Αλλαγές στην πολιτική σκηνή της Αυστραλίας βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη μετά την ιστορική εκλογική νίκη των Εργατικών στις κάλπες της 3ης Μαΐου.
Με την καταμέτρηση των ψήφων να συνεχίζεται, οι Εργατικοί, εξασφαλίζουν τουλάχιστον 90 έδρες και «μοιράζουν» τα Υπουργεία για τη δεύτερη διαδοχική τους θητεία στην κυβέρνηση, υπό τον Anthony Albanese.
Από την άλλη, Φιλελεύθεροι-Εθνικοί και Πράσινοι αναζητούν τον βηματισμό τους μετά το «εκλογικό νοκ άουτ», αλλά για αρχή νέα ηγεσία.
ΖΥΜΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Οι εσωκομματικές ζυμώσεις για τη σύνθεση του νέου Υπουργικού Συμβουλίου κορυφώνεται, με προδιαγραφόμενες… εκπλήξεις.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ALP συνεδριάζει στην Καμπέρα, ενώ είχε ήδη γίνει γνωστό ότι δύο τουλάχιστον στελέχη της «πρώτης γραμμής» της προηγούμενης περιόδου διακυβέρνησης (2022-2025), μένουν «έξω».
Με τις παρατάξεις του κόμματος να διεκδικούν… μερίδιο από την υπουργική πίτα κατά τον πρώτο γύρο διεργασιών δεν θα λάβουν υπουργικά χαρτοφυλάκια -εκτός απρόοπτου- ο διατελέσας υπουργός Επιστημών και Βιομηχανίας, Ed Husic -σύμφωνα με το ABC λόγω υπερεκπροσώπησης της Δεξιάς της Νέας Νότιας Ουαλίας- και ο διατελέσας υπουργός Δικαιοσύνης, Mark Dreyfus -από τη Δεξιά της Βικτώριας – για να κάνει «χώρο» στον βουλευτή, Sam Rae, που εκλέγεται για δεύτερη θητεία στην έδρα Hawke.
Ερωτηθείς ο κ. Dreyfus αν υπήρξε διαμάχη σχετικά με τις αποφάσεις που ελήφθησαν εσωκομματικά, απάντησε μόνο: «Θα έχω περισσότερα να πω την επόμενη εβδομάδα».
Από τη Βικτώρια, αναμενόταν να «προαχθεί» ο Daniel Mulino, ενώ το AAP ανέφερε ως «νέο αίμα» και την Ged Kearney.
Λόγος για προαγωγές και για τους γερουσιαστές, Tim Ayres και Jess Walsh.
Οι υπουργικές θέσεις, υπενθυμίζεται, κατανέμονται μεταξύ των Πολιτειών και των αριστερών και δεξιών παρατάξεων, με βάση την αναλογία των εδρών που έχουν κερδίσει στις εκλογές.
Η πιο προοδευτική Αριστερά, από την οποία προέρχεται ο πρωθυπουργός, Anthony Albanese, προηγείται πλέον της Δεξιάς και, ως εκ τούτου, περισσότεροι βουλευτές της διεκδικούν ένα χαρτοφυλάκιο κατά τη δεύτερη, διαδοχική, θητεία των Εργατικών στην εξουσία.
Ωστόσο, το σύστημα κατανομής είχε πυροδοτήσει εσωκομματικές έριδες μεταξύ στελεχών του ALP από τη Βικτώρια και τη Νέα Νότια Ουαλία, με τους πρώτους να διεκδικούν μια επιπλέον θέση στο Υπουργικό.
Μετά και τις ζυμώσεις στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, αναμένονται οι σχετικές ανακοινώσεις εντός των ημερών καθώς τα μέλη της κυβέρνησης Albanese προγραμματίζεται να ορκιστούν στις αρχές αυτής της εβδομάδας.
Ο πρωθυπουργός έχει προειδοποιήσει ότι οι Εργατικοί πρέπει να προσεγγίσουν τη νέα θητεία με ταπεινότητα και αλληλεγγύη.
«Κανείς δεν είναι μεγαλύτερος από το σύνολο, συμπεριλαμβανομένου και εμού», δήλωσε στο Sky News.
«Όταν εστιάζεις στο εσωτερικό, οι ψηφοφόροι δεν ξεχνούν».
Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ
Στην αξιωματική αντιπολίτευση, ο Συνασπισμός θέλει να ορθοποδήσει το συντομότερο δυνατόν, μετά την ιστορική ήττα στις κάλπες.
Υπήρξαν αρκετές επικρίσεις από πλευράς των Εθνικών προς τους Φιλελεύθερους για τα όσα συνέβησαν προεκλογικά, με τα δύο κόμματα να μη διανύουν ακριβώς τον… μήνα του μέλιτος.
Μάλιστα, η γερουσιαστής Jacinta Nampijinpa Price, έφυγε από τις τάξεις του Εθνικού Κόμματος για να ενταχθεί στο Φιλελεύθερο Κόμμα, προκαλώντας αρκετές αντιδράσεις.
Αρκετοί αναλυτές συνδέουν την κίνηση της κα Price και με τις εσωκομματικές διεργασίες για τη διαδοχή του Peter Dutton, ο οποίος έμεινε εκτός Βουλής μετά από 24 χρόνια.
Λέγεται ότι εις εκ των φαβορί για την ηγεσία των Φιλελεύθερων, ο «σκιώδης υπουργός» Οικονομικών, Angus Taylor, έχει εξασφαλίσει ήδη τη στήριξη της γερουσιαστή.
Επίσημα, πάντως, «βγήκε εμπρός» και η αναπληρώτρια αρχηγός του κόμματος, Sussan Ley.
«Θα θέσω υποψηφιότητα» για την ηγεσία του Φιλελεύθερου Κόμματος σε ομοσπονδιακό επίπεδο, δήλωσε η κα Ley, που γνωρίζει καλά ότι, εκτός των άλλων προβλημάτων, η αντιπολίτευση θα πρέπει να κερδίσει και τις γυναίκες.
«Είμαι αποφασισμένη και πεπεισμένη ότι είμαι το κατάλληλο πρόσωπο για να οδηγήσω το κόμμα μπροστά σε αυτή τη συγκυρία».
Ο πρώην πρωθυπουργός της Βικτώριας, Jeff Kennett, υποστήριξε την υποψηφιότητα της κα Ley.
«Οι Φιλελεύθεροι χρειάζονται μια γυναίκα στην ηγεσία», ανέφερε, μιλώντας στο ABC. Η κα Ley «διαθέτει εμπειρία, ήταν πιστή αναπληρώτρια αρχηγός, αλλά είναι καιρός το Φιλελεύθερο Κόμμα να αποκτήσει μια διαφορετική οπτική για τη ζωή και πιστεύω ότι αυτό θα επιτευχθεί με μια γυναίκα».
Ο κ. Kennett επέκρινε την προεκλογική εκστρατεία του Συνασπισμού.
«Η πιο ευγενική λέξη που θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω είναι απογοητευτική – θα μπορούσε να είναι πολύ πιο ακραία», είπε.
Ο Dan Tehan, που θεωρείτο επίσης ως πιθανός υποψήφιος, δήλωσε ότι δεν θα διεκδικήσει την αρχηγία.
Στο μεταξύ, ο κ. Dutton, έφτασε στην Καμπέρα την Τετάρτη για να αδειάσει το γραφείο του.
Δε σχολίασε την «κούρσα διαδοχής του», λέγοντας ότι είναι καλύτερο οι πρώην αρχηγοί να «διατηρήσουν μια ευγενική σιωπή».
Όσον αφορά τα επόμενα βήματά του, είπε ότι ανυπομονεί να περάσει περισσότερο χρόνο με τους φίλους και την οικογένειά του.
Έως και σήμερα το πρωί, σημειώνεται, δεν είχε οριστεί η ημερομηνία της συνεδρίασης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Φιλελευθέρων, με περισσότερες από έξι έδρες να παραμένουν «αμφίρροπες».
Όσον αφορά τους Εθνικούς, θα πραγματοποιήσουν την πρώτη συνεδρίαση της νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας τους τη Δευτέρα και αναμένεται ότι θα χρειαστούν -τουλάχιστον- νέα αναπληρώτρια ηγέτη, καθώς η Perin Davey αναμένεται να χάσει τη θέση της στη Γερουσία της Νέας Νότιας Ουαλίας.
Ο αρχηγός τους, David Littleproud, διατήρησε την έδρα του, αλλά πρέπει να ανακηρυχθεί επκεφαλής από την Κ.Ο. καθώς το κόμμα αναδιανέμει όλες τις ηγετικές θέσεις μετά από κάθε εκλογική αναμέτρηση. Αναμένεται να διατηρήσει τη θέση του.
ΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
Την έδρα του στη Μελβούρνη έχασε και ο αρχηγός των Πράσινων, Adam Bandt.
Το ABC «έδωσε» νικήτρια την υποψήφια των Εργατικών, Sarah Witty, μετά από μια «σφιχτή» αναμέτρηση.
Ο κ. Bandt εκλέχθηκε για πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο το 2010 και ηγήθηκε των Πράσινων από το 2020.
Το κόμμα του σχεδόν εξανεμίστηκε από τη Βουλή, χάνοντας εκτός από την Μελβούρνη, άλλες δύο έδρες στο Μπρίσμπαν.
Μόνο η Elizabeth Watson-Brown αναμένεται να διατηρήσει την έδρα της στο Ryan (Κουίνσλαντ) και να παραμείνει η μόνη βουλευτής των Πράσινων, από 4 μετά τις εκλογές του 2022.
Το κόμμα διατήρησε σε μεγάλο βαθμό τις ψήφους πρώτης προτίμησης, επισήμανε το AAP, και εκτιμάται ότι θα έχει σταθερή παρουσία στη Γερουσία.
90+ ΕΔΡΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥΣ
Σίγουρα λιγότερο… άγχος έχουν αυτές τις ημέρες οι Εργατικοί, που παρά τις όποιες αντιδράσεις υπάρξουν για υπουργοποιήσεις και μη, μάλλον δεν θα χαλάσει το μετεκλογικό κλίμα.
Με την καταμέτρηση να βρίσκεται στο 81,7% του συνόλου των ψήφων, το ALP εξασφάλιζε το ιστορικό υψηλό για το κόμμα, των 90 εδρών ήδη, με ποσοστό μετά την κατανομή των προτιμήσεων (national two-party preferred) 54,8%, έναντι 40 εδρών του Συνασπισμού, με ποσοστό 45,2%.
Η «στροφή» προς τους Εργατικούς ήταν στο 2,7% σε σχέση με το 2022.
Στις 10 έδρες ήταν οι «άλλοι», ενώ 10 ακόμη έδρες ήταν «πολύ κοντά» για να κριθούν.
Οι έδρες αυτές είναι ανά Πολιτεία:
-Βικτώρια: Bendigo, Calwell, Flinders, Monash, Kooyong
-Κουίνσλαντ: Longman, Ryan
Δυτική Αυστραλία: Bullwinkel
-Νέα Νότια Ουαλία: Bradfield
-Περιοχή της Πρωτεύουσας: Bean
Ως προς τις ψήφους πρώτης προτίμησης, το ALP ήταν στο 34,7% (4.855.390 ψήφους, +2.1%), ο Συνασπισμός στο 32,3% (4.515.050, -3.4%), οι «άλλοι» στο 13,1% (1.839.631, +2,8%), οι Πράσινοι στο 11,7% (1.642.469, -0,5%), το One Nation στο 6,3% (878.332, +1.3%) και το Trumpet of Patriots στο 1,9% (261.121).
ΑΡΙΘΜΟΣ-ΡΕΚΟΡ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Aριθμός-ρεκόρ γυναικών θα καταλάβει θέσεις για τους Εργατικούς στο Κοινοβούλιο, επισήμανε το AAP.
Οι εκλεγμένες γυναίκες, μάλιστα, θα είναι περισσότερες των ανδρών, κατέχοντας 46 έδρες (από τις 90 που έχει εξασφάλιζε το ALP).
Ακόμα, πάνω από μια ντουζίνα βουλευτές εκλέγονται για πρώτη φορά.
Ο πολιτικός ιστορικός του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, Frank Bongiorno, δήλωσε ότι οι Εργατικοί δεν είχαν σημειώσει νίκη τέτοιας κλίμακας από το 1943.
«Είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για την κυβέρνηση να δημιουργήσει ένα κληροδότημα, το οποίο θα μπορούσε να επεκταθεί ακόμη και πέρα από την παρούσα θητεία», είπε στο AAP.
«Οι κυβερνήσεις συνήθως δεν επεκτείνουν την πλειοψηφία τους… συνήθως κερδίζεις τις πρώτες εκλογές με σχετική άνεση, και στη συνέχεια αρχίζεις να ‘ξοδεύεις’ το πολιτικό σου κεφάλαιο αμέσως κατά την πρώτη θητεία, και συχνά πρέπει να παλέψεις για να κερδίσεις τη δεύτερη φορά».