Η Ρωσία και η Δύση απελευθέρωσαν συνολικά 24 κρατούμενους στη μεγαλύτερη ανταλλαγή από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Η συμφωνία περιελάμβανε 16 κρατούμενους που μετακινούνται από τη Ρωσία στη Δύση και 8 κρατούμενους που κρατούνται στη Δύση που στέλνονται πίσω στη Ρωσία.
Μεταξύ των 24 κρατούμενων (από Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία, Γερμανία, Πολωνία, Σλοβενία, Νορβηγία και Λευκορωσία) ήταν ο φυλακισμένος δημοσιογράφος της αμερικανικής εφημερίδας Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς και ο πρώην Αμερικανός πεζοναύτης Πολ Γουίλαν.
Οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες είχαν ανακοινώσει ότι συντονίζουν μια εκτεταμένη ανταλλαγή κρατουμένων, εν μέσω ενδείξεων για μια μεγάλη ανταλλαγή μεταξύ της Ρωσίας και της Λευκορωσίας από τη μία πλευρά και των δυτικών χωρών, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας, από την άλλη.
«Η οργάνωσή μας έχει αναλάβει σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο σε αυτή την επιχείρηση ανταλλαγής, η οποία είναι η πιο ολοκληρωμένη της τελευταίας περιόδου» αναφέρει η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (MIT) σε ανακοίνωσή της.
Ο ιστότοπος παρακολούθησης πτήσεων Flightradar24 έδειξε ότι ένα ειδικό ρωσικό κυβερνητικό αεροσκάφος που χρησιμοποιήθηκε για μια προηγούμενη ανταλλαγή κρατουμένων με τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας είχε πετάξει από τη Μόσχα προς τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ, ο οποίος συνορεύει με την Πολωνία και τη Λιθουανία, πριν επιστρέψει στη ρωσική πρωτεύουσα.
Πλάνα του Reuters έδειχναν ένα ρωσικό κυβερνητικό αεροσκάφος στο έδαφος της τουρκικής πρωτεύουσας Άγκυρας.
Ο Πολ Γουίλαν και ο Βλαντίμιρ Καρά – Μουρζά, ένας Ρωσοβρετανός αντιφρονούντας, και οι δύο φυλακισμένοι στη Ρωσία, είχαν ξαφνικά εξαφανιστεί από το προσκήνιο τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με τους δικηγόρους τους.
Τουλάχιστον επτά Ρώσοι αντιφρονούντες είχαν μετακινηθεί απροσδόκητα από τις φυλακές τους.
Το πρακτορείο RIA μετέδωσε επίσης ότι τέσσερις Ρώσοι που είναι φυλακισμένοι στις Ηνωμένες Πολιτείες «εξαφανίσθηκαν» από τηνβάση δεδομένων για τους φυλακισμένους που χρησιμοποιεί το Ομοσπονδιακό Γραφείο Φυλακών των ΗΠΑ. Του κατονόμασε ως Αλεξάντερ Βίνικ, Μαξίμ Μάρτσενκο, Βαντίμ Κανοσιόνοκ και Βλαντισλάβ Κλιούσιν.
Μεταξύ των διαφωνούντων της Ρωσίας, οι υποστηρικτές των οποίων είχαν αναφέρει ότι μετακινήθηκαν ξαφνικά τις τελευταίες μέρες, συμπεριλαμβάνονται ο πολιτικός της αντιπολίτευσης Ιλιά Γιάσιν, ο ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων Όλεγκ Ορλόφ και ο Ντανιήλ Κρινάρι, ο οποίος καταδικάστηκες για μυστική συνεργασία με ξένες κυβερνήσεις.
Στη Δύση οι διαφωνούντες θεωρούνται από τις κυβερνήσεις και τους ακτιβιστές ως αδίκως φυλακισμένοι πολιτικοί κρατούμενοι. Όλοι έχουν, για διαφορετικούς λόγους, χαρακτηριστεί από τη Μόσχα ως επικίνδυνοι εξτρεμιστές.
Μεταξύ αυτών που η Μόσχα έχει δηλώσει ότι θέλει είναι ο Βαντίμ Κράσικοφ, ένας Ρώσος που εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης στη Γερμανία για τη δολοφονία ενός αυτοεξόριστου Τσετσένο-Γεωργιανού αντιφρονούντα σε ένα πάρκο του Βερολίνου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έκανε λόγο για μια «ιστορική» ανταλλαγή, τη «μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου», όπως τη χαρακτήρισε ο Λευκός Οίκος.
«Η συμφωνία απελευθέρωσης ήταν ένας διπλωματικός άθλος», ανέφερε ο κ. Μπάιντεν, επιβεβαιώνοντας ότι τρεις Αμερικανοί υπήκοοι και ένας μόνιμος κάτοικος ΗΠΑ είναι μεταξύ των 16 ατόμων που απελευθέρωσε η Ρωσία, μεταξύ των οποίων πέντε Γερμανοί και επτά Ρώσοι.
Το Κρεμλίνο ανέφερε ότι η απόφαση της Ρωσίας να απονείμει χάρη και να απελευθερώσει τους φυλακισμένους είχε ληφθεί προκειμένου να επιστρέψουν οι Ρώσοι αιχμάλωτοι στην πατρίδα τους.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε δηλώσει ότι ήθελε τον Κρασίκοφ πίσω και η γερμανική κυβέρνηση, σχολιάζοντας τη συμφωνία ανταλλαγής, δήλωσε ότι δεν ήταν «εύκολη απόφαση» η απελευθέρωσή του.
