Φέτος στην Ιθάκη, η πολιούχος στην Εξωγή, Αγία Μαρίνα, δεν θα στολιστεί για τη μεγάλη γιορτή της Αγίας Μαρίνας στις 17 Ιουλίου.

Ούτε θα πραγματοποιηθεί καμία άλλη εκκλησιαστική λειτουργία στην ιστορική αυτή εκκλησία που έχει δεσμούς με τους Έλληνες της Αυστραλίας.

Ο ομογενής Νίκος Βαρίγος, πρώην πρόεδρος της Φιλανθρωπικής Ένωσης Ιθακήσιων Μελβούρνης, που βρίσκεται αυτές τις μέρες στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Ιθάκη, μας ενημέρωσε ότι η μεγαλύτερη εκκλησία στην Εξωγή που χτίστηκε πριν από 101 χρόνια από τον θρυλικό ομογενή της Αυστραλίας, Αντώνη Λεκατσά, δεν λειτουργεί πλέον.

«Μετά το πέρασμα του μεσογειακού κυκλώνα «Ιανός», πριν από τέσσερα χρόνια, που ολοκλήρωσε τη ζημιά που προκάλεσε ο σεισμός του 2015, δεν φαίνεται να υπάρχει σχέδιο ή πρόθεση από τις Αρχές ή την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία να την επισκευάσουν.

Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας στην Εξωγή κατά την ανακαίνιση και επέκτασή της το 1923, που χρηματοδοτήθηκε από τον θρυλικό Αυστραλό Ιθακήσιο, Αντώνη Λεκατσά. Φωτογραφία: Supplied/Αρχείο Στάθη Ραφτόπουλου

«Αμφιβάλλω αν γνωρίζουν καν την ιστορία του ευεργέτη και την φιλανθρωπία του αείμνηστου ομογενή Αντώνη Λεκατσά, ο οποίος έχτισε με χρήματά του την Αγία Μαρίνα το 1923 στη γενετείρα του, όπου ο πατέρας του ήταν ιερέας», λέει στον «Νέο Κόσμο» ο κ. Βαρίγος, θέλοντας να θυμίσει το έργο και τη γενναιοδωρία αυτού του Έλληνα, που δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του.

Εκτός από την ανέγερση του Ιερού Ναού της Αγίας Μαρίνας στην Εξωγή, ο Αντώνης Λεκατσάς, ήταν από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης, όπου μαζί με τους Γρηγόριο Ματορίκο και Αλέξανδρο Μανιάκη, έπαιξε κεντρικό ρόλο στην ανέγερση της πρώτης Ελληνορθόδοξης εκκλησίας της Μελβούρνης που άνοιξε της πόρτες της πριν από 123 χρόνια, και όπου διετέλεσε πρόεδρος για πολλά χρόνια.

Η φιλανθρωπία αυτό του Έλληνα από την Ιθάκη είναι παραδειγματική, συνεχίζει ο κ. Βαρίγος. Ενίσχυσε φιλανθρωπικά ιδρύματα, νοσοκομεία στη Μελβούρνη, και ακόμα και στην Ιθάκη, όπου ίδρυσε το Διαγνωστικό Κέντρο για τους άπορους, ενώ έστειλε χρήματα στην εμπόλεμη Ελλάδα (1943) για να στηρίξει τα παιδιά της κατοχής. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Αντώνης Λεκατσάς καθιέρωσε ένα πρόγραμμα με το οποίο οι Έλληνες της Μελβούρνης προσέφεραν ένα ημερομίσθιο για την ελληνική προσπάθεια στον πόλεμο. Ο ίδιος δώρισε 10.000 λίρες Αγγλίας για τα παιδιά-θύματα πολέμου στην Ελλάδα και στη Βρετανία.

Μετά τον σεισμό του 2015 και στη συνέχεια τις καταστροφικές συνέπειες του μεσογειακού κυκλώνα «Ιανός», πριν από τέσσερα χρόνια, η εκκλησία αφέθηκε στην τύχη της. Φώτογραφία: Supplied/Nick Varigos

Πρόκειται για έναν άνθρωπο που ποτέ δεν ξέχασε τον τόπο όπου γεννήθηκε, ούτε τους κατοίκους του νησιού του, ή της πατρίδας του, τονίζει ο κ. Βαρίγος.

Το 1939 μάλιστα, σε αναγνώριση των υπηρεσιών του προς την Ελλάδα και την Αυστραλία, ήταν ο πρώτος Ελληνοαυστραλός που του απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του Ταξιάρχη. Είχε επίσης διοριστεί επίτιμος γενικός πρόξενος της Ελλάδας στην Αυστραλία (πρώτα στο Σίδνεϊ και μετά στη Μελβούρνη) και κατείχε τη θέση αυτή μέχρι το θάνατό του τον Αύγουστο του 1946.

Δεν είναι πρώτη φορά που η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας χρήζει βοήθεια. Η οικογένεια του Αντώνη Λεκατσά, και συγκεκριμένα οι κόρες του, ακολουθώντας στα βήματα του πατέρα τους, χρηματοδότησαν μεγάλο μέρος των επισκευών του ναού όταν υπέστη σοβαρές ζημιές από τους ισχυρούς σεισμούς του 1953.

Ένας γάμος στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας στην Εξωγή, το 1927, μετά την ανακαίνισή της από τον Αντώνη Λεκατσά. Φωτογραφία:Supplied/Αρχείο Στάθη Ραφτόπουλου

«Θυμάμαι όταν ήμουν μικρός, την Φιλανθρωπική Ένωση Ιθακήσιων Μελβούρνης, να διοργανώνει εκδηλώσεις για τη συγκέντρωση χρημάτων για την αποκατάσταση του ναού, καθώς και τους ντόπιους, οι οποίοι έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν σε πολύ δύσκολους καιρούς, (καθώς το 90% των σπιτιών και των κτιρίων υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν). Χωρίς την οικογένεια Λεκατσά η εκκλησία θα είχε μείνει τότε ερείπιο».

Και φαίνεται ότι πάλι από την Αυστραλία περιμένουν να έρθει η λύση, για την επισκευή του ναού, προσθέτει με κάποια πίκρα ο κ. Βαρίγος.

Θεωρεί ότι η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει καθήκον να αναγνωρίσει και να δείξει την εκτίμησή της στη γενναιοδωρία της οικογένειας Λεκατσά, καθώς και να αναγνωρίσει τη βοήθεια που οι Έλληνες της Διασποράς τόσο συχνά προσφέρουν με όλη τους την καρδιά.

«Ο Λεκατσάς ήταν ο γιος ενός ιερέα από ένα ταπεινό χωριό, και δεν ξέχασε ποτέ τις ρίζες του. Συνέχισε το έργο του πατέρα του, ιδρύοντας και χτίζοντας την πρώτη εκκλησία στη Μελβούρνη, και ήταν επικεφαλής της εκκλησίας εκεί για χρόνια. Όμως η Ιερά Μητρόπολη Λευκάδας και Ιθάκης, δεν τιμά τον ίδιο και τους κατοίκους της Εξωγής, όταν αφήνουν την εκκλησία που έχτισε να ρημάξει, ξεχνώντας τη θρησκευτική και φιλανθρωπική του ευεργεσία».

Ο Αντώνης Λεκατσάς και τα άλλη μέλη του πρώτου διοικητικού συμβουλίου της Φιλανθρωπικής Ένωσης Ιθακήσιων Μελβούρνης το 2016. Φωτογραφία: Supplied/Αρχείο της Φιλανθρωπικής Ένωσης Ιθακήσιων Μελβούρνης

Δεν διατέθηκαν σχεδόν καθόλου χρήματα για την επισκευή των εκκλησιών της Ιθάκης, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προσθέτει ο κ. Βαρίγος.

«Ένας ιερέας του νησιού μου πρότεινε μάλιστα να κανονίσω χρήματα από την Αυστραλία για την ανοικοδόμησή του… και τον ρώτησα αν ήξερε από πού προήλθαν τα χρήματα για την κατασκευή του και στη συνέχεια για την επισκευή του το 1953; Δεν είχε ιδέα ότι ήταν χρήματα από την Αυστραλία που το έχτισαν δύο φορές!».

«Πιστεύω ότι είναι καιρός η Εκκλησία να αναλάβει δράση και να επισκευάσει αυτόν τον ναό που ήταν δώρο. Αν μη τι άλλο, για να τιμήσει και να αποδώσει σεβασμό στον πιστό ομογενή ευεργέτη της, Αντώνη Λεκατσά».

Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας προϋπήρχε ως μικρό βυζαντινό εκκλησάκι τον 16ο αιώνα. Η ανακαίνιση και η επέκταση της εκκλησίας αυτής ολοκληρώθηκε το 1927 από τον Αντώνη Λεκατσά και ανακαινίστηκε ξανά από τις κόρες του, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του 1953.