Πενήντα ένα χρόνια πέρασαν από εκείνο το ξημέρωμα της 20ής Ιουλίου 1974. Πενήντα ένα καλοκαίρια που η Κύπρος μετρά τις πληγές της. Η μισή πατρίδα υπό τουρκική κατοχή, η άλλη μισή φυλάει Θερμοπύλες: μνήμης, ιστορίας, προσδοκίας.
Για τους πρόσφυγες που δε γύρισαν ποτέ. Για τους αγνοούμενους που ακόμη τους περιμένουν. Για τα παιδιά που μεγάλωσαν μακριά από το πατρικό σπίτι, με χάρτες και παλιές φωτογραφίες να ορίζουν την ιδέα του τόπου.
Η εισβολή δεν είναι παρελθόν. Είναι παρόν. Στην Πράσινη Γραμμή που εξακολουθεί να διχοτομεί. Στα σπίτια που άλλαξαν ιδιοκτήτες με τη βία. Στους ναούς που ερήμωσαν. Στις σιωπές των μεγάλων και στα βλέμματα των νέων που ρωτούν: «Γιατί;» και «Ως πότε;».
Μα πιο πολύ είναι μέλλον. Ένα μέλλον που ακόμη παλεύουμε να φτιάξουμε. Η επανένωση της Κύπρου δεν είναι ρομαντικό σύνθημα. Είναι αίτημα δικαιοσύνης.
Είναι ανθρώπινο χρέος, απέναντι στην Ιστορία, αλλά και απέναντι στον εαυτό μας. Δεν μπορεί να υπάρξει σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο όσο υπάρχει μια πληγή ανοιχτή στην καρδιά της. Και η Κύπρος αιμορραγεί ακόμη.
Η επανένωση δε θα έρθει μόνη της. Θέλει πολιτική βούληση, διεθνή πίεση, επίμονη διπλωματία, αληθινή παιδεία και ευθύνη από όλες τις πλευρές. Θέλει κι εμάς – όσους ζούμε έξω από την Κύπρο, αλλά τη φέρουμε μέσα μας.
Τη Διασπορά. Τους Έλληνες της Αυστραλίας, του Καναδά, της Αμερικής, του Ηνωμένου Βασιλείου. Όλους εκείνους που κρατούν την Κυπριακή υπόθεση ζωντανή στις παροικίες, στις εφημερίδες, στα σχολεία, στις προσευχές.
Δεν είναι λίγες οι φορές που η φωνή της Διασποράς έφτασε εκεί που οι πολιτικοί σιώπησαν. Δεν είναι λίγες οι φορές που η μνήμη ταξίδεψε πιο μακριά και με μεγαλύτερη ακρίβεια από κάθε κρατικό πρωτόκολλο. Όταν ένας νέος στην Αδελαΐδα ή στη Βοστώνη μαθαίνει πού είναι η Αμμόχωστος, όταν μια δασκάλα στην Καμπέρα λέει στους μαθητές της για τη Λάπηθο και τον Σολωμό Σολωμού, τότε η μνήμη γίνεται πολιτική πράξη. Κι η Ιστορία δεν ξεχνιέται.
Η Κύπρος δεν ζητά εκδίκηση. Ζητά αποκατάσταση. Δικαιοσύνη. Ελευθερία. Και το δικαίωμα να πάψει κάποτε να λέγεται «διαιρεμένη».
Το οφείλουμε στα παιδιά μας. Το οφείλουμε στους γονείς μας. Το οφείλουμε στους εαυτούς μας.