Συμπληρώνονται σήμερα 20 χρόνια από την αεροπορική τραγωδία της «Ήλιος», η μεγαλύτερη και η πιο πολύνεκρη που έχει συμβεί ποτέ στην Ελλάδα.
Ήταν 14 Αυγούστου 2005 όταν το μοιραίο αεροσκάφος που εκτελούσε την πτήση Λάρνακα-Πράγα -με ενδιάμεσο σταθμό το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στην Αθήνα- κατέπεσε στο Γραμματικό Αττικής, παρασύροντας στον θάνατο 121 ανθρώπους, 115 επιβάτες -εκ των οποίων 22 παιδιά- και 6 μέλη πληρώματος.
Μνημόσυνο στη μνήμη τους τελέστηκε στο Παραλίμνι, στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Γεωργίου, προϊσταμένου του Επισκόπου Καρπασίας κ. Χριστόφορου.
Την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Τουρισμού, Κώστας Κουμή.
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στο κοιμητήριο Παραλιμνίου.
Επίσης, την προηγούμενη, σε μία συγκινητική συμβολική εκδήλωση, έξω από τον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Γεωργίου Παραλιμνίου και μπροστά από το μνημείο του Τάσου Μάρκου, οι συγγενείς των θυμάτων της αεροπορικής τραγωδίας, άναψαν 121 κεράκια εις μνήμη τους, όσα και τα θύματα του δυστυχήματος.
Παρόντες μεταξύ άλλων η πρόεδρος της Βουλής κ. Αννίτα Δημητρίου, ο υφυπουργός Τουρισμού κ. Κώστας Κουμής, ο δήμαρχος Παραλιμνίου – Δερύνειας κ. Γιώργος Νικολέττος, ο αντιδήμαρχος Παραλιμνίου κ. Κλέανθης Κουτσόφτας, βουλευτές και συγγενείς των θυμάτων.
Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ
Το αεροσκάφος, τύπου Boeing 737-31S, της αεροπορικής εταιρείας «Ήλιος», εκτελούσε πτήση από Λάρνακα προς Πράγα με ενδιάμεσο σταθμό την Αθήνα.
Σημειώθηκε ταχεία αποσυμπίεση και στο εσωτερικό της καμπίνας δεν υπήρχε καθόλου οξυγόνο, κάτι που είχε ως συνέπεια όλοι να λιποθυμήσουν, εκτός από τον αεροσυνοδό Ανδρέα Προδρόμου.
Έχοντας πτυχίο πιλότου για μικρότερα αεροπλάνα, επιχείρησε να πάρει τον έλεγχο του μοιραίου Boeing.
Παρόλες τις προσπάθειες δεν τα κατάφερε.
Το αεροσκάφος έμεινε από καύσιμα μέσα σε λίγα λεπτά με αποτέλεσμα να συντριβεί στην ορεινή περιοχή του Γραμματικού.
Η αναχώρηση έγινε στις 09:07 από την Λάρνακα, στις 14/08/2005.
Στις 10:37 εισήλθε στο FIR Αθηνών αλλά δεν μπόρεσε να έρθει σε επαφή με τον πύργο ελέγχου.
Αφού διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει επαφή με το αεροπλάνο ενεργοποιήθηκε η διαδικασία σύμφωνα με το σχέδιο για ανάλογες περιπτώσεις και διατάχτηκε από τον Α/ΓΕΕΘΑ να απογειωθούν αεροσκάφη για να βρουν το αεροπλάνο.
Στις 11:05 απογειώθηκαν από την Νέα Αγχίαλο δύο μαχητικά F-16 τα οποία ήρθαν σε οπτική επαφή με το αεροπλάνο.
Στις 11:18 διαπίστωσαν ότι ο συγκυβερνήτης του αεροσκάφους ήταν αναίσθητος, ο κυβερνήτης δεν ήταν στην θέση του και είχε ενεργοποιηθεί το σύστημα παροχής οξυγόνου με μάσκες.
Το αεροπλάνο μέχρι εκείνη την στιγμή πετούσε με τον αυτόματο πιλότο.
Κατευθυνόμενο προς Εύβοια σε κάποια στιγμή έστριψε νότια και στις 11:41 οι πιλότοι των μαχητικών είδαν τον αεροσυνοδό Ανδρέα Προδρόμου να προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο του αεροπλάνου.
Μετά από λίγο τα καύσιμα του αεροπλάνου τελείωσαν, σταμάτησε ο αριστερός (11:50) και ο δεξιός κινητήρας (12:00) και στις 12:05 συνετρίβη στην ορεινή περιοχή του Γραμματικού στην βόρεια Αττική.
Το αεροπλάνο μετέφερε 115 επιβάτες και 6μελές πλήρωμα.
Από τους επιβάτες 67 θα αποβιβάζονταν στην Αθήνα και οι υπόλοιποι θα συνέχιζαν για την Πράγα. Οι επιβάτες ήταν 93 ενήλικες και 22 άτομα κάτω τον 18.
Οι 103 ήταν Κύπριοι (οι περισσότεροι Έλληνες και λίγοι Αρμένιοι) και 12 Έλληνες υπήκοοι. Από το σημείο συντριβής ανασύρθηκαν 118 πτώματα στο μεγαλύτερο μέρος τους απανθρακωμένα από την πυρκαγιά που ξέσπασε μετά την συντριβή.
Από τις νεκροψίες προέκυψε ότι όλοι τους ήταν ζωντανοί κατά την ώρα της συντριβής, χωρίς όμως να είναι γνωστό αν διατηρούσαν τις αισθήσεις τους, και οι τοξικολογικές εξετάσεις δεν έδειξαν να υπήρχε κάποια ουσία που μπορεί να ανέπνευσαν ή να κατάπιαν.
Η αναγνώριση των πτωμάτων έγινε κυρίως μέσω σύγκρισης του DNA τους με δείγματα από συγγενείς πρώτου βαθμού.
Όσα αναγνωρίστηκαν μεταφέρθηκαν και τάφηκαν στην Κύπρο.
Τον Οκτώβριο του 2006, δεκατέσσερις μήνες μετά τη συντριβή του αεροπλάνου, δόθηκε στη δημοσιότητα το πόρισμα της Ελληνικής Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων υπό του Ακριβού Τσολάκη για τα αίτια της πτώσης.
Σημείωσε συνυπευθυνότητα στους μηχανικούς που έλεγξαν το αεροσκάφος για την τελευταία πτήση και τους χειριστές του αεροπλάνου της πτήσης HCY522, για διόρθωση των ρυθμίσεων – κυρίως της ρύθμισης manual στο ρυθμιστή συμπίεσης- που τροχοδρόμησαν τα επόμενα γεγονότα.
Σημειώνεται ότι για το ίδιο θέμα, η Boeing έχει ήδη αποδεχθεί ότι στα καθοδηγητικά δεσμευτικά εγχειρίδια των μηχανικών και του συγκεκριμένου τύπου αεροπλάνου δεν υπήρχε σαφής υπόδειξη για τοποθέτηση του διακόπτη στο manual.
Επίσης στο πόρισμα εξετάζεται το τι υπήρχε στις υποδείξεις του ανάλογου εγχειριδίου των χειριστών στο συγκεκριμένο αεροπλάνο.
Ακόμη, αποδόθηκε στους χειριστές, επειδή δεν έκαναν έγκαιρα τις διορθωτικές επεμβάσεις με βάση τις προειδοποιήσεις που ελάμβαναν, έχοντας όμως υπόψη τα όσα έγιναν γνωστά για τις «διπλές» ηχητικές προειδοποιήσεις και ενδείξεις, τις οποίες επίσης μετά την αεροπορική τραγωδία άλλαξε η Boeing.
Αποτέλεσμα ήταν οι χειριστές σε ελάχιστο χρόνο να καταβληθούν από τα συμπτώματα υποξαιμίας και να μην έχουν τον έλεγχο.
Το σύστημα ενεργειών του πληρώματος και η συνεννόηση μεταξύ χειριστών στο πιλοτήριο και αεροσυνοδών στην καμπίνα επιβατών (CRM), που δεν προέβλεπε καμία εκπαίδευση για ενέργειες, σε περίπτωση σοβαρού συμβάντος όπως το πέσιμο των μασκών οξυγόνου, παρά το γεγονός ότι για ώρα μετά το αεροσκάφος δεν προχωρούσε στην προβλεπόμενη άμεση κάθοδο και συνέχιζε πορεία στο ίδιο ύψος.
Τελικό αίτιο της πτώσης, ως απόρροια των προηγουμένων, ήταν η διακοπή της λειτουργίας των κινητήρων λόγω έλλειψης καυσίμων.