Ο αρχηγός των Εθνικών, David Littleproud, επιβεβαίωσε ότι το κόμμα του παίρνει… διαζύγιο από τους Φιλελεύθερους.
Η απόφαση του Εθνικού Κόμματος να αποχωρήσει από τον Συνασπισμό, σύμφωνα με τον κ. Littleproud, έχει ως στόχο να διασφαλιστεί ότι «οι σκληρά κερδισμένες (εκλογικές) νίκες θα διατηρηθούν και θα γίνουν σεβαστές».
«Ανυπομονούμε να δούμε τι άλλο μπορούμε να κάνουμε ως κόμμα και ως μέρος της αντιπολίτευσης, τώρα που μπορούμε να διαμορφώσουμε προς το καλύτερο τη ζωή των Αυστραλών που ζουν στις περιφέρειες», δήλωσε.
Κατά τον κ. Littleproud τα βασικά σημεία διαφωνίας των δύο κομμάτων ήταν η πυρηνική ενέργεια, η χρηματοδότηση των περιφερειακών υποδομών και οι εξουσίες των «γιγάντων» σούπερ μάρκετ.
«Μετά τις συζητήσεις που είχαμε η Sussan Ley και εγώ κατά την περίοδο που ακολούθησε (τις κάλπες), το κόμμα μας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δε θα επανασυνδεθεί με το Φιλελεύθερο μετά τις εκλογές. Η θέση μας είναι ότι το Εθνικό Κόμμα θα παραμείνει θα παραμείνει μόνο του για λόγους αρχής. Με βάση το να κοιτάμε μπροστά, να μην κοιτάμε πίσω και να προσπαθήσουμε να ανακτήσουμε σημαντικά κομμάτια της πολιτικής που αλλάζουν τη ζωή των ανθρώπων που εκπροσωπούμε».
Ο ίδιος έκανε λόγο για μια από τις «σκληρότερες πολιτικές αποφάσεις της ζωής του».
Οι Εθνικοί, είπε, θα συνεχίσουν να συνεργάζονται εποικοδομητικά με το Φιλελεύθερο Κόμμα, αλλά δε θα επανασυνδεθούν σε επίσημη συμφωνία Συνασπισμού σε αυτό το στάδιο.
Ενθαρρυμένοι από το αποτέλεσμα των εκλογών, που είδε το μικρό κόμμα να διατηρεί σχεδόν όλες τις έδρες του στην Κάτω Βουλή, ενώ το Φιλελεύθερο Κόμμα υπέστη οπισθοδρόμηση, οι βουλευτές των Εθνικών είχαν προηγουμένως δηλώσει ότι η συμφωνία ήταν υπό συζήτηση.
Ο κ. Littleproud εξέφρασε ότι την ελπίδα ότι τα δύο κόμματα θα καταλήξουν σε νέα συμφωνία πριν από τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές σε τρία χρόνια, αλλά πρόσθεσε ότι το κόμμα του θα συμμετάσχει μόνο του στις κάλπες αν αυτό δε συμβεί.
«Με τη Sussan Ley … καθίσαμε και ξεκαθαρίσαμε ότι παραμένουμε προσηλωμένοι στο να αφήσουμε την πόρτα ανοιχτή, σεβόμενοι τη θέση στην οποία έχει τεθεί η Sussan — ότι είναι μια ηγέτιδα που πρέπει να ξαναχτίσει το Φιλελεύθερο Κόμμα», είπε.
«Ξεκινάνε ένα ταξίδι ‘ανακάλυψης’ και αυτό θα τους δώσει την ευκαιρία να το κάνουν χωρίς το Εθνικό Κόμμα να επιβάλλει τη θέλησή του».
«Της έδωσα τη δέσμευση ότι θα συνεργαστώ μαζί της κάθε μέρα για να βοηθήσω στην προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων, ώστε να μπορέσουμε να επανενταχθούμε σε έναν Συνασπισμό πριν από τις επόμενες εκλογές».
Ούτε οι Φιλελεύθεροι ούτε οι Εθνικοί θα μπορούσαν ρεαλιστικά να σχηματίσουν κυβέρνηση χωρίς την υποστήριξη ο ένας του άλλου, σύμφωνα με τον αναλυτή εκλογών του ABC, Antony Green.
Δεν ήταν σαφές εάν οι υποψήφιοι των Φιλελεύθερων θα έθεταν υποψηφιότητα εναντίον των Εθνικών στις επόμενες εκλογές, δήλωσε την Τρίτη ο -με ελληνικές ρίζες- πρώην αρχηγός του Εθνικού Κόμματος, Michael McCormack, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι «μια εβδομάδα είναι πολύς καιρός στην πολιτική, τρία χρόνια είναι μια αιωνιότητα».
«Μπορεί να επιστρέψουμε σε μια συμφωνία Συνασπισμού πριν από τις επόμενες εκλογές, το ελπίζω», είπε.
Για την ώρα, οι εκλεγμένοι πολιτικοί των Εθνικών θα χάσουν επίσης την πρόσβαση στο λεγόμενο «σκιώδες Υπουργικό» της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
«Πολλοί από τα μέλη του κόμματός μας θα χάσουν τις θέσεις και τους τίτλους τους, καθώς και τα χρήματά τους, και αυτό δεν ήταν καν το επίκεντρο της συζήτησης για εμάς», δήλωσε ο αναπληρωτής αρχηγός των Εθνικών, Kevin Hoga.
«Όλοι χωρίσαμε από μια σχέση που ήταν σημαντική για εμάς, και πολύ συχνά, τις περισσότερες φορές, ξανασμίγουμε και ξανασυνδέουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια και εστίαση στο νόημα της σχέσης».
Η συμφωνία Συνασπισμού έχει εγκαταλειφθεί πολλές φορές κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα, με τα κόμματα να επανενώνονται τελικά.
Η τελευταία διάσπαση ήταν το 1987, μετά από μια διαμάχη μεταξύ των δύο κομμάτων στο Κουίνσλαντ.
SUSSAN LEY
Η αρχηγός των Φιλελεύθερων, Sussan Ley δήλωσε ότι οι Εθνικοί διέλυσαν τον Συνασπισμό εν μέρει λόγω των απαιτήσεων να επιτραπεί σε βουλευτές της «πρώτης γραμμής» να εκφράσουν την αντίθεσή τους στην πολιτική της αντιπολίτευσης.
Η κα Ley εξέδωσε κοινή δήλωση με τον αναπληρωτή της, Ted O’Brien, και την ηγεσία των Φιλελεύθερων στη Γερουσία:
«Παρόλο που έχουμε τεράστιο σεβασμό για τον David Littleproud και την ομάδα του, είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι το Εθνικό Κόμμα αποφάσισε σήμερα να αποχωρήσει από τον Συνασπισμό».
«Ως Φιλελεύθεροι, σεβόμαστε την απόφασή τους και δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε μαζί τους».
«Η πόρτα του Φιλελεύθερου Κόμματος παραμένει ανοιχτή για τους Εθνικούς, σε περίπτωση που επιθυμούν να επανενταχθούν στον Συνασπισμό πριν από τις επόμενες εκλογές».
«Η συμφωνία Συνασπισμού έχει παραδοσιακά επικεντρωθεί στη σύνθεση της εκτελεστικής εξουσίας, η οποία βασίζεται στην αρχική μας δέσμευση για τις κοινές μας αξίες».
«Οι Εθνικοί ζήτησαν δεσμεύσεις για συγκεκριμένες πολιτικές. Όπως εξηγήθηκε στους Εθνικούς, η αναθεώρηση των εκλογικών πολιτικών του Φιλελεύθερου Κόμματος δε σήμαινε ότι κάποια από αυτές θα εγκαταλειπόταν, ούτε ότι θα υιοθετούνταν όλες».
«Προσφερθήκαμε να συνεργαστούμε εποικοδομητικά με το Εθνικό Κόμμα, σεβόμενοι τις βαθιά ριζωμένες απόψεις του κόμματος για τα θέματα αυτά».
«Ζητήσαμε από το Εθνικό Κόμμα να συνεργαστεί εποικοδομητικά μαζί μας, σεβόμενο τις εσωτερικές μας διαδικασίες».
«Με καλή πίστη, οι Φιλελεύθεροι πρότειναν να διοριστεί τώρα ένα κοινό ‘σκιώδες Υπουργικό Συμβούλιο’ του Συνασπισμού, με ξεχωριστή ανάπτυξη πολιτικής σε κάθε κόμμα και μετέπειτα καθορισμό κοινών πολιτικών θέσεων με τον συνήθη τρόπο».
«Δυστυχώς, το Εθνικό Κόμμα αποφάσισε ότι αυτό δεν ήταν δυνατό. Το Φιλελεύθερο Κόμμα επέμεινε επίσης ότι η ενότητα του ‘σκιώδους Υπουργικού Συμβουλίου’ πρέπει να διατηρηθεί σε οποιαδήποτε συμφωνία Συνασπισμού».
«Αυτό δε συμφωνήθηκε ρητά από το Εθνικό Κόμμα. Ως το μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα που δεν είναι στην κυβέρνηση, το Φιλελεύθερο Κόμμα είναι η επίσημη αντιπολίτευση».
Η κα Ley επιβεβαίωσε ότι θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες ένα νέο «σκιώδες Υπουργικό», το οποίο θα αποτελείται αποκλειστικά από μέλη του Φιλελεύθερου Κόμματος.
Το Φιλελεύθερο Κόμμα, δήλωσε λίγο αργότερα η αρχηγός του, πρέπει να «σέβεται τη σύγχρονη Αυστραλία, να αντικατοπτρίζει τη σύγχρονη Αυστραλία και να εκπροσωπεί τη σύγχρονη Αυστραλία».
Διαβεβαίωσε τους Αυστραλούς ότι το κόμμα της ακούει το «σαφές μήνυμα» που του έστειλαν στις εκλογές.
«Θα αφιερώσουμε τον χρόνο που χρειάζεται για να το κάνουμε σωστά. Θα ακούσουμε, θα αναλάβουμε δράση, θα εκσυγχρονιστούμε και θα ξαναχτίσουμε (το κόμμα μας). Και με αυτή τη δέσμευση από το κόμμα μου και με την πεποίθηση και την αποφασιστικότητά μου να το κάνουμε σωστά σε ό,τι αφορά τις πολιτικές που είχα θέσει στο επίκεντρο των συζητήσεών μου με τον David (Littleproud)».
«Και ενώ έχω τεράστιο σεβασμό για τον David και την ομάδα του, είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι το Εθνικό Κόμμα αποφάσισε σήμερα να αποχωρήσει από τον Συνασπισμό».
«Αλλά το πιο σημαντικό που θέλω να πω είναι ότι η πόρτα του Εθνικού Κόμματος παραμένει ανοιχτή, και η δική μας πόρτα παραμένει ανοιχτή, και προσβλέπουμε με αισιοδοξία στην επανένωση κάποια στιγμή στο μέλλον».
«Και καθώς ο David και εγώ αποχωρούσαμε σήμερα, συμφωνήσαμε ότι θα συνεχίσουμε να συναντιόμαστε τακτικά και να συζητάμε, επειδή έχουμε πολλά κοινά. Και οι δύο έχουμε ένα μεγάλο έργο να επιτελέσουμε για να αντιμετωπίσουμε τον αγώνα με το Εργατικό Κόμμα».
Οι διαφορές που οδήγησαν στη διάσπαση του Συνασπισμού, είπε, «δεν αφορούν τις επιμέρους πολιτικές, αλλά την προσέγγιση που είπαμε ότι θα ακολουθήσουμε στο κόμμα μας όσον αφορά τις πολιτικές».
«Προσφερθήκαμε να συνεργαστούμε εποικοδομητικά με τους Εθνικούς και ζητήσαμε σε αντάλλαγμα τον ίδιο σεβασμό….».
«Είμαι απογοητευμένη, θέλω ο Συνασπισμός να ενωθεί, και προφανώς αυτό σημαίνει για το Φιλελεύθερο Κόμμα ότι οι θέσεις των ‘σκιωδών υπουργών’ θα καλυφθούν από Φιλελεύθερους. Και έχω πολύ ταλέντο στο κόμμα μου. Αλλά αυτό, αν θέλετε, είναι δευτερεύον σε σχέση με το γεγονός ότι δεν θα σχηματίσουμε Συνασπισμό, αλλά θέλουμε να το κάνουμε και παραμένουμε ανοιχτοί σε αυτό».
«Η ενότητα του (σκιώδους) Υπουργικού Συμβουλίου είναι πολύ σημαντική και, εκτός αν εγώ, ως αρχηγός των Φιλελεύθερων, μπορούσα να είμαι σίγουρη για αυτό, ήταν σημαντικό να μην προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα».
«Και όπως είπα, δεν ήμουν σίγουρη για αυτό με θέματα που μπορεί να διαιρέσουν τόσο τα μέλη του κόμματός τους όσο και τα μέλη του κόμματός μας στο μέλλον».
«Δεν είναι λοιπόν κάτι καινούργιο το γεγονός ότι γίνονται έντονες συζητήσεις … έχοντας συμμετάσχει σε πολλές τέτοιες συζητήσεις κατά τη διάρκεια των ετών, το γνωρίζω αυτό. Αλλά στη συνέχεια παρουσιάζεις ένα ενωμένο μέτωπο και μια ενωμένη ατζέντα στον αυστραλιανό λαό».
CHALMERS
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, ανέφερε ότι «ο Συνασπισμός δεν είναι πλέον παρά καμμένα ερείπια».
«Είναι απελπιστικά διχασμένοι σε προσωπικό και πολιτικό επίπεδο».
«Αυτό δείχνει ότι η νέα ηγεσία απέτυχε στο πρώτο της τεστ. Δείχνει ότι δεν έμαθαν απολύτως τίποτα από τις τελευταίες εβδομάδες ή, για την ακρίβεια, από τα τελευταία χρόνια».
«Πρόκειται για μια κατάρρευση… πυρηνική (nuclear meltdown) του Συνασπισμού. Και είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς οι Αυστραλοί μπορούν να τους πάρουν στα σοβαρά, όταν αυτοί δεν παίρνουν στα σοβαρά ούτε τους εαυτούς τους».
«Ο Συνασπισμός απέδειξε ότι δεν είναι μόνο ανίκανος να παραμείνει ενωμένος, αλλά και να παρέχει την εκπροσώπηση σε κάθε γωνιά της Αυστραλίας…».
Ερωτηθείς αν πιστεύει ότι η ρήξη μεταξύ του Φιλελεύθερου και του Εθνικού Κόμματος θα είναι μακροπρόθεσμη ή βραχυπρόθεσμη, απάντησε ότι αυτό μένει να το δείξει ο χρόνος, αλλά ότι, σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για «ένα σεισμικό γεγονός στην πολιτική μας ιστορία».
«Εστιάζουν εσωτερικά στον εαυτό τους. Ενώ η κυβέρνηση Albanese εστιάζει στη διακυβέρνηση (όλης της χώρας)».