Τα αποτελέσματα της άτυπης, διευρυμένης, διάσκεψης για το Κυπριακό είναι «προς την ορθή κατεύθυνση» δήλωσε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, μετά το πέρας της συνάντησης, υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, στη Νέα Υόρκη.
Επισήμανε δε ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα «αν υπήρχε η αναγκαία πολιτική βούληση».
«Βλέπουμε μια μικρή, αλλά σημαντική πρόοδο, βήμα προς βήμα, προς την κατεύθυνση του μεγάλου στόχου που όπως και ο γενικός γραμματέας ανέφερε είναι η επανέναρξη των συνομιλιών και η επίλυση του Κυπριακού», είπε ο κ. Χριστοδουλίδης.
Ανέφερε επίσης ότι έχει ήδη καθοριστεί η επόμενη συνάντηση των δύο ηγετών με τον γενικό γραμματέα ΟΗΕ στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο, αλλά και η επόμενη διευρυμένη συνάντηση αμέσως μετά «τις εκλογές» στα Κατεχόμενα.
Σχετικά με τη διάνοιξη των οδοφραγμάτων, σημείωσε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά αποδέχτηκε την εισήγηση της τουρκοκυπριακής πλευράς για άνοιγμα της Μιας Μηλιάς και της Λουρουτζίνας, αναμένοντας ανταπόκριση της τουρκικής πλευράς.
Είπε ακόμα ότι έγινε αρκετή συζήτηση σε σχέση με το οδόφραγμα από την Αθηένου στην Αγλαντζιά και «υπήρξε κάποια πρόοδος». Ωστόσο ,τόνισε πως η τουρκική πλευρά δεν ήταν σε θέση κατά τη συνάντηση να πάρει τελικές αποφάσεις καθώς χρειάζεται η συγκατάθεση του τουρκικού στρατού, κάτι που όπως είπε, ισχύει και για τα Κόκκινα.
Η συζήτηση συνεχίζεται, πρόσθεσε ο κ, Χριστοδουλίδης, υπογραμμίζοντας ότι υλοποιήθηκε ο στόχος που είχε τεθεί, να υπάρξει πρόοδος στα μέτρα που αποφασίστηκαν στην προηγούμενη άτυπη διευρυμένη συνάντηση στη Γενεύη.
Στη διευρυμένη συνάντηση, εκτός από τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ, και τον γ.γ. του ΟΗΕ, συμμετείχαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, και ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου για Ευρωπαϊκά Θέματα, Αφρικής και Υπερπόντιων Εδαφών, Στίβεν Ντάουτι.
Ο κ. Γεραπετρίτης δήλωσε ότι «οκτώ χρόνια μετά το Crans Montana και την αδράνεια που έφερε σε σχέση με το Κυπριακό, είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι πλέον το Κυπριακό βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, ο οποίος τοποθέτησε προσωπική απεσταλμένη, έτσι ώστε να μπορεί να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις αυτές».
«Είχαμε μια εξαιρετικά παραγωγική συζήτηση. Αναλάβαμε να αξιολογήσουμε τα θετικά μέτρα, τα οποία είχαν αποφασιστεί στη Γενεύη πριν από μερικούς μήνες. Διαπιστώθηκε ότι υπήρξε ολοκλήρωση των μέτρων αυτών σε τέσσερα από τα έξι κεφάλαια. Και ήδη προστέθηκαν τέσσερα ακόμα για να μπορέσει να συνεχιστεί αυτή η πορεία για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), τα οποία θα δημιουργήσουν ένα πρόσφορο έδαφος για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε μια πιο ουσιαστική συζήτηση σε σχέση με μια ενιαία Κύπρο, η οποία θα κινείται στο πλαίσιο των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
«Το μήνυμα μιας ενιαίας Κύπρου είναι σήμερα αναγκαίο στον Κόσμο, ο οποίος βιώνει εμφύλιους σπαραγμούς, βιώνει πολέμους και βιώνει ένα μεγάλο επίπεδο μισαλλοδοξίας».
«Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η ελληνική κυβέρνηση, σε σύμπνοια με την Κυπριακή Δημοκρατία, να συνεχίσει αυτή τη μεγάλη προσπάθεια, τον εθνικό στόχο που είναι η επανένωση της Μεγαλονήσου».
Ο κ. Γκουτέρες χαρακτήρισε εποικοδομητικές τις συνομιλίες και εξέφρασε ικανοποίηση για την πρόοδο που καταγράφηκε στα έξι Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που είχαν συμφωνηθεί τον Μάρτιο.
Όπως ανέφερε επίσης, τέσσερα εξ αυτών έχουν ήδη υλοποιηθεί:
1) η δημιουργία Τεχνικής Επιτροπής για τη Νεολαία,
2) οι περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες για την κλιματική αλλαγή και τις περιοχές εξόρυξης,
3) η αποκατάσταση κοιμητηρίων,
4) η σχεδόν ολοκληρωμένη συμφωνία για αποναρκοθέτηση, εν αναμονή τεχνικών λεπτομερειών.
Συνεχίζονται δε οι συζητήσεις για το άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης και την εισαγωγή ηλιακής ενέργειας στην ουδέτερη ζώνη.
Παρά την πρόοδο, κ. Γκουτέρες επισήμανε ότι παραμένουν τεχνικές εκκρεμότητες σε ένα από τα σημεία διέλευσης, που αφορούν τη χάραξη της διαδρομής.
Επιπρόσθετα, συμφωνήθηκαν νέες πρωτοβουλίες, όπως η σύσταση συμβουλευτικού σώματος κοινωνίας των πολιτών, η ανταλλαγή πολιτιστικών αντικειμένων, η παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα και η αντιμετώπιση της ρύπανσης από μικροπλαστικά.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ υπογράμμισε ότι αυτές οι ενέργειες δεν είναι συμβολικές, αλλά απτές και συνεργατικές και πρέπει να υλοποιηθούν το συντομότερο δυνατόν προς όφελος όλων των Κυπρίων.
Τόνισε ότι «χτίζεται σταδιακά εμπιστοσύνη» και «διαμορφώνονται συνθήκες για ουσιαστικές ενέργειες προς όφελος του κυπριακού λαού», αν και αναγνώρισε τη δυσκολία και πολυπλοκότητα της διαδικασίας.
Ερωτηθείς αν πρόκειται για νέα αρχή διαπραγματεύσεων, απέφυγε να το χαρακτηρίσει έτσι, λέγοντας ότι «πρόκειται για μια πολύπλοκη διαδικασία», ωστόσο υπάρχει συναίνεση πως «πρέπει να συνεχιστεί».
Ε.Ε.
Από τις Βρυξέλλες, οι επικεφαλής των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέφρασαν ξεκάθαρα τη στήριξή τους στις διεθνείς προσπάθειες για την επανεκκίνηση των συνομιλιών.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με αναρτήσεις τους στην πλατφόρμα Χ, ανέφεραν ότι «η Ε.Ε. παραμένει σταθερά δεσμευμένη στην επανένωση της Κύπρου, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις αρχές της Ε.Ε.».
«Υποστηρίζουμε πλήρως τις προσπάθειες του ΟΗΕ και του γενικού γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες για την προώθηση μιας διαπραγματευμένης λύσης και εύχομαι κάθε επιτυχία στη σημερινή σημαντική συνάντηση. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει πλήρως τον ρόλο της στη διαδικασία».
Η κα Φον ντερ Λάιεν πρόσθεσε, «είμαστε έτοιμοι να συμβάλουμε ενεργά και να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για τη στήριξη της διαδικασίας υπό την ηγεσία του ΟΗΕ, μεταξύ άλλων και μέσω της ενεργού συμμετοχής του ειδικού απεσταλμένου της, Γιοχάνες Χαν».
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ – ΓΚΟΥΤΕΡΕΣ
Ο κ. Χριστοδουλίδης είχε και διμερή συνάντηση με τον κ. Γκουτέρες, πριν από την ολομέλεια της άτυπης διευρυμένης διάσκεψης για την Κύπρο.
Στη συνάντηση με τον γ.γ. του ΟΗΕ παρακάθισαν επίσης ο υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, η υφυπουργός για Ευρωπαϊκά Θέματα, Μαριλένα Ραουνά, ο διαπραγματευτής της ελληνοκυπριακής πλευράς, Μενέλαος Μενελάου, η μόνιμη αντιπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας στον ΟΗΕ, Μαρία Μιχαήλ και ο διευθυντής του Διπλωματικού Γραφείου του Προέδρου, Δώρος Βενέζης.
Ο κ. Χριστοδουλίδης, σύμφωνα με τη δήλωση του κ. Λετυμπιώτη, τόνισε εκ νέου την ετοιμότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν το 2017 και υπογράμμισε την προσήλωση στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της διαδικασίας για επίλυση του Κυπριακού.
Ο γ.γ. του ΟΗΕ είχε διμερείς συναντήσεις με όλες τις συμμετέχουσες αντιπροσωπίες.
