Πέντε βασικές αρχές παρουσίασαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες ενόψει της συνάντησης των προέδρων ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ και Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, στο Άνκορατζ της Αλάσκας, αύριο Παρασκευή, σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Η Ουκρανία πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι», «θέλουμε η εκεχειρία να είναι το πρώτο βήμα», «η Ουκρανία είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί εδαφικά ζητήματα, αλλά η νομική αναγνώριση των ρωσικών κατοχών δεν τίθεται σε συζήτηση», «απαιτούνται ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας για το Κίεβο, με τις δυνάμεις ασφαλείας της Ουκρανίας να παραμένουν» και «οι διαπραγματεύσεις να αποτελούν μέρος διατλαντικής στρατηγικής η οποία θα επικεντρώνεται στην ισχυρή υποστήριξη της Ουκρανίας στην απαραίτητη πίεση σε βάρος της Ρωσίας», ανέφερε ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος είχε δίπλα του τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, τον γ.γ. του ΝΑΤΟ και τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον καγκελάριο, εάν δεν υπάρξει καμία κίνηση προς τις παραπάνω αρχές από τη ρωσική πλευρά στην Αλάσκα, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα πρέπει να «αυξήσουν την πίεση».
Επιπλέον, έχει ήδη συμφωνηθεί ότι μετά την συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Ντόναλντ Τραμπ θα ενημερώσει πρώτα τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και κατόπιν την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Εμείς οι Ευρωπαίοι κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να χαράξουμε την πορεία αυτής της συνάντησης προς τη σωστή κατεύθυνση. Θέλουμε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ να πετύχει στο Άνκορατζ την Παρασκευή», δήλωσε ο κ. Μερτς και πρόσθεσε ότι «υπάρχει ελπίδα για τον πιθανό τερματισμό του πολέμου.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε λόγο για μια «πολύ καλή τηλεδιάσκεψη».
«Θα τη βαθμολογούσα με 10», είπε, ήταν «πολύ, πολύ εγκάρδια».
«ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΘΥΜΩΝ»
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία περιέγραψαν τη θέση της αποκαλούμενης «Συμμαχίας των Προθύμων» – στην οποία έχουν τον πρώτο λόγο – με στόχο την επίτευξη εκεχειρίας στην Ουκρανία.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσαν αναφέρεται ότι «η Ουκρανία πρέπει να έχει ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας προκειμένου να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητά της».
«Η Συμμαχία των Προθύμων είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο», υπογραμμίζεται, κάνοντας αναφορά στην πρόθεση ορισμένων χωρών να αναπτύξουν δυνάμεις που θα επιτηρούν την τήρηση της εκεχειρίας μόλις σταματήσουν οι εχθροπραξίες.
«Δεν πρέπει να τεθούν περιορισμοί στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας ή στη συνεργασία με τρίτες χώρες. Η Ρωσία δεν μπορεί να έχει δικαίωμα βέτο στην πορεία της Ουκρανίας για ένταξη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ», αναφέρει η ανακοίνωση.
Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΚΟΡΥΦΗΣ
Η συνάντηση κορυφής Τραμπ-Πούτιν θα φιλοξενηθεί στη βάση Έλμεντορφ-Ρίτσαρντσον – την οποία χρησιμοποιούν τόσο η πολεμική αεροπορία όσο και ο στρατός των ΗΠΑ – που βρίσκεται βόρεια της πόλης Άνκορατζ.
Λόγω του μεγάλου διαδρόμου απογείωσης/προσγείωσης, η εν λόγω βάση χρησιμεύει επίσης ως σταθμός ανεφοδιασμού στα ταξίδια του προέδρου των ΗΠΑ ή των υπουργών του στην Ασία.
Είναι μία από τις δύο μεγάλες αεροπορικές βάσεις στην Αλάσκα, από όπου συχνά απογειώνονται αμερικανικά μαχητικά για να αναχαιτίσουν ρωσικά αεροσκάφη που πλησιάζουν τον εναέριο χώρο των ΗΠΑ.
Η Αλάσκα θεωρείται περιοχή εξέχουσας στρατηγικής σημασίας από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου και φιλοξενεί επίσης μια σημαντική βάση αντιπυραυλικής άμυνας, σε μια περίοδο κατά την οποία ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ καταστρώνει σχέδια για τον «Χρυσό Θόλο», ένα προηγμένο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας για την προστασία ολόκληρης της αμερικανικής επικράτειας.
ΜΕ ΖΕΛΕΝΣΚΙ Η ΕΠΟΜΕΝΗ;
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι θέλει να οργανώσει μία συνάντηση μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν, του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του ιδίου «σχεδόν αμέσως» μετά τη Σύνοδο με τον Ρώσο πρόεδρο.
«Ορισμένα σημαντικά πράγματα μπορούν να επιτευχθούν στην πρώτη συνάντηση, αυτή θα είναι μια πολύ σημαντική συνάντηση, όμως προετοιμάζει το έδαφος για μια δεύτερη συνάντηση», είπε, θέτοντας ως προϋπόθεση για αυτό το δεύτερο ραντεβού τη θετική έκβαση του πρώτου.
«Θα έχουμε σύντομα μια δεύτερη συνάντηση. Θα ήθελα να το κάνω σχεδόν αμέσως και θα έχουμε σύντομα μια δεύτερη συνάντηση μεταξύ του προέδρου Πούτιν, του προέδρου Ζελένσκι και εμένα, εάν θέλουν να βρίσκομαι εκεί».
«Εάν νιώσω πως αυτό δεν είναι ενδεδειγμένο να το οργανώσω, διότι δεν έχουμε λάβει τις απαντήσεις που πρέπει να λάβουμε, τότε δεν θα υπάρξει δεύτερη συνάντηση».
Προειδοποίησε επίσης πως η Ρωσία θα βρεθεί αντιμέτωπη με «πολύ σοβαρές συνέπειες», εάν δεν αποδεχθεί να τερματίσει τον πόλεμο, χωρίς, ωστόσο, να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.
Ερωτηθείς από έναν δημοσιογράφο εάν σκέφτεται πως είναι ικανός να πείσει τον Βλαντίμιρ Πούτιν να σταματήσει να στοχοθετεί αμάχους στην Ουκρανία, ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε ότι είχε αυτήν τη συζήτηση επανειλημμένως με τον Ρώσο ομόλογό του.
«Και κατόπιν επιστρέφω στο σπίτι μου και βλέπω έναν πύραυλο να έχει πλήξει έναν οίκο ευγηρίας ή έναν πύραυλο να έχει πλήξει μια πολυκατοικία και άνθρωποι να κείτονται νεκροί στον δρόμο. Τότε σκέφτομαι πως η απάντηση είναι όχι», ανέφερε.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έγινε γνωστό, οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Ουκρανίας και της Ευρώπης συζήτησαν για πιθανές τοποθεσίες για μια ενδεχόμενη συνάντηση των «τριών».
Μεταξύ των πιθανών τοποθεσιών περιλαμβάνονται πόλεις στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, ανέφερε το Reuters, επικαλούμενο μια πηγή που δεν κατονομάζεται.
ΟΥΚΡΑΝΙΑ
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ουκρανίας κάλεσε τους συμμάχους του να ασκήσουν πιέσεις στη Μόσχα και να αποτρέψουν οποιαδήποτε εξαπάτηση από την πλευρά της Ρωσίας.
«Θα πρέπει να ασκήσουμε πίεση στη Ρωσία για να εξασφαλίσουμε μια δίκαιη ειρήνη. Οφείλουμε να χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία της Ουκρανίας και των εταίρων μας για να αποτρέψουμε οποιαδήποτε εξαπάτηση από την πλευρά της Ρωσίας», σημείωσε ο κ. Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Telegram.
«Επί του παρόντος δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι Ρώσοι ετοιμάζονται να δώσουν τέλος στον πόλεμο», πρόσθεσε.
Υπογράμμισε εκ νέου ότι η Ουκρανία «πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων που αφορούν το μέλλον της».
Υποστήριξε ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας «μπλοφάρει» όταν λέει ότι θέλει να τερματίσει τον πόλεμο.
«Ο Πούτιν προσπαθεί να ασκήσει πίεση σε όλο το ουκρανικό μέτωπο πριν από τη συνάντηση στην Αλάσκα».
ΝΑΤΟ
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Ουκρανός πρόεδρος είναι «ενωμένοι» στις προσπάθειες που καταβάλλουν για να τερματισμό του«τρομερού πολέμου κατά της Ουκρανίας», επισήμανε και ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στο τέλος της τηλεδιάσκεψης την οποία χαρακτήρισε «εξαιρετική».
«Η μπάλα είναι πλέον στο γήπεδο του Πούτιν», δήλωσε και πρόσθεσε ότι εκτιμά ιδιαίτερα την «ηγεσία του προέδρου Τραμπ και τον στενό συντονισμό με τους συμμάχους» ενόψει της συνάντησης Κορυφής στην Αλάσκα.
ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ
Από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης έγινε γνωστό ότι πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έλαβε μέρος στην τηλεδιάσκεψη των ηγετών για την Ουκρανία που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Σύμφωνα με το σχετικό ανακοινωθέν, ο πρωθυπουργός στην παρέμβασή του υπογράμμισε τη σημασία του αμερικανικού ρόλου και της διατλαντικής σχέσης, επεσήμανε ότι η κατάπαυση του πυρός αποτελεί πρώτη προτεραιότητα και ότι έχει μεγάλη σημασία πώς θα αξιοποιηθεί, εφόσον επιτευχθεί.
Τέλος, τόνισε εμφατικά την πάγια θέση της Ελλάδας, ότι τα σύνορα δεν αλλάζουν δια της βίας και πως μόνο η Ουκρανία μπορεί να λάβει αποφάσεις αναφορικά με τα εδάφη της.