Η Αποθεματική Τράπεζα της Αυστραλίας (RBA) μείωσε -όπως αναμενόταν- το βασικό επιτόκιό της (cash rate) κατά 0,25%, το οποίο βρίσκεται πλέον κάτω από το 4% για πρώτη φορά εδώ και δύο χρόνια.
Μετά από διαδοχικές αυξήσεις από τον Μάιο του 2022 και έπειτα, λόγω υψηλού και επίμονου πληθωρισμού, το επιτόκιο είχε ανέλθει έως και το 4,35% -υψηλά 13ετίας- όπου διατηρήθηκε σταθερό για ένα χρόνο και πλέον.
Η RBA προχώρησε στην πρώτη μείωσή του τον περασμένο Νοέμβριο, κατά 0,25% (στο 4,10%) και στη δεύτερη, σήμερα, Τρίτη, ρίχνοντάς το στο 3,85%.
Η νέα πτώση κατά 0,25% σημαίνει, σύμφωνα με την Canstar, ότι οι δανειολήπτες με μέσο όρο υποθήκης τα 500.000 δολάρια μπορούν να αναμένουν μείωση των μηνιαίων τόκων κατά περίπου 76 δολάρια (με τη δόση στα 3.164 δολάρια πλέον), εφόσον -ως είθισται- οι τράπεζες θα μετακυλήσουν πλήρως τη μείωση στα δικά τους επιτόκια.
Για υποθήκη 750.000 δολάρια η μείωση εκτιμάται στα 114 δολάρια (με τη δόση στα 4.764 δολάρια) κάθε μήνα και για 1.000.000 δολάρια εκτιμάται 152 δολάρια (με τη δόση στα 6.328).
Οι χρηματαγορές και οι περισσότεροι οικονομολόγοι είχαν προβλέψει τη νέα μείωση, επικαλούμενοι τον μετριασμό του πληθωρισμού, την υποτονική καταναλωτική δαπάνη και τις δυσοίωνες προοπτικές για την οικονομική ανάπτυξη λόγω της αβεβαιότητας στο παγκόσμιο εμπόριο.
Για το τρίμηνο του Μαρτίου ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (πληθωρισμός) παρέμεινε σταθερός στο 2,4%, ενώ ο μέσος όρος, ο οποίος εξαιρεί τις έντονες διακυμάνσεις των τιμών, μειώθηκε στο 2,9%.
Και οι δύο δείκτες βρίσκονται εντός του στόχου της RBA που είναι 2%-3%.
Υπήρχαν αρχικά εκτιμήσεις ότι η νέα μείωση του επιτοκίου μπορεί να ήταν μεγαλύτερη του 0,25%, αλλά η ισχυρότερη από το αναμενόμενο αύξηση της ανεργίας και των μισθών, καθώς και η «παύση» στην κλιμάκωση των εμπορικών εχθροπραξιών (δασμών) μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, μείωσαν την επείγουσα ανάγκη.
MICHELE BULLOCK
Η επικεφαλής της RBA, Michele Bullock, κατά τις δηλώσεις της, μετά την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου για τη μείωση του επιτοκίου, αναγνώρισε ότι περίοδος υψηλών επιτοκίων ήταν και είναι «δύσκολη» για πολλούς.
Ωστόσο, ο υποκείμενος πληθωρισμός είναι πλέον κάτω από 3% και η πρόβλεψη της RBA είναι ότι θα κυμανθεί γύρω στο 2,5% το επόμενο έτος.
Η RBA. είπε, προσπάθησε να επιβραδύνει τον πληθωρισμό δίχως να υπάρξει απότομη αύξηση της ανεργίας.
«Αυτό είναι σύμφωνο με τη διττή αποστολή μας για σταθερότητα των τιμών και πλήρη απασχόληση. Γνωρίζω ότι αυτή η περίοδος σχετικά υψηλών επιτοκίων ήταν και συνεχίζει να είναι δύσκολη για πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά ήταν απαραίτητο να μειώσουμε τον πληθωρισμό, διότι ο πληθωρισμός βλάπτει όλους»…
«Η στρατηγική που ακολουθήσαμε για να επιτύχουμε αυτό το στόχο ήταν διαφορετική από εκείνη ορισμένων άλλων Κεντρικών Τραπεζών, οι οποίες αύξησαν τα επιτόκια πολύ περισσότερο από εμάς. Το Διοικητικό Συμβούλιο αποδέχθηκε το συμβιβασμό ότι, διατηρώντας το επιτόκιο στα ίδια επίπεδα, ο πληθωρισμός θα μειωθεί πιο σταδιακά, αλλά χωρίς μεγάλη αύξηση της ανεργίας, η απότομη αύξηση της ανεργίας θα ήταν πολύ δαπανηρή για τις οικογένειες και για την αυστραλιανή οικονομία».
Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα για την RBA ήταν η «απόλυτη αναταραχή» της παγκόσμιας οικονομίας και η αβεβαιότητα των πολιτικών μετά την ανακοίνωση των δασμών από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με την κα Bullock.
Η επίδραση των δασμών στην οικονομία διεθνώς, πρόσθεσε, θα εξαρτηθεί από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των ΗΠΑ και των εμπορικών εταίρων τους.
«Οι βασικές προβλέψεις που δημοσιεύσαμε σήμερα για την παγκόσμια οικονομία αντικατοπτρίζουν τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις των υψηλότερων δασμών και τις επιπτώσεις της αβεβαιότητας των πολιτικών στην κατανάλωση και τις επενδύσεις».
«Προβλέπουμε επιβράδυνση της ανάπτυξης των κύριων εμπορικών εταίρων μας κατά το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους και το επόμενο έτος».
«Όσον αφορά τις προβλέψεις για την εγχώρια οικονομία, προβλέπουμε ανάκαμψη της ζήτησης, αλλά με λίγο πιο αργούς ρυθμούς από ό,τι προηγουμένως».
«Αυτό σημαίνει ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί λίγο περισσότερο από ό,τι είχε προβλεφθεί προηγουμένως και ότι το ποσοστό ανεργίας θα είναι λίγο υψηλότερο. Αυτό αντανακλά εν μέρει την υποβάθμιση των προβλέψεων για την παγκόσμια ανάπτυξη, αλλά και την επίδραση της αβεβαιότητας στην εγχώρια ζήτηση».
«Ωστόσο, εάν τα αποτελέσματα στο εμπόριο είναι πολύ χειρότερα για την παγκόσμια οικονομία, θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε μια πολύ μεγαλύτερη ύφεση στην Αυστραλία, με συνέπειες για τον πληθωρισμό και την ανεργία».
Η RBA, τόνισε η κα Bullock, βρίσκεται «σε επιφυλακή» για κατακλυσμικά γεγονότα στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, παρόλο που έχουν ανακάμψει μετά την ανακοίνωση των δασμών.
«Η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε δεν είναι απλώς αβέβαιη, είναι στην πραγματικότητα απρόβλεπτη», είπε.
Ερωτηθείσα εάν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ύφεσης στην Αυστραλία τα επόμενα δύο χρόνια, απάντησε ότι υπάρχει μια ανάλυση σεναρίων για «πολύ κακό αποτέλεσμα», στο οποίο είναι πιθανή η ύφεση.
Ωστόσο, συμπλήρωσε, «αυτό είναι σε πολύ ακραίες συνθήκες. Και πάλι, ήταν μια προσπάθεια να δώσουμε στους εαυτούς μας ένα φάσμα των αποτελεσμάτων που ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε αυτή τη στιγμή. Δεν το βλέπουμε έτσι, αλλά πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση».
JIM CHALMERS
Ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, επισήμανε ότι «αυτή είναι η δεύτερη μείωση των επιτοκίων τους τελευταίους τρεις μήνες».
«Πρόκειται για μια πολύ ευπρόσδεκτη ανακούφιση για εκατομμύρια Αυστραλούς. Είμαστε πραγματικά ευχαριστημένοι που βλέπουμε ότι έρχεται περισσότερη βοήθεια».
«Και αυτό είναι το νόημα της σημερινής απόφασης. Αντανακλά τα επιτεύγματά μας στην οικονομία και αναγνωρίζει επίσης το αβέβαιο παγκόσμιο περιβάλλον».
«Όσον αφορά στον πληθωρισμό, τόσο ο γενικός όσο και ο υποκείμενος πληθωρισμός βρίσκονται τώρα για πρώτη φορά σε σχεδόν τέσσερα χρόνια εντός του στόχου της Τράπεζας της Αυστραλίας».
«Και είναι η πρώτη φορά από τότε που άρχισαν να καταγράφονται τα στοιχεία που έχουμε ποσοστό ανεργίας στο χαμηλό 4% και ταυτόχρονα και τους δύο δείκτες πληθωρισμού εντός του στόχου».
Συνεχίζοντας, επισήμανε ότι η ανακοίνωση της RBA αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι «υπάρχει μεγάλη απρόβλεπτη και αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία», η οποία «ρίχνει μια σκοτεινή σκιά».
«Και δεν είμαστε απρόσβλητοι από αυτό. Βρισκόμαστε σε καλύτερη θέση και είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι, αλλά δεν είμαστε απρόσβλητοι από αυτές τις εξελίξεις…».
ACOSS
Το Αυστραλιανό Συμβούλιο Κοινωνικών Υπηρεσιών (ACOSS) χαιρέτισε την απόφαση της RBA, αλλά ζήτησε περαιτέρω μείωση του επιτοκίου τους επόμενους μήνες, προκειμένου να ανακουφιστεί η οικονομική πίεση που ασκείται στους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
«Δεν υπάρχει κανένας δικαιολογημένος λόγος να διατηρηθούν τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα», δεδομένης της επιβράδυνσης του πληθωρισμού, δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος του ACOSS, Cassandra Goldie.
«Πρότεραιότητα πρέπει να δοθεί τώρα στην αύξηση των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες μετά από μια δεκαετία στασιμότητας του βιοτικού επιπέδου. Η χαμηλή ανεργία αποτελεί ευκαιρία και όχι κίνδυνο. Η περαιτέρω μείωσή της δε θα προκαλέσει νέα έξαρση του πληθωρισμού, όπως λανθασμένα υποστηρίζουν ορισμένοι…».
«Ζητούμε επείγουσα αύξηση των κοινωνικών παροχών για να αυξηθούν τα εισοδήματα των πιο φτωχών, καθώς και περαιτέρω επενδύσεις σε κοινωνική στέγαση και αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών χαμηλού εισοδήματος, προκειμένου να βελτιωθεί η προσιτότητα της στέγασης και να μειωθούν οι λογαριασμοί ενέργειας».
ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Η οικονομική προσιτότητα των κατοικιών συνδέεται στενά με τις αποφάσεις της RBA σχετικά με το επιτόκιο.
Ο αναλυτής της αγοράς ακινήτων Tim Lawless δήλωσε στο SBS ότι η μείωση των επιτοκίων μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην προσιτότητα, αν συγκρίνουμε την αξία των κατοικιών με τα εισοδήματα.
Κάτι που ωστόσο είναι καλά νέα για τους ιδιοκτήτες που έχουν σκοπό να πουλήσουν.
Όταν οι υποψήφιοι αγοραστές μπορούν να δανειστούν περισσότερα -μετά από μια μείωση των επιτοκίων- αυτό ασκεί ιστορικά πίεση προς τα πάνω στις αξίες, ειδικά όταν η προσφορά είναι περιορισμένη.
«Πιθανότατα θα δούμε κάποια επιπλέον ανοδική πίεση στις τιμές των κατοικιών καθώς τα επιτόκια θα μειωθούν», είπε ο κ. Lawless, επικεφαλής της έρευνας στην Cotality, πρώην CoreLogic.
«Ήδη παρατηρούμε ότι οι τιμές των κατοικιών σε σχέση με τα εισοδήματα των νοικοκυριών είναι αρκετά υψηλές. Στην πραγματικότητα, με τα επίπεδα να έχουν φτάσει σε ιστορικά υψηλά, είναι πιθανό να δούμε την ήδη περιορισμένη προσιτότητα να επιδεινωθεί περαιτέρω από εδώ και πέρα».
Πρόσθεσε ότι οι καταναλωτές είναι επίσης «όλο και πιο απαισιόδοξοι», σύμφωνα με τα στοιχεία για την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, τα οποία υποδηλώνουν ότι οι αγοραστές κατοικιών αισθάνονται «αποκλεισμένοι».
«Υπάρχει μια σαφής σχέση μεταξύ της εμπιστοσύνης και των αγορών κατοικιών», εξήγησε ο ίδιος.
«Η αγορά ενός σπιτιού είναι μια απόφαση που απαιτεί μεγάλη δέσμευση, και αν είστε πιο σίγουροι για την ικανότητά σας να διατηρήσετε τη δουλειά σας και να πληρώσετε την υποθήκη σας ή να λάβετε χρηματοδότηση, τότε πιθανότατα είστε πιο πρόθυμοι να λάβετε μια τέτοια απόφαση που απαιτεί μεγάλη δέσμευση».
Ο κ. Lawless είπε ότι ο πιο συνηθισμένος δείκτης για τον προσδιορισμό της οικονομικής προσιτότητας των κατοικιών είναι η σύγκριση της αξίας ενός ακινήτου με το εισόδημα του νοικοκυριού ως αναλογία, γνωστή και ως αναλογία αξίας κατοικίας προς εισόδημα.
«Η Μελβούρνη έχει αναλογία επτά, που σημαίνει απλά ότι αν αγοράζεις σε αυτή την αγορά και έχεις το μέσο εισόδημα νοικοκυριού και αγοράζεις μια κατοικία μέσης τιμής, ξοδεύεις περίπου επτά φορές το ακαθάριστο ετήσιο εισόδημά σου», είπε.
«Η Μελβούρνη βρίσκεται στο κάτω μέρος της κατάταξης όσον αφορά τον δείκτη προσιτότητας, κάτι που είναι πολύ θετικό».
Σε σύγκριση με τη Μελβούρνη, οι περισσότερες πρωτεύουσες της Αυστραλίας είναι λιγότερο προσιτές με το ίδιο μέτρο.
Το Σίδνεϊ είχε τον υψηλότερο δείκτη με 9,8, ακολουθούμενο από την Αδελαΐδα με 9, το Μπρίσμπαν με 8,3, το Περθ με 7,4 και το Χόμπαρτ με 7,2.
Πιο προσιτές από τη Μελβούρνη ήταν η Περιοχή της Πρωτεύουσας με 6,1 και το Ντάργουιν με 3,9.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η RBA
Η Αποθεματική Τράπεζα της Αυστραλίας ενημέρωσε τις οικονομικές της προβλέψεις στην τριμηνιαία δήλωση για τη νομισματική πολιτική, που δημοσιεύθηκε παράλληλα με τη μείωση του επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης την Τρίτη.
Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ):
* Δεκέμβριος 2024 – 1,3%, προηγούμενο 1,1%
* Δεκέμβριος 2025 – 2,1%, προηγούμενο 2,4%
* Δεκέμβριος 2026 – 2,2%, προηγούμενο 2,3%
Ανεργία:
* Δεκέμβριος 2024 – 4%, προηγούμενο 4%
* Δεκέμβριος 2025 – 4,2%, προηγούμενο 4,2%
* Δεκέμβριος 2026 – 4,3%, προηγούμενο 4,2%
Δείκτης Μισθών:
* Δεκέμβριος. 2024 – 3,2%, προηγούμενο 3,2%
* Δεκέμβριος 2025 – 3,3%, προηγούμενο 3,4%
* Δεκέμβριος 2026 – 3%, προηγούμενο 3,1%
Δείκτης Τιμών Καταναλωτή:
* Δεκέμβριος 2024 – 2,4%, προηγούμενο 2,4%
* Δεκέμβριος 2025 – 3%, προηγούμενο 3,7%
* Δεκέμβριος 2026 – 2,9%, προηγούμενο 2,8%
Μέσος Πληθωρισμός:
* Δεκέμβριος 2024 – 3,3%, προηγούμενο 3,2%
* Δεκέμβριος 2025 – 2,6%, προηγούμενο 2,7%
* Δεκέμβριος 2026 – 2,6%, προηγούμενο 2,7%
