Ο Ευσέβιος Λεάλ (Eusebio Leal Spengler, 1942-2020) υπήρξε μια εμβληματική προσωπικότητα της Κούβας, διεθνώς αναγνωρισμένη και σεβαστή.
Ο αείμνηστος ιστορικός και διανοούμενος ήταν για δεκαετίες στενός συνεργάτης του ηγέτη Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος του ανέθεσε τη διεύθυνση του προγράμματος αποκατάστασης του ιστορικού κέντρου της Αβάνας.
Πραγματοποίησε με επιτυχία το απαιτητικό αυτό έργο, χάρη στο οποίο η «Παλαιά Αβάνα» ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Διετέλεσε, μεταξύ άλλων, Πρόεδρος της Επιτροπής Μνημείων της Αβάνας και αφιέρωσε τη ζωή του στη διατήρηση της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς της πόλης.
Παράλληλα, υπήρξε ένθερμος υπέρμαχος της θρησκευτικής ελευθερίας, έχοντας δηλώσει χαρακτηριστικά ότι η Θρησκεία και η Επανάσταση «για μένα δεν ήταν ποτέ ασύμβατα».
Με την πεποίθηση αυτή και ως ένθερμος λάτρης του βυζαντινού πολιτισμού, συνέβαλε καθοριστικά στην ανέγερση του Ορθόδοξου Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου στην Αβάνα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, επισκέφθηκε το Φανάρι για να μεταφέρει τη βούληση του Φιντέλ Κάστρο και της Κυβέρνησης της Κούβας να ανεγείρουν Ορθόδοξο Ναό και να τον παραχωρήσουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το 2004, κατά την ιστορική επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στην Αβάνα, ήταν παρών στην τελετή εγκαινίων του Ναού και ξενάγησε προσωπικά τον Παναγιώτατο στα μνημεία της κουβανικής πρωτεύουσας.
Τη μνήμη αυτού του σπουδαίου προσώπου και εκ των «θεμελιωτών» του Ι. Ναού Αγίου Νικολάου Αβάνας, τίμησε ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ.κ. Μακάριος, επισκεπτόμενος, το Σάββατο, 25 Ιανουαρίου, την άλλοτε οικία του στην Παλαιά Αβάνα, η οποία έχει μετατραπεί σε μουσείο.
Στο πλαίσιο του επίσημου εορτασμού της 20ης επετείου εγκαινιασμού του Ορθόδοξου Ιερού Ναού, στην Οικία – Μουσείο Ευσεβίου Λεάλ διοργανώθηκε έκθεση φωτογραφικού και οπτικοακουστικού υλικού από την κατασκευαστική φάση του Ναού, καθώς και από την τελετή εγκαινίων και την παραχώρησή του από τον αείμνηστο Φιντέλ Κάστρο στον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο.
Ο Αρχιεπίσκοπος κ.κ. Μακάριος, εκπροσωπώντας τον Παναγιώτατο και τη Μητέρα Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως, απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό στους επισκέπτες της έκθεσης, μεταξύ των οποίων η εκπρόσωπος της Κουβανικής Κυβερνήσεως, κ. Leira Sánchez Valdivia, καθώς και άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι.
Ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε με βαθύ σεβασμό και θαυμασμό στον αείμνηστο Ευσέβιο Λεάλ, χαρακτηρίζοντάς τον ως ένα ευλογημένο πρόσωπο που αγαπούσε την πατρίδα του και ταυτόχρονα ακολουθούσε τις αξίες που βρίσκονται στον πυρήνα της χριστιανικής διδασκαλίας. «Πιστεύω ότι ο Ευσέβιος Λεάλ αποτελεί πρότυπο για τη σύγχρονη κοινωνία της Κούβας», ανέφερε, ενώ εξέφρασε τη συγκίνησή του για την ευκαιρία να εκφράσει την ευχαριστία της Μητρός Εκκλησίας για την προσφορά του στην Ορθοδοξία.
Υπενθυμίζοντας την εντολή του Κυρίου: «Αγαπάτε τους εχθρούς υμών», τόνισε ότι «ο Ευσέβιος Λεάλ είχε στην καρδιά του το Ευαγγέλιο, που διακηρύττει την αγάπη προς όλους· και προς αυτούς που είναι φίλοι, μα ακόμα και προς αυτούς που είναι εχθροί».
«Επίσης είχε καταλάβει», συνέχισε, «ότι αυτό που προσφέρει στον λαό η Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι μόνο αγάπη. Θέλουμε μόνο οι άνθρωποι να έχουν ένα όμορφο χαμόγελο και ειρήνη στην καρδιά τους. Αυτό θέλουμε και αυτό κηρύττουμε, γι’ αυτό και σας ευχαριστώ όλους που αγαπάτε και στηρίζετε την Ορθόδοξη Εκκλησία εδώ στην Κούβα».
Καταλήγοντας, ο Αρχιεπίσκοπος κ.κ. Μακάριος μετέφερε σε όλους τους παρισταμένους τις ευχές και την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχου, ενώ εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για τη θερμή φιλοξενία και την αγάπη που έχει λάβει κατά τη διάρκεια της παρούσας επίσκεψής του στην Κούβα.