Το διαβατήριο… και τα μάτια σας

Από τα ταξίδια, όσο καλή και αν είναι η προετοιμασία, δε λείπουν και οι δυσάρεστες εκπλήξεις.

Και από τα χειρότερα απρόοπτα που μπορούν να τύχουν για κάποιον που βρίσκεται στο εξωτερικό είναι να πέσει θύμα κλοπής του διαβατηρίου του ή να το χάσει.

Δυστυχώς, πρόκειται για μια καθόλου ευχάριστη εμπειρία για χιλιάδες Αυστραλούς υπηκόους κάθε χρόνο.

Μπορεί να συμβεί στον καθένα -και μάλιστα η Ελλάδα «φιγουράρει» υψηλά στον σχετικό κατάλογο με απωλεσθέντα αυστραλιανά διαβατήρια- γι’ αυτό και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή για το πού τοποθετούμε/φυλάσσουμε τα ταξιδιωτικά μας έγγραφα (και όχι μόνο βέβαια).

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών της Αυστραλίας (έκθεση Consular State of Play), το 2023-2024 αναφέρθηκαν 2.678 αυστραλιανά διαβατήρια ως χαμένα στο εξωτερικό και 1.945 ως κλεμμένα.

Μια συνολική αύξηση κατά 28% από το προηγούμενο οικονομικό έτος (2.043 και 1.578, αντίστοιχα και +168% από το 2021-22).

Οι πέντε χώρες στις οποίες χάθηκαν ή εκλάπησαν τα περισσότερα αυστραλιανά διαβατήρια το 2023-2024, σύμφωνα με το ΥΠΕΞ ήταν:

-Ιταλία, 613
-ΗΠΑ, 479
-Ηνωμένο Βασίλειο, 400
-Γαλλία, 312
-Ελλάδα, 271

Το ΥΠΕΞ επισήμανε ότι:

Το διαβατήριό σας είναι ένα «πολύτιμο έγγραφο» που μπορεί να αποτελέσει στόχο για απάτη σε σχέση με την ταυτότητά σας (ID fraud).

Να το φυλάτε πάντα σε ασφαλές σημείο και να μην το αφήνετε ποτέ ως εγγύηση σε εταιρεία ενοικίασης (οχήματος) ή σε πάροχο καταλύματος.

Αφήστε ένα φωτοαντίγραφο του διαβατηρίου σας σε κάποιον που εμπιστεύεστε στην πατρίδα πριν πάτε στο εξωτερικό.

Αν, παρότι είστε προσεκτικοί, χάσετε ή σας κλέψουν το διαβατήριό σας στο εξωτερικό, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με την πλησιέστερη πρεσβεία ή προξενείο της Αυστραλίας και να ενημερώσετε την τοπική Αστυνομία.

Είναι επίσης καλή ιδέα να έχετε μια φωτοτυπία όλων των σχετικών επαφών που μπορεί να χρειαστείτε αποθηκευμένη στις αποσκευές σας ή στο τηλέφωνό σας.

Πιο συγκεκριμένα, η επίσημη ιστοσελίδα του ΥΠΕΞ με ταξιδιωτικές οδηγίες (www.smartraveller.gov.au) προειδοποιεί:

Εάν χάσετε το διαβατήριό σας στο εξωτερικό, πρέπει να ενεργήσετε γρήγορα. Αντιμετωπίζετε επιπλέον κινδύνους και προβλήματα.

Μπορεί να καταλήξετε θύμα απάτης που σχετίζεται με την ταυτότητα σας (επικοινωνήστε με την Ομοσπονδιακή Αστυνομία σχετικά: www.afp.gov.au/crimes/fraud-and-corruption/identity-crime-australia).

Σε ορισμένες χώρες, μπορεί να συλληφθείτε ή να φυλακιστείτε επειδή δεν έχετε μαζί σας το διαβατήριό σας.

Χωρίς αυτό, δεν θα μπορείτε να φύγετε από τη χώρα για να επιστρέψετε στην πατρίδα σας.

Επικοινωνήστε με την πλησιέστερη αυστραλιανή πρεσβεία, ύπατη αρμοστεία ή προξενείο (www.dfat.gov.au/about-us/our-locations/missions/our-embassies-and-consulates-overseas). Ή καλέστε το 24ωρο Προξενικό Κέντρο Έκτακτης Ανάγκης (Consular Emergency Centre – CEC) στην Αυστραλία στο +61 2 6261 3305.

Υπογραμμίζεται δε ότι:

«Μπορούμε να σας βοηθήσουμε εάν το διαβατήριό σας χαθεί, κλαπεί ή καταστραφεί ενώ βρίσκεστε στο εξωτερικό.

Μπορούμε να εκδώσουμε νέο διαβατήριο, διαβατήριο έκτακτης ανάγκης ή προσωρινό ταξιδιωτικό έγγραφο για να σας βοηθήσουμε να επιστρέψετε στην Αυστραλία.

Εάν είστε Αυστραλός που ζει στο εξωτερικό, μπορούμε να επεξεργαστούμε αιτήσεις ανανέωσης διαβατηρίου.

Τι δεν μπορούμε να κάνουμε: Δεν μπορούμε να παρέχουμε προξενική βοήθεια σε αυτοχθόνες πολίτες που δεν ταξιδεύουν με αυστραλιανό διαβατήριο σε ορισμένες χώρες. Σκεφτείτε με ποιο διαβατήριο ταξιδεύετε».

«Εάν χρησιμοποιείτε το διαβατήριο αυτής της χώρας, οι τοπικές Αρχές ενδέχεται να μην σας θεωρήσουν Αυστραλό. Αυτό μπορεί να περιορίσει τη δυνατότητα της αυστραλιανής κυβέρνησης να σας βοηθήσει».

Αλλά και το ΥΠΕΞ συνιστά εάν σας κλέψουν το διαβατήριο στο εξωτερικό,να καταγγείλετε την κλοπή στην τοπική αστυνομία και στη συνέχεια στην αυστραλιανή Αστυνομία μόλις επιστρέψετε.

Σε κάθε περίπτωση επικοινωνήστε το συντομότερο με την προξενική Αρχή της Αυστραλίας στη χώρα που βρίσκεστε.

Εάν είναι δυνατόν, κρατήστε αντίγραφο της αστυνομικής αναφοράς και τον αριθμό της, τα οποία θα σας βοηθήσουν όταν θα υποβάλετε αίτηση για την αντικατάσταση του διαβατηρίου σας.

Και εκτός από το άγχος και την ταλαιπωρία υπάρχει και το οικονομικό κόστος.

Από την 1η Ιανουαρίου 2025, ένα νέο 10ετές διαβατήριο Αυστραλίας για άτομα ηλικίας 16 ετών και άνω κοστίζει 412 δολάρια και είναι το πιο ακριβό στον Κόσμο.

Ένα πενταετές διαβατήριο για παιδιά ηλικίας κάτω των 16 ετών ή άτομα ηλικίας 75 ετών και άνω κοστίζει 208 δολάρια.

Εάν δικαιούστε προσωρινό (12μηνο) διαβατήριο έκτακτης ανάγκης όταν ταξιδεύετε στο εξωτερικό, το κόστος του θα είναι το ισοδύναμο των 259 δολαρίων (πληρωμένο σε τοπικό νόμισμα).

Ακόμα, η κατοχή διαβατηρίου συνεπάγεται ευθύνες.

Όπως διευκρινίζει το Australian Passport Office, ο Australian Passports Act 2005 προβλέπει κυρώσεις για όσους δεν αναφέρουν την απώλεια ή την κλοπή έγκυρου διαβατηρίου το συντομότερο δυνατό. Είναι επίσης ποινικό αδίκημα η υποβολή ψευδών ή παραπλανητικών δηλώσεων. Προβλέπονται αυστηρές ποινές φυλάκισης ή/και μεγάλου χρηματικού προστιμού.

ΠΡΟΞΕΝΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

Δεν είναι όμως μόνο η κλοπή/απώλεια διαβατηρίου που μπορεί να κάνει τη ζωή σας δύσκολη κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με την έκθεση Consular State of Play -συνοπτική παρουσίαση της προξενικής βοήθειας και της υποστήριξης σε περιπτώσεις κρίσης που παρέχει το υπουργείο Εξωτερικών στους Αυστραλούς που βρίσκονται στο εξωτερικό- κατά την περίοδο 2023-24 καταγράφηκαν 15.227 περιπτώσεις όπου χρειάστηκε παρέμβαση των Αρχών.

Όπως ανέφερε σχετικά το Smartraveller, με την αύξηση του αριθμού των Αυστραλών που ταξιδεύουν στο εξωτερικό, αυξήθηκε και η βοήθεια που παρείχε η κυβέρνηση.

Σε σύγκριση με το 2022-23, σημειώθηκε αύξηση 7% στις προξενικές υποθέσεις «μη κρίσης» (non-crisis).

-Θάνατοι, με 1.919 περιπτώσεις.
-Ασθένειες και νοσηλεία, με 1.356 περιπτώσεις.
-Συλλήψεις, με 865 περιπτώσεις.
-Περιπτώσεις αγνοουμένων, με 328 περιπτώσεις.
-Περιπτώσεις κοινωνικής πρόνοιας και άλλα σοβαρά ζητήματα, με 2.840 περιπτώσεις.
-Απώλεια διαβατηρίων, όπως προαναφέρθηκε, με 2.678 περιπτώσεις και κλοπή διαβατηρίων, με 1.945 περιπτώσεις.

Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι το Consular Emergency Centre απάντησε σε 53.137 κλήσεις. Αυτό αντιστοιχεί σε μέσο όρο σε μία κλήση για βοήθεια κάθε 10 λεπτά.

Υπογραμμίζεται ότι η  «παροχή βοήθειας στους Αυστραλούς πριν από το ταξίδι τους και η υποστήριξη όσων βρίσκονται σε ανάγκη στο εξωτερικό παραμένουν μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της αυστραλιανής κυβέρνησης».

Ωστόσο, «είναι σημαντικό οι Αυστραλοί που ταξιδεύουν και όσοι βρίσκονται ήδη στο εξωτερικό να συμβάλλουν στη διαχείριση της ασφάλειας και της προστασίας τους, επισκεπτόμενοι τον ιστότοπο Smartraveller.gov.au, διαβάζοντας και ακολουθώντας τις ταξιδιωτικές συμβουλές και εγγράφοντας δωρεάν ενημερώσεις για να παραμένουν ενήμεροι».

Σημειώνεται δε ότι «η ταξιδιωτική ασφάλιση είναι εξίσου απαραίτητη με το διαβατήριο. Μπορεί να σας προσφέρει πολύτιμη οικονομική προστασία σε περίπτωση απρόβλεπτων γεγονότων. Μάθετε γιατί η ασφάλιση είναι σημαντική».

Ως προς την προξενική βοήθεια, πιο αναλυτικά, κατά το SBS, η χώρα όπου οι Αυστραλοί χρειάστηκαν τη μεγαλύτερη βοήθεια στο εξωτερικό ήταν η Ταϊλάνδη, με 827 προξενικές υποθέσεις.

Η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες ακολούθησαν με 546 και 528 υποθέσεις αντίστοιχα, ενώ 483 Αυστραλοί ζήτησαν βοήθεια στις ΗΠΑ.

Ακόμα, 378 Αυστραλοί ζήτησαν μη επείγουσα προξενική βοήθεια από τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη και 366 από το Βιετνάμ.

Στην Κίνα, 309 Αυστραλοί ζήτησαν προξενική βοήθεια, σε σύγκριση με 299 στην Ιαπωνία. Η Ινδία και η Ιταλία συμπλήρωσαν την πρώτη δεκάδα, με 254 και 240 περιπτώσεις αντίστοιχα.

Ο πιο συνηθισμένος λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι ζήτησαν προξενική βοήθεια ήταν «κοινωνική πρόνοια/άλλα σοβαρά ζητήματα», που περιλαμβάνουν ψυχικές ασθένειες, ενδοοικογενειακή βία ή έλλειψη στέγης.

Η χώρα με τις περισσότερες αιτήσεις κοινωνικής πρόνοιας ήταν η Ταϊλάνδη, ακολουθούμενη από τις Φιλιππίνες και την Ινδονησία.

Το 2023/24 σημειώθηκε συνολική μείωση 10% στις υποθέσεις κοινωνικής πρόνοιας, αλλά παρέμεινε ο πιο συνηθισμένος τύπος αιτήματος βοήθειας με 2.840 υποθέσεις.

Το ΥΠΕΞ παρείχε υποστήριξη σε 1.919 περιπτώσεις Αυστραλών που πέθαναν στο εξωτερικό, μια αύξηση 3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Οι περιπτώσεις  πολιτών που αρρώστησαν ή νοσηλεύτηκαν στο εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 21% σε 1.345, οι περισσότερες από τις οποίες συνέβησαν στην Ταϊλάνδη, την Ινδονησία και το Βιετνάμ.

Οι «αναζητήσεις», που αφορούν Αυστραλούς που έχουν δηλωθεί ως αγνοούμενοι στο εξωτερικό, αυξήθηκαν κατά 24% σε 328. Οι χώρες με τις περισσότερες αναζητήσεις ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ταϊλάνδη και η Ινδία.

Το ΥΠΕΞ χειρίστηκε 865 περιπτώσεις Αυστραλών που συνελήφθησαν στο εξωτερικό, αριθμός αυξημένος κατά 17% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι χώρες με τις περισσότερες συλλήψεις ήταν η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Σιγκαπούρη.

Οι αναφορές για γενικές κλοπές αυξήθηκαν κατά 26%, με 198 περιπτώσεις. Η Ιταλία ήταν στην κορυφή, ακολουθούμενη από τη Βραζιλία και το Βιετνάμ.

Το ΥΠΕΞ βοήθησε επίσης Αυστραλούς που βρέθηκαν σε κρίσεις στο εξωτερικό και υποστήριξε συνολικά 6.160 περιπτώσεις.

Αυτές οι περιπτώσεις περιλάμβαναν καταστάσεις στο Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, το Λίβανο, τη Νέα Καληδονία, την Ουκρανία, τη Ρωσία και το Μαρόκο.

Οι χώρες όπου οι περισσότεροι Αυστραλοί επλήγησαν από κρίσεις ήταν στη Μέση Ανατολή, λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ και της σύγκρουσης μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ.

Το ΥΠΕΞ υποστήριξε 3.643 Αυστραλούς, μόνιμους κατοίκους και τις οικογένειές τους στο Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, και 1.581 στο Λίβανο.