Τα θύματα του σκανδάλου Robodebt θα λάβουν επιπλέον 475 εκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση, με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να κάνει λόγο για το μεγαλύτερο ποσό που έχει δοθεί ποτέ στην Αυστραλία για διευθέτηση συλλογικής αγωγής.
Η συμφωνία, η οποία υπόκειται στην έγκριση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου, προστίθεται στα περισσότερα από 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια που καταβλήθηκαν το 2020 από την τότε κυβέρνηση Morrison.
«Η Βασιλική Επιτροπή χαρακτήρισε το Robodebt ως ‘σκληρό μηχανισμό, ούτε δίκαιο, ούτε νόμιμο’. Διαπίστωσε ότι ‘οι άνθρωποι υπέστησαν τραύμα από την πιθανότητα να χρωστούν χρήματα’ και ότι το Robodebt ήταν ‘μια κοστοβόρα αποτυχία της δημόσιας διοίκησης, τόσο από ανθρώπινη όσο και από οικονομική άποψη’, δήλωσε υπουργός Δικαιοσύνης, Michelle Rowland.
«Η επίλυση αυτής της αγωγής είναι το σωστό και δίκαιο πράγμα που πρέπει να γίνει».
Η απόφαση σημαίνει ότι η κυβέρνηση δε θα υπερασπιστεί την Έφεση που άσκησε η Gordon Legal.
Ο Peter Gordon, της ομώνυμης δικηγορικής εταιρείας, έκανε λόγο για μια «ημέρα δικαίωσης και επιβεβαίωσης για εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που επλήγησαν από το σκάνδαλο Robodebt».
«Περισσότεροι από 450.000 Αυστραλοί έχουν ή θα επωφεληθούν από αυτήν τη διευθέτηση», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
«Είναι, φυσικά, με μεγάλη διαφορά η μεγαλύτερη διευθέτηση συλλογικής αγωγής στην ιστορία της Αυστραλίας».
Η προηγούμενη συλλογική αγωγή το 2020 είχε ως αποτέλεσμα την επιστροφή των «χρεών» με τόκους και τη διαγραφή άλλων χρεών που είχαν συσσωρευτεί μέσω του παράνομου συστήματος, αλλά δεν παρείχε αποζημίωση για τις απώλειες, όπως η ψυχική οδύνη και τα βάσανα.
Τα μέλη της συλλογικής αγωγής δεν απαιτείται να προβούν σε καμία ενέργεια σε αυτό το στάδιο, πέραν του να διασφαλίσουν ότι τα στοιχεία επικοινωνίας τους είναι ενημερωμένα στην Services Australia.
Η Gordon Legal ανέφερε ότι οι συλλογικές αγωγές για το Robodebt έχουν πλέον οδηγήσει σε περισσότερα από 2,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε αποζημιώσεις.
Ο κ. Gordon επισήμανε πάντως ότι «για κάποιους, υπάρχουν πληγές που δε θα επουλωθούν ποτέ και δεν μπορούμε ποτέ να αποδώσουμε δικαιοσύνη σε αυτούς τους ανθρώπους, ούτε το σύστημα μπορεί».
«Αλλά αυτό που ελπίζουμε και αισθανόμαστε είναι ότι σήμερα οι άνθρωποι νιώθουν ότι οι φωνές τους ακούστηκαν».
Το Robodebt ξεκίνησε να λειτουργεί στα μέσα του 2010.
Χρησιμοποιούσε έναν αλγόριθμο για διασταύρωση πληροφοριών από το Australian Taxation Office, ώστε να «αποφασίσει» αυτόματα, αν παραλήπτες επιδομάτων του Centrelink, είχαν λάβει περισσότερα χρήματα από όσα δικαιούνταν και ως εκ τούτου θα έπρεπε να τα επιστρέψουν ως «υπερβάλλοντα ποσά».
Από το 2016 έως το 2019, συγκέντρωσε εκατοντάδες χιλιάδες ανακριβείς οφειλές μέσω μιας μεθόδου «μέσου όρου εισοδήματος», η οποία κρίθηκε εντέλει παράνομη.
Είχε «απαιτήσει» σχεδόν 2 δισεκατομμύρια δολάρια από 433.000 ανθρώπους με ειδοποιήσεις για όσους υπήρχε η εκτίμηση πως «χρωστούσαν» πάνω από 1.000 δολ. μεταξύ των οποίων και αρκετοί ομογενείς.
Αξιοσημείωτο είναι πως ακόμα και αυτοκτονίες φέρονται να συνδέονται με το Robodebt λόγω της οικονομικής και της ψυχικής πίεσης που προκάλεσε σε παραλήπτες των ειδοποιήσεων χρέους.
«Προκάλεσε άγχος, αγωνία, οικονομική εξαθλίωση και, δυστυχώς, είχε ένα πολύ πραγματικό τίμημα ανθρώπινης ζωής (human toll)», ανέφερε ο πρωθυπουργός, Anthony Albanese, ο οποίος είχε δεσμευτεί -πριν από τις κάλπες του 2022- για μία Βασιλική Επιτροπή σχετικά.
Το πόρισμα της Βασιλικής Επιτροπής κατακεραύνωσε στελέχη της κυβέρνησης Συνασπισμού που εφάρμοσαν το Robodebt, ενώ κάποια εμπλεκόμενα άτομα -τα οποία δεν κατονομάστηκαν- είχαν παραπεμφθεί στις αρμόδιες Αρχές για ενδεχόμενη ποινική ή αστική δίωξη.
«Σας παρέδωσα ένα πρόσθετο κεφάλαιο (της έκθεσης) το οποίο … είναι σφραγισμένο. Συνιστά την παραπομπή ατόμων για αστική αγωγή ή ποινική δίωξη. Προτείνω αυτό το πρόσθετο κεφάλαιο να παραμείνει σφραγισμένο και να μην κατατεθεί μαζί με την υπόλοιπη έκθεση, ώστε να μην επηρεαστεί η (Δικαιοσύνη κατά τη) διεξαγωγή οποιασδήποτε μελλοντικής πολιτικής αγωγής ή ποινικής δίωξης», ανέφερε τότε -σύμφωνα με τον κ. Albanese- η επικεφαλής της Επιτροπής, πρώην Δικαστής του Supreme Court του Κουίνσλαντ, Catherine Holmes.
Έκτοτε, έχουν διαγραφεί τα χρέη σε σχέση με το Robodebt, ενώ το Κοινοβούλιο ζήτησε επισήμως «συγγνώμη» από τα θύματα και δεσμεύτηκε να διασφαλίσει ότι ένα τέτοιο σύστημα δε θα χρησιμοποιηθεί ποτέ ξανά.
