Σύγκληση Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής για το Κυπριακό

Συγκαλείται στην Αθήνα τη Δευτέρα, 21 Ιουλίου και ώρα 10:00 π.μ. (Ελλάδος), υπό την προεδρία του Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, με θέμα τις εξελίξεις στο Κυπριακό Ζήτημα, στον απόηχο της άτυπης, διευρυμένης διάσκεψης που έλαβε χώρα στην έδρα του ΟΗΕ.

Στην πενταμερή συνάντηση στη Νέα Υόρκη, υπό τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, συμμετείχαν ο πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, και ο υφυπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου για Ευρωπαϊκά Θέματα, Αφρικής και Υπερπόντιων Εδαφών, Στίβεν Ντάουτι.

«Βλέπουμε μια μικρή, αλλά σημαντική πρόοδο, βήμα προς βήμα, προς την κατεύθυνση του μεγάλου στόχου που όπως και ο γενικός γραμματέας ανέφερε είναι η επανέναρξη των συνομιλιών και η επίλυση του Κυπριακού», δήλωσε ο κ. Χριστοδουλίδης μετά τις συνομιλίες, επισημαίνοντας ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν ακόμη καλύτερα αποτελέσματα «αν υπήρχε η αναγκαία πολιτική βούληση».

Ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι «οκτώ χρόνια μετά το Crans-Montana και την αδράνεια που έφερε σε σχέση με το Κυπριακό είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι πλέον το Κυπριακό βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας του γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ».

«…Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η ελληνική κυβέρνηση, σε σύμπνοια με την Κυπριακή Δημοκρατία να συνεχίσει αυτή τη μεγάλη προσπάθεια τον εθνικό στόχο που είναι η επανένωση της Μεγαλονήσου».

ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ

Στο μεταξύ, όπως ανέφερε ο ανταποκριτής του ΑΠΕ-ΜΠΕ στην Τουρκία. Γ. Μανδαλίδης, σε γραπτή δήλωσή του για την άτυπη συνάντηση στην έδρα του ΟΗΕ ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Οντζού Κετσελί, «διαπιστώθηκε ότι μπορεί να επιτευχθεί το επιθυμητό επίπεδο προόδου όσον αφορά τη σύσταση της τεχνικής επιτροπής για τη νεολαία, την αποκατάσταση των νεκροταφείων και το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, ενώ όσον αφορά το κεφάλαιο της αποναρκοθέτησης του νησιού, τα μέρη βρίσκονται πολύ κοντά σε μια συμφωνία που θα εξασφαλίσει τη δυνατότητα για έναρξη των εργασιών και μένει μόνο να οριστικοποιηθούν ορισμένες τεχνικές λεπτομέρειες».

«Δυστυχώς, παρ’ όλες τις προσπάθειες του ΟΗΕ και όλες τις εποικοδομητικές προσπάθειες της τουρκικής πλευράς, δεν κατέστη ακόμη δυνατό να σημειωθεί πρόοδος στα υπόλοιπα δύο από τα 6 κεφάλαια που προσδιορίστηκαν τον Μάρτιο, δηλαδή το άνοιγμα 4 νέων σημείων διέλευσης και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακή ενέργεια στη νεκρή ζώνη».

«Παρόλο που η τουρκική πλευρά αποδέχτηκε με μια καλοπροαίρετη προσέγγιση τη συμβιβαστική πρόταση που παρουσίασαν στη συνάντηση τα Ηνωμένα Έθνη, το γεγονός ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά προβάλλει νέους όρους σε κάθε στάδιο, δεν τηρεί τις υποσχέσεις της και επαναφέρει επίμονα κάποιες προτάσεις τις οποίες επαναλαμβάνει εδώ και χρόνια και οι οποίες δεν γίνονται αποδεκτές, κατέστησε αδύνατη την επίτευξη συναίνεσης».

«Ομοίως, η αδιάλλακτη στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς και στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακή ενέργεια στη νεκρή ζώνη αποτέλεσε το μοναδικό εμπόδιο για την επίτευξη προόδου».

«Το επόμενο διάστημα, θα συνεχιστούν οι συνομιλίες για την εξασφάλιση προόδου και σε αυτά τα δύο κεφάλαια μεταξύ των μερών του νησιού, με την υποστήριξη της προσωπικής απεσταλμένης του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο, Ολγκίν».

Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών σημείωσε ότι συμφωνήθηκε επίσης να υπάρξουν εργασίες σε τέσσερις νέους τομείς συνεργασίας, και συγκεκριμένα για τη δημιουργία ενός συμβουλευτικού οργάνου με στόχο τη δέσμευση της κοινωνίας των πολιτών, για την ανταλλαγή πολιτιστικών κειμηλίων, για τη διαχείριση της ποιότητας του αέρα και για την καταπολέμηση της ρύπανσης από τα μικροπλαστικά.

«Οι συνομιλίες σχετικά με αυτά τα νέα κεφάλαια θα γίνουν στο νησί, το επόμενο διάστημα. Προβλέπεται ότι ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ θα πραγματοποιήσει τριμερή συνάντηση με τους δύο ηγέτες στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ενώ μέχρι το τέλος του έτους θα διοργανωθεί και τρίτη άτυπη σύνοδος διευρυμένου σχήματος».

«Η Τουρκία, σε στενό συντονισμό και διαβούλευση με την πλευρά της ‘ΤΔΒΚ’, συμμετείχε στη σύνοδο της Νέας Υόρκης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι, όπως και στη σύνοδο της Γενεύης, θα μπορούσαν να γίνουν σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης σχέσεων καλής γειτονίας μεταξύ των δύο κρατών στο νησί».

«Η επίτευξη συναίνεσης για τέσσερις νέους τομείς συνεργασίας εξυπηρετεί την προετοιμασία του εδάφους και για τη μελλοντική συνεργασία μεταξύ των δύο γειτονικών κρατών στο νησί μετά τη λύση. Από την άλλη πλευρά, σε μια ατμόσφαιρα όπου η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν είναι διατεθειμένη καν να προφέρει τη λέξη ‘συνεργασία’, είναι λυπηρό το γεγονός ότι με την αδιάλλακτη στάση της εμποδίζει την πρόοδο σε τομείς όπως το άνοιγμα νέων σημείων διέλευσης, τομείς οι οποίοι θα έχουν άμεσο και θετικό αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των δύο λαών, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μετά από μεγάλες προσπάθειες».

«Αυτή η νοοτροπία της ελληνοκυπριακής πλευράς ουσιαστικά αποκαλύπτει με σαφήνεια γιατί δεν είναι δυνατή καμία άλλη λύση στο Κυπριακό εκτός από τη λύση των δύο κρατών που οραματίζεται ο ‘πρόεδρος της ΤΔΒΚ’ κ. Τατάρ. Ως Τουρκία, θα συνεχίσουμε και το επόμενο διάστημα τις προσπάθειές μας καλοπροαίρετα και σε στενή συνεννόηση με την τουρκοκυπριακή πλευρά για την ανάπτυξη της κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών στο νησί».

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ

Ο κ. Χριστοδουλίδης, προσερχόμενος χθες στην εκδήλωση μνήμης και τιμής για τους Αγνοούμενους της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων, και της Πανελλήνιας Επιτροπής Γονέων και Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων Κυπριακής Τραγωδίας, στον Κόρνο, και κληθείς από δημοσιογράφους να αποτιμήσει την άτυπη διευρυμένη συνάντηση για την Κύπρο, στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, στη Νέα Υόρκη, ανέφερε τα ακόλουθα:

«Υπό τις περιστάσεις και πηγαίνοντας στη Νέα Υόρκη, είχαμε θέσει ως ελάχιστο στόχο τρεις εξελίξεις. Θεωρώ ότι οι εξελίξεις, όπως καταγράφονται μετά το πέρας της διάσκεψης, είναι αυτά που θέσαμε ως ελάχιστο στόχο. Σίγουρα, αν υπήρχε πολιτική βούληση από τουρκικής πλευράς, μπορούσαμε να πετύχουμε σαφώς περισσότερα.

Κρατώ τις τρεις εξελίξεις με πιο σημαντική τον καθορισμό και των επόμενων συναντήσεων, αλλά κρατώ ειδικότερα τις αναφορές του γ.γ. των ΗΕ και του υπουργού Ευρώπης [του Ηνωμένου Βασιλείου] σε σχέση με τη μορφή λύσης του Κυπριακού, μπροστά στον κ. Φιντάν και μπροστά στον κ. Τατάρ, όπως και τις δημόσιες παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Προέδρου της Επιτροπής, του Προέδρου του Συμβουλίου, του Γάλλου Προέδρου σήμερα, της Αμερικανίδας πρέσβεως.

Πλέον είναι σαφές και στην τουρκική πλευρά ότι ο επιδιωκόμενος στόχος και όλα αυτά που αναφέρουν δημοσίως περί δύο κρατών δεν μπορούν σε καμία απολύτως περίπτωση να συζητηθούν. Και είναι σημαντικό να είναι μπροστά, όταν ο ίδιος ο γ.γ., επαναλαμβάνω, έκανε αυτή την αναφορά».

Ερωτηθείς για το πώς θα συνεχιστεί η διαδικασία σε σχέση με τη διάνοιξη οδοφραγμάτων, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε: «Θα συνεχιστεί με τον ρόλο της [προσωπικής απεσταλμένης του γ.γ. κας Holguín Cuéllar. Εγώ στη συνάντηση είχα πει ότι αποδέχομαι τις δύο εισηγήσεις της τουρκικής πλευράς. Θα πρέπει κι αυτοί να αποδεχθούν τις δύο εισηγήσεις μας. Αυτές είναι που θα βελτιώσουν –γιατί αυτός είναι ο στόχος των ΜΟΕ–την καθημερινότητα των πολιτών. Έγινε σημαντική συζήτηση, ειδικότερα για το οδόφραγμα όσον αφορά στην Αθηένου και την Αγλαντζιά, και οι συζητήσεις θα συνεχιστούν».

Κληθείς να αναφερθεί στο δράμα των αγνουμένων, σημείωσε ότι πρόκειται για την «πιο τραγική πτυχή του Κυπριακού».

Και πρόσθεσε: «Φτάσαμε να βλέπουμε τα εγγόνια, τα δισέγγονα των αγνοουμένων. Αλλά την ίδια στιγμή, όλοι αυτοί μας δίνουν και τη δύναμη να συνεχίσουμε αυτόν τον πολύ δύσκολο αγώνα. Σίγουρα το θέμα των αγνοουμένων ξεφεύγει από την όποια πολιτική πτυχή. Είναι ένα ανθρωπιστικό θέμα. Ήταν κάτι που έθεσα και στη συνάντηση που είχαμε στη Νέα Υόρκη, ειδικότερα για αυτή την ανάγκη να έχουμε μια Επιτροπή Αλήθειας, πέραν της Διερευνητικής Επιτροπής των Αγνοουμένων. Δυστυχώς και πάλι υπήρξε άρνηση από τουρκικής πλευράς. Εκείνο που μπορώ να υποσχεθώ, βλέποντας όλους αυτούς τους ανθρώπους στα μάτια, είναι ότι δεν θα σταματήσουμε μέχρι τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου».

Ερωτηθείς για την παράνομη κάθοδο του Τούρκου προέδρου στα κατεχόμενα, είπε: «Δεν έχω να αναφέρω οτιδήποτε. Είναι τα γνωστά πανηγύρια που γίνονται».

Και πρόσθεσε: «Είναι σημαντικό ότι στη συνάντησή μου με τον κ. Φιντάν –μια συνάντηση που είδα ότι ο κατοχικός ηγέτης ανέφερε ότι ήταν μερικά λεπτά, ενώ ήταν μια συνάντηση μιας ώρας, κράτησε περισσότερο από το ίδιο το δείπνο– το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: Αν εννοείτε όλα αυτά που λέτε για την επιθυμία σας περί ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, η μπάλα βρίσκεται στο δικό σας γήπεδο».

ΗΠΑ

Η πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών στη Λευκωσία επανέλαβε τη στήριξή της στις συνεχιζόμενες διπλωματικές προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού, καλωσορίζοντας τη νέα δυναμική που καταγράφεται από πλευράς Ηνωμένων Εθνών και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΓΑΛΛΙΑ

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν χαιρέτησε τη διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό.

«Αυτή η νέα συνάντηση, μετά την προηγούμενη που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο στην Γενεύη, και με την υιοθέτηση νέων πρωτοβουλιών συνεργασίας τις οποίες ανακοίνωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες μαρτυρούν μία θετική προοπτική προς την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης» ανέφερε σε ηλεκτρονικό του μήνυμα στο «Χ».

Ενθάρρυνε δε τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ να κινηθεί «προς την επανάληψη των διαπραγματεύσεων με στόχο μία δίκαιη και διαρκή ρύθμιση του Κυπριακού Ζητήματος, επί τη βάσει μίας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, με σεβασμό των παραμέτρων που έχουν προσδιοριστεί από το Συμβούλιο ασφαλείας και το κοινοτικό κεκτημένο».

Καταλήγοντας επισήμανε ότι η Γαλλία υποστηρίζει τις προσπάθειες διαμεσολάβησης του ΟΗΕ του και ότι είναι έτοιμη να «συνοδεύσει» τη σχετική διαδικασία.