Για τον Γιάννη Ρεράκη, η ζωή δεν ακολούθησε ένα προβλέψιμο σενάριο. Μεγάλωσε σε μια παραδοσιακή ελληνοαυστραλιανή οικογένεια, όπου η πειθαρχία, η κληρονομιά και η σιωπή συνυπήρχαν. Η πορεία του προς την ενηλικίωση δεν ήταν εύκολη.
Ήταν πορεία ρήξης, απώλειας και, τελικά, αφύπνισης.
«Μεγάλωσα πολύ ελληνικά», λέει στον «Νέο Κόσμο».
«Εκκλησία, ελληνικό σχολείο, οικογένεια πάνω απ’ όλα, σεβασμός στους μεγαλύτερους… όλα αυτά. Πήγα στον παιδικό σταθμό χωρίς να μιλάω λέξη αγγλικά. Μόνο ελληνικά. Η γιαγιά και ο παππούς με μεγάλωσαν, όσο οι γονείς μου δούλευαν».
Πίσω όμως από τις σταθερές δομές των ελληνικών αξιών, η συναισθηματική έκφραση απουσίαζε εμφανώς.
«Υπήρχε αυτός ο άγραφος κανόνας: να είσαι δυνατός, να μη νιώθεις. Η ευαλωτότητα; Δεν υπήρχε κάτι τέτοιο», αναφέρει ο Ρεράκης.
«Αυτό που έμαθα είναι πως η αληθινή δύναμη ξεκινά όταν τελειώνει η μάσκα».
Αυτό το μότο καθοδηγεί το έργο του στο The Man Cave, έναν προληπτικό οργανισμό ψυχικής υγείας που προσφέρει συναισθηματική εκπαίδευση σε έφηβα αγόρια και νέους άνδρες στη Μελβούρνη. Η αποστολή του είναι ξεκάθαρη: να βοηθήσει τους άνδρες να αποκτήσουν συναισθηματική νοημοσύνη, πνευματική σύνδεση και κοινωνική υπευθυνότητα.
ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ
Η πορεία του προς αυτό το έργο δεν ήταν γραμμική. Στα 15 του, η ζωή του κατέρρευσε. Ένα διαζύγιο γονιών που τον άφησε με ρωγμές στην ασφάλεια και την εμπιστοσύνη. Ακολούθησε ένας εσωτερικός πόλεμος.
«Μεγαλώνοντας, δεν είχα καμία συναισθηματική στήριξη γύρω μου. Όταν ρώτησα την οικογένειά μου ποιον μπορώ να εμπιστευθώ, μου είπαν “πήγαινε σε έναν παπά”. Αυτό ήταν. Καμία ουσιαστική στήριξη. Μόνο σιωπή και επιβίωση».
«Στα μέσα της δεκαετίας των είκοσί μου ήμουν αυτοκτονικός», εξομολογείται.
«Έφτασα στο σημείο που είχα δύο επιλογές: ή να τελειώσω τη ζωή μου, ή να θεραπευτώ».
Επέλεξε τη ζωή – αλλά αυτό δεν σήμαινε άμεση λύτρωση. Ακολούθησαν χρόνια προσωπικής δουλειάς, θεραπείας, πνευματικής καθοδήγησης και αντιπαράθεσης με γενιές εσωτερικευμένου πόνου.
«Μου πήρε χρόνια να καταλάβω ότι το να ζητάς βοήθεια δεν είναι αδυναμία. Είναι η αρχή για να γίνεις πραγματικός άντρας».
ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ ΚΑΜΠΗΣ
Ώσπου συνέβη το ατύχημα στην Κρήτη. Βίαιο, ξαφνικό, καθοριστικό.
«’Εκλεισαν τα μάτια μου για μια στιγμή στον αυτοκινητόδρομο. Ξύπνησα δύο μέτρα πριν από τη μπάρα. Το αυτοκίνητο διαλύθηκε, αλλά εγώ βγήκα χωρίς γρατζουνιά».
«Κάτι άλλαξε. Η μουσική μου, τα ρούχα μου, οι σκέψεις μου, ακόμα και οι γεύσεις μου. Άρχισα να αμφισβητώ τα πάντα. Μετά από έναν χρόνο, ζήτησα βοήθεια».
ΑΝΔΡΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ, ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ THE MAN CAVE
Η εσωτερική του πορεία τον οδήγησε στον χώρο της προσωπικής ανάπτυξης. Μέσα από τη συνεργασία του με την Rena Harvey, συμμετείχε σε retreats και τελετές ενηλικίωσης, όπως το Warriors Way, που επαναπροσδιορίζουν τον ρόλο του άνδρα στη σύγχρονη κοινωνία.
«Ήταν βαθιά μεταμορφωτικό», λέει ο Ρεράκης. Μέσω του Ελληνοαυστραλού facilitator, Απόλλωνα Ευάγγελου, γνώρισε τους συνιδρυτές Adam Pipakis και Jarrah Volpe και σύντομα έγινε συν-συντονιστής.
Μέσα από αυτό, οδηγήθηκε στο The Man Cave, όπου πλέον διδάσκει νεαρά αγόρια να αποδομήσουν τις τοξικές αντιλήψεις του «Man Box».
«Το Man Box είναι το αόρατο κλουβί. Όλα όσα μας λένε: μην κλαις, μην μιλάς, κυριάρχησε, βγάλε λεφτά, να είσαι “σκληρός”.»
«Στο Man Cave λέμε το αντίθετο: Είσαι αρκετός. Έχεις δικαίωμα να νιώθεις. Δεν είσαι μόνος».
Η ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΑΥΜΑ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ «ΠΑΛΙΚΑΡΑ»
«Για πάνω από έναν χρόνο με την ψυχολόγο μου δουλεύαμε το αρχέτυπο του Κρητικού άλφα-αρσενικού», λέει.
«Είχα ενσωματώσει την πεποίθηση ότι για να αξίζω, πρέπει να είμαι ισχυρός, ανέκφραστος, απόλυτος – όπως ο “παραδοσιακός” Κρητικός».
«Μόνο όταν χόρεψα παραδοσιακούς χορούς με επαρκή περηφάνια, ένιωσα ότι ο παππούς μου με αγάπησε. Όχι όταν έκλαιγα. Ποτέ όταν ένιωθα χαμένος».
Δεν απορρίπτει την κληρονομιά του, τη μετασχηματίζει.
«Η μητέρα μου είναι από τη Σπάρτη. Ο πατέρας μου από την Κρήτη. Έρχομαι από πολεμιστές. Υπάρχει δύναμη, αντοχή, τιμή.»
«Όταν επιστρέφω στο χωριό μου, νιώθω τη γη. Εκεί γειώνομαι.»
Αλλά είναι ειλικρινής για τις πληγές του ελληνικού ανδρισμού:
«Μας λένε: δούλευε, παρείχε, μη νιώθεις. Ζούμε ζωές που δεν επιλέξαμε, για να ευχαριστήσουμε τους άλλους».
Ο ΑΝΔΡΙΣΜΟΣ ΞΑΝΑΧΤΙΖΕΤΑΙ: ΜΕΤΑΒΑΣΗ, ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ
Ο Ρεράκης δημιουργεί αυτό που η κοινωνία έχει ξεχάσει: σύγχρονες τελετές μετάβασης και κύκλους ανδρών.
«Οι άνδρες δεν γίνονται άνδρες αυτόματα. Το αξίζουν. Κι αν δεν περάσουν μέσα από αυτή τη μετάβαση, μένουν αγόρια σε σώματα ενηλίκων».
«Μη θεραπευμένοι άνδρες, καίνε το “χωριό” μόνο και μόνο για να νιώσουν κάτι».
Το έργο του δεν είναι θεωρητικό. Εστιάζει σε πρακτικές ρύθμισης του νευρικού συστήματος: περπατά ξυπόλητος στο χώμα, αναπνέει συνειδητά, γράφει, σιωπά, βλέπει σταθερά ψυχολόγο.
«Κάθομαι με την ψυχή μου. Κάνω τη δουλειά».
ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΑΝΔΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΡΙΖΕΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ
«Η μεγαλύτερη αιτία θανάτου για άνδρες κάτω των 45 στην Αυστραλία είναι η αυτοκτονία. Για τις γυναίκες; Η ενδοοικογενειακή βία».
Για τον Ρεράκη, η θεραπεία των ανδρών δεν είναι πολυτέλεια – είναι ζήτημα δημόσιας υγείας.
«Είμαστε η μεγαλύτερη απειλή για τον εαυτό μας και για τους άλλους – εκτός κι αν θεραπευτούμε».
Αλλά η αλλαγή ξεκινά από την αρχή. Από το σπίτι. Από την παιδική ηλικία.
«Πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά, από μηδέν έως δέκα ετών, ότι είναι εντάξει να νιώθεις. Αυτό αλλάζει τα στατιστικά».
Σε έναν νεαρό Έλληνα που νιώθει χαμένος, το μήνυμά του είναι ξεκάθαρο.
«Αδελφέ, είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει. Αλλά είναι δική σου ευθύνη να ζητήσεις βοήθεια».
«Αν χαλάσει το αυτοκίνητό σου, το πας στο συνεργείο. Αν τραυματιστείς, πας στον φυσιοθεραπευτή. Αλλά αν υποφέρει το μυαλό σου; Δεν κάνεις τίποτα. Αυτό πρέπει να αλλάξει».
«Δεν είσαι μόνος. Και τη στιγμή που το συνειδητοποιείς, όλα αρχίζουν να αλλάζουν».
