Κατά την τρίτη -και τελευταία- ημέρα των εργασιών της Στρογγυλής Τράπεζας για την Οικονομία, ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, υποστήριξε ότι το φορολογικό σύστημα της χώρας είναι «ατελές».
Επισήμανε δε ότι έχει «κερδίσει στήριξη» για μια ευρύτερη μεταρρύθμιση που θα αντιμετωπίζει τη διαγενεακή ανισότητα.
Όπως είπε «η σκληρή δουλειά αρχίζει τώρα», αφού επιτεύχθηκε συναίνεση σε 10 βασικές προτεραιότητες — από τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών και την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών έως την ανάδειξη της τεχνητής νοημοσύνης ως εθνικής προτεραιότητας.
Κλείνοντας τη συζήτηση ο κ. Chalmers ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες στο Φόρουμ, λέγοντας ότι προσήλθαν με «καλή διάθεση και καλές ιδέες», αλλά η πρόκληση πλέον είναι η μετατροπή αυτών των προτάσεων σε δράσεις με τη συμβολή του Υπουργικού Συμβουλίου.
Οι συζητήσεις περιγράφηκαν από όσους ήταν παρόντες ως εποικοδομητικές, με ευρεία συμφωνία ότι πρέπει να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του προϋπολογισμού, να αντιμετωπιστεί η διαγενεακή ανισότητα στο φορολογικό σύστημα, να απλουστευτούν οι εγκρίσεις για έργα στέγασης και να υπάρξει προσανατολισμός προς το μέλλον για την τεχνητή νοημοσύνη.
Μετά την τρίτη ημέρα, όπου η φορολογική μεταρρύθμιση αναδείχθηκε ως το πιο… ζόρικο θέμα, ο κ. Chalmers δεν απέκλεισε αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής χρέωσης χρήσης δρόμων (road-user charge) για τα ηλεκτρικά οχήματα (EV), πριν από τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές.
Επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση έχει καταλήξει σε τρεις βασικούς τομείς φορολογικής πολιτικής για εξέταση: τη διαγενεακή δικαιοσύνη, την ενθάρρυνση επιχειρηματικών επενδύσεων και την απλοποίηση του συστήματος ενόψει δημογραφικών αλλαγών, όπως η γήρανση του πληθυσμού.
«Υπήρξε μεγάλη στήριξη για να δημιουργήσουμε μια δομή γύρω από τη δουλειά που θα κάνουμε τώρα ως κυβέρνηση… ώστε να αντιμετωπίσουμε τρεις βασικούς στόχους στο φορολογικό σύστημα», σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών.
«Ο πρώτος είναι να υπάρχει δίκαιη μεταχείριση για τους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένης της διαγενεακής ισότητας».
«Ο δεύτερος είναι να υπάρχει ένας προσιτός, υπεύθυνος τρόπος να ενθαρρύνουμε τις επιχειρηματικές επενδύσεις, αναγνωρίζοντας την πρόκληση της εμβάθυνσης κεφαλαίου που έχουμε στην οικονομία».
«Και ο τρίτος, πώς κάνουμε το σύστημα απλούστερο, πιο βιώσιμο ώστε να μπορούμε να χρηματοδοτούμε τις υπηρεσίες που χρειάζονται οι πολίτες».
Σύμφωνα με το ABC News, το Υπουργείο Οικονομικών και η Επιτροπή Παραγωγικότητας θα αναλάβουν την ανάπτυξη πολιτικών στους παραπάνω τομείς τους επόμενους μήνες.
Τον Ιούνιο, ο κ. Chalmers είχε δηλώσει στο National Press Club ότι «δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στην παραγωγικότητα, την ανθεκτικότητα ή τη βιωσιμότητα του προϋπολογισμού χωρίς σοβαρή εξέταση περαιτέρω φορολογικής μεταρρύθμισης».
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός, Anthony Albanese, είχε μετριάσει τότε τις προσδοκίες για αλλαγές άμεσα, υποδεικνύοντας ότι οι ιδέες που τέθηκαν αυτή την εβδομάδα θα μπορούσαν να διαμορφώσουν τους τρεις επόμενους προϋπολογισμούς ή να τεθούν στους πολίτες στις επόμενες εκλογές.
Ο κ. Chalmers παρουσίασε και μια σειρά από «γρήγορες νίκες» στις οποίες η κυβέρνηση θα προχωρήσει άμεσα.
Αυτές περιλαμβάνουν την κατάργηση εκατοντάδων ακόμη «ενοχλητικών δασμών» σε συνεννόηση με τον υπουργό Εμπορίου Don Farrell, καθώς και την ανάθεση στην υπουργό Στέγασης Clare O’Neil να απλοποιήσει τον National Construction Code (Εθνικό Κώδικα Δόμησης) και να εκκαθαρίσει το υπόλοιπο των περιβαλλοντικών εγκρίσεων.
Ο υπουργός Βιομηχανίας Tim Ayres θα κληθεί να επιταχύνει την εργασία για μια εθνική στρατηγική τεχνητής νοημοσύνης, ενώ η υπουργός Οικονομίας Katy Gallagher έχει αναλάβει να συντάξει εντός του έτους νομοσχέδιο για τη ρυθμιστική μεταρρύθμιση, με στόχο την εξάλειψη της «διπλοκάλυψης» (duplication) και των περιττών επιβαρύνσεων συμμόρφωσης βάσει της νέας αρχής «πείτε το μία φορά» (tell us once).
Ίσως η πιο σημαντική εξέλιξη ήταν η ευρεία συμφωνία γύρω από μια μελλοντική χρέωση χρήσης δρόμων (road-user charge) για τα ηλεκτρικά οχήματα — μια μεταρρύθμιση που εδώ και καιρό θεωρείται αναπόφευκτη, καθώς τα έσοδα από τον φόρο καυσίμων μειώνονται με την αύξηση της χρήσης ηλεκτρικών και πιο αποδοτικών οχημάτων.
Ο κ. Chalmers επιβεβαίωσε ότι η ιδέα έχει αποκτήσει πλέον δυναμική, αν και δεν έχει ακόμη καταρτιστεί συγκεκριμένο μοντέλο.
Ο υπουργός Οικονομικών της Νέας Νότιας Ουαλίας Daniel Mookhey, του οποίου η Πολιτεία έχει θεσπίσει δική της χρέωση σχετικά -θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2027- θα συμμετάσχει μαζί με τους ομολόγους του από τις άλλες Πολιτείες σε συνάντηση στην Καμπέρα στις 5 Σεπτεμβρίου, για να συζητηθεί πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει κάτι αντίστοιχο σε εθνικό επίπεδο.
Κατά τη συνάντηση αυτή, αναμένεται οι υπουργοί Οικονομικών των Πολιτειών και των Περιοχών να κληθούν να εγκρίνουν και μια σειρά από άλλες προτάσεις που συζητήθηκαν στη σύνοδο, μόλις αυτές παρουσιαστούν στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Ο κ. Chalmers τόνισε ότι οι προτάσεις της Συνόδου δε θα υποκαταστήσουν τις υπουργικές αποφάσεις, αλλά θα αναπτυχθούν σε συνεργασία με τους συναδέλφους του.
«Θέλω να διαβεβαιώσω τους συναδέλφους μου στο Υπουργικό, και γενικότερα την κυβέρνηση, ότι αυτοί έχουν κεντρικό ρόλο και όλη η δουλειά που προτείνουμε να κάνουμε, προτείνουμε να την κάνουμε μαζί», είπε.
