Περίπου 3 εκατομμύρια πολίτες που επηρεάστηκαν από τον παράνομο (unlawful) υπολογισμό οφειλών από το Centrelink θα δικαιούνται αποζημίωση έως 600 δολάρια, αφού η ομοσπονδιακή κυβέρνηση παραδέχτηκε ότι η διαδικασία ήταν άκυρη και θα διαγράψει το σχεδόν το ήμισυ του συνολικού χρέους σε σχέση με επιδόματα πρόνοιας.

Η υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών, Tanya Plibersek, ανακοίνωσε ένα «πακέτο» 300 εκατ. δολαρίων για τη βελτίωση της δικαιοσύνης του συστήματος και τόνισε ότι η κυβέρνηση θα αυξήσει επίσης το όριο για μικρά, τυχαία χρέη (accidental debts) στα 250 δολάρια.

Κάτι που σημαίνει ότι περίπου 1,2 εκατομμύρια περιστατικά αναμένεται να διαγραφούν ή να μην αυξηθούν κατά το τρέχον οικονομικό έτος.

Η Economic Justice Australia, η οποία εδώ και καιρό αγωνίζεται για την αύξηση του ορίου διαγραφής χρεών, χαρακτήρισε την απόφαση ως «σημαντική αλλαγή».

Είναι η πρώτη φορά που το εν λόγω όριο αυξάνεται σε περισσότερα από 30 χρόνια.

«Η πολύπλοκη διαδικασία προσφυγής για ένα μικρό χρέος είναι η ίδια με εκείνη για ένα μεγαλύτερο χρέος, οπότε αυτή η απόφαση θα αφαιρέσει πολύ περιττό άγχος από τη ζωή των ανθρώπων», δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος της οργάνωσης, Kate Allingham.

Η απόφαση της κυβέρνησης ακολουθεί ετυμηγορία του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου τον Ιούλιο, η οποία έκρινε ότι η μέθοδος που χρησιμοποιούσε το υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών για τον υπολογισμό της πληρωμής ενός δικαιούχου κοινωνικής πρόνοιας – γνωστή ως κατανομή εισοδήματος (income apportionment) – από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 έως το 2020 ήταν άκυρη.

Με απλά λόγια, το income apportionment αφορά το πώς η κυβέρνηση «κατανέμει» ή υπολογίζει το εισόδημά σας όταν έχετε πολλαπλές πηγές, για να δει αν δικαιούστε κοινωνικά επιδόματα ή πόσο χρωστάτε πίσω στο κράτος.

Για παράδειγμα, αν παίρνετε Age Pension ή JobSeeker και παράλληλα έχετε εισόδημα από μισθό, ενοίκια ή συντάξεις, το Centrelink θα «αποδώσει» το εισόδημα σε συγκεκριμένες περιόδους για να υπολογίσει πόσα χρήματα πρέπει να σας πληρώσει και αν υπερβαίνετε τα όρια εισοδήματος.

Αν έχετε λάβει περισσότερα χρήματα από όσα δικαιούστε, η κυβέρνηση μπορεί να απαιτήσει επιστροφή του παραπάνω ποσού.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 1990 έως το 2020, δηλαδή το Centrelink έκανε υποθέσεις σχετικά με το πόσο κερδίζει ένας δικαιούχος κοινωνικής πρόνοιας κατά τη διάρκεια μιας περιόδου αναφοράς για να υπολογίσει τις πληρωμές εισοδηματικής στήριξης.

Η μέθοδος χρησιμοποιήθηκε για δεκαετίες, αλλά κρίθηκε παράνομη, θέτοντας εν αμφιβόλων σε πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια οφειλών των δικαιούχων επιδομάτων κοινωνικής πρόνοιας από τα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Η απόφαση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου επιβεβαίωσε ότι η μέθοδος υπολογισμού του χρέους που χρησιμοποιείται από το 2020 είναι έγκυρη.

H κα Plibersek και η υπουργός Οικονομίας, Katy Gallagher, σε κοινή τους ανακοίνωση ανέφεραν πως «είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι σε πολλές περιπτώσεις η κατανομή εισοδήματος άλλαξε μόνο κατά ένα μικρό ποσό το ύψος του χρέους ενός ατόμου, και έως και το ένα τρίτο των ατόμων που επηρεάστηκαν κατέληξαν να έχουν χαμηλότερο χρέος».

«Η κατανομή εισοδήματος δε χρησιμοποιήθηκε ποτέ από την κυβέρνηση Albanese, αλλά αντιμετωπίζουμε την κληρονομιά της με τον πιο υπεύθυνο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο που μπορούμε».

ΠΟΙΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ

Τα άτομα με ιστορικά χρέη που επηρεάστηκαν από την κατανομή εισοδήματος από το 2003 έως το 2020 θα έχουν δικαίωμα σε αποζημιώσεις ύψους έως 600 δολαρίων.

Οι πληρωμές θα χρηματοδοτηθούν μέσω ενός νέου «πακέτου» 300 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο θα καλύψει επίσης το κόστος της αύξησης του ορίου για τα μικρά χρέη.

Η EJA και το Australian Council of Social Service θα λάβουν από 400.000 δολάρια για να βοηθήσουν τους δικαιούχους να ολοκληρώσουν τη διαδικασία αποζημίωσης.

Η κυβέρνηση αναγνώρισε ότι το διοικητικό κόστος της είσπραξης μικρών χρεών συχνά υπερβαίνει το ίδιο το χρέος, καθιστώντας τη διαδικασία «αντιοικονομική».

Χαρακτήρισε τα ανακοινωθέντα ως «σημαντικό πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της μεταρρύθμισης της κοινωνικής ασφάλισης».

«Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης έχει σχεδιαστεί για να στηρίζει τους πολίτες όταν αντιμετωπίζουν δύσκολες στιγμές, γι’ αυτό είναι σημαντικό οι διαδικασίες είσπραξης χρεών να είναι δίκαιες και διαφανείς», δήλωσε η κα Plibersek.

«Όταν το σύστημα παρέχει καλά αποτελέσματα τόσο για τους δικαιούχους όσο και για τους φορολογούμενους, όλοι οι πολίτες κερδίζουν».

«Θα συνεχίσουμε να τηρούμε την υπόσχεσή μας για την οικοδόμηση μιας πιο δίκαιης Αυστραλίας».

Η κα Gallagher, επισήμανε σχετικά: «Το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται οι ευάλωτοι άνθρωποι είναι να τους καταδιώκουν για μικρά χρέη που δεν αξίζουν τον χρόνο ή τα χρήματα για την ανάκτησή τους, όταν υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά καθήκοντα που θα μπορούσαν να εκτελούν οι δημόσιοι υπάλληλοί μας».

«Η δημιουργία ενός πιο δίκαιου και οικονομικά αποδοτικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης σημαίνει να μάθουμε από τα λάθη των προηγούμενων κυβερνήσεων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυξάνουμε την απαλλαγή από μικρά χρέη για πρώτη φορά σε περισσότερα από 30 χρόνια και παρέχουμε πληρωμές στους Αυστραλούς που επηρεάζονται από το income apportionment scheme».

Η σχετική νομοθεσία για την εφαρμογή του πακέτου μέτρων θα εισαχθεί στο Κοινοβούλιο τις ερχόμενες εβδομάδες.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία του Income Apportionment Resolution Scheme και τον τρόπο υποβολής αίτησης θα είναι διαθέσιμες έπειτα*.

Οι Πράσινοι χαιρέτισαν την ανακοίνωση ως «τεράστια νίκη» για τους υποστηρικτές που προέτρεπαν το Εργατικό Κόμμα να διαγράψει τα χρέη που δημιουργήθηκαν.

«Όπως και το Robodebt, το σκάνδαλο της κατανομής εισοδήματος έδειξε τα συστημικά προβλήματα με τον τρόπο που το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας μας, κακομεταχειρίζεται τους ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες φτώχειας λόγω γελοίων λαθών», δήλωσε η εκπρόσωπος του κόμματος για τις Κοινωνικές Υπηρεσίες, Penny Allman-Payne.

«Όταν ζεις από εβδομάδα σε εβδομάδα με επιδόματα φτώχειας, μια ειδοποίηση χρέους από την κυβέρνηση μπορεί να αναστατώσει ολόκληρη τη ζωή σου. Δυστυχώς, για μερικούς αυτό τους οδήγησε να αυτοκτονήσουν».

Οι Πράσινοι υπέβαλαν αυτή την εβδομάδα νομοσχέδιο για την επιβολή εξαετούς ορίου στην ανάκτηση χρεών – μια σύσταση της Βασιλικής Επιτροπής για το Robodebt.

Η EJA υποστηρίζει επίσης το εξαετές όριο.

Ο εκπρόσωπος του Antipoverty Centre, Jay Coonan, δήλωσε ότι, αν και τα μέτρα αυτά αποτελούν ανακούφιση, απαιτείται περαιτέρω στήριξη για τους δικαιούχους κοινωνικής πρόνοιας.

«Δε θα έπρεπε να χρειαστεί τόσος χρόνος και τόσος κόπος από τους δικαιούχους κοινωνικής πρόνοιας και τους υποστηρικτές τους για να επιτευχθεί αυτή η πρόοδος», είπε.

«Η κυβέρνηση πρέπει να συνεργαστεί με τους δικαιούχους … για να επιφέρει μεγαλύτερες αλλαγές που θα διασφαλίσουν την ασφάλεια, τη σταθερότητα και τον έλεγχο της ζωής μας».

*Όσοι έχουν απορίες σχετικά με τις οφειλές τους μπορούν να επικοινωνήσουν στη γραμμή income apportionment line του Services Australia στο 1800 560 870 ή να επισκεφθούν την ιστοσελίδα www.servicesaustralia.gov.au.