Δεν είναι λίγοι οι συμπάροικοι που θα… φτύσουν τον κόρφο τους ή θα ψάχνουν ξύλο να χτυπήσουν διαβάζοντας και μόνο τη λέξη «θάνατος» στον τίτλο, αλλά η σκληρή αλήθεια είναι πως πρόκειται για ένα θέμα που, δυστυχώς, μας αφορά όλους, μέχρι τουλάχιστον η επιστήμη να κάνει θαύματα.

Πέρα μάλιστα από τις βαθιά συναισθηματικές, προσωπικές, οικογενειακές και κοινωνικές διαστάσεις του βιολογικού αυτού φαινομένου, υπάρχουν και οι οικονομικές, καθώς το -σε δολάρια μετρούμενο- κόστος της αποδήμησης εις Κύριον αυξάνεται διαρκώς.

Όχι τυχαία, κάποιοι αστειεύονται επί τούτου, αναφέροντας ότι την σήμερον ημέραν, με την ακρίβεια στα ύψη εν γένει, καθίσταται απαγορευτικό για το πορτοφόλι τους ακόμα και το να πεθάνουν.

Πολλοί είναι βέβαια οι συμπάροικοι που έχουν ήδη κάνει τα κουμάντα τους. Έχουν πληρώσει εκ των προτέρων για τον (ακριβό) τάφο, την κηδεία και λοιπά έξοδα. Δε θέλουν ακόμα και την ύστατη στιγμή, να επιβαρύνουν την οικογένειά τους ή/και για να γίνουν εντέλει όλα κατά το «ύστατο χαίρε» τους όπως οι ίδιοι επιλέξουν.

Σημαντική παράμετρος είναι άλλωστε η «εξασφάλιση των σημερινών τιμών» αφού η τάση δείχνει ότι το… κόστος του θανάτου -εκτός απροόπτου- θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά.

«Ιδιαίτερα τυχεροί είναι αυτοί που προπλήρωσαν για την κηδεία τους προ πανδημίας», ανέφεραν σχετικά στον «Νέο Κόσμο» οι ειδικοί από γραφεία τελετών που γνωρίζουν καλά τα της παροικίας μας.

Επισήμαναν ότι η έλλειψη διαθέσιμου χώρου στα νεκροταφεία αποτελεί σημαντικό πρόβλημα και ως εκ τούτου κύριο παράγοντα της αύξησης των τιμών.

Ενδεικτικά, η μέση τιμή για έναν τάφο μόνο (burial plot) από τα $4.540 το 2019 στη Μητροπολιτική Περιοχή της Βικτώριας (Μελβούρνη και προάστια) ανερχόταν περί τα $13.028 το 2023, ενώ το 2008 μπορούσε κάποιος να βρει χώρο σε κοιμητήριο και με κάτω από $2.000).

Το συνολικό κόστος μίας κηδείας εξαρτάται εντέλει από τις υπηρεσίες που θα ζητηθούν από το γραφείο τελετών, αλλά και το φέρετρο (με τις επιλογές, όπως μας είπαν από τα γραφεία τελετών, να ξεπερνούν ακόμα και τα 50.000 δολάρια).

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται και μία άνοδος στον αριθμό αυτών που ζητούν αποτέφρωση και όχι κηδεία, η οποία αποτελεί πιο φτηνή επιλογή.

Σε κάθε περίπτωση, ο θάνατος δεν είναι ένα «εύκολο» θέμα συζήτησης, αφού συνδέεται με τον δυσβάσταχτο πόνο της απώλειας αγαπημένων προσώπων.

Συχνά το οικονομικό κόστος περνά σε τελευταία μοίρα, αλλά το «τελευταίο αντίο» είναι αναπόφευκτο και αν δεν έχει γίνει η κατάλληλη προετοιμασια είναι πιθανό να υπάρξουν και οικογενειακές προστριβές (ειδικά αν στα έξοδα της κηδείας μπερδευτούν και τα κληρονομικά).

ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν όλη την Αυστραλία (βάσει της έρευνας «The Cost of Death 2.0 Report» από την ασφαλιστική Australian Seniors), αλλά και τι ισχύει ειδικότερα για την παροικία μας, βάσει των πληροφοριών που συγκέντρωσε ο «Νέος Κόσμος» από γραφεία τελετών της Βικτώριας: Agape Funerals, Tobin Brothers Funerals, Peter Tziotzis Orthodox Funeral Home και Victoria Funerals.

Εν μέσω των προκλήσεων της ζωής και των μεταβαλλόμενων οικονομικών συνθηκών οι άνω των 50 ετών στην Αυστραλία, «επαναξιολογούν τις προτιμήσεις τους για την κηδεία και αναζητούν νέους τρόπους για το τελευταίο αντίο», επισήμανε η πρόσφατη έρευνα «The Cost of Death 2.0 Report» (Το Κόστος του Θανάτου).

Υπογραμμίζεται, ότι το αυξανόμενο κόστος -κάτι που επιβεβαιώνουν και τα γραφεία τελετών της παροικίας μας- σε συνδυασμό με τις εξελισσόμενες τάσεις διαμορφώνουν μια νέα προοπτική για προετοιμασίες για το «αναπόφευκτο».

Επί του παρόντος, το εκτιμώμενο μέσο κόστος μιας κηδείας -υπηρεσίες ταφής ή αποτέφρωσης- σε εθνικό επίπεδο ανέρχεται σε 9.076 δολάρια (και διαφέρει σημαντικά από Πολιτεία σε Πολιτεία και από Μητροπολιτικές Περιοχές σε Περιφέρειες).

Η αύξησή του κυμαίνεται περί του 20% -σε όλη την Αυστραλία κατά μέσο όρο- από το 2019 οπότε έγινε η προηγούμενη σχετική έρευνα και σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες -περίπου 9 στους 10 από τα 1.200 άτομα άνω των 50 ετών που συμμετείχαν- εξέφρασαν την ανησυχία τους ότι οι κηδείες έχουν γίνει πολύ ακριβές (για μία σειρά από λόγους).

Σε σχέση με την επιλογή της ταφής -προτιμώμενη και για τους περισσότερους Ελληνοαυστραλούς- το πρόβλημα με την έλλειψη χώρων στα κοιμητήρια (όπως προαναφέρθηκε) «απογειώνει» το κόστος.

Σε όλη τη χώρα, το μέσο κόστος για μία ταφή ανέρχεται στα 11.039 δολάρια (2023) έναντι 9.055 δολαρίων (2019) και για μία αποτέφρωση στα 8.045 δολάρια έναντι 6.334 δολάρια (βάσει πάντα της έρευνας «The Cost of Death 2.0»).

Οι πιο ακριβές περιοχές για κηδείες με ταφή σε όλη την Αυστραλία ήταν η Καμπέρα, η Μητροπολιτική Περιοχή της Νέας Νότιας Ουαλίας (Σίδνεϊ και προάστια) και η Μητροπολιτική Περιοχή της Βικτώριας (Μελβούρνη και προάστια).

Ενδεικτικά, το μέσο κόστος μιας τυπικής (standard) κηδείας με ταφή ανέρχεται στα 20.310 δολάρια στην Καμπέρα, 19.343 δολάρια στο Σίδνεϊ και σχεδόν 19.000 δολάρια στη Μελβούρνη (είναι περίπου 10.000 πιο φτηνά για την Περιφέρεια της Βικτώριας).

Η τελική τιμή, μπορεί να είναι χαμηλότερη, αλλά και κατά πολύ υψηλότερη, ανάλογα με τις υπηρεσίες που ζητούνται από το γραφείο τελετών, το είδος του φέρετρου, του τάφου/μνημείου, τη μεταφορά ίσως στην Ελλάδα ή/και άλλα.

Ως εκ τούτου δημιουργούνται επιπλέον προκλήσεις για μία οικογένεια που πενθεί την απώλεια ενός δικού της ανθρώπου.

Κάποιες φορές -επισήμανε η έρευνα- η χρηματική επιβάρυνση έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις, από οικονομικές δυσκολίες (στο 33% των ερωτηθέντων) έως τεταμένες οικογενειακές σχέσεις (36%).

Μάλιστα, αυτοί που είπαν ότι είχαν διαφωνίες με συγγενείς και φίλους, αυτές οι διχόνοιες, στην πλειοψηφία τους αφορούσαν το οικονομικό σκέλος της κηδείας.

Επιπλέον, το 27% ανέφερε ότι μέλη της οικογένειας τους πίεζαν να δαπανήσουν περισσότερα από ό,τι αρχικά σκόπευαν (το ποσοστό αυτό έχει υπερδιπλασιαστεί από 12% που ήταν το 2019).

Οι περισσότεροι (74% των ερωτηθέντων) διατηρούν την άποψη ότι ο θανών/η θανούσα θα πρέπει να καλύψει τις οικονομικές υποχρεώσεις της κηδείας του/της, ενώ ότι ο/η σύντροφός πρέπει να πληρώσει ήταν στη δεύτερη θέση (36%) με τα παιδιά στην τρίτη (16%).

Κάτι ξέρουν λοιπόν οι συμπάροικοι που προνοούν (ενώ ορισμένοι που έχουν την οικονομική δυνατότητα κάνουν ακόμα και «ασφάλεια κηδείας» -funeral insurance- την οποία προσφέρουν, με το αζημίωτο βέβαια, κάποιες εταιρείες).

«ΚΑΝΕ ΤΟ ΜΟΝΟ ΣΟΥ»

Σε σχέση με το κόστος πάντα, αν και μόνο το 25% αυτών που ερωτήθηκαν σε εθνικό επίπεδο, είναι σίγουρο για το είδος της κηδείας που επιθυμούν, σχεδόν τρεις στους πέντε (58%) από αυτούς έχουν προσαρμόσει τα σχέδια τους σε σχέση με τις αυξανόμενες τιμές.

Τι σημαίνει αυτό; Σύμφωνα με τις απαντήσεις τους: Θέλουν κάτι πιο «απλό» (26%), διερευνούν την επιλογή της αποτέφρωσης ή εναλλακτικές λύσεις «φιλικές» προς τον προϋπολογισμό τους (22%), προσχεδιάζουν (15%), αναλαμβάνουν «προσωπική πρωτοβουλία».

Kάποιοι μάλιστα (9%) επιλέγουν και το DIY (Do it yourself – Κάνε το μόνο σου) «παρακάμπτοντας» όπου είναι δυνατόν τις υπηρεσίες των επαγγελματιών του κλάδου ή ακόμα κατασκευάζουν… τα φέρετρά τους.

Ενδιαφέρον είναι ακόμα ότι μόνο οι μισοί (53%) ανέφεραν ότι τα μέλη της οικογένειάς τους γνωρίζουν τις προτιμήσεις τους για την κηδεία.

ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ

Σε σχέση με τον θάνατο εν γένει, τα ευρήματα δείχνουν ότι το 78% των άνω των 50 ετών έχουν καταρτίσει σχέδιο για τη διανομή των περιουσιακών τους στοιχείων και τα υπάρχοντά τους.

Οι περισσότεροι σκοπεύουν να μεταβιβάσουν τον πλούτο τους στα παιδιά (81%) και τα εγγόνια τους (31%).

Κάποιοι άλλοι επιλέγουν να συνεισφέρουν σε φιλανθρωπικές οργανώσεις και ιδρύματα (10%).

Η σύνταξη διαθήκης (92%) είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος προετοιμασίας για το αναπόφευκτο, ξεπερνώντας κατά πολύ την επιλογή της «απλής συζήτησης επιθυμιών» με τα μέλη της οικογένειας (38%).

Ένας στους πέντε (20%) εκτιμά ότι ορισμένα στενά μέλη της οικογένειας μπορεί να αποκλειστούν από διαθήκες τους.

Αυτό αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην αποξένωση (58%), στην πεποίθηση ότι είναι ανάξιοι (40%), ή αναγνωρίζοντας ότι άλλα μέλη χρειάζονται περισσότερο την οικονομική στήριξη (27%).

Ενδιαφέρον στοιχείο μάλιστα είναι η «ψηφιακή κληρονομιά» που αφήνει κανείς, όπως οι λογαριασμοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Σχεδόν 7 στους 10 (68%) άνω των 50 ετών δεν έχουν σκεφτεί ιδιαίτερα τη διαχείριση της μετά το θάνατό τους.

Οι κύριες προσπάθειες που έχουν αναληφθεί ή έχουν προγραμματιστεί από τους ερωτηθέντες περιλαμβάνουν την κοινοποίηση επιθυμιών και οδηγιών στους αγαπημένους τους σχετικά με τον χειρισμό των «ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων» μετά τον θάνατο (62%), την απόφαση για το τι θα γίνει με τα προφίλ τους στο διαδίκτυο (33%) και τη δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας ψηφιακών αρχείων και αρχείων για τη διατήρησή τους (33%).

ΔΥΣΚΟΛΗ Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Η κουβέντα για θέματα που σχετίζονται με τον θάνατο δεν είναι εύκολη για όλους.

Η «The Cost of Death 2.0 Report» διαπίστωσε ότι περισσότεροι από πέντε στους έξι ερωτηθέντες (85%) αναγνωρίζουν την ανάγκη για πιο ανοιχτές συζητήσεις επί τούτου.

Η αναγνώριση αυτή, σύμφωνα με τις απαντήσεις που δόθηκαν, πηγάζει από την επιθυμία να διασφαλιστεί ο σεβασμός των επιθυμιών στο τέλος της ζωής κάποιου και να βοηθηθούν οι ηλικιωμένοι να κατανοήσουν την προοπτική του δικού τους θανάτου.

Ωστόσο, υπάρχει μια ανισότητα μεταξύ των φιλοδοξιών των ατόμων που είναι άνω των 50 ετών και των ενεργειών τους προς την κατεύθυνση της προετοιμασίας για τη γήρανση.

Περισσότεροι από τους μισούς (53%) επιθυμούν να ζήσουν μέχρι τα 80 τους χρόνια (μάλλον λίγα σε σχέση με πολλούς συμπάροικους μας, εκ των οποίων μάλιστα, αρκετοί βαδίζουν αισίως στα 100 ή ήδη τα έχουν ξεπεράσει).

Σχεδόν ένας στους τρεις (36%) απάντησε πάντως ότι σπάνια σκέφτεται την ηλικία μέχρι την οποία θέλει να ζήσει.

Αξιοσημείωτο είναι ακόμα ότι πάνω από τους μισούς (54%) δεν έχουν ακόμη προβεί ούτε σε βασικές προετοιμασίες για την κηδεία τους.

Οι περισσότεροι (67%) αναγνωρίζουν όμως έστω την ανάγκη να αρχίσουν να προετοιμάζονται.

Κατά μέσο όρο, πιστεύουν ότι τα 64 είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσουν σχετικά αλλά και να επικοινωνήσουν τις επιθυμίες για το τέλος της ζωής στους αγαπημένους τους.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΑΣΕΙΣ

Από το 2019 και έπειτα δεν είναι μόνο το πόσο κοστίζει μία κηδεία που έχει αλλάξει, αλλά και το πώς γίνεται, με τις υπηρεσίες που προσφέρονται, να έχουν επηρεαστεί σημαντικά από την πανδημία.

Οι αυστηροί περιορισμοί για το πόσοι και ποιοι θα είναι παρόντες έχουν αρθεί (δυστυχώς και πολλοί συμπάροικοι δεν ήταν κοντά στους δικούς τους για το τελευταίο αντίο κατά την έξαρση της COVID-19), αλλά η… τεχνολογία παραμένει.

Ένα 60% των ερωτηθέντων στην «The Cost of Death 2.0 Report» απάντησε ότι βρέθηκε σε μία κηδεία κατά την οποία έγινε ζωντανή μετάδοση της τελετής, ένα 30% ότι έγινε αφιέρωμα στον θανόντα μέσω προβολής βίντεο και φωτογραφιών (30%), ένα 23% μίλησε για διαδικτυακό μνημόσυνο, ενώ πιο «κάτω» ήταν τα ψηφιακά βιβλία συλλυπητηρίων, με 14%.

Ακόμα, ένα 12% έκανε λόγο για χρήση «ηλεκτρονικών εργαλείων» (ψηφιακά, διαδικτυακά) στον σχεδιασμό μίας κηδείας.

Οι κηδείες σε ζωντανή μετάδοση έχουν επίσης γίνει πιο δημοφιλείς καθώς καταργούν την απόσταση (και άλλους περιορισμούς), κάτι που αφορά και πολλές οικογένειες συμπάροικων με συγγενείς στην Ελλάδα και όχι μόνο.

Την ίδια ώρα, σε εθνικό επίπεδο τουλάχιστον, σε δεύτερη μοίρα φαίνεται να περνάει το πένθος και όλο και περισσότερους να επιθυμούν να γίνει εορτασμός της ζωής τους (celebrating life).

Ενδεικτικό είναι ότι το 83% προτιμά πλέον την εορταστική προσέγγιση με μία συνεπαγόμενη αλλαγή και από τα συμβατικά τραγούδια της κηδείας, σε άλλα.

Εμβληματικοί καλλιτέχνες όπως ο Elvis Presley, οι Queen, ο Frank Sinatra και ο Elton John αναδείχθηκαν ως οι πιο συνηθισμένες επιλογές στην έρευνα.

Περισσότεροι από τους μισούς (56%) απάντησαν ότι παρακολούθησαν πρόσφατα μια κηδεία που ήταν περισσότερο «χαλαρή» παρά «σοβαρή», ένα 70% ότι δεν υπήρχε τόσο «μαύρο χρώμα» και ένα 64% ότι μειώθηκαν τα θρησκευτικά στοιχεία.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Το μέσο κόστος για μία κηδεία ανά την Αυστραλία, βάσει των στοιχείων της «The Cost of Death 2.0 Report» έχει ως εξής:

Tο βασικό (basic) «πακέτο» στη Βικτώρια είναι: $18.652 για ταφή στην Μητροπολιτική Περιοχή ($4.390 για αποτέφρωση) και $8.591 για ταφή στην Περιφέρεια ($4.421 για αποτέφρωση).

Στη Νέα Νότια Ουαλία: $17.722 ($3.988) και $10.538 ($3.067), αντίστοιχα.

Στο Κουίνσλαντ: $12.991 ($3.497) και $8.853 ($3.728).

Στη Νότια Αυστραλία: $12.054 ($3.078) και $10.301 ($5.804).

Στη Δυτική Αυστραλία: $11.621 ($4.821) και $7.501 ($5,795).

Στην Τασμανία: $11.784 ($5.468) και $11.046 ($4.626).

Στη Βόρεια Περιοχή: $11.672 ($4.600) και στην Περιοχή της Πρωτεύουσας $16.154 ($ 5.953).

Ενδεικτικά, το τυπικό (standard) «πακέτο» στη Βικτώρια είναι $19.250 ($6.639) και $10.980 ($7.493), ενώ το «premium» φτάνει στα: $20.910 ($9.103) και $13.664 ($10.681), με αντίστοιχες αυξήσεις ανά τη χώρα.

Το κόστος του τάφου (burial plot) εκτιμάται στη Βικτώρια σε $13.028 (στη Μητροπολιτική Περιοχή) έχοντας αυξηθεί από $4.540 το 2019, ενώ για την Περιφέρεια οι τιμές είναι $3.993 (από $3.695).

Αντίστοιχα, για τη Νέα Νότια Ουαλία, οι τιμές ήταν $12.766 (λίγο μειωμένη σε σχέση με το 2019 για τη Μητροπολιτική Περιοχή σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της έρευνας) και στην Περιφέρεια $5.788 (από $4.841).

Στο Κουίνσλαντ: $7.230 από $4.465 και $5.024 από $4.404, στη Νότια Αυστραλία: $7.738 από $4.078 και $3.983 από $2.526, στη Δυτική Αυστραλία: $4.280 από $1.440 και $1.440 από $2.066, στην Τασμανία: $3.795 από $2.806 και $5.946 από $6.750, στη Βόρεια Περιοχή: $5.172 από $3.869 και στην Περιοχή της Πρωτεύουσας: $10.046 από $8.159.

Από την άλλη, το τέλος αποτέφρωσης (cremation fee) στη Βικτώρια ήταν $995 για τη Μητροπολιτική Περιοχή το 2019 και $933 το 2023, ενώ για την Περιφέρεια μειώθηκε από τα $895 στα $645.

Στη Νέα Νότια Ουαλία, έπεσε στα $755 από $1.168 (για Σίδνεϊ και προάστια) και σε $788 από $1.030 για την Περιφέρεια.

Αντίστοιχα, το τέλος στο Κουίνσλαντ ανέρχεται σε $630 από $615 (σε Μπρίσμπαν και προάστια) και $694 από $803 στην Περιφέρεια.

Στη Δυτική Αυστραλία: $1.220 από $1.129 και $1.221 από $1.117.

Στη Νότια Αυστραλία: $605 από $495 και $884 από $797.

Στην Τασμανία: $1.313 από $1.225 και $865 από $810.

Στην Περιοχή Πρωτεύουσας: $1.530 από $1.200 και στη Βόρεια Περιοχή: $1.500 από $1.309.

ΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΙΚΙΑΣ

Όσον αφορά την παροικία μας ειδικότερα, όπως επιβεβαίωσαν τα τέσσερα γραφεία τελετών στα οποία απευθυνθήκαμε (Agape Funerals, Tobin Brothers Funerals, Peter Tziotzis Orthodox Funeral Home και Victoria Funerals) η επιλογή που εξετάζουν κυρίως οι ομογενείς μας για την κηδεία τους είναι η ταφή.

ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗ

Στην ερώτηση αν καταγράφεται, «ίσως, αύξηση τα τελευταία χρόνια σε αυτούς που επιλέγουν την αποτέφρωση» η -πλειοψηφική- απάντηση ήταν «ναι».

Ο κ. Chris Stamelos από το γραφείο τελετών Victoria Funerals, διευκρίνισε ότι ενώ σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι ομογενείς επιλέγουν την ταφή, «υπάρχει και ένας στους είκοσι για παράδειγμα που επιλέγει πλέον την αποτέφρωση».

Ο κ. Stamelos πρόσθεσε ότι «πριν από 10 χρόνια, οι περιπτώσεις ατόμων που επέλεγαν αποτέφρωση ήταν μία ή δύο τον χρόνο», ενώ «τώρα, μπορεί να είναι μία τον μήνα», κάτι που όπως ο ίδιος ανέφερε «συνδέεται με το γεγονός ότι οι τιμές για τον τόπο ταφής έχουν αυξηθεί».

ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΤΟΠΩΝ ΤΑΦΗΣ

Ως κύρια αιτία της τάσης σε σχέση με την αύξηση του αριθμού των ατόμων που επιλέγουν την αποτέφρωση, επισημάνθηκε η ραγδαία αύξηση που έχει σημειωθεί στις τιμές των τόπων ταφής (burial sites), ειδικά τα τελευταία χρόνια, καθώς και τα κοιμητήρια αναπροσαρμόζουν το κόστος κάθε χρόνο.

Ειδικότερα, ο κ. Kourtessis από το γραφείο τελετών Tobin Brothers Funerals, επεσήμανε ότι η άνοδος που έχει παρατηρηθεί στις τιμές των τόπων ταφής, «σχετίζεται με το γεγονός ότι τα νεκροταφεία και τα κρεματόρια αυξάνουν ετησίως τα τέλη τους, με απόφαση της πολιτειακής κυβέρνησης, η οποία τα τελευταία περίπου 11 χρόνια, μέσω ενός τμήματος του υπουργείου Υγείας που ονομάζεται Cemeteries and Crematoria, ανέλαβε τη διαχείριση όλων των νεκροταφείων».

Ο ίδιος ανέφερε ότι «ενώ τα τέλη συνεχίζουν να υφίστανται αύξηση κάθε χρόνο, δεν διευκρινίζονται τα ακριβή κριτήρια για τον καθορισμό αυτών των αυξήσεων».

Σύμφωνα με τον κ. Stamelos, η αύξηση του κόστους που σχετίζεται με την αγορά του τόπου ταφής (burial ground), οφείλεται «στο γεγονός ότι όλο και λιγότερα τμήματα γης είναι διαθέσιμα».

ΚΟΣΤΟΣ ΤΑΦΗΣ-ΑΠΟΤΕΦΡΩΣΗΣ

Ως προς το μέσο κόστος των δύο αυτών επιλογών (ταφή-αποτέφρωση) τα «fees» για την αποτέφρωση ξεκινούν περίπου από τα 1.000 δολάρια (και ανεβαίνουν), ενώ ένας τάφος, μόνο -δίχως να συνυπολογίζονται άλλα έξοδα- μπορεί να στοιχίσει πάνω από 10.000 δολάρια.

Σύμφωνα με τον κ. Theodore Dimopoulos από το γραφείο τελετών Agape Funerals, το μέσο κόστος για τα έξοδα ταφής, «εξαρτάται, από το πότε αγόρασε η οικογένεια τον τάφο, το αν έχουν μνημείο, σε ποιο κοιμητήριο βρίσκεται, αν είναι σε γρασίδι ή με θεμέλια για μνημείο, αν έχουν προπληρώσει την εκσκαφή, και άλλα».

Ειδικότερα, ο κ. Dimopoulos, συμπλήρωσε ότι «αν υποθέσουμε ότι η οικογένεια αγοράσει σήμερα τον τάφο σε ένα από τα κεντρικά κοιμητήρια της Μελβούρνης, σε τοποθεσία με θεμέλια για να μπορέσουν να έχουν μνημείο (που προτιμούν ως επί το πλείστον οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες), το κόστος, κατά μέσο όρο, εκτιμάται στα 10.000 δολάρια».

Σχετικά με το κόστος των τάφων, πληροφορηθήκαμε επίσης από τον κ. Kourtessis, ότι «αυτό καθορίζεται από το νεκροταφείο και ποικίλλει, με τις τιμές να κυμαίνονται από 8.000 έως 50.000 δολάρια, ανάλογα με το τι προσφέρει το νεκροταφείο αλλά και τις προτιμήσεις της οικογένειας».

Ο κ. Stamelos συμπλήρωσε ότι ειδικά «από την πανδημία και μετά, οι τιμές έχουν αυξηθεί σε κάθε επίπεδο», και τόνισε ότι ενώ «πριν από 10 χρόνια ένας τάφος κόστιζε περίπου 2.500 δολάρια, τώρα το μέσο κόστος είναι περίπου στα 11.000 δολάρια. (+450%)».

Σύμφωνα με τον Peter Tziotzis από το γραφείο τελετών Peter Tziotzis Orthodox Funeral Home το κόστος ταφής κυμαίνεται «από 6.000 δολάρια και μπορεί να φτάσει τα 15.000 με 17.000 δολάρια».

«ΒΑΣΙΚΑ» ΚΑΙ «ΕΠΙΠΛΕΟΝ» ΕΞΟΔΑ ΚΗΔΕΙΑΣ

Όσον αφορά τα «βασικά» έξοδα κηδείας -στα οποία δεν συνυπολογίζονται τα έξοδα για την αγορά του τάφου- τότε, σύμφωνα με τις πληροφορίες που συλλέχθηκαν και από τα τέσσερα γραφεία τελετών, το κόστος κυμαίνεται από 5.000 δολάρια έως 20.000 δολάρια.

Ο κ. Kourtessis ανέφερε ότι τα «επιπλέον έξοδα μίας κηδείας», σχετίζονται «με εξωτερικές χρεώσεις», οι οποίες περιλαμβάνουν «τα έξοδα για τη διεξαγωγή της τελετής, το κόστος που επιβάλλουν τα νεκροταφεία για τον χώρο ταφής», όπως επίσης και έξοδα που «σχετίζονται με την αφαίρεση ή/και αντικατάσταση της επιτύμβιας στήλης, το πιστοποιητικό θανάτου, την εκκλησία, τα άνθη, καθώς και το κόστος του φέρετρου (το οποίο ξεκινά από περίπου 800 δολάρια και φτάνει έως και τα 2.000 δολάρια)».

Σύμφωνα με τον κ. Kourtessis, το κόστος «για μία ‘τυπική’ ορθόδοξη κηδεία, στην οποία συμπεριλαμβάνονται οι χρεώσεις για όλες τις απαραίτητες διαδικασίες διεξαγωγής μίας κηδείας», υπολογίζεται στα 6.200 δολάρια.

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «από εκεί και πέρα οι οικογένειες επιλέγουν το ‘είδος’ της κηδείας που προτιμούν, δηλαδή εάν επιθυμούν μία απλή και ‘βασική’ κηδεία, τότε τα έξοδα κυμαίνονται από 11.000 έως 13.000 δολάρια, ενώ η τιμή αυξάνεται για την επιλογή μίας -‘ανώτερης’ κατηγορίας – κηδείας».

Ο κ. Dimopoulos, μας εξήγησε ότι τα έξοδα κηδείας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες υπηρεσιών, και συμπλήρωσε σχετικά: Η πρώτη αφορά τα έξοδα της κηδείας, η δεύτερη τα έξοδα του κοιμητηρίου και η τρίτη σχετίζεται με τα έξοδα της Εκκλησίας.

Επιπροσθέτως, ο κ. Dimopoulos, επεσήμανε ότι το κόστος για το βασικό πακέτο (basic burial cost) είναι 5.500 δολάρια, για το ενδιάμεσο (standard burial cost) είναι 7.040 δολάρια και για το «ανώτερο» (premium burial cost) που είναι 9.000 δολάρια.

Συμπληρωματικά, ο κ. Dimopoulos ανέφερε ότι σε όλα τα πακέτα «περιλαμβάνονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά (ληξιαρχική πράξη θανάτου/ έγγραφα που σχετίζονται με τη σύνταξη κ.λπ..) η μεταφορά της σορού από νοσοκομείο, το σπίτι, ή το γηροκομείο, η περιποίηση της σορού, η νεκροφόρα, το προσωπικό μεταφοράς του αποθανόντος ή αποθανούσας, το φέρετρο, τα άνθη, ο σταυρός για τον τάφο, όλα τα απαραίτητα διαδικαστικά που αφορούν τον ενταφιασμό, και η φωτογραφία του αποθανόντος ή της αποθανούσας σε κάδρο».

«ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΤΥΧΕΡΟΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΠΡΟΠΛΗΡΩΣΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥΣ ΠΡΟ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ»

Θετική ήταν η απάντηση που λάβαμε και από τα τέσσερα γραφεία τελετών στην ερώτηση σχετικά με το κατά πόσο οι ομογενείς μας έχουν κάνει τις απαραίτητες «προετοιμασίες», για την κηδεία τους.

Ειδικότερα ο κ. Kourtessis, μας ενημέρωσε ότι ορισμένοι «προετοιμάζονται ‘προκαταβολικά’ για το μέλλον, αγοράζοντας εκ των προτέρων τους τάφους τους», ενώ κάποιοι άλλοι «πάνε ένα βήμα παραπέρα», και προπληρώνουν για την κηδεία τους σύμφωνα με την ισχύουσα νομισματική αξία, «εξασφαλίζοντας ότι όλα είναι ‘καλυμμένα’ για τα επόμενα 10 με 30 χρόνια, ανεξάρτητα από τις αυξήσεις που μπορεί να υποστούν οι τιμές».

Σύμφωνα με τον κ. Stamelos, «υπάρχουν πολύ περισσότερες προπληρωμένες κηδείες τώρα», καθώς «οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι οι τιμές έχουν ξεφύγει, οπότε πολλοί σκέφτονται ‘καλύτερα να τα πληρώσουμε τώρα που έχουμε τα λεφτά’».

Επιπλέον, ο κ. Stamelos, πρόσθεσε ότι πολλοί είναι και οι συμπάροικοι που καταφεύγουν σε αυτή τη λύση με σκοπό τόσο να « ‘ελαφρύνουν’ την οικογένειά τους από το βάρος των εξόδων», όσο και για να «εξασφαλίσουν την κηδεία που θέλουν οι ίδιοι για τους εαυτούς τους, και όχι αυτή που νομίζουν τα παιδιά τους ότι θέλουν».

Ανάλογες ήταν και απαντήσεις που έδωσε ο κ. Dimopoulos, σχετικά με τους λόγους για τους οποίους πολλές οικογένειες από την παροικίας μας, επιλέγουν να προπληρώσουν την κηδεία τους.

Συγκεκριμένα ανέφερε ότι πολλοί ομογενείς «επιθυμούν να διαλέξουν οι ίδιοι την τελετή της ταφής ή της αποτέφρωσής τους, ώστε να εξασφαλιστεί ότι θα τηρηθούν πιστά οι παραδόσεις του τόπου του εκάστοτε εκλιπόντος/ας», ενώ το ότι «όλα είναι διευθετημένα με το Γραφείο Τελετών» ελαχιστοποιεί τις πιθανότητες δημιουργίας προβλημάτων μεταξύ των μελών της οικογένεια του αποθανόντος/ας.

Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικό κριτήριο για τους συμπάροικους, σύμφωνα με τον κ. Dimopoulos, κρίνεται και η εξασφάλιση προπληρωμής του Γραφείου Τελετών σύμφωνα με τις σημερινές τιμές, «ούτως ώστε να μην επιβαρυνθεί η οικογένεια του αποθανόντος/ας από τα έξοδα της κηδείας, τα οποία ενδέχεται να είναι προσαρμοσμένα σε μελλοντικές αυξήσεις των τιμών».

ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΟΡΟΥ

Όσον αφορά τα έξοδα για επαναπατρισμό της σορού, το κόστος κυμαίνεται από 5.500 έως 15.000 δολάρια.

Πιο συγκεκριμένα, όπως μας ενημέρωσε ο κ. Stamelos, η επιλογή για τη μεταφορά της σορού στην Ελλάδα (ή σε άλλες χώρες), είναι πλέον πιο δαπανηρή, λόγω της αύξησης που έχει σημειωθεί στις τιμές των αεροπορικών ναύλων.

Ο κ. Kourtessis, επεσήμανε ότι «το μέσο κόστος για τη μεταφορά σορού στο εξωτερικό είναι ισοδύναμο με τα έξοδα κηδείας που απαιτούνται για τη διεξαγωγή της κηδείας στην Αυστραλία, συν τα έξοδα αποστολής, τα οποία καθορίζονται βάσει του βάρους των ανθρώπινων λειψάνων ανά κιλό».

Επιπλέον, τόσο ο κ. Kourtessis όσο και ο κ. Tziotzis, έκαναν λόγο για αύξηση των τιμών όσον αφορά τον επαναπατρισμό της σορού, «τα τελευταία 4 με 5 χρόνια», ειδικά μετά την πανδημία.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ

Τέλος, ρωτήσαμε, τι γίνεται σε περίπτωση που κάποια οικογένεια αδυνατεί να ανταποκριθεί στα έξοδα μίας κηδείας/αποτέφρωσης ή ο αποθανών/ούσα δεν έχει συγγενείς/χρήματα για να καλύψει το κόστος αυτό;

Ο κ. Kourtessis, μας ενημέρωσε ότι υπάρχει η δυνατότητα επιλογής προγραμμάτων πληρωμών, μέσω των οποίων «τα μέλη της οικογένειας του εκλιπόντος μπορούν να διαχειριστούν τα έξοδα της κηδείας, κατά τη διάρκεια ενός κατάλληλου χρονικού διαστήματος».

Ωστόσο, ο ίδιος πρόσθεσε ότι «σε περιπτώσεις όπου οικογένειες βρίσκονται σε απόλυτη ανάγκη χωρίς καμία υποστήριξη», τότε εξετάζονται πιθανές λύσεις «για την ελαχιστοποίηση των εξόδων εξυπηρέτησης και άλλων συναφών δαπανών», προσφέροντας «ένα διακανονισμένο κόστος που να μπορούν οι οικογένειες να διαχειριστούν».

Σύμφωνα με τον κ. Dimopoulos, όταν «δεν υπάρχει κανείς συγγενής, φίλος, οργάνωση, ή άτομο που μπορεί να αναλάβει την ευθύνη», τότε «η κυβέρνηση της Βικτώριας αναλαμβάνει τα έξοδα για τον πιο απλό και οικονομικό/ή ενταφιασμό/αποτέφρωση».

Βέβαια, συμπλήρωσε ότι σε περιπτώσεις «που υπάρχει οικογένεια αλλά δεν είναι σε θέση να αναλάβει τα έξοδα, τότε το State Trustees (μια εταιρεία που ανήκει στην Κυβέρνηση της Βικτώριας και παρέχει υπηρεσίες σχετικές με την περιουσία), αναλαμβάνει τα έξοδα εφόσον όλα τα περιουσιακά στοιχεία του θανόντος ή της θανούσας βρίσκονται υπ’ ευθύνη τους».

Πληροφορηθήκαμε επίσης από τον κ. Stamelos ότι ως αποτέλεσμα αυτής της ιδιαίτερης συνθήκης, προκύπτει η επιλογή του «Pauper’s funeral» (σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «η κηδεία του φτωχού»), «όπου το κράτος προσφέρει ένα είδος κοινωνικής υπηρεσίας, αναλαμβάνοντας τα έξοδα για την ταφή και την κηδεία του εκάστοτε θανόντος/ούσας».

Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι το κράτος προσφέρει στον διευθυντή κηδειών (funeral director), περίπου 3.000 δολάρια για τα έξοδα της κηδείας, ενώ υπάρχουν «ορισμένα νεκροταφεία, τα οποία διαθέτουν τμήματα γης που προορίζονται για ‘Pauper’s funeral’, και είναι εφικτό να αγοράσει κανείς τάφο ο οποίος κοστίζει λιγότερο από 1.000 δολάρια».

Σύμφωνα με τον κ. Stamelos, όσον αφορά τις περιπτώσεις «ατόμων που έχουν χρήματα αλλά δεν έχουν κανένα», τότε «εμπλέκεται το κράτος, και αναλαμβάνει το State Trustees (μια κρατική εταιρεία στη Βικτώρια και διαχειρίζεται τις οικονομικές υποθέσεις των ατόμων που εκπροσωπούν, ενεργώντας προς το συμφέρον τους), και ανάλογα με το ποιος κατέχει το συμβόλαιο του State Trustees, αναλαμβάνει την ευθύνη των διαδικαστικών που απαιτεί η κηδεία του ατόμου».

*Ακολουθούν ορισμένες επιπλέον πληροφορίες, όπως μας δόθηκαν από τον κ. Dimopoulos από το γραφείο τελετών Agape Funerals.

ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΧΩΡΟΥ ΤΑΦΗΣ

Τα περισσότερα νεκροταφεία διαθέτουν χώρο για έως και τρία άτομα, και όχι μόνο για δύο (όπως πιστεύουν οι περισσότεροι).

Επιπλέον, παρ’ ότι πολλά κοιμητήρια είχαν ανακοινώσει παλαιότερα ότι είναι γεμάτα, τώρα φαίνεται ότι διαθέτουν τάφους προς πώληση.

Αυτό συμβαίνει διότι ο διαθέσιμος χώρος στα κοιμητήρια για την ταφή έχει περιοριστεί σημαντικά, με αποτέλεσμα τα κοιμητήρια να εξερευνούν νέες μεθόδους για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του περιορισμένου χώρου.

Επομένως, εάν διαπιστώσουν ότι δεν υπάρχουν λείψανα σε συγκεκριμένο τάφο και κανείς δεν εκδηλώνει ενδιαφέρον για τη χρήση του, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένες τεχνικές ελέγχου για να επιβεβαιώσουν εάν έχει πραγματοποιηθεί η ταφή σε έναν χώρο που έχει αγοραστεί από μια οικογένεια, τότε τα κοιμητήρια διατηρούν το δικαίωμα να διαθέσουν ξανά προς πώληση τον εν λόγω τάφο, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν καταφέρει να έρθουν σε επικοινωνία με την οικογένεια στην οποία ανήκει ο τάφος.

Επίσης, παλιά κοιμητήρια που έχουν κλείσει βρίσκουν τρόπο να αξιοποιήσουν περισσότερο χώρο, περιορίζοντας, για παράδειγμα, την πρόσβαση σε ένα διάδρομο και παρέχοντας πρόσβαση από άλλο μέρος για τη διάθεση επιπλέον χώρου.

Η έλλειψη χώρου στα αστικά νεκροταφεία, εκτός από το πρακτικό ζήτημα της διαθεσιμότητας του χώρου, έχει επιφέρει και οικονομικές επιπτώσεις, καθώς έχει οδηγήσει σε αύξηση τιμών των χώρων ταφής.

ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Σε αυτή την περίπτωση, επικοινωνούμε με το Centrelink, το οποίο παρέχει οικονομική υποστήριξη στον σύντροφο ή φροντιστή (carer) του θανόντος/ούσας.

Αν και το Centrelink δεν προσφέρει οικονομική βοήθεια για τα έξοδα της κηδείας, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να καταβληθεί εφάπαξ πληρωμή (lump sum payment) πένθους στον τραπεζιτικό λογαριασμό των δικαιούχων.

Το εν λόγω ποσό ισοδυναμεί με 14 εβδομάδες πληρωμών του Centrelink, δηλαδή τα χρήματα αυτά τα οποία θα λάμβαναν συνήθως από το Centrelink για μια περίοδο 14 εβδομάδων ο θανών μαζί με τον σύζυγο/φροντιστή, μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την οικογένεια του θανόντα για την κάλυψη των εξόδων της κηδείας.

ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΤΑΦΟΥ

Επιπλέον, αναφέρεται ότι υπάρχουν διάφορες επιλογές σχετικά με τον τρόπο που οι άνθρωποι επιθυμούν να τιμήσουν τους αγαπημένους τους.

Μπορεί δηλαδή να διαλέξει κανείς ταφικό μνημείο/ τάφο μνημειακού χαρακτήρα (το οποίο είναι σαν ένα μικρό μαρμάρινο κρεβάτι).

Υπάρχει ακόμα η επιλογή της ταφόπλακας (η πλάκα που σκεπάζει έναν τάφο) η οποία τοποθετείται στο γρασίδι.

Τέλος υπάρχει η επιλογή της πλάκας στο πλαίσιο του ταφικού μνημείο, στην οποία συνήθως αναγράφονται πληροφορίες για το πρόσωπο που έχει θαφτεί στο συγκεκριμένο τάφο.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι καθώς οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες επιλέγουν τάφους μνημειακού χαρακτήρα, η ύπαρξη μιας προϋπάρχουσας δομής θεμελίων για την κατασκευή μνημείου σε έναν τάφο, αποτελεί πλεονέκτημα για τη σταθερότητα των μνημείων.

Αυτό σημαίνει ότι εάν στον τάφο δεν υπάρχουν θεμέλια, και η οικογένεια επιθυμεί έναν τάφο μνημειακού χαρακτήρα, τότε επιβαρύνεται με πρόσθετα έξοδα (2.500 με 3.000 δολάρια) για την τοποθέτηση θεμελίων, ενώ η διαδικασία σκαφής του χώματος ενδέχεται να δημιουργήσει αστάθεια λόγω του αυξημένου βάρους της μνημειακής κατασκευής, και ως αποτέλεσμα να προκαλέσει την κλίση του μνημείου προς μία κατεύθυνση.