Παρουσία εκπροσώπων των Αρχών, συγγενών και φίλων, έλαβε χώρα τελετή σε μνήμη του Μεγάλου Ευεργέτη της Ομογένειας της Αυστραλίας, Ζήση Δαρδάλη, στην αίθουσα διαλέξεων του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα (ΙΜΜΑ).
Η διευθύντρια του Μουσείου, κ. Αθηνά Παυλίδη, εξήρε τη τεράστια συμβολή του Σιατιστινού ευεργέτη στον Ελληνισμό, ευχαρίστησε το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Μακεδονικών Σπουδών για την χορηγία της ερευνητικής υποτροφίας Zissis Dardalis Memorial Grant, με το οποίο υποστηρίζεται το ερευνητικό πρόγραμμα υποτρόφων ερευνητών διδακτορικών και μεταδιδακτορικών ερευνών που έχουν ως θέμα τους τη Μακεδονία, την ιστορία και τον πολιτισμό της. Στην τελετή παρευρέθηκε εκπρόσωπος του Μητροπολίτη, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ο Διευθυντής του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, ο συντονιστής του Γραφείου Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, πανεπιστημιακοί, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, ο κ. Τάκης Λαδάς εκπροσωπώντας της Οικογένεια Ζήση και Σάλλης Δαρδάλη, μέλη της συγγενικής οικογένειας Τσιτότα και μεγάλος αριθμός ερευνητών του Μουσείου.
Κύριος ομιλητής στην τελετή για τον αείμνηστο ευεργέτη της Ομογένειας ήταν ο καθηγητής Αναστάσιος Τάμης, ο οποίος παρουσίασε την προσωπικότητα, το έργο και τη συμβολή του Ζήση Δαρδάλη, μίλησε για τα δύσκολα παιδικά του χρόνια, την ορφάνια, τα χρόνια της επιβίωσης δίπλα στον θείο του Νίκο Δαρδάλη.
Ο κ. Τάμης αναφέρθηκε στο πατέρα του, τον Χρήστο Τσιαούση, μέλος της εθνικής αντίστασης Δυτικής Μακεδονίας κατά των Ιταλών και Βουλγάρων, τον περίφημο «Παυσανία», τον οποίο εκτέλεσαν δολοφονικά οι Γερμανοί, όταν τον συνέλαβαν ύστερα από κατάδοση Ελλήνων δοσίλογων, όταν μετέφερε την άρρωστη γυναίκα του στο νοσοκομείο της Κοζάνης, αναφέρθηκε στα χρόνια που έζησε στα Ορφανοτροφεία Φλώρινας και «Αριστοτέλης» της Θεσσαλονίκης, για τη μεγάλη αγάπη που έτρεφε ο «Τζακ Δαρδάλης» για την Ομογένεια, τον άνθρωπο, τον αθλητισμό, τις ελληνικές σπουδές.
«Ο Ζήσης Δαρδάλης υπήρξε σίγουρα η πλέον αυθεντική, ειλικρινής και ανιδιοτελής φυσιογνωμία ευεργέτη του Ελληνισμού της Αυστραλίας. Έντιμος στις συναλλαγές του, σκληρός και αδιαπέραστος με τους πονηρούς, ευαίσθητος και αδελφικός με τους ανθρώπους που αγάπησε, εξωστρεφής πατριώτης, συνεπέστατος αγωνιστής για τα ιστορικά δίκαια της Μακεδονίας, ευφυής και απόλυτα καινοτόμος στο εμπόριο, αξεπέραστος στα γλέντια και στις διασκεδάσεις, καλός οικογενειάρχης. Άτομο ορμέμφυτο, εξωτερίκευε τα αισθήματά του, και τη λατρεία του προς τους γονείς που δεν καλογνώρισε», είπε μεταξύ άλλων ο εισηγητής της τελετής Δρ. Τάμης.
Ακολούθησε η ομιλία του κ. Τάμη για τις μεταλλασσόμενες σχέσεις των Εθνικών Κέντρων, της Αθήνας και της Λευκωσίας, με την Ομογένεια.
Τα κύρια σημεία της ομιλίας του κ. Τάμη στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, η οποία δόθηκε ως μνημόσυνο προς τον ευεργέτη Ζήση Δαρδάλη, είχαν ως εξής
1. Το Γένος των Ελλήνων, τόσο εντός των εθνογλωσσικών γεωγραφικών του συνόρων όσο και στη Διασπορά, τρεις χιλιάδες χρόνια τώρα, υπήρξε έντονα φιλόθρησκο. Μέσα από τη θρησκεία αναδύθηκε η λογοτεχνία, η ποίηση, το δράμα (τραγωδία και κωμωδία). Οι πρόγονοί μας τίμησαν τους θεούς τους με υπέροχα μνημεία, αγάλματα, μύθους και ύμνους. Καθιέρωσαν θρησκευτικούς αγώνες και ιερούς συνδέσμους (Δελφοί, Δήλος, Βάσσες, Δωδώνη, Ελευσίνα).
2. Οι ιερείς ή αρχιερείς δεν ποδηγέτησαν και δεν ποίμαναν τους αρχαίους προγόνους μας. Δεν υπήρξε στην αρχαιότητα τάξη του κλήρου, του ιερατείου (υπήρχαν τάξεις αριστοκρατικών, ολιγαρχικών, τάξη σοφών, δασκάλων, καλλιτεχνών, σοφιστών, φιλοσόφων), οι οποίοι έριζαν σε θέματα ανθρωπίνων αξιών, δικαιοσύνης, γενναιότητας, σεβασμού και γενναιοδωρίας.
3. Παράλληλα με το φιλόθρησκο των Ελλήνων, την ίδια περίοδο οι Έλληνες παρέμειναν άκρως πολιτικά ευαισθητοποιημένοι. Κληροδότησαν στην παγκόσμια κοινότητα την ιδέα της λαϊκής κυριαρχίας, της δημοκρατίας από το λαό για το λαό, όπου ο πολιτικός λειτουργούσε μόνον ως εισηγητής, αφήνοντας στον λαό το δικαίωμα της απόφασης. Θέσπισαν επίσης παγκοσμίως τον θεσμό της πολιτικής «τιμωρησίας». Όσοι από τους ηγέτες τους, προκαλούσαν φόβο ή άγχος με την όλη πολιτική συμπεριφορά τους απέναντι στο λαό ή στη δημοκρατία τους εξόριζαν. Όσοι πολιτικοί έβλαπταν το δημόσιο με τις εισηγήσεις τους φυλακίζονταν δια βίου ή τιμωρούνταν με πρόστιμα, διότι πίστευαν σε μια συμμετοχική και διαδραστική δημοκρατία.
4. Θρησκεία και Πολιτεία υπήρξαν τα δύο θεμελιώδη καθεστώτα αξιών, τα οποία ποδηγέτησαν την εξέλιξη του Ελληνισμού, αναδεικνύοντας στη διαχρονία μια παράλληλη δυαδική εξουσία, χωρίς όμως να καταστεί ή να μετεξελιχθεί η δυαδική αυτή εξουσία στην κλασική περίοδο, σε διαρχία ή και συναρχία.
5. Στην ελληνική αρχαιότητα η δυαδική εξουσία δεν είχε ούτε πρόσημο δυισμού, και τούτο διότι δεν λειτούργησε τότε το ιερατείο, ως κοινωνική τάξη εξουσίας, και το κυριότερο οι γενόμενοι ιερείς δεν ήσαν διάδοχοι κάποιου Θεού, αλλά υπηρέτες τους. Με την επικράτηση του Χριστιανισμού, απότοκος ασιατικής θεολογίας που στηρίζεται στη διαδοχή, ο δυισμός, ως μοντέλο εξουσίας έφερε τα καθεστώτα της θρησκείας και της πολιτικής, άλλοτε ως δυνάμεις που ήσαν εγγενείς και συνάρχουσες, και άλλοτε ως αντιτιθέμενες μεταξύ τους.
