Κάθε ανακοίνωση προϋπολογισμού αποτελεί, παραδοσιακά, αφορμή για οξεία πολιτική αντιπαράθεση, πόσο μάλλον τώρα που «έρχεται» σε μία κομβική συγκυρία, προ εκλογών.
Η κυβέρνηση -επιφυλάσσοντας εντέλει και εκπλήξεις, με μεγαλύτερη τις νέες φοροελαφρύνσεις- χαρακτήρισε τα όσα ανακοινώθηκαν «υπεύθυνη διαχείριση», με το βλέμμα στραμμένο στη δημιουργία μίας ισχυρότερης οικονομίας, ως «απάντηση» στην παγκόσμια αβεβαιότητα που… κοχλάζει.
Η αντιπολίτευση έκανε λόγο για έναν προϋπολογισμό «πέντε εβδομάδων» έως τις κάλπες δηλαδή περίπου και αναφέρθηκε στο… δέλεαρ των φοροελαφρύνσεων ως «προεκλογική δωροδοκία».
Τα όσα ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, σίγουρα δεν είναι μόνο ενόψει των εκλογών, συμφωνούν οι περισσότεροι αναλυτές, αλλά σε κάθε περίπτωση, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δε θα μπορούσε να αγνοήσει ότι έως τις 17 Μαΐου, οι πολίτες θα κληθούν να ψηφίσουν.
Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις -πριν την παρουσίαση του προϋπολογισμού και μετά το πέρασμα του κυκλώνα Alfred- έδειχναν μία «επιστροφή» προς τους Εργατικούς, οι οποίοι για σχεδόν 1,5 χρόνο μετρούσαν απώλειες, με τους ψηφοφόρους τους να δείχνουν απογοητευμένοι.
Το κόστος ζωής αποτέλεσε -και συνεχίζει να είναι- το μεγαλύτερο «βαρίδιο» για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν -με έμφαση, αλλά όχι μόνο, στις φοροελαφρύνσεις και την υγεία- έχουν στόχο να αλλάξουν το κλίμα.
Δεν ήταν όμως μόνο αυτά στον προϋπολογισμό και -ως είθισται- δεν είναι δυνατόν να είναι όλοι «κερδισμένοι» ή «χαμένοι».
Συνοπτικά -και σε γενικές γραμμές- ωστόσο, πάμε να δούμε ποιος πήρε κάτι και ποιος… τίποτα
(ή σχεδόν τίποτα), σύμφωνα με τις αναλύσεις επί του προϋπολογισμού 2025-26.
«ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ»
Οι φορολογούμενοι: Η «έκπληξη» ήταν νέος γύρος αλλαγών στην φορολογική κλίμακα, τον οποίο η κυβέρνηση φέρεται ότι θα χρησιμοποιήσει ως εφαλτήριο για την προεκλογική εκστρατεία.
Από την 1η Ιουλίου 2026, ο φορολογικός συντελεστής για τα εισοδήματα μεταξύ 18.201 και 45.000 δολαρίων θα μειωθεί από το 16% στο 15% και θα μειωθεί ακόμη περισσότερο στο 14% από τον Ιούλιο του 2027.
Η κυβέρνηση αναμένει ότι αυτό θα «επιστρέψει» στις τσέπες των φορολογουμένων έως και 268 δολάρια ετησίως κατά το πρώτο έτος και έως και 536 δολάρια ετησίως από το δεύτερο έτος και μετά.
Οι φοροελαφρύνσεις θα κοστίσουν στον προϋπολογισμό 17,1 δισεκατομμύρια δολάρια σε βάθος χρόνου.
Ο Συνασπισμός έχει δηλώσει ότι δεν θα υποστηρίξει το μέτρο αυτό, προετοιμάζοντας το έδαφος για «προεκλογική μάχη».
Η δεύτερη «έκπληξη» ήταν η αύξηση του ορίου εισοδήματος για την εισφορά στο Medicare (levy low-income threshold) κατά 4,7% (από τα μέσα του τρέχοντος έτους).
Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι οι εργαζόμενοι που κερδίζουν μεταξύ 27.000 και 34.000 δολαρίων θα εξοικονομήσουν έως και 122 δολάρια ετησίως.
Το όριο για τους «μόνους» (singles) θα είναι στα 27.222 δολάρια αντί για 26.000 δολάρια.
Το όριο για οικογένεια θα αυξηθεί από 43.846 δολάρια σε 45.907 δολάρια και για τους μόνους ηλικιωμένους και συνταξιούχους από 41.089 δολάρια σε 43.020 δολάρια.
Αυτό θα κοστίσει στον προϋπολογισμό 648 εκατ. δολάρια σε διάστημα πέντε ετών από το 2024-25.
Νοικοκυριά και επιχειρήσεις: Αν και υπάρχουν αρκετές αντιδράσεις για το αν είναι στους «κερδισμένους» εντέλει, καθώς το ποσό της έκπτωσης για τους λογαριασμούς ρεύματος είναι μικρότερο από πέρυσι, οι πολίτες έχουν κάτι να περιμένουν.
Από την 1η Ιουλίου, κάθε νοικοκυριό στην Αυστραλία και περίπου 1 εκατομμύριο μικρές επιχειρήσεις θα δουν εκπτώσεις ύψους 150 δολαρίων (από 300 δολάρια το 2024-2025) να εφαρμόζονται αυτόματα στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος σε τριμηνιαίες δόσεις.
Το κόστος για το μέτρο αυτό θα είναι 1,8 δισ. δολάρια.
Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (ABS) εκτιμά ότι το μέτρο αυτό μείωσε τις τιμές του ηλεκτρικού κατά περίπου 25% την οικονομική χρονιά που διανύουμε.
Αυτοί που αλλάζουν δουλειά: Η κυβέρνηση θα απαγορεύσει τις ρήτρες μη ανταγωνισμού (non-compete clauses) για τους εργαζόμενους που κερδίζουν λιγότερα από 175.000 δολάρια ετησίως.
Κάτι που σημαίνει ότι θα είναι ελεύθεροι να μετακινηθούν σε μια ανταγωνιστική επιχείρηση ή να ξεκινήσουν τη δική τους.
Οι ρήτρες μη ανταγωνισμού μπορούν να διατηρήσουν χαμηλά τους μισθούς, ανέφερε η κυβέρνηση, και χρησιμοποιούνται σε όλους τους τομείς, όπως η παιδική μέριμνα, οι κατασκευές και η κομμωτική.
Υπάρχει επίσης η δέσμευση να κλείσουν τα «παραθυράκια» που επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να καθορίζουν μισθούς και να εκδίδουν συμφωνίες «no poach» (μη προσέγγισης από άλλους εργοδότες).
Υγεία: Η υγειονομική περίθαλψη αποτελεί βασικό τομέα εστίασης για την κυβέρνηση Albanese, καθώς οδεύει προς τις εκλογές και τα μέτρα που ανακοινώθηκαν (και έχουν γίνει γνωστά πριν από την παρουσίαση του προϋπολογισμού) συνδέουν την ενίσχυση της υγείας με την προσπάθεια για ελάφρυνση του κόστους ζωής.
Ο κ. Chalmers επανέλαβε τη δέσμευση να δοθούν 8,5 δισεκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση του Medicare, κάτι που χαρακτηρίζεται από τους Εργατικούς ως «η μεγαλύτερη επένδυση στο Medicare από την ίδρυσή του πριν από τέσσερις και πλέον δεκαετίες».
«Οι εκλογές θα είναι ένα δημοψήφισμα για το Medicare. Και ο προϋπολογισμός λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη τις ευθύνες του για την ενίσχυση του Medicare» ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών.
«Την τελευταία φορά που ο Dutton ήταν υπουργός Υγείας, ‘κυνήγησε’ το Medicare και το υπονόμευσε. Έκοψε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια από την υγεία. Αυτός είναι ο κίνδυνος εδώ…», πρόσθεσε.
Η χρηματοδότηση θα δοθεί σε βάθος 4ετίας για να γίνουν 9 στις 10 επισκέψεις σε γενικούς ιατρούς εντελώς δωρεάν (bulk-billed) έως το 2030 και να χρηματοδοτηθούν 400 υποτροφίες για σπουδαστές νοσηλευτικής, αλλά και 2.000 νέοι εκπαιδευόμενοι γενικοί ιατροί, κάθε χρόνο, έως το 2028.
Ο κ. Chalmers διευκρίνισε ότι 5,4 δισεκατομμύρια δολάρια έχουν ήδη προβλεφθεί στην επικαιροποίηση του προϋπολογισμού στα μέσα του οικονομικού έτους.
Η κυβέρνηση δίνει επίσης 644 εκατομμύρια δολάρια για τη χρηματοδότηση 50 νέων κλινικών επείγουσας περίθαλψης, μια υπηρεσία bulk-billed γενικής ιατρικής, που προβλέπεται να λειτουργήσει πριν από τα μέσα του 2026.
Τα φθηνότερα φάρμακα είναι επίσης στην ατζέντα των Εργατικών, με 689 εκατομμύρια δολάρια που θα δαπανηθούν σε τέσσερα χρόνια για τη μείωση του κόστους των περισσότερων ουσιών που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Φαρμακευτικών Παροχών (PBS).
Σε περίπτωση επανεκλογής της, η κυβέρνηση υπόσχεται ότι τέσσερα από τα πέντε φάρμακα που περιλαμβάνονται στο PBS θα κοστίζουν το πολύ 25 δολάρια, από 31,60 δολάρια, εξοικονομώντας συνολικά 200 εκατομμύρια δολάρια ετησίως στους πολίτες.
Οι συνταξιούχοι θα συνεχίσουν να πληρώνουν 7,70 δολάρια για τα φάρμακα του PBS, με την τιμή αυτή να είναι «κλειδωμένη» μέχρι το 2030.
Και στον απόηχο της «σύγκρουσης» με τις αμερικανικές φαρμακευτικές που ζητούν δασμούς από τον πρόεδρο Τραμπ, Εργατικοί και Συνασπισμός, λένε ότι το PBS δεν είναι υπό διαπραγμάτευση.
«Ενισχύουμε [το PBS] επειδή το χρειάζονται οι Αυστραλοί, δεν το αποδυναμώνουμε επειδή το θέλουν οι αμερικανικές πολυεθνικές» είπε ο κ. Chalmers.
Ο προϋπολογισμός προβλέπει επίσης 1,8 δισ. δολάρια για νοσοκομεία των Πολιτειών και των Περιοχών.
Ακόμα, 573 εκατομμύρια δολάρια προορίζονται για την υγεία των γυναικών, ειδικά στην υποστήριξη της αναπαραγωγικής υγείας και της εμμηνόπαυσης.
Φοιτητές με χρέος: Μια εφάπαξ κίνηση για τη μείωση των οφειλών των φοιτητών κατά 20% χρηματοδοτήθηκε από τον προϋπολογισμό με κόστος 738 εκατ. δολάρια για τέσσερα χρόνια.
Ωστόσο, η ελάφρυνση του χρέους εξαρτάται από την ψήφιση νομοθεσίας που δε θα εισαχθεί πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές.
Αυτό σημαίνει επίσης ότι εξαρτάται από την εκλογική νίκη των Εργατικών.
Η κυβέρνηση λέει ότι το μέτρο θα «σβήσει» έως και 5.520 δολάρια από το μέσο υψηλόποσο δάνειο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Κοινωνική συνοχή: Ένα πακέτο ύψους 178 εκατομμυρίων δολαρίων, σε βάθος πενταείας, θα στηρίξει διάφορα μέτρα κοινωνικής συνοχής, συμπεριλαμβανομένων χρημάτων για πολυπολιτισμικά μέσα ενημέρωσης και την ανάπτυξη ικανοτήτων για τις ομάδες της Αφροαυστραλιανής κοινότητας.
Τα χρήματα αυτά θα καλύψουν επίσης την αποκατάσταση ύψους 31 εκατομμυρίων δολαρίων της Συναγωγής Adass Israel στη Μελβούρνη μετά τον εμπρησμό του Δεκεμβρίου 2024.
Βελτιώσεις ασφαλείας θα γίνουν και σε χώρους της εβραϊκής και της μουσουλμανικής κοινότητας στο πλαίσιο προγράμματος ύψους 60,4 εκατ. δολαρίων, το οποίο θα καλυφθεί εν μέρει από τους υπάρχοντες πόρους του Υπουργείου Εσωτερικών.
Αυστραλιανά προϊόντα: Τα αυστραλιανά προϊόντα εκτιμάται ότι θα επωφεληθούν από μια επένδυση 20 εκατομμυρίων δολαρίων σε «πρωτοβουλίες για την ενθάρρυνση των καταναλωτών να αγοράζουν προϊόντα Australian-made».
Καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ετοιμάζεται να εντείνει την επιβολή δασμών παγκοσμίως, η κυβέρνηση αναζητά τρόπους αντίδρασης που δεν περιλαμβάνουν «αντίποινα».
Ο πρωθυπουργός, Anthony Albanese, ανέφερε το ABC, πέρασε το τελευταίο δεκαπενθήμερο διαφημίζοντας το μέτρο με τίτλο «buy Australian», αλλά τα έγγραφα του προϋπολογισμού έδειξαν ότι πρόκειται για ένα δευτερεύον στοιχείο μεταξύ των νέων μέτρων της κυβέρνησης.
Εργαζόμενοι στη φροντίδα ηλικιωμένων: Επιπλέον 88,3 εκατ. δολάρια θα δαπανηθούν για αυξήσεις μισθών για τους εργαζόμενους σε υπηρεσίες φροντίδας ηλικιωμένων μετά από σχετική απόφαση της Επιτροπής Δίκαιης Εργασίας.
Ακόμα, 292 εκατ. δολάρια θα δαπανηθούν σε βάθος πενταετίας για τη συνέχιση της εφαρμογής των συστάσεων της Βασιλικής Επιτροπής για τη φροντίδα ηλικιωμένων, καθώς και των μεταρρυθμίσεων του συστήματος που ψηφίστηκαν πέρυσι.
Παιδική μέριμνα: Οι γονείς έχουν λάβει την εγγύηση ότι από τον Ιανουάριο του χρόνου θα έχουν επιδότηση για τουλάχιστον τρεις ημέρες παιδικής φροντίδας (subsidised childcare), υπό την προϋπόθεση ότι δεν κερδίζουν περισσότερα από 533.280 δολάρια.
Στο πλαίσιο της εγγύησης, η κυβέρνηση κατήργησε επίσης την απαίτηση του τεστ δραστηριότητας (activity test requirements) που εισήχθη το 2018, το οποίο απαιτούσε από τον γονέα να εργάζεται, να σπουδάζει ή να προσφέρει εθελοντική εργασία για να λάβει την επιδότηση.
Η κυβέρνηση αναμένει ότι περίπου 66.700 οικογένειες θα επωφεληθούν κατά το πρώτο πλήρες έτος, ενώ άλλες 100.000 οικογένειες θα είναι επιλέξιμες για πρόσθετες ώρες φροντίδας.
Συνολικά, η κυβέρνηση δαπανά περίπου 15 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για όλες τις επιδοτήσεις παιδικής φροντίδας.
Οι Εργατικοί δεσμεύονται ακόμα να δημιουργήσουν ένα Ταμείο ύψους 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων για να βοηθήσει στην κατασκευή περισσότερων από 160 κέντρων παιδικής φροντίδας «εκεί όπου τα χρειάζονται περισσότερο».
Aποκατάσταση καταστροφών: Δεν τους λες… κερδισμένους τους ανθρώπους που έζησαν τον τρόμο του κυκλώνα Alfred και τις καταστροφές που υπέστησαν.
Ως προς τους οικονομικούς όρους του προϋπολογισμού ωστόσο και μόνο, ακόμα 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια διατίθενται για την αποκατάσταση καταστροφών που προκάλεσε ο κυκλώνας Alfred.
Πρόκειται για πρόσθετη χρηματοδότηση επιπλέον των 11,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχουν ήδη προβλεφθεί για φυσικές καταστροφές τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Τα χρήματα προορίζονται για δαπάνες κοινωνικής ασφάλισης και άλλες ενισχύσεις για την ανάκαμψη.
Οδικό δίκτυο: Περί τα 17,1 δισεκατομμύρια δολάρια θα διατεθούν σε μεγάλα έργα κατά την επόμενη δεκαετία, εκ των οποίων τα 7,2 δισεκατομμύρια δολάρια για την αναβάθμιση του Bruce Highway στο Κουίνσλαντ.
Θα καλυφθεί επίσης το κόστος των αναβαθμίσεων αυτοκινητοδρόμων και μεγάλων οδικών αξόνων σε όλες σχεδόν τις Πολιτείες και τις Περιοχές.
Μπύρα: «Παγώνει» την αναπροσαρμογή του ειδικού φόρου κατανάλωσης βαρελίσιας μπύρας για δύο χρόνια από τον Αύγουστο.
Αυτό σημαίνει ότι ο προϋπολογισμός θα χάσει εκατομμύρια δολάρια σε φορολογικά έσοδα, αλλά η κυβέρνηση λέει ότι είναι μια νίκη για «τους καταναλωτές μπύρας, τους ζυθοποιούς και τις επιχειρήσεις φιλοξενίας».
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης φορολογικές ελαφρύνσεις για τους Αυστραλούς αποσταγματοποιούς, ζυθοποιούς και οινοπαραγωγούς.
Η κυβέρνηση έχει επίσης ήδη διαθέσει 2,9 εκατομμύρια δολάρια για να «απαντήσει» στην έκθεση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και Καταναλωτή (ACCC) για τον τομέα των σούπερ μάρκετ.
Στέγαση: Η κυβέρνηση έχει ήδη δεσμευτεί να δαπανήσει 9,2 δισεκατομμύρια δολάρια για κοινωνική και οικονομικά προσιτή στέγαση σε μια δεκαετία.
Δεσμεύεται επίσης να διευρύνει το πρόγραμμα «Help to Buy», ώστε να επιτρέψει στους αγοραστές να «συν-αγοράσουν» την κατοικία τους με την κυβέρνηση.
Κάτι που θα μειώσει το μέγεθος της προκαταβολής και του ενυπόθηκου δανείου που χρειάζονται για να αγοράσουν ένα σπίτι.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, η κυβέρνηση κατέχει είτε το 30% ενός υφιστάμενου σπιτιού (ή το 40% ενός νέου κτηρίου), το οποίο ο ιδιοκτήτης μπορεί να εξαγοράσει με την πάροδο του χρόνου.
Οι αλλαγές που προτείνουν οι Εργατικοί αυξάνουν το ανώτατο όριο εισοδήματος που κερδίζουν οι αγοραστές και το ανώτατο όριο τιμής των ακινήτων.
Αφορά «μόνους» (singles) που κερδίζουν έως 100.000 δολάρια και ζευγάρια που κερδίζουν έως 160.000 δολάρια.
Αυτό σημαίνει επιπλέον 800 εκατομμύρια δολάρια στο κόστος του προγράμματος σε βάθος τετραετίας και συνολικά 6,3 δισεκατομμύρια δολάρια κατά τις μελλοντικές εκτιμήσεις.
Εργαζόμενοι σε εξορύξεις: Η χαλυβουργία Whyalla στη Νότια Αυστραλία θα γλιτώσει από την κατάρρευση χάρη σε ένα πακέτο 219 εκατομμυρίων δολαρίων για άμεση «επιτόπια» στήριξη.
Η κυβέρνηση είχε προηγουμένως επισημάνει ότι περίπου 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια είχαν διατεθεί για νέες υποδομές στη Whyalla, υπό νέο ιδιοκτήτη.
Το κυβερνητικό σύστημα πιστώσεων παραγωγής «πράσινου αλουμινίου» (green aluminium) προβλέπει επίσης την καταβολή έως και 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε χυτήρια που θα στραφούν σε ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια πριν από το 2036.
Οι ενισχύσεις έρχονται μετά τους δασμούς που επέβαλαν οι ΗΠΑ στον αυστραλιανό χάλυβα και το αλουμίνιο.
Τεχνίτες και μαθητευόμενοι: Στους μαθητευόμενους που εργάζονται σε τομείς που σχετίζονται με τις κατασκευές, όπως ξυλουργικές εργασίες και πλινθοκεραμοποιία, θα δοθούν κίνητρα ύψους 10.000 δολαρίων για την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους.
Το σχέδιο ύψους 629,9 εκατ. δολαρίων είχε ήδη ληφθεί υπόψη στην επικαιροποίηση του προϋπολογισμού τον Δεκέμβριο.
Οι εργοδότες μαθητευόμενων σε «επαγγέλματα προτεραιότητας», όπως οι τομείς που σχετίζονται με τη στέγαση, μπορούν επίσης να δικαιούνται έως και 5.000 δολάρια ως «κίνητρο πρόσληψης κατά προτεραιότητα».
Το τρέχον πρόγραμμα έχει παραταθεί για έξι επιπλέον μήνες έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Υποστήριξη επιζώντων και θυμάτων σεξουαλικής βίας: Η κυβέρνηση θα δαπανήσει 21,4 εκατ. δολάρια σε διάστημα τριών ετών για να βελτιώσει την «εμπειρία» των επιζώντων και των θυμάτων σεξουαλικής βίας σε σχέση με το δικαστικό σύστημα.
Το ποσό αυτό θα διατεθεί για την επέκταση δοκιμαστικών προγραμμάτων εξειδικευμένων νομικών υπηρεσιών για τη σεξουαλική κακοποίηση σε τρεις Πολιτείες και Περιοχές και την επέκταση των πιλοτικών προγραμμάτων σε εθνικό επίπεδο.
Περιλαμβάνονται επίσης πρόσθετες δοκιμές μη νομικών υπηρεσιών υποστήριξης, όπως οι πολιτισμικά ασφαλείς πλοηγοί δικαιοσύνης (culturally safe justice navigators).
Η χρηματοδότηση αυτή θα καλύψει επίσης την ανάπτυξη της κατανόησης σχετικά με τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι αποσύρουν τις καταγγελίες, την υποστήριξη που παρέχεται κατά τη διάρκεια των αστυνομικών ερευνών και το κατά πόσον χρειάζεται ένας ανεξάρτητος μηχανισμός καταγγελιών.
NDIA: H National Disability Insurance Agency, η οποία εποπτεύει το Εθνικό Σύστημα Ασφάλισης Αναπηρίας (NDIS), συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των πακέτων υποστήριξης, θα χρηματοδοτηθεί για να απασχολήσει άμεσα περισσότερους μόνιμους υπαλλήλους.
Η NDIA, ανέφερε ο κ. Chalmers, χρησιμοποιούσε υπερβολικά μεγάλο αριθμό συμβασιούχων.
Επιπλέον 175,4 εκατομμύρια δολάρια θα δαπανηθούν επίσης για την ενίσχυση των συστημάτων ανίχνευσης απάτης της NDIA.
Άμυνα: Η κυβέρνηση «φέρνει μπροστά» αμυντικές δαπάνες 1 δισ. δολαρίων, ενώ ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει ενίσχυση ύψους 10,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την άμυνα κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Το ποσό αυτό προστίθεται στη δέσμευση ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων για αμυντικές δαπάνες σε βάθος δεκαετίας.
Έτσι η χρηματοδότηση για την άμυνα θα είναι πάνω από το 2,3% του ΑΕΠ στις αρχές της δεκαετίας του 2030.
Η Αυστραλία και οι σύμμαχοί της δέχονται πιέσεις από τον Ντόναλντ Τραμπ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 3% του ΑΕΠ, εν μέρει για να καταπολεμήσουν την Κίνα.
Σε κοινή δήλωσή τους, ο υπουργός Άμυνας, Richard Marles, ο υπουργός Αμυντικής Βιομηχανίας, Pat Conroy, και ο υπουργός βετεράνων, Matt Keogh, ανέφεραν:
«Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευθύνη για την κυβέρνηση των Εργατικών του Albanese από το να κρατήσει τους Αυστραλούς ασφαλείς και να διασφαλίσει το μέλλον του Έθνους μας σε μια εποχή παγκόσμιας αβεβαιότητας».
Επιπλέον, οι υπηρεσίες πληροφοριών θα λάβουν επιπλέον χρηματοδότηση ύψους 45 εκατομμυρίων δολαρίων.
Η κυβέρνηση θα δαπανήσει ακόμα 272 εκατομμύρια δολάρια για ραντάρ αυστραλιανής κατασκευής, 650 εκατομμύρια δολάρια για να εφοδιαστεί με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, και 262 εκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη των αλυσίδων εφοδιασμού που απαιτούνται για την υποστήριξη των υποβρυχίων AUKUS.
Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει επιπλέον 17 εκατ. δολάρια για δύο χρόνια από το 2024-25 για την Ουκρανία, για την υποστήριξη της πολεμικής προσπάθειας, μεταξύ άλλων για συστήματα επικοινωνιών, εξαρτήματα πυροβολικού, πυροβόλα όπλα και άλλο εξοπλισμό.
Με τη νέα υποστήριξη το συνολικό ποσό που έχει δεσμευτεί για την Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου ξεπερνά το 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
«ΧΑΜΕΝΟΙ»
Ενοικιαστές: Ενώ η κυβέρνηση διαθέτει επιπλέον εκατομμύρια δολάρια στο πρόγραμμα «Help to Buy», δεν υπάρχουν πολλές νέες άμεσες βοήθειες για τους ενοικιαστές που εξακολουθούν να αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα με τα ενοίκια που παραμένουν στα ύψη.
Αγοραστές κατοικιών από το εξωτερικό: Στους πολίτες του εξωτερικού θα απαγορευτεί η αγορά υφιστάμενων κατοικιών στην Αυστραλία για δύο χρόνια, από τον επόμενο μήνα.
Η επακόλουθη απώλεια των τελών αίτησης για ξένες επενδύσεις αναμένεται να «κοστίσει» 90 εκατ. δολάρια σε διάστημα πέντε ετών.
Συν τοις άλλοις, η κυβέρνηση θα δαπανήσει 5,7 εκατομμύρια δολάρια για την επιβολή της απαγόρευσης και άλλα 8,9 εκατομμύρια δολάρια για τον έλεγχο των συναλλαγών που αφορούν land-banking από ξένους αγοραστές.
Υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις για επενδύσεις που αυξάνουν σημαντικά την προσφορά κατοικιών ή υποστηρίζουν τη διαθεσιμότητά τους.
Φορολογικά έσοδα: Τα φορολογικά έσοδα θα υποχωρήσουν κατά 5,8 δισεκατομμύρια δολάρια σε βάθος τετραετίας.
Κατά το μεγαλύτερο μέρος θητείας των Εργατικών στην κυβέρνηση υπήρχε μία συνεχής αναβάθμιση των εσόδων αυτών, αποδίδοντας στον προϋπολογισμό εκατοντάδες δισεκατομμύρια.
Στο μεταξύ, η «έκρηξη» των παράνομων πωλήσεων καπνού κοστίζει. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να μειώσει τα αναμενόμενα έσοδα από τον ειδικό φόρο κατά 6,9 δισεκατομμύρια δολάρια, στην πενταετία.
Φοροφυγάδες: Και όταν τα φορολογικά έσοδα μειώνονται… οι φοροφυγάδες μπαίνουν στο στόχααστρο.
Η κυβέρνηση δέσμευσε 999 εκατομμύρια δολάρια για το ΑΤΟ και μέτρα σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η φορολογική συμμόρφωση.
Η «επένδυση» εκτιμάται ότι θα αποφέρει πρόσθετα φορολογικά έσοδα ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε διάστημα πέντε ετών.
Μετανάστευση και διεθνείς φοιτητές: Το Υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι η υπερπόντια μετανάστευση -που αναφέρεται στους προσωρινούς μετανάστες- θα μειωθεί κατά 75.000 το επόμενο οικονομικό έτος, από 335.000 φέτος σε 260.000 )και στη συνέχεια σε 225.000 το μεθεπόμενο έτος).
Οι διεθνείς φοιτητές αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι αυτής της ομάδας.
Ωστόσο, τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν βάλει στόχο να επαναφέρουν τη μετανάστευση στα προ της πανδημίας επίπεδα.
Οι Εργατικοί έχουν εισαγάγει μια σειρά μέτρων για να περιορίσουν τον αριθμό των διεθνών φοιτητών, αλλά δεν μπόρεσαν να νομοθετήσουν ένα σκληρό ανώτατο όριο.
Παρά την αντίθεσή τους στις προσπάθειες των Εργατικών να περιορίσουν τις εγγραφές διεθνών φοιτητών, ο Συνασπισμός έχει ορκιστεί να εισαγάγει το δικό του ανώτατο όριο αν εκλεγεί στις επόμενες εκλογές.
Μικρές επιχειρήσεις: Οι μικρές επιχειρήσεις χάνουν πλέον την παράταση της άμεσης διαγραφής περιουσιακών στοιχείων ύψους 20.000 δολαρίων, η οποία τερματίστηκε μετά την αναστολή που δόθηκε στον προϋπολογισμό του περασμένου Μαΐου.
Περίπου ένα εκατομμύριο μικρές επιχειρήσεις θα ωφεληθούν από την παράταση της ενεργειακής έκπτωσης έως το τέλος Δεκεμβρίου, ωστόσο τα περαιτέρω μέτρα βοήθειας είναι λιγοστά.
Δικαιούχοι επιδομάτων και πολύ χαμηλά εισοδήματα: Οι συνταξιούχοι έλαβαν… ούτε έναν καφέ βάσει της αυτόματης αναπροσαρμογής (indexation) της Age Pension στις 20 Μαρτίου και περίμεναν κατιτίς παραπάνω από τον προϋπολογισμό.
Την ίδια ώρα πάντως, η κυβέρνηση επισημαίνει ότι οι δαπάνες για τους ηλικιωμένους στην Αυστραλία ξεπέρασαν για πρώτη φορά τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια (Age Pension, επιδόματα πρόνοιας, υπηρεσίες φροντίδας ηλικιωμένων, που αποτελούν πλέον το 13% του συνόλου του προϋπολογισμού).
Επίσης, το ποσό του JobSeeker θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα, παρά τις πιέσεις που ασκήθηκαν.
Ακόμα, οι έχοντες τα χαμηλότερα εισοδήματα -λιγότερα από το φορολογικό όριο των 18.200 δολαρίων- εντάσσονται στους χαμένους καθώς δεν υπάρχει πρόβλεψη γι’ αυτούς.
«ΟΥΔΕΤΕΡΟΙ»
Κρατικός κορβανάς: Λεφτά μπήκαν και λεφτά βγήκαν στα ταμεία του κράτους.
Ο προϋπολογισμός εισέπραξε «απροσδόκητα» 36 δισεκατομμύρια δολάρια κατά την τετραετή περίοδο προβλέψεων για δύο βασικούς λόγους: υψηλότερη είσπραξη φόρου εταιρειών και χαμηλότερο επίπεδο δαπανών για τακτικές πληρωμές.
Αυτό το ποσό δαπανήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου: 21 δισεκατομμύρια δολάρια καθαρών νέων δαπανών, μεταξύ άλλων για το Medicare, τις υποδομές και τα φάρμακα και 14 δισεκατομμύρια δολάρια σε καθαρή μείωση φόρων, κυρίως λόγω των νέων φορολογικών περικοπών.
Σε σχέση με το έλλειμμα πάντως, κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο κορβανάς θα έπρεπε να είναι στους «χαμένους».
Αν και ο προϋπολογισμός του 2025 είναι καλύτερος από ό,τι προβλεπόταν, προβλέπεται έλλειμμα 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων του χρόνου.
Οικονομικές προοπτικές εν αναμονή… Τραμπ: Το όνομα του Ντόναλντ Τραμπ δεν αναφέρεται ρητά στον προϋπολογισμό, αλλά κρύβεται… πίσω από τις λέξεις, ειδικά αυτήν της «αβεβαιότητας».
Επί του παρόντος, είναι μόνο οι δασμοί των ΗΠΑ σε αλουμίνιο και χάλυβα που επηρεάζουν άμεσα -και όχι πολύ- την Αυστραλία.
Έμμεσα ωστόσο οι τριγμοί είναι μεγαλύτεροι.
Και η κλιμάκωση του παγκοσμίου πολέμου κάθε άλλο παρά «καλά μαντάτα» θα είναι.
Την επόμενη εβδομάδα, στις 2 Απριλίου, ημέρα την οποία ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει ονομάσει «Ημέρα Απελευθέρωσης» (Liberation Day), θα έχουμε την επιβολή νέων, σαρωτικών, δασμών διεθνώς, από την Ουάσιγκτον και όλα τα σχέδια του προϋπολογισμού της Αυστραλίας μπορεί να… τιναχτούν στον αέρα.
Επί του παρόντος λοιπόν οι οικονομικές προοπτικές είναι «ουδέτερες», αλλά η Αυστραλία βρίσκεται -και- ως προς τους εμπορικούς δεσμούς, ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Οι ομοσπονδιακοί προϋπολογισμοί κάνουν ό,τι μπορούν για να ενσωματώσουν εκτιμήσεις για το τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον.
Αν και δεν υπάρχει περίπτωση να αναμένεται ποτέ να συνυπολογίσουν την πιθανότητα μιας τεράστιας απώλειας εθνικού εισοδήματος ή τουλάχιστον μιας μακράς διαταραχής, αυτό που κάποτε θα ήταν σχεδόν αδιανόητο έχει γίνει μια ευδιάκριτη πιθανότητα.
Σιδηρομεταλλεύματα, σπάνιες γαίες, φάρμακα, βοοειδή, είναι στο «τραπέζι».
Για την ώρα, η πραγματική αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Αυστραλίας παραμένει υποτονική (σε ονομαστικούς όρους έχει αναθεωρηθεί προς τα κάτω από πέρυσι), εν μέσω προειδοποιήσεων του Υπουργείου Οικονομικών για «σημαντική αβεβαιότητα».
Νέες φυσικές καταστροφές θα μπορούσαν επίσης να πλήξουν προσωρινά την ανάπτυξη.
