ΑΠΟΤΕΛΕΙ δυστυχώς σύνηθες φαινόμενο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης η νεολαία να έρχεται δεύτερη και καταϊδρωμένη. Αυτή τη φορά ήταν σα να μην υπάρχει. Κανένα μέτρο δεν ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, για την ενίσχυση της νεολαίας, των νέων οικογενειών και των παιδιών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Κανένα μέτρο που να αφορά την αναβάθμιση της εκπαίδευσης στη χώρα μας αλλά και τις προοπτικές ενός νέου μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του. Αυτή η τραγική παρατήρηση επιβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχέδιο για τη χώρα.

Η Ελλάδα είναι μία χώρα με ανησυχητικά χαμηλότερο αριθμό γεννήσεων ανά γυναίκα (1.39) σε σύγκριση με τον αριθμό που χρειάζεται για την αναπλήρωση του πληθυσμού (2.1). Ταυτόχρονα, η ανεργία των νέων στην χώρα μας αφορά 1 στους 4 νέους και αποτελεί χρόνιο πρόβλημα το οποίο η κυβέρνηση αγνοεί συστηματικά. Το τελευταίο μέτρο που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τους νέους ήταν το «Youth Pass» (άλλο ένα κουπόνι) «εντελώς τυχαία» πριν τις εκλογές του 2023 υποτιμώντας την νοημοσύνη τους.

Πρόκειται για το εφάπαξ ποσό των 150 ευρώ που δίνεται σε νέους ηλικίας 18 ή 19 ετών με την προϋπόθεση ότι θα χρησιμοποιηθεί για έξοδα που σχετίζονται με αγορές από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μετακίνησης, του τουρισμού, και του πολιτισμού. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι το μέτρο αυτό είναι ένα τονωτικό μέτρο για τις επιχειρήσεις αυτές και όχι ένα πρόγραμμα που έχει ως αντικειμενικό στόχο την ενίσχυση των νέων και των προοπτικών τους. Είναι πιο πιθανό από ότι απίθανο η κυβέρνηση να χρησιμοποιεί τον λεγόμενο «δημοσιονομικό χώρο» σε μία προσπάθεια επαναπροσέγγισης της παραδοσιακής εκλογικής της βάσης ύστερα από την αναμενόμενη κατάρρευση των ποσοστών της στις Ευρωεκλογές. Αυτή η επικίνδυνη άλγεβρα οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην αποδυνάμωση, εξουθένωση, απογοήτευση και διάλυση της νεολαίας, η οποία είναι ήδη λαβωμένη λόγω της οικονομικής και επαγγελματικής εξαθλίωσης αλλά και επειδή είναι ένα αποδεκατισμένο κοινωνικό σώμα λόγω της εξωτερικής μετανάστευσης.

Από την ΔΕΘ έλλειπαν βασικά μέτρα όπως:

* Η περαιτέρω ενίσχυση των τριτέκνων και πολυτέκνων οικογενειών ώστε τα παιδιά των οικογενειών αυτών να μην επηρεάζονται δυσανάλογα από οικονομική δυσχέρεια. Ταυτόχρονα αυτό θα ενθάρρυνε την δημιουργία μεγαλύτερων οικογενειών συμβάλλοντας στην επίλυση του δημογραφικού προβλήματος και της πληθυσμιακής κατάρρευσης.

* Η ενίσχυση των νέων ζευγαριών με ένα γενναιόδωρο μηνιαίο επίδομα τέκνου τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Για τους νέους, ένας από τους σημαντικότερους λόγους μη δημιουργίας οικογένειας είναι η οικονομική ανασφάλεια και η έλλειψη κρατικής στήριξης.

* Η θεσμοθέτηση ενός τακτικού φοιτητικού επιδόματος για παιδιά από φτωχότερες οικογένειες. Ένα τέτοιο μέτρο θα ενίσχυε την κοινωνική κινητικότητα πρωτίστως για νέους που ζουν σε απομακρυσμένες και επαρχιακές πόλεις και χωριά που δεν μπορούν να σπουδάσουν στη σχολή της επιλογής τους λόγω του αυξημένου κόστους στέγασης και διαβίωσης.

Ένα πρόγραμμα για την ανακαίνιση των κτηριακών εγκαταστάσεων των πανεπιστημίων τις χώρας. Τα πανεπιστήμια στην χώρα μας χρειάζονται καλύτερες εγκαταστάσεις που να αντικατοπτρίζουν το υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο των ακαδημαϊκών και σπουδαστών τους. Είναι κωμικοτραγικό να μιλά η κυβέρνηση για Ελλάδα 2.0 και για τεχνολογική επανάσταση όταν η πανεπιστημιούπολη της πρωτεύουσας θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο.

* Ένα πρόγραμμα για την αναγέννηση του τομέα της έρευνας στις βιολογικές επιστήμες ώστε οι νέοι που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους σε σχολές που υπάρχουν σε όλη τη χώρα να μην ξενιτεύονται για να μπορέσουν να προσφέρουν στην έρευνα και συνεπώς στα κέρδη που θα αποφέρουν οι ανακαλύψεις τους.

Για όσους νομίζουν ότι δεν υπάρχουν χρήματα, θυμίζω επιγραμματικά τα εξής:

1. Οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας αύξησαν τα κέρδη τους κατά 38.4% το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά. Η κυβέρνηση αρνείται να φορολογήσει αυτά τα υπερκέρδη.

2. Η κυβέρνηση ξεπουλάει τις μετοχές που ανήκουν στο δημόσιο πίσω στις τράπεζες αυτές κόντρα σε κάθε οικονομική λογική. Ως μέτοχος, το Ελληνικό κράτος θα λάμβανε το ποσοστό των κερδών που του αναλογεί ετησίως με βάση τη συνεισφορά του στο μετοχικό κεφάλαιο της τράπεζας. Την ανακεφαλαίωση των τραπεζών πλήρωσαν οι Έλληνες πολίτες τους οποίους η κυβέρνηση ζημιώνει πουλώντας αυτές τις μετοχές. Πώς να πει όχι όμως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, όταν το κόμμα αυτό χρωστάει 500 εκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες αυτές;

3. Η κυβέρνηση ξεπούλησε στην Aegean πίσω μετοχές αξίας 110 εκατομμυρίων ευρώ έναντι του ποσού των 85 εκατομμυρίων ευρώ. Το δημόσιο είχε αγοράσει αυτές τις μετοχές για να ενισχύσει την Aegean, μία ιδιωτική εταιρεία, ώστε να μην χρεωκοπήσει την εποχή της πανδημίας. Ένα ιδιωτικό συμφέρον δηλαδή ικανοποιήθηκε για άλλη μια φορά από το δημόσιο πορτοφόλι του φορολογούμενου και όχι το προσωπικό πορτοφόλι του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος φαίνεται να δυσκολεύεται να τα ξεχωρίσει.

Βεβαίως και υπάρχουν χρήματα, απλά όχι για τους απλούς πολίτες και ειδικά για τους νέους πολίτες. Αν η κοντόφθαλμη και ιδιοτελής αντιμετώπιση των οικονομικών της χώρας αλλά και η έλλειψη σχεδίου για την ενδυνάμωση και παροχή προοπτικής στην νεολαία δεν αλλάξει, τότε αυτή θα οδηγηθεί στην απόλυτη καταρράκωση χωρίς καμία προοπτική ανάκαμψης.

*Ο Απόλλωνας Καρακαϊδός είναι τελειόφοιτος της Νομικής Σχολής και της Σχολής Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Monash. Εργάζεται ως σύμβουλος Υπεράσπισης και Υποστήριξης Φοιτητών, ερευνητής στο Αυστραλιανό Ινστιτούτο Αναγεννητικής Ιατρικής και δάσκαλος Ελληνικών.