Ο τρόπος δημοσίευσης των ειδήσεων στα ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια στην Αυστραλία, αλλά και παγκοσμίως, καθώς οι ψηφιακές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης απειλούν την «επιβίωση» των παραδοσιακών ραδιοφωνικών και έντυπων μέσων.
Ωστόσο, το ελληνικό ραδιόφωνο και οι εφημερίδες διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας των Ελλήνων της Διασποράς, ιδιαίτερα για τις μεγαλύτερες γενιές που μπορεί να δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της ψηφιακής εποχής.
Ο Χρήστος Δεσποτάκης (Chris Despotakis), ιδιοκτήτης του ραδιοφωνικού σταθμού «Ράδιο ΕΝΑ» (Radio ENA) με έδρα στην Αδελαΐδα εδώ και πολλά χρόνια, έχει συμβάλει σημαντικά στη διατήρηση της σύνδεσης των Ελλήνων μεταναστών πρώτης γενιάς με την πολιτιστική τους κληρονομιά.
«Με διακατέχει μια αίσθηση υποχρέωσης απέναντι στους προγόνους μας, οι οποίοι έχυσαν το αίμα τους για να διατηρήσουν ζωντανό τον Ελληνισμό», δήλωσε στον «Νέο Κόσμο» ο Χρήστος Δεσποτάκης.
«ΡΑΔΙΟ ENA»: ΈΝΑ ΣΗΜΕΙΟ ΕΠΑΦΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΔΕΛΑΪΔΑΣ
Από το 1994, το «Ράδιο ΕΝΑ» λειτουργεί ως ένα είδος «συνδετικού κρίκου» για τους ομογενείς που ζουν στην Αδελαΐδα, καθώς σύμφωνα με τον κ. Δεσποτάκη, είναι ο πρώτος 24ωρος ελληνικός ραδιοφωνικός σταθμός που μετέδωσε ζωντανό πρόγραμμα στην Αυστραλία.
Τότε άλλωστε, «τα πάντα μεταδίδονταν ζωντανά, 24 ώρες το 24ωρο», καθώς δεν υπήρχαν υπολογιστές άρα και δυνατότητα ψηφιοποίησης ή αυτοματοποίησης των πληροφοριών, εξηγεί ο κ. Δεσποτάκης.
Ως αποτέλεσμα, ο ίδιος αναφέρει ότι, μαζί με τους συνεργάτες του, ηχογραφούσαν μουσική σε κασέτες VHS κατά τη διάρκεια της ημέρας, τις οποίες στη συνέχεια χρησιμοποιούσαν για να «καλύψουν» το πρόγραμμά τους με μουσική κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Στη συνέχεια, όμως, ήρθε στις ζωές μας το… Διαδίκτυο.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ακροαματικότητα του σταθμού αυξήθηκε σημαντικά, μας λέει ο κ. Δεσποτάκης, ιδίως χάρη στο γεγονός ότι το «Ράδιο ΕΝΑ» ήταν «ίσως ο πρώτος σταθμός που επιχείρησε να μεταδώσει ζωντανά εκκλησιαστικές λειτουργίες».
Ο ομογενής ιδιοκτήτης του «Ράδιο ΕΝΑ», διαπίστωσε ότι «υπήρχε ανάγκη», για την προσθήκη μίας τέτοιας επιλογής, καθιστώντας το πρόγραμμα του ραδιοφώνου προσιτό τόσο για τους ηλικιωμένους όσο και για τους ασθενείς ακροατές, οι οποίοι αδυνατούσαν να πάνε στην Εκκλησία.
Σήμερα, το «Ράδιο ΕΝΑ» προσφέρει μια ποικιλία ελληνικών και τοπικών προγραμμάτων, εκπέμποντας κυρίως στα Ελληνικά, και ενίοτε στα Αγγλικά, στοχεύοντας να προσελκύσει ένα ευρύ ηλικιακό φάσμα ακροατών.
ΜΕΤΡΕΠΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΧΟΜΠΥ ΣΕ ΚΑΡΙΕΡΑ
Γεννημένος στην Αδελαΐδα, ο κ. Δεσποτάκης αφηγείται το πώς η οικογένειά του είχε μια παλιά τηλεόραση την οποία πάσχισε να θέσει σε λειτουργία, κατά τη διάρκεια διαμονής του στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1960.
Ο ίδιος θυμάται τον εαυτό του να τοποθετεί στη στέγη του σπιτιού έναν σωλήνα νερού, με τη βοήθεια του εξαδέλφου του, χρησιμοποιώντας την σαν κεραία, προκειμένου να λάβει το σήμα της συχνότητας που εξέπεμπε ο σταθμός από την άλλη άκρη της Τουρκίας, όπου μεταδιδόταν τότε ο Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision.
Ως μικρό παιδί, ο κ. Δεσποτάκης φέρνει στη μνήμη του τις φορές που «αγόραζε μικρές συλλογές εξαρτημάτων από ένα ραδιοερασιτεχνικό περιοδικό από την Αθήνα» για να «κατασκευάσει ραδιοπομπούς».
Το ενδιαφέρον του για την μετάδοση ραδιοφωνικών εκπομπών ήταν εμφανές από μικρή ηλικία, ενώ παραδέχεται ότι αυτό που αρχικά «θεωρούταν χόμπι» μετατράπηκε στην πορεία «σε καριέρα ζωής».
Μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, επέστρεψε στην Αυστραλία ως έφηβος μαζί με τη μητέρα και τα αδέλφια του.
Κατά την άφιξή του στην Αυστραλία, έλαβε πρόσκληση για να παραβρεθεί σε μια συνάντηση μίας ομάδας ανθρώπων οι οποίοι ενδιαφέρονταν να δημιουργήσουν ραδιοφωνικούς σταθμούς που θα μετέδιδαν προγράμματα ποικίλου πολιτισμικού ενδιαφέροντος.
Έτσι αποφάσισαν να «αγοράσουν» χρόνο ραδιοφωνικής μετάδοσης από τον ραδιοφωνικό σταθμό 5UV στην Αδελαΐδα, ο οποίος λειτουργούσε υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Αδελαΐδας και εστίαζε σε θέματα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Ο κ. Δεσποτάκης ασχολήθηκε με την «ελληνική πλευρά των πραγμάτων» και βασίστηκε σε ειδησεογραφικούς οργανισμούς από την Ελλάδα για το πρόγραμμα που θα μετέδιδε μέσω της τηλεγραφικής υπηρεσίας Telex (για δεκαετίες ήταν το μέσο που χρησιμοποιούνταν περισσότερο από τους συνδρομητές για την επικοινωνία μεγάλων αποστάσεων).
«Μερικές φορές αφιερώναμε οκτώ με δέκα ώρες απλά για να μπορέσουμε παράγουμε ένα πρόγραμμα μιας ώρας», μοιράζεται ο κ. Δεσποτάκης, καθώς αναπολεί τη φορά που χρειάστηκε να σκαρφαλώσει στη στέγη του κτιρίου που μετέδιδαν το ραδιοφωνικό τους πρόγραμμα, και να τοποθετήσει κεραίες εκπομπής βραχέων κυμάτων για να συνδεθεί με τη συχνότητα του ραδιοφωνικού σταθμού «Η Φωνή της Ελλάδας» για ένα «5λεπτο δελτίο ειδήσεων».
Ο κ. Δεσποτάκης ανέλαβε, επίσης, διάφορους ρόλους στον ραδιοφωνικό σταθμό «Ethnic Broadcasters Incorporated», που σήμερα είναι γνωστός ως 5EBI, από το 1977 μέχρι το 1992.
Η ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
Παρά τις οικονομικές προκλήσεις, ιδιαίτερα μετά τις επιπτώσεις της πανδημίας στις επιχειρήσεις, η δέσμευση του κ. Δεσποτάκη για τη διατήρηση της ελληνικής κληρονομιάς παραμένει ακλόνητη και αποτελεί την κινητήριο δύναμη πίσω από τις προσπάθειές του για τη συνέχιση του ραδιοφωνικού σταθμού «Ράδιο ΕΝΑ».
«Είναι τιμή όταν οι άνθρωποι σε δέχονται στα σπίτια τους, και σου επιτρέπουν να τους ψυχαγωγείς και να τους ενημερώνεις».
Ο ίδιος δήλωσε μάλιστα, ότι έχουν υπάρξει και περιπτώσεις όπου άνθρωποι άφησαν την τελευταία τους πνοή «ακούγοντας» το πρόγραμμα του σταθμού.
«Το να ξέρεις ότι άνθρωποι έφυγαν από αυτόν τον κόσμο ακούγοντας τον σταθμό σου είναι κάτι που δύσκολα περιγράφεται με λόγια. Ωστόσο, δημιουργεί μια επιπλέον αίσθηση ευθύνης για να διατηρείς αυτή την υπηρεσία ζωντανή».
ΓΕΦΥΡΩΣΗ ΓΕΝΕΩΝ
«Από τις μουσικές επιλογές έως τη θεματολογία», του προγράμματος το «Ράδιο ΕΝΑ» προσπαθεί να τιμήσει τους μετανάστες πρώτης γενιάς, αλλά και να προσελκύσει ταυτόχρονα το ενδιαφέρον της νεότερης γενιάς ομογενών, εξηγεί ο κ. Δεσποτάκης.
Ο σταθμός έχει επεκτείνει τη διαδικτυακή του παρουσία, ενώ πρόσφατα παρουσίασε μια νέα ραδιοφωνική πλατφόρμα, την «Radio ENA Extra», η οποία λειτουργεί υπό την «ομπρέλα» του «Ράδιο ΕΝΑ», και απευθύνεται σε νεότερους ακροατές, προσφέροντας μουσικά προγράμματα με ένα συνδυασμό αγγλικών και ελληνικών τραγουδιών.
Αν και το «Ράδιο ΕΝΑ» προσελκύει κυρίως ακροατές ηλικίας 45 ετών και άνω, η εστίαση του σταθμού σε τοπικά ζητήματα και η ενεργή συμμετοχή του στην υποστήριξη της κοινότητας έχουν εξασφαλίσει τη διατήρηση της αξίας του σταθμού στις συνειδήσεις των ακροατών του.
Η δέσμευσή του σταθμού για αντικειμενική και ισορροπημένη δημοσιογραφία έχει κερδίσει ευρύ σεβασμό στην κοινότητα, δήλωσε ο κ. Δεσποτάκης, σημειώνοντας ότι αυτό έχει οδηγήσει ακόμη και σε αναφορές του «Ράδιο ΕΝΑ» σε εφημερίδες της Νότιας Αυστραλίας σχετικά με την ελληνική μετανάστευση.
«Αν έχουμε κερδίσει κάτι, αυτό είναι ο σεβασμός».
ΕΝΑΣ «ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
Οι ζωντανές μεταδόσεις του σταθμού σημαντικών πολιτιστικών εκδηλώσεων και θρησκευτικών εορτασμών, όπως η Μεγάλη Εβδομάδα, επιτρέπουν σε όσους δεν μπορούν να παραστούν σε αυτές τις περιστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων και των ατόμων με κινητικά προβλήματα, να βιώσουν την εμπειρία εξ’αποστάσεως.
Επιπλέον, το «Ράδιο ΕΝΑ» λειτουργεί ως «αγγελιοφόρος» της ελληνικής κοινότητας στην Αδελαΐδα, μεταφέροντας πληροφορίες για διάφορα θέματα, ενώ ορισμένες φορές έχει εξυπηρετήσει και άτομα που καλούν για βοήθεια.
Οι συνεισφορές αυτές δεν πέρασαν απαρατήρητες, καθώς ο κ. Δεσποτάκης τιμήθηκε με τον τίτλο «Τιμής Ένεκεν» από την ελληνική κυβέρνηση στα τέλη της δεκαετίας του ’90, μια διάκριση που χαρακτήρισε μάλιστα ως μία από τις πιο σημαντικές στιγμές της επαγγελματικής του πορείας έως σήμερα.
