Μία από τις πιο «καταπληκτικές της μέρες» έζησε στη Θεσσαλονίκη η Ζιλιέτ Μπινός, όπως είπε η ίδια στο κοινό του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της πόλης, το οποίο σε ειδική εκδήλωση τίμησε την ίδια και τον συμπρωταγωνιστή της σε τρεις ταινίες, Ρέιφ Φάινς, απονέμοντάς τους τον «Χρυσό Αλέξανδρο».
«Επισκέφτηκα τα μοναστήρια σας, περπάτησα στους δρόμους σας, ένιωσα τις πέτρες και τη σκιά των δέντρων σας, γεύτηκα τα ψωμί, το ψάρι και τα λαχανικά σας, θαύμασα τους βυζαντινούς θησαυρούς σας! Τι όμορφη μέρα ήταν αυτή!», ανέφερε η διάσημη Γαλλίδα ηθοποιός.
«Ο ουρανός, η θάλασσά σας είναι έμπνευση για μένα», είπε ακόμη, κάνοντας αναφορά στο Σοφοκλή και τον Όμηρο, τους σπουδαίους Έλληνες φιλοσόφους και Αγίους και ειδικά τον ‘Αγιο Παΐσιο. «Μου δείχνουν το δρόμο και με γεμίζουν με αίσθημα ανύψωσης».
Νωρίτερα, ο Ρέιφ Φάινς, αφού χαιρέτησε το κοινό στα Ελληνικά, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη που νιώθει, τόσο για την τιμή που του κάνει το Φεστιβάλ, όσο και για το γεγονός ότι βρίσκεται εδώ «μ’ αυτήν τη σπουδαία γυναίκα».
«Δουλεύοντας μαζί της είναι κάτι σαν όνειρο. Είναι εξαιρετική καλλιτέχνιδα, μοναδική, ασυνήθιστη στην ενέργειά της, σου δίνει έμπνευση για να δουλέψεις, δεν το έχω βιώσει με κανέναν άλλο συμπρωταγωνιστή», είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πόσο πολύ την αγαπά, ενώ δεν κατάφερε να κρύψει τη συγκίνησή του.
Τους δύο μύθους του παγκόσμιου σινεμά υποδέχτηκαν στη σκηνή του «Ολύμπιον» ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης και η διευθύντρια, Ελίζ Ζαλαντό.
Η ΤΑΙΝΙΑ
Η ταινία «Επιστροφή» αντλεί έμπνευση από την επική ιστορία του γυρισμού του Οδυσσέα στην Ιθάκη. Είκοσι χρόνια μετά την έναρξη του Τρωικού Πολέμου, ο Οδυσσέας (Ρέιφ Φάινς) ξεβράζεται στις ακτές της πατρίδας του, παντελώς αγνώριστος και ταλαιπωρημένος.
Στο μεταξύ, πολλά έχουν αλλάξει στο νησί του από τότε που έφυγε. Η αγαπημένη του Πηνελόπη (Ζιλιέτ Μπινός), είναι φυλακισμένη στο ίδιο της το σπίτι, κυνηγημένη από τους φιλόδοξους μνηστήρες που την πιέζουν να επιλέξει νέο σύζυγο.
Ο γιος τους, ο Τηλέμαχος, που δε γνώρισε ποτέ τον πατέρα του, κινδυνεύει από τους μνηστήρες, οι οποίοι τον βλέπουν ως εμπόδιο στην ανελέητη καταδίωξη της Πηνελόπης και του θρόνου. Ο Οδυσσέας καλείται να αντιμετωπίσει το παρελθόν και τις πληγές του για να βρει τη δύναμη να σώσει την οικογένεια και το βασίλειό του.
ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
Με μία σέλφι έξω από ένα βιβλιοπωλείο, η Μπινός και ο Φάινς, κρατώντας στα χέρια τους μια πρόσφατη μετάφραση της Οδύσσειας του Ομήρου από την Emily Wilson, που χάρισε ο ‘Αγγλος ηθοποιός στη Γαλλίδα συνάδελφό του, απάντησαν στην πρόταση του Ουμπέρτο Παζολίνι, να πρωταγωνιστήσουν στην ταινία του με θέμα τον γυρισμό του Οδυσσέα στην Ιθάκη.
Αυτό αποκάλυψαν οι δύο μύθοι του παγκόσμιου σινεμά κατά τη υνέντευξη Τύπου στο πλαίσιο του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Έτσι, οι δυο τους, όπως επίσης ο σκηνοθέτης της ταινίας Ουμπέρτο Παζολίνι και ένας εκ των παραγωγών, ο Κωνσταντίνος Κοντοβράκης, αναφέρθηκαν στο δικό τους «ταξίδι» μέχρι την ολοκλήρωση της ταινίας.
Για τον Ιταλό σκηνοθέτη βέβαια, το ταξίδι αυτό ξεκίνησε πολλά χρόνια πριν. «Σκεφτόμουν τριάντα χρόνια αυτήν την ταινία, δηλαδή δέκα παραπάνω από διήρκεσε το ταξίδι του Οδυσσέα, όσο του πήρε να πολεμήσει, να διασχίσει τη Μεσόγειο, να σκοτώσει 108 άτομα και τελικά να επιστρέψει στην Πηνελόπη», δήλωσε ο Ουμπέρτο Παζολίνι. Μέσα σ’ αυτό το διάστημα εργάστηκε ξανά και ξανά πάνω στο σενάριο, τονίζοντας ότι βασικός του στόχος ήταν να βρίσκεται στο επίκεντρο όχι τόσο ο μύθος, αλλά η προσωπική ιστορία μιας οικογένειας που διαλύθηκε, αλλά βρήκε τον τρόπο να επανενωθεί.
«Όταν ο Ουμπέρτο Παζολίνι μοιράστηκε το σενάριο μαζί μου, υπήρξε η σκέψη να κάνω εγώ τη σκηνοθεσία. Πίστευα όμως τελικά ότι αυτός πρέπει να τη σκηνοθετήσει, καθώς είχε ξεκάθαρη ιδέα και όραμα για το πώς ακριβώς πρέπει να γίνει», σημείωσε ο Ρέιφ Φάινς.
Μέρος των γυρισμάτων της ταινίας, η οποία ξεκινά από το σημείο που ο Οδυσσέας (Ρέιφ Φάινς) ξεβράζεται στις ακτές της πατρίδας του, της Ιθάκης, έγιναν στην Κέρκυρα. Η Ζιλιέτ Μπινός, που υποδύεται την Πηνελόπη, δήλωσε χαρούμενη που είχε την ευκαιρία να μπει στην ατμόσφαιρα του νησιού, να περπατήσει στους δρόμους του, να επισκεφθεί τα μοναστήρια του και να συνομιλήσει με τους ανθρώπους του.
Ο Ρέιφ Φάινς από την πλευρά του, μαζί με τον Ουμπέρτο Παζολίνι, πριν καταλήξουν ότι τα γυρίσματα θα πραγματοποιηθούν στην Κέρκυρα, επισκέφθηκαν δύο φορές την Ιθάκη. «Η πατρίδα σας έχει μια ιδιαίτερη ενέργεια τόσο στη θάλασσα όσο και στα βουνά σας. Ήταν σημαντικό για μένα να πάω αυτή την ενέργεια», είπε χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, ο εμβληματικός ηθοποιός έκανε λόγο για μία διαφορετική δουλειά από τις άλλες, σημειώνοντας πως επρόκειτο για μια ιστορία με την οποία ήταν εξοικειωμένος από μικρό παιδί. «Μεγάλωσα με τους ελληνικούς μύθους και την Οδύσσεια. Ωστόσο η εκδοχή του Ουμπέρτο Παζολίνι ήταν πιο εσωτερική και άγγιζε περισσότερο την ψυχολογία των ηρώων. Η πρόκληση ήταν να αποδώσουμε τον Οδυσσέα ως έναν άνθρωπο που επιστρέφει σπίτι, αλλά δεν είναι σίγουρος αν ανήκει εκεί», ανέφερε.
Η Ζιλιέτ Μπινός είπε ότι αντιμετώπισε την Πηνελόπη ως μια μοντέρνα γυναίκα, βλέποντάς την από τη γυναικεία ματιά, γι’ αυτό σημείωσε πως το έργο -αν και κλασικό- έχει μοντέρνα μεταφορά.
Πάντως, για τις ανάγκες του ρόλου της ως Πηνελόπης, διδάχτηκε να υφαίνει στον αργαλειό από μία γυναίκα που -όπως είπε- το κάνει καθημερινά, ενώ η κάμερα την …προστάτεψε και δεν αποκάλυψε τα …ελαττώματά της στο αποτέλεσμα των υφαντών της.
«Είναι μια δύσκολη τεχνική, αλλά είναι κάτι συναρπαστικό, μοιάζει με διαλογισμό, υπάρχει ένας ρυθμός που το συνοδεύει και μία σύνδεση με το παρελθόν, αν σκεφτείς ότι το έκαναν οι γυναίκες χιλιάδες χρόνια πριν», είπε χαρακτηριστικά και παραδέχτηκε ότι το απόλαυσε πάρα πολύ.
Η ταινία θα κυκλοφορήσει στις αίθουσες στην Ελλάδα στις 28 Νοεμβρίου από την εταιρεία διανομής Rosebud.21.
ΖΙΛΙΕΤ ΜΠΙΝΟΣ
Η Ζιλιέτ Μπινός υπήρξε η πρώτη ηθοποιός στην ιστορία του κινηματογράφου με το επονομαζόμενο «Triple Crown of Acting» στο ενεργητικό της, έχοντας κερδίσει το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας στα τρία σπουδαιότερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του πλανήτη.
Πιο συγκεκριμένα, έχει βραβευτεί στη Βενετία για την ερμηνεία της στο θρυλικό «Τρία Χρώματα: Η Μπλε ταινία» (1993) του Κριστόφ Κισλόφσκι, στο Βερολίνο για την ερμηνεία της στον «Άγγλο ασθενή», αλλά και στις Κάννες για την ερμηνεία της στην ταινία «Πιστό αντίγραφο» (2000) του Αμπάς Κιαροστάμι. Επιπλέον, η Ζιλιέτ Μπινός έγινε η δεύτερη Γαλλίδα ηθοποιός στην ιστορία του σινεμά που απέσπασε βραβείο Όσκαρ, τριάντα έξι χρόνια μετά τη Σιμόν Σινιορέ.
Μέσα από τολμηρούς, ριψοκίνδυνους και απαιτητικούς ρόλους τόσο στη γαλλική όσο και στην αγγλική γλώσσα, η Ζιλιέτ Μπινός έχει ενσαρκώσει ορισμένα από τα πιο αξέχαστα γυναικεία πορτρέτα που έχουμε δει ποτέ στη μεγάλη οθόνη.
Από διάσημες λογοτεχνικές ηρωίδες μέχρι αληθινές περσόνες που έμειναν στην ιστορία, η Μπινός κινείται εδώ και τέσσερις δεκαετίες με άνεση ανάμεσα στα διάφορα κινηματογραφικά είδη και στιλ.
ΡΕΪΦ ΦΑΪΝΣ
Ο Ρέιφ Φάινς, έχοντας προλάβει να διαπρέψει στη βρετανική θεατρική σκηνή και να εδραιωθεί ως ένας από τους πιο επιβλητικούς σαιξπηρικούς ηθοποιούς όλων των εποχών, πραγματοποίησε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο στην κινηματογραφική μεταφορά του θρυλικού μυθιστορήματος της Έμιλι Μπροντέ «Ανεμοδαρμένα ύψη» (1992), συμπρωταγωνιστώντας με τη Ζιλιέτ Μπινός.
Σε μια καριέρα με συναρπαστικές επιλογές, ισορροπώντας υποδειγματικά ανάμεσα στο κωμικό και το δραματικό, στο χαμηλότονο και το οπερετικό, ο Φάινς έχει ερμηνεύσει έναν εντυπωσιακό πλούτο από χαρακτήρες.
Ήδη από τα πρώτα του βήματα απέκτησε στάτους απόλυτου σταρ, καθώς η συγκλονιστική του ερμηνεία στην ταινία «Η Λίστα του Σίντλερ» (1993) του Στίβεν Σπίλμπεργκ τού απέφερε υποψηφιότητα για το Όσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου, βραβείο BAFTA και υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα. Λίγα χρόνια αργότερα, η ερμηνεία του στην ταινία Ο «’Αγγλος ασθενής» (1996) τον έφερε ξανά υποψήφιο για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα, ενώ το 1999 βραβεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου για την ερμηνεία του στην ταινία «Sunshine» του Ίστβαν Ζάμπο.
Μας έχει χαρίσει αλησμόνητες στιγμές σε πολλές ακόμη ταινίες καταξιωμένων δημιουργών όπως οι Τζέιμς ‘Αιβορι, Γουές ‘Αντερσον, Λούκα Γκουαντανίνο, Πίτερ Γκρίναγουεϊ, Τζόελ και Ίθαν Κόεν, Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, Σαμ Μέντες, Κάθριν Μπίγκελοου, Ρόμπερτ Ρέντφορντ, Νιλ Τζόρνταν. Παράλληλα, έχει συνδέσει το όνομά του με δύο από τα πιο επιτυχημένα franchises στην ιστορία του κινηματογράφου, ως πράκτορας Μ στη σειρά ταινιών του Τζέιμς Μποντ και ως Λόρδος Βόλντεμορτ στις ταινίες του Χάρι Πότερ, ενώ έχει περάσει και τρεις φορές πίσω από την κάμερα, σκηνοθετώντας τις ταινίες «Κοριολανός» (2011), «Η αόρατη γυναίκα» (2013) και «Νουρέγιεφ: Το λευκό κοράκι» (2019).
ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
Η αυλαία του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης άνοιξε την περασμένη Πέμπτη με την ταινία «Maria» του Χιλιανού δημιουργού Πάμπλο Λαραΐν, με πρωταγωνίστρια την Αντζελίνα Τζολί και θα κλείσει την Κυριακή 10 Νοεμβρίου με την προβολή της ταινίας «The End» του Τζόσουα Οπενχάιμερ.
Μάλιστα, ο δύο φορές υποψήφιος για Όσκαρ Ντοκιμαντέρ σκηνοθέτης, θα παρευρεθεί στην τελετή λήξης του Φεστιβάλ για να παρουσιάσει την ταινία του.
Το μεγάλο αφιέρωμα του 65ου ΦΚΘ έχει τον τίτλο «Εμείς, το τέρας» και παρουσιάζει παράξενα και μυστηριώδη κινηματογραφικά πλάσματα, που κατοικούν δίπλα μας.
Το αφιέρωμα επιμελείται ως guest curator o πρώην Καλλιτεχνικός Διευθυντής των κινηματογραφικών φεστιβάλ του Βερολίνου και του Λοκάρνο Κάρλο Σατριάν και περιλαμβάνει 22 αριστουργήματα του παγκόσμιου σινεμά, μία έκθεση με τίτλο «We, the Monster» με έργα των Μαλβίνας Παναγιωτίδη και Δαυίδ Σαμπεθάι και μία ειδική δίγλωσση έκδοση του Φεστιβάλ με κείμενα και αναλύσεις από θεωρητικούς του σινεμά, κοινωνιολόγους και δημοσιογράφους.
Την ίδια ώρα, το Φεστιβάλ διοργανώνει ένα μεγάλο αφιέρωμα σε έναν από τους σημαντικότερους εκφραστές του ελληνικού queer cinema, τον αντισυμβατικό, πρωτοπόρο και τολμηρό σκηνοθέτη Πάνο Χ. Κούτρα, στον οποίο θα απονείμει τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο για το σύνολο της προσφοράς του στο σινεμά, ενώ ο σκηνοθέτης θα παραδώσει masterclass με επίκεντρο την queer ταυτότητα στο σινεμά του, με τίτλο Queer Before It Was Cool.
Στο επίκεντρο του αφιερώματος Un-Family-ar, που παρουσιάζεται στο πλαίσιο της ενότητας Survey Expanded του τμήματος Meet the Neighbors+ και θα προβάλει 11 ταινίες που εκπροσωπούν 16 χώρες, βρίσκεται η διευρυμένη έννοια της οικογένειας σε όλες τις σύγχρονες και εναλλακτικές μορφές και εκφράσεις της, ως κομμάτι ενός συνεχώς μεταβαλλόμενου κόσμου.
Το Φεστιβάλ πραγματοποιεί ακόμα αφιέρωμα στον πολυσχιδή Δανό καλλιτέχνη Γέσπερ Γιουστ, ο οποίος θα παρευρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει το έργο του, προβάλλοντας 18 μικρού μήκους ταινίες του. Επίσης, θα προβληθεί η τελευταία δημιουργία του με τίτλο Interfears και πρωταγωνιστή τον Ματ Ντίλον, με τη μορφή οπτικής εγκατάστασης στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών.
Επιπλέον, η φετινή διοργάνωση θα φιλοξενήσει spotlight στην τολμηρή, εκκεντρική και ασυμβίβαστη Γαλλίδα καλλιτέχνιδα Νίκι ντε Σεν Φαλ. Στο Φεστιβάλ θα παρευρεθεί η ανιψιά της Αριέλ ντε Σεν Φαλ, παραγωγός, σκηνοθέτης, επιμελήτρια και υπεύθυνη για την αποκατάσταση της κόπιας της ταινίας «Ένα όνειρο πιο μεγάλο απ’ τη νύχτα», που θα προβληθεί στο πλαίσιο του spotlight.
Στη Θεσσαλονίκη θα βρεθεί όμως και η καταξιωμένη Αμερικανίδα casting director Έλεν Λούις, η οποία έχει συνεργαστεί με εμβληματικούς σκηνοθέτες όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ και ο Τζιμ Τζάρμους και έχει δουλέψει σε θρυλικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Στο Φεστιβάλ, θα μοιραστεί με το κοινό τα μυστικά της τέχνης της, δίνοντας στις 8 Νοεμβρίου ένα masterclass -ανοιχτό για το κοινό, με τίτλο «Η τέχνη και η τεχνική του casting στον κινηματογράφο».
*Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Βαρβάρα Καζαντζίδου
