Στο στόχαστρο της ελληνικής παροικίας βρέθηκε η Kia Australia, εξαιτίας της τελευταίας τηλεοπτικής της διαφήμισης στο πλαίσιο της πολυδάπανης καμπάνιας «Tasman Town», η οποία προβλήθηκε κατά τη διάρκεια του δεύτερου αγώνα State of Origin.
Η διαφήμιση περιλαμβάνει τον βετεράνο του AFL, Peter Daicos –γνωστός ως «Macedonian Marvel»– ο οποίος εμφανίζεται να διατηρεί επιχείρηση επεξεργασίας μαρμάρων με την επωνυμία «Macedonian Marble».
Το σκηνικό, ωστόσο, περιλαμβάνει αρχιτεκτονικά στοιχεία που παραπέμπουν εμφανώς στον Παρθενώνα, όπως κίονες δωρικού ρυθμού, γεγονός που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις σε πολλούς Ελληνοαυστραλούς.
Σύμφωνα με την ομογενειακή εφημερίδα «The Greek Herald», αρκετοί αναγνώστες της εξέφρασαν την ενόχλησή τους για τη χρήση αρχαιοελληνικών συμβόλων σε συνδυασμό με τον όρο «Μακεδονικό».
Ο Σωτήρης Χατζημανώλης, διευθυντής σύνταξης του «Νέου Κόσμου», σχολίασε σε αγγλόφωνο μέσο ενημέρωσης ότι «ο τρόπος που παρουσιάζονται οι κολώνες του Παρθενώνα μαζί με το σλόγκαν Macedonian Marvel είναι παραπλανητικός και προσβλητικός για την ελληνική παροικία».
Η ουσία της διαμάχης εντοπίζεται στη χρήση του όρου «Macedonian Marble», ο οποίος, σε συνδυασμό με τα αρχαιοελληνικά στοιχεία, ερμηνεύεται από την ομογένεια ως απόπειρα παραχάραξης της ελληνικής ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Για πολλούς Έλληνες, ο συνδυασμός της λέξης «Μακεδονικό» με εικαστικά μοτίβα της αρχαίας Ελλάδας δεν αποτελεί απλώς μια ατυχή σύμπτωση, αλλά συνιστά, στην καλύτερη περίπτωση, πράξη αμέλειας και, στη χειρότερη, εσκεμμένη πρόκληση.
Η Kia Australia αρνήθηκε να προχωρήσει σε επίσημη δήλωση σχετικά με τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η νέα της διαφημιστική καμπάνια, ωστόσο εκπρόσωπός της σχολίασε ανεπίσημα ότι η σκηνή με τα μάρμαρα αποτελεί «χιουμοριστικό νεύμα» στο παρατσούκλι (Macedonian Marvel) του Peter Daicos.
Παράλληλα, η εταιρεία υποστήριξε ότι οι κίονες που εμφανίζονται στη διαφήμιση δεν είναι αποκλειστικά ελληνικού τύπου, αλλά γενικού αρχαιολογικού χαρακτήρα, παρόμοιοι με αυτούς που βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Βόρειας Μακεδονίας.
Από την πλευρά της, η διαφημιστική εταιρεία Innocean, η οποία υπογράφει την καμπάνια Tasman Town, αρνήθηκε να προβεί σε οποιοδήποτε σχόλιο επί του θέματος. Ο «Νέος Κόσμος» πάντως αναμένει επίσημη απάντηση τόσο από την Kia όσο και από τη διαφημιστική.
Η καμπάνια Tasman Town αποτελεί μια φιλόδοξη και πολυδάπανη πρωτοβουλία για την προώθηση του πρώτου ute της Kia, με τη συμμετοχή γνωστών προσωπικοτήτων από τον αθλητικό και καλλιτεχνικό χώρο. Στο τρίτο μέρος της σειράς πρωταγωνιστεί η Ash Barty στον ρόλο της ανακαινίστριας, με τη βοήθεια αστέρων όπως οι Luc Longley, Erin Phillips, Geoff Toovey και Rafael Nadal.
Η ΠΑΜΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ
Στο μεταξύ, η Παμμακεδονική Ένωση Μελβούρνης και Βικτωρίας, με επιστολή που απέστειλε στον «Νέο Κόσμο», εξέφρασε την έντονη απογοήτευσή της για τη νέα διαφήμιση της Kia Australia για το όχημα Tasman ute, η οποία παρουσιάζει μια φανταστική επιχείρηση με την επωνυμία «Macedonian Marble», σε φόντο σαφώς εμπνευσμένο από την αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική.
Στην ανακοίνωση τονίζονται τα εξής:
«Αν και η διαφημιστική εκστρατεία ενδέχεται να αποσκοπούσε σε ένα ανάλαφρο ή χιουμοριστικό αποτέλεσμα, εντούτοις εγείρει σοβαρά ερωτήματα ως προς τις πολιτισμικές προεκτάσεις της σύζευξης ελληνικών συμβόλων με μια εκδοχή της μακεδονικής ταυτότητας αποκομμένη από τις ιστορικές και πολιτιστικές της ρίζες.
Το ζήτημα δεν έγκειται στη χρήση των λέξεων ‘Macedonian’ ή ‘marble’ και οι δύο όροι είναι βαθύτατα συνυφασμένοι με τον ελληνικό πολιτισμικό χώρο. Η Μακεδονία είναι περιοχή της βόρειας Ελλάδας, στην οποία υφίσταται συνεχής ελληνική παρουσία επί χιλιετίες, και αποτελεί γενέτειρα μερικών από τις πιο επιφανείς μορφές της κλασικής αρχαιότητας, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος.
Παράλληλα, η περιοχή φημίζεται για τα ποιοτικά της λατομεία μαρμάρου, τα οποία αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της ελληνικής τέχνης και αρχιτεκτονικής.
Αυτό που προκαλεί ανησυχία είναι η χρήση αυτών των ελληνικών πολιτισμικών συμβόλων σε ένα πλαίσιο που, έστω και έμμεσα, υποστηρίζει μια αφήγηση που αναπλαισιώνει τον όρο ‘Μακεδονία’ με μη ελληνικούς όρους. Όταν εμπορικές καμπάνιες υιοθετούν αρχαιοελληνικά σύμβολα αποσπασμένα από την ελληνική τους καταγωγή, διαμορφώνουν μια παραπλανητική εικόνα και συμβάλλουν στη συνεχιζόμενη διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας.
Καλούμε την Kia Australia και τους δημιουργικούς της συνεργάτες να επιδεικνύουν μεγαλύτερη επίγνωση και σεβασμό κατά την προσέγγιση πολιτισμικών αναφορών. Τα σύμβολα με εθνική και ιστορική σημασία δεν είναι διακοσμητικά στοιχεία· φέρουν νοήματα, ταυτότητα και ιστορία.
Η απρόσεκτη χρήση τους ενέχει τον κίνδυνο να αποξενώσει κοινότητες και να υπονομεύσει την ίδια την πολιτιστική κληρονομιά την οποία καλείται να αναδείξει.
Παραμένουμε ανοιχτοί σε διάλογο και προσκαλούμε τις εταιρείες να συνεργαστούν με πολιτιστικούς φορείς όπως ο δικός μας, ώστε η επικοινωνία τους να αντανακλά ακρίβεια, ευαισθησία και ειλικρινή σεβασμό προς την πλούσια και πολυπολιτισμική κληρονομιά της Αυστραλίας.
Παναγιώτης Στεφανίδης
Πρόεδρος
Χαρίσιος Τσαίρης
Γραμματέας».