Η Γαλλία θα αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, ανακοίνωσε ο πρόεδρος της χώρας, Εμανουέλ Μακρόν, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις.
«Πιστός στην ιστορική της δέσμευση για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη στη Μέση Ανατολή, αποφάσισα ότι η Γαλλία θα αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης», ανέφερε ο κ. Μακρόν.
«Η επείγουσα ανάγκη τώρα είναι να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα και να διασωθεί ο άμαχος πληθυσμός».
«Η ειρήνη είναι εφικτή. Πρέπει να υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση όλων των ομήρων και μαζική ανθρωπιστική βοήθεια για τον λαό της Γάζας. Πρέπει επίσης να εγγυηθούμε τον αφοπλισμό της Χαμάς την ασφάλεια και την ανοικοδόμηση της Γάζας».
«Τέλος, πρέπει επιτέλους να οικοδομήσουμε το κράτος της Παλαιστίνης, να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητά του και να του επιτρέψουμε να συμμετάσχει στην ασφάλεια όλων στη Μέση Ανατολή, αποδεχόμενοι την αποστρατιωτικοποίησή του και αναγνωρίζοντας πλήρως το Ισραήλ».
«Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Οι Γάλλοι θέλουν ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Είναι στο χέρι μας, των Γάλλων, μαζί με τους Ισραηλινούς, τους Παλαιστίνιους και τους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους μας, να δείξουμε ότι αυτό είναι εφικτό».
«Με βάση τις δεσμεύσεις που μου έδωσε ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής (Μαχμούντ Αμπάς), του έγραψα, λοιπόν, την αποφασιστικότητά μου να προχωρήσουμε μπροστά».
Η Γαλλία θα συμπροεδρεύσει με τη Σαουδική Αραβία, μιας διεθνούς διάσκεψης αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων με στόχο την αναβίωση της λεγόμενης «λύσης των δύο κρατών», της Παλαιστίνης και του Ισραήλ.
Η διάσκεψη αυτή, η οποία είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Ιούνιο, αναβλήθηκε την τελευταία στιγμή λόγω του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
Εν τω μεταξύ, μια συνάντηση σε επίπεδο υπουργών έχει προγραμματιστεί για τις 28-29 Ιουλίου στη Νέα Υόρκη.
Μέχρι σήμερα, 142 κράτη μέλη του ΟΗΕ αναγνωρίζουν παλαιστινιακό κράτος.
Θετική στην προοπτική αναγνώρισης έχει εμφανιστεί και η Αυστραλία, «ως μέρος μιας ειρηνευτικής διαδικασίας» μεταξύ των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών και όχι μόνο μετά το τέλος αυτής, όπως είχε δηλώσει πέρυσι η υπουργός Εξωτερικών, Penny Wong, στον απόηχο ψηφίσματος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών ότι η Παλαιστίνη πληροί τις προϋποθέσεις να έχει καθεστώς πλήρους μέλους στον ΟΗΕ.
Συνολικά 143 χώρες είχαν ψηφίσει υπέρ της συμμετοχής της Παλαιστίνης με ειδικά δικαιώματα (enhanced partnership), μεταξύ των οποίων η Αυστραλία, η Ελλάδα, η Κύπρος και η Νέα Ζηλανδία.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ χαιρέτισε την απόφαση του προέδρου της Γαλλίας, να ενωθεί με τη δική του και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και να αναγνωρίσει κράτος της Παλαιστίνης, τονίζοντας πως το διάβημα αυτό θα βοηθήσει να «προστατευτεί» η λύση των δυο κρατών στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, καταδίκασε την απόφαση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης τον προσεχή Σεπτέμβριο κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Όπως υπογραμμίζει μια τέτοια κίνηση ισοδυναμεί με επιβράβευση της τρομοκρατίας.
«Καταδικάζουμε σθεναρά την απόφαση του προέδρου Μακρόν να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος, δίπλα στο Τελ Αβίβ, στον απόηχο της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου (2023). Μια τέτοια κίνηση επιβραβεύει την τρομοκρατία και ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας ακόμη ενός εντολοδόχου του Ιράν, όπως ακριβώς έγινε η Γάζα», ήταν η απάντηση Νετανιάχου σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα «Χ».
«Υπό αυτές τις συνθήκες, ένα παλαιστινιακό κράτος θα αποτελούσε ορμητήριο για (σ.σ. επιθέσεις με στόχο) τον αφανισμό του Ισραήλ – όχι για να ζήσει ειρηνικά δίπλα του. Ας είμαστε ξεκάθαροι: οι Παλαιστίνιοι δεν επιδιώκουν ένα κράτος δίπλα στο Ισραήλ, επιδιώκουν ένα κράτος αντί του Ισραήλ».
Ο επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ έκανε σαφές πως «απορρίπτει σθεναρά» την απόφαση του κ. Μακρόν, χαρακτηρίζοντάς τη «αψήφιστη» και κρίνοντας πως απομακρύνει «την ειρήνη».
«Αυτή η αψήφιστη απόφαση δεν εξυπηρετεί παρά μόνο την προπαγάνδα της Χαμάς και αποτελεί πισωγύρισμα για την (διαδικασία) ειρήνης. Είναι ράπισμα στο πρόσωπο των θυμάτων της 7ης Οκτωβρίου» 2023, εξεμάνη ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο μέσω «X».
Η Χαμάς εξήρε την αναγγελία του Γάλλου, βλέποντας «θετικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη για τον καταπιεσμένο παλαιστινιακό λαό μας και να υποστηριχτεί το νόμιμο δικαίωμά του για αυτοδιάθεση».
Κάλεσε δε «όλες τις χώρες του Κόσμου να μιμηθούν το παράδειγμα της Γαλλίας».
Από την πλευρά του, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κίρ Σταρμερ δήλωσε ότι επρόκειτο να πραγματοποιήσει χθες έκτακτη τηλεφωνική συνδιάσκεψη με τη Γαλλία και τη Γερμανία σχετικά με την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, ζητώντας κατάπαυση του πυρός και μέτρα για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους.
ΠΙΕΣΗ
Η πίεση προς το Ισραήλ έχει ενταθεί από τη διεθνή κοινότητα, τόσο σε επίπεδο κυβερνήσεων, όσο και οργανισμών, σε σχέση με την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα.
«Ενώνουμε τις φωνές μας με ένα απλό και επείγον μήνυμα: Ο πόλεμος στη Γάζα πρέπει να τερματιστεί τώρα», ανέφεραν προ ημερών σε κοινή δήλωσή τους υπουργοί Εξωτερικών -μεταξύ των οποίων της Αυστραλίας, της Ελλάδας και της Κύπρου επισημαίνοντας ότι τα «δεινά των αμάχων».
Καταδίκαζαν δε «τη σταδιακή παροχή βοήθειας και την απάνθρωπη δολοφονία αμάχων, μεταξύ των οποίων και παιδιά, που προσπαθούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες σε νερό και τροφή».
Επίσης, τόνιζαν ότι «οι όμηροι που βάναυσα κρατούνται από τη Χαμάς, από τις 7 Οκτωβρίου 2023, συνεχίζουν να υποφέρουν τρομερά» και καταδικάζουν τη συνεχιζόμενη κράτησή τους και ζητούν «την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσή τους».
«ΜΑΖΙΚΟΣ ΛΙΜΟΣ»
Την ίδια ώρα, πάνω από 100 ανθρωπιστικές οργανώσεις προειδοποιούσαν, με κοινή ανακοίνωσή τους ότι «καθώς εξαπλώνεται στη Λωρίδα της Γάζας μαζικός λιμός, οι συνάδελφοί μας και οι άνθρωποι στους οποίους παρέχουμε βοήθεια γίνονται ολοένα πιο αδύναμοι».
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κατηγορεί τον στρατό του Ισραήλ πως από τα τέλη Μαΐου σκότωσε πάνω από 1.000 ανθρώπους που απλά προσπαθούσαν να βρουν τρόφιμα, στη μεγάλη πλειονότητά τους κοντά σε κέντρα του Ανθρωπιστικού Ιδρύματος για τη Γάζα (GHF), μη κερδοσκοπικού οργανισμού με αδιαφανή χρηματοδότηση, υποστηριζόμενου από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Από την άλλη, το Ισραήλ κατηγορεί το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς πως αποπειράται να εκμεταλλευτεί πολιτικά τα δεινά των αμάχων, ότι κλέβει τρόφιμα και τα πουλάει σε αστυνομικές τιμές, ότι μαχητές του είναι αυτοί που ανοίγουν πυρ εναντίον ανθρώπων που περιμένουν βοήθεια.
Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) σε ανταπόκρισή του από τη Γάζα ανέφερε ότι ύστερα από 21 μήνες πολέμου, η καταστροφή και οι ζημιές στο 70% των κτηρίων έχουν θάψει το παλαιστινιακό έδαφος κάτω από εκατομμύρια τόνους συντριμμιών και έχουν βυθίσει την περιοχή στο σκοτάδι, σύμφωνα με ανάλυση των στοιχείων του ΟΗΕ.
Ο ισραηλινός στρατός «σφυροκοπά» τον θύλακα αυτό των 365 τετρ. χλμ. σε απάντηση στην άνευ προηγουμένου επίθεση που εξαπολύθηκε από τη Χαμάς στο ισραηλινό έδαφος στις 7 Οκτωβρίου 2023 και προκάλεσε τον θάνατο 1.219 ανθρώπων στην ισραηλινή πλευρά, κυρίως αμάχων, σύμφωνα με απολογισμό του AFP που βασίστηκε σε επίσημα ισραηλινά στοιχεία και περιλαμβάνει τους ομήρους, νεκρούς ή που έχασαν τη ζωή τους υπό κράτηση στη Λωρίδα της Γάζας.
Η ισραηλινή επίθεση των αντιποίνων έχει στοιχίσει στη Γάζα τη ζωή σε 59.219 ανθρώπους, κυρίως αμάχους, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας της Χαμάς, που θεωρούνται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.
Έως τις 4 Απριλίου 2025, ο ισραηλινός στρατός είχε προκαλέσει ζημιές ή καταστρέψει 174.500 κτήρια σε αυτόν τον πυκνοκατοικημένο θύλακα, σύμφωνα με την UNOSAT, την υπηρεσία δορυφορικής ανάλυσης του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με την υπηρεσία αυτή, 53,5 εκατ. τόνοι ερειπίων δημιουργήθηκαν από τις καταστροφές, δηλαδή 10 φορές το βάρος της πυραμίδας του Χέοπα στη Γκίζα της Αιγύπτου. Αυτό αντιστοιχεί σε 146 κιλά από συντρίμμια ανά τετραγωνικό μέτρο.
Σύμφωνα με την υπηρεσία του ΟΗΕ, τα συντρίμμια που έχουν δημιουργηθεί από τον Οκτώβριο του 2023 έχουν 18 φορές μεγαλύτερο όγκο από όλα εκείνα που δημιουργήθηκαν από κτήρια που κατέστρεψε το Ισραήλ κατά τα 15 προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με δημοσίευση του προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον (Unep) στις αρχές Ιουλίου, τα συντρίμμια αυτά θα μπορούσαν να εκθέσουν τον πληθυσμό σε υγειονομικούς κινδύνους. Η υπηρεσία εκτιμά σε 3,7 τόνους την ποσότητα αμιάντου και σε 2,6 τόνους αυτή των τοξικών αποβλήτων από τα ερείπια βιομηχανικών μονάδων.
Τα νοσοκομεία έχουν υποστεί ζημιές από τις επιδρομές του ισραηλινού στρατού, που έχει κατηγορήσει πολλές φορές τους μαχητές της Χαμάς ότι τα χρησιμοποιούν ως καταφύγια ή επιχειρησιακά κέντρα για να εξαπολύουν επιθέσεις. Ισραηλινή επίθεση στο νοσοκομείο Αλ-Σίφα, το μεγαλύτερο νοσοκομείο της Γάζας, το έχει μετατρέψει σε «άδειο κέλυφος με τάφους», σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Στις 30 Ιουνίου, μόνο τα 18 από τα 36 νοσοκομεία (50%) ήταν «μερικώς» σε λειτουργία, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Από τα 163 ιδρύματα υγείας, λιγότερο από το 40% (63) ήταν σε θέση να προσφέρουν φροντίδα.
Τα σχολικά κτήρια, που λειτουργούν ως καταφύγια για εκτοπισμένους, κυρίως αυτά στα οποία κυματίζει η γαλάζια σημαία του ΟΗΕ, πληρώνουν εξίσου βαρύ τίμημα, με τον στρατό να κατηγορεί τη Χαμάς ότι τα χρησιμοποιεί για να κρύψει μαχητές.
Η Unicef μέτρησε στις 4 Απριλίου 501 σχολεία με ζημιές από τα 564 ιδρύματα που είναι καταχωρισμένα, δηλαδή σχεδόν 9 στα 10 σχολεία. Μεταξύ αυτών, τα 95 έχουν υποστεί ζημιές (πιθανώς σοβαρές) και τα 406 έχουν πληγεί άμεσα.
Πριν από τη σύγκρουση, η Λωρίδα της Γάζας τροφοδοτείτο με ηλεκτρικό ρεύμα κατά μέσο όρο 12 ώρες την ημέρα, σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (Ocha). Αλλά το 2024, το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας δεν ήταν διαθέσιμο καμία ώρα της ημέρα.
Εξαιτίας της έλλειψης καυσίμων, ο μοναδικός ηλεκτρικός σταθμός της Λωρίδας της Γάζας έχει πάψει να λειτουργεί από τις πρώτες ημέρες της σύγκρουσης και οι γραμμές ηλεκτροδότησης που έρχονται από το Ισραήλ έχουν κοπεί. Αυτές οι δύο πηγές μαζί κάλυπταν το 43% της ζήτησης ηλεκτρικού ρεύματος στη Γάζα το 2022, ενώ το υπόλοιπο έμενε ακάλυπτο.
«ΑΠΟΤΥΧΙΑ»
Ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ έκανε λόγο χθες περί αποτυχίας των έμμεσων διαπραγματεύσεων στη Ντόχα με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, αποδίδοντάς τη στην έλλειψη καλής πίστης από πλευράς της Χαμάς, σε πόλεμο με το κράτος του Ισραήλ για σχεδόν 22 μήνες.
Ο κ. Γουίτκοφ ανακοίνωσε επίσης την ανάκληση της αμερικανικής αντιπροσωπείας «για διαβουλεύσεις μετά την τελευταία απάντηση της Χαμάς, που δείχνει καθαρά έλλειψη βούλησης για να καταλήξουμε σε κατάπαυση του πυρός στη Γάζα».
Συμπλήρωσε πως οι ΗΠΑ και οι εταίροι τους θα «εξετάσουν πλέον άλλες επιλογές για να επιστρέψουν οι όμηροι στα σπίτια τους» και «να δημιουργηθεί πιο σταθερό περιβάλλον για τον πληθυσμό της Γάζας», χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος όσον αφορά τις «επιλογές» αυτές.
Η Χαμάς αντέδρασε εκφράζοντας «έκπληξη» για τις θέσεις του κ. Γουίτκοφ και εκφράζοντας την «προθυμία» της να συνεχίσει τις έμμεσες διαπραγματεύσεις κατά τρόπο που θα επιτρέψει «να αρθούν τα εμπόδια» και να υπάρξει «μόνιμη κατάπαυση του πυρός».
Οι όμηροι είχαν απαχθεί κατά την άνευ προηγουμένου έφοδο του στρατιωτικού βραχίονα της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023, το έναυσμα του πολέμου.
Όπως και ο αμερικανός απεσταλμένος, ο κ. Νετανιάχου δικαιολόγησε την ανάκληση της ισραηλινής αντιπροσωπείας επικαλούμενος την απάντηση της Χαμάς.
Το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα ανακοίνωσε ότι επέδωσε στους μεσολαβητές την απάντησή του όσον αφορά την πρόταση για κατάπαυση του πυρός διάρκειας 60 ημερών και απελευθέρωσης δέκα ισραηλινών ομήρων στη ζωή με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση απροσδιόριστου αριθμού παλαιστινίων κρατουμένων από τις ισραηλινές αρχές.
«Ενεργούμε για να εξασφαλίσουμε νέα συμφωνία ώστε να απελευθερωθούν οι όμηροί μας. Αλλά αν η Χαμάς θεωρεί πως η πρόθεσή μας να καταλήξουμε (σε συμφωνία) αδυναμία, αν τη βλέπει ως ευκαιρία να μας επιβάλει όρους παράδοσης που θα έθεταν σε κίνδυνο το κράτος του Ισραήλ, απατάται», είπε ο κ. Νετανιάχου.
Στο μεταξύ οι ισραηλινοί αεροπορικοί βομβαρδισμοί και οι χερσαίες επιχειρήσεις συνεχίζονται στη Λωρίδα της Γάζας, όπου χθες σκοτώθηκαν τουλάχιστον 40 άνθρωποι, σύμφωνα με την πολιτική προστασία στον θύλακο.
Στο Ισραήλ, το Φόρουμ των Οικογενειών, η κυριότερη συλλογικότητα εκπροσώπησης των συγγενών ομήρων που συνεχίζουν να κρατούνται στη Γάζα, εξέφρασε την «έντονη ανησυχία» του, θυμίζοντας πως «κάθε ημέρα που περνάει μειώνει τις πιθανότητες να σωθούν».
Σύμφωνα με παλαιστινιακή πηγή, η απάντηση της Χαμάς περιείχε προτεινόμενες τροποποιήσεις των τμημάτων της συμφωνίας που αφορούν την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας, τους χάρτες ζωνών από όπου θα αποσυρθούν τα ισραηλινά στρατεύματα και τις εγγυήσεις για το οριστικό τέλος του πολέμου.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ αρνείται να δώσει εγγυήσεις για τον μόνιμο χαρακτήρα της κατάπαυσης του πυρός.
Στις αρχές Μαρτίου, το Ισραήλ επέβαλε απόλυτο αποκλεισμό στη Λωρίδα της Γάζας, τον οποίο χαλάρωσε αλλά μόνο εν μέρει στα τέλη Μαΐου, γεγονός που είχε αποτέλεσμα σοβαρές ελλείψεις τροφίμων, φαρμάκων, καυσίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης στον θύλακο.
Ο Γιούσεφ Χασίνα, δημοσιογράφος και παραγωγός βίντεο του Γαλλικού Πρακτορείου που ζει στην πόλη της Γάζας, τονίζει πως «είναι εξαιρετικά δύσκολο» να βρει τροφή και νερό για τον ίδιο και την οικογένειά του.
«Τα παιδιά πέφτουν κάτω καθώς περπατούν εξαιτίας της έλλειψης τροφής», πρόσθεσε εικονολήπτρια του Γαλλικού Πρακτορείου, η Σάλμα αλ Καντούμι, αναφερόμενη σε τρία ανίψια της, από 4 ως 12 ετών.
Τρία μεγάλα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων –το AFP, το AP και το Reuters– καθώς και το BBC κάλεσαν χθες το Ισραήλ να επιτρέψει «την είσοδο και την έξοδο δημοσιογράφων» στη Γάζα, τονίζοντας πως «ανησυχούν βαθιά πως πλέον η πείνα απειλεί την επιβίωση» συνεργατών τους στον θύλακο.
Κατά τον γενικό διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τον Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεέσους, «μεγάλο ποσοστό» του πληθυσμού στη Λωρίδα της Γάζας «πεθαίνει από πείνα».
«Δεν υπάρχει λιμός προκαλούμενος από το Ισραήλ», αντέταξε η ισραηλινή κυβέρνηση, κατηγορώντας τη Χαμάς πως εμποδίζει τη διανομή βοήθειας και τη λεηλατεί. Το παλαιστινιακό κίνημα απορρίπτει τις κατηγορίες αυτές.
Χθες οι ισραηλινές αρχές ανέφεραν πως έγινε εκφόρτωση βοήθειας από 70 φορτηγά την προηγουμένη σε σημεία διέλευσης και ότι τα φορτία 150 και πλέον έχουν παραληφθεί «από τον ΟΗΕ και διεθνείς οργανισμούς στη Γάζα».
Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις τονίζουν ωστόσο ότι οι άδειες που δίνονται από τις αρχές του Ισραήλ είναι περιορισμένες και δεν έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο, ενώ ο συντονισμός για να γίνονται παραδόσεις από φορτηγά αποτελεί μείζονα πρόκληση εν μέσω του πολέμου.
