλεπίδρασή τους με τους νεοαφιχθέντες, μεταξύ των οποίων και πολλοί Αυστραλοί.
Ο Σύλλογος Ιμβρίων της Μελβούρνης ανέθεσε στον κ. Claven να κάνει αυτή την έρευνα με την υποστήριξη της κυβέρνησης της Βικτώριας, του Συμβουλίου Βετεράνων της Βικτώριας και άλλων χορηγών.
Για την ολοκλήρωση του έργου του, ο κ. Claven βασίστηκε στην εκτεταμένη έρευνά του σχετικά με την σχέση των Anzac’s, με την Ελλάδα και τους Έλληνες ιδίως όσον αφορά τα νησιά του βόρειου Αιγαίου (Λήμνο, Ίμβρο και Τένεδο).
Ερεύνησε αρχεία σε όλο τον κόσμο και έκανε ερευνητικά ταξίδια στην ίδια την Ίμβρο.
Στην διάλεξη του κ. Claven θα παρουσιαστεί η Έκθεση- θα εξηγηθεί η γένεση του έργου καθώς και ο ρόλος της Ίμβρου στην εκστρατεία της Καλλίπολης με λεπτομέρειες.
Η παρουσίαση που θα εγκαινιάσει την έκθεση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 23 Μαΐου 2024, με ώρα έναρξης 7μμ.
Μια μικρή επιλογή από τους πίνακες της εκθεσης θα εκτεθεί επίσης κατά τη διάρκεια της ομιλίας του κ. Claven.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή για to κοινό, στον ημιώροφο του Ελληνικού Κέντρου το Σάββατο 25 Μαΐου 2024 12:00-5:00 και την Κυριακή 26 Μαΐου 2024 11:00-4:00.
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στον ημιώροφο του Ελληνικού Κέντρου, 168 Lonsdale Street.
ΣΤΟ ΣΙΔΝΕΪ
Εξάλλου πρόσφατα, μια όμορφη ηλιόλουστη μέρα, ο ιστορικός και συγγραφέας Jim Claven παρουσίασε στους Ίμβριους του Σίδνεϊ την πλούσια ιστορία του νησιού τους κατά την εκστρατεία της Καλλίπολης και τη συμμετοχή των στρατιωτών ANZAC της Αυστραλίας.
Η παρουσίαση της έκθεσης με πλούσιο οπτικό και ιστορικό υλικό με τίτλο “From Imbros Over the Sea: Imbros & Gallipoli Revealed”, από το ομώνυμο βιβλίο του συγγραφέα, έγινε στο πλαίσιο του 41ου Ελληνικού Φεστιβάλ Σίδνεϊ, με πρωτοβουλία της Ελληνικής Κοινότητας Σϊδνεϊ.
Ο Jim Claven ταξίδεψε από τη Μελβούρνη μαζί με την εκπρόσωπο της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης κα Βίκυ Κυρίτση και τους εκπροσώπους της Ιμβριακής Κοινότητας Μελβούρνης κ. Γιώργο Ξινό, κ. Άρθουρ Ξινό και την κα Kaye Λαφαγιάτη.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε ένα ειδυλλιακό τοπίο που θύμιζε πολύ Αιγαίο, στο Prince Henry Centre στο Little Bay. Στον κατάμεστο χώρο παρευρέθηκαν μέλη του Ιμβριακού Συνδέσμου Σϊδνεϊ με τον πρόεδρό τους, κ. Μαρίνο Μανώλη. Κάποιοι είχαν έρθει και από την Ελλάδα όπως η κα Βάσω Ξινού από την Αθήνα και η κα Καλή Κανάκη από την Θεσσαλονίκη.
Μέλη της Ελληνικής Κοινότητας Σίδνεϊ, επίσης, παρευρέθηκαν στην εκδήλωση όπως η κα Ελένη Βατσικοπούλου με τον σύντροφό της, κ. Mark Corcoran, η κα Έφη Αλεξάκη και ο σύντροφός της, κ. Leonard Janiszewski, καθώς και ο επίτιμος Δήμαρχος τους δημαρχείου Randwick, κ. Γιάννης Προκοπιάδης. Ο κ. Claven είχε την ευκαιρία να γνωρίσει ανθρώπους με πάθος για την ελληνική ιστορία όπως ο Αντισυνταγματάρχης Paul Simadis, Επικεφαλής του Συλλόγου Western Front Association στην Αυστραλία.
Τελετάρχης της εκδήλωσης ήταν ο κ. Θέμης Καλλός, διευθυντής του ελληνικού προγράμματος ραδιοφωνίας SBS. Εισαγωγικές ομιλίες επίσης έκαναν και ο Πρόξενος της Ελλάδας στο Σϊδνεϊ κ. Γιάννης Μαλλικούρτης, η κα Νία Κατέρη στου Ελληνικού Φεστιβάλ Σίδνεϊ, η αντιδήμαρχος του Δήμου Randwick κα Alexandra Luxford και ο κ. Γιώργο Ξινός εκ μέρους της Ιμβριακής Κοινότητας Μελβούρνης.
Στην εκτενέστερη ομιλία του, ο κ. Claven αναφέρθηκε στο ρόλο της Ίμβρου στην εκστρατεία της Καλλίπολης, τη βαθιά σχέση με την Αυστραλία καθώς και το πως αυτό μπορεί να εξελιχθεί.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, η Ίμβρος εξελίχθηκε σε καίρια στρατιωτική και ναυτική βάση, με σημαντικά στρατόπεδα, ιατρικές εγκαταστάσεις, αποθήκες ανεφοδιασμού, βάση αεροπλάνων, στρατιωτικά νεκροταφεία και άλλα.
Κατά το πλείστον στον Κόλπο του Κέφαλου, και λιγότερο στον Κόλπο της Αλίκης στα νότια παράλια, υπήρξε το κυριότερο σημείο μεταφοράς των εκατοντάδων Συμμαχικών πλοίων που όργωσαν τα νερά μεταξύ της Χερσονήσου και της Ίμβρου. Η νέα τεχνολογία είχε καταφθάσει στην Ίμβρο με τα αεροσκάφη, τα υδροπλάνα, τα αερόστατα και το υδρογόνο. Πολύ σημαντική υπήρξε όμως η Ίμβρος και ως τοποθεσία του Συμμαχικού Στρατηγείου για όλη την εκστρατεία, για το πως εξελισσόταν, αλλά και για την επίβλεψη της τελικής επιτυχημένης εκκένωσης.
Ο κ. Claven μίλησε για την αυστραλιανή συνεισφορά με τους Αυστραλούς στρατιώτες και αεροπόρους που ήρθαν στο νησί και ήταν υπεύθυνοι για τη φύλαξη του Συμμαχικού Στρατηγείου, αλλά και των αυστραλιανών αρτοποιείων που προμήθευαν το στρατό με φρέσκο ψωμί. Τουλάχιστον δύο Αυστραλοί έχουν ταφεί στο νησί.
Οι Αυστραλοί πολεμικοί ανταποκριτές, Charles Bean και Philip Schuler, εγκαταστάθηκαν επίσης σε ένα σπίτι στον Κόλπο του Κέφαλου, στη λεγόμενη «Βίλα Περικλής». Χιλιάδες νέες αφίξεις στρατιωτών έφταναν στην Ίμβρο και αλληλεπιδρούσαν με τον ντόπιο πληθυσμό. Πολλοί ντόπιοι βοηθούσαν έμπρακτα στον ανεφοδιασμό, αλλά και ως εργάτες. Οι στρατιώτες γνώρισαν τη φιλοξενία και εκτίμησαν την ιστορία, το περιβάλλον και τους ανθρώπους της Ίμβρου.
Πολλοί νέοι στρατιώτες Anzac έγραψαν για τις εμπειρίες τους στην Ίμβρο και αυτά τα γραπτά βρίσκονται πλέον στα αρχεία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Βιβλιοθήκης και του Australian War Memorial. Άλλοι πάλι έβγαλαν φωτογραφίες και φιλοτέχνησαν διάφορα έργα τέχνης εμπνεόμενοι από το νησί. Όλα τα παραπάνω φωτίζουν μία υποτιμημένη πλευρά της εκστρατείας της Καλλίπολης που δεν είναι άλλη από την κοινωνική αλληλεπίδραση των δύο κοινοτήτων, των Ελλήνων και των Αυστραλών.
Ο κ. Claven άδραξε την ευκαιρία να θίξει το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός μονοπατιού πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ίμβρο – Imbros Gallipoli Remembrance Trail – στη μνήμη όσων πέρασαν από εκεί, αλλά και ως συνέχεια του αντίστοιχου μονοπατιού που δημιουργήθηκε πρόσφατα στη Λήμνο.
Η έκθεση έλαβε μεγάλης αποδοχής, πολλοί παρευρισκόμενοι βρήκαν την ευκαιρία να μιλήσουν για τη σύνδεση της οικογένειάς τους με το νησί της Ίμβρου, τα χωριά και τα μέρη των φωτογραφιών που παρουσιάστηκαν στην έκθεση. Πολλοί αγόρασαν το βιβλίο όπου υπάρχει όλο το υλικό συγκεντρωμένο.
Οι αναγνώστες που επιθυμούν να επικοινωνήσουν με τον συγγραφέα μπορούν μέσω email στο jimclaven@yahoo.com.au
