ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ δεκαπενταετία, η σχέση της Ελλάδας με τον απόδημο και το διασπορικό Ελληνισμό -αυτό το ιδιαίτερ σοβαρό και ελπιδοφόρο διαπολιτισμικό, γεωστρατηγικό και οικονομικό σκέλος του ευρύτερου Ελληνισμού, που διασυνδέει τη χώρα μας με τον υπόλοιπο κόσμο- έχει αποδυναμωθεί τόσο πολύ, που ουσιαστικά δεν υφίσταται, πλέον.
Δυστυχώς, ο «στρατηγικός σχεδιασμός» για τον Απόδημο που επαγγέλεται η νυν κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι ένα ελλαδοκεντρικό, διακηρυκτικό και προπαγανδιστικό ιδεολόγημα, χωρίς οικονομική, στελεχιακή και πολιτική υποστήριξη.
Είναι ευκαιριακή διακήρυξη και δημόσιες σχέσεις με προνομιακούς συνομιλητές όπως η Εκκλησία, ή ορισμένες διασπορικές επαγγελματικές «ελίτ», που δεν εκπροσωπούν και δεν επηρεάζουν τις εξελίξεις του ευρύτερου διασπορικού Ελληνισμού. Ενός Ελληνισμού που συγκροτεί την ταυτότητά του κυρίως στην ιδιωτική σφαίρα, μέσα από το πρίσμα των κυρίαρχων κοινωνιών στις οποίες ζει και δραστηριοποιείται.
Και όμως…
Από τις αρχές του 1980 και για σχεδόν μια εικοσιπενταετία, οι ελληνικές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, με διακομματική συναίνεση, χάραξαν και υλοποίησαν μια πολιτική, που αν συνεχιζόταν, μόνο πολλαπλά οφέλη θα μπορούσε να έχει αποφέρει στην Ελλάδα, στο διασπορικό Ελληνισμό, αλλά και στις χώρες όπου ζουν οι ελληνικής καταγωγής κάτοικοι του εξωτερικού.
Ο Ελληνισμός -ελλαδικός και διασπορικός- για σχεδόν 25 χρόνια, αντιμετωπίστηκε από την Ελλάδα ως πολυκεντρικός και πολυπρισματικός. Τότε, η ελληνική Πολιτεία μιλούσε για τους πολλούς «γαλαξίες» του οικουμενικού Ελληνισμού, με τους αμέτρητους αυτόφωτους ήλιους. Τώρα, οι ελληνικές κυβερνήσεις θεωρούν την Ελλάδα εθνικό κορμό και τον απόδημο και διασπορικό Ελληνισμό κλαδιά και περιφέρεια του ελλαδικού κράτους!
Τότε, υπήρχαν τα προγράμματα εκπαιδευτικής φιλοξενίας για δεκάδες χιλιάδες νέους και νέες της διασποράς που έρχονταν στην Ελλάδα. Τότε, υλοποιήθηκαν προγράμματα πολιτισμικών ανταλλαγών από την Ελλάδα προς το εξωτερικό αλλά και από τον απόδημο και διασπορικό Ελληνισμό προς την Ελλάδα. Οι χρηματοδοτήσεις που δόθηκαν για την υποστήριξη των Ελληνικών Σπουδών στο εξωτερικό, τα δίκτυα που δημιουργήθηκαν πριν 30 χρόνια, δίκτυα νέων, επιστημόνων, επιχειρηματιών, αυτοδιοικητικών και ελληνικής καταγωγής βουλευτών, καθώς και το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού, δεν υπάρχουν πια, δυστυχώς…
Η πιο σημαντική συνεισφορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη στην υπόθεση της επαναπροσέγγισης της Ελλάδας με το διασπορικό Ελληνισμό, ήταν η δημιουργία πριν πέντε χρόνια της Διεύθυνσης Απόδημου Ελληνισμού στην κρατική ραδιοτηλεόραση, μαζί με τη δημιουργία της ψηφιακής πλατφόρμας ERTflix International.
Aυτή η ψηφιακή πλατφόρμα, επιτρέπει στους εκτός Ελλάδας ενδιαφερόμενους να βλέπουν ζωντανά (live) 5 κανάλια, ERT World, ERT Νews, ERT Sport, ΒουλήTV και ΡΙΚSat, καθώς και περιεχόμενο όποια ώρα θέλουν (on demand), από διαφορετικές συσκευές, τηλεόραση, υπολογιστής, κινητό.
Το ραδιόφωνο της ΕΡΤ “Η Φωνή της Ελλάδας/Voice of Greece,” μπορεί να ακούγεται και μέσα από σχετική εφαρμογή, με on demand εκπομπές, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορά ώρας σε κάθε χώρα του εξωτερικού.
Η ψηφιακή πλατφόρμα της κρατικής ραδιοτηλεόρασης, αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο στο διασπορικό Ελληνισμό, την Ελλάδα του πολιτισμού, του προβληματισμού, της σύνθετης ιστορίας, των επιτυχιών σε διάφορα πεδία, κ.ά.
Αυτό που δεν κάνει όμως ως τώρα, είναι να αναδείξει τη ζωή, τις δράσεις, τον πολιτισμό, την ιστορία, καθώς και τα επιτεύγματα και του εξωελλαδικού Ελληνισμού. Οι απόδημοι αντιμετωπίζονται μόνο ως ακροατήριο, ως περιφέρεια, ως αποδέκτες περιεχομένου της μητροπολιτικής Ελλάδας. Δεν αντιμετωπίζονται ως δημιουργοί πολιτισμικού, τηλεοπτικού και άλλου περιεχομένου οι ίδιοι, που αναδεικνύουν το δικό τους πλούτο συνεισφέροντας σε μια παγκόσμια και αλληλοτροφοδοτούμενη κοινότητα του Ελληνισμού.
Πριν λίγες μέρες, μάλιστα, πληροφορήθηκα ότι απομακρύνθηκε από τη θέση του ο μέχρι πρόσφατα επικεφαλής της Διεύθυνσης Απόδημου Ελληνισμού της ΕΡΤ, Κώστας Μαχαίρας, γιατί λέει ήταν “πολύ ομογενειακός”!…
Τι μπορεί να υποθέσει κανείς γι’ αυτήν την εξέλιξη και για αυτήν την κατηγορία; Εγώ υποθέτω ότι ο Κώστας Μαχαίρας ζητούσε την παραγωγή ειδικού περιεχομένου για τον εξωελλαδικό Ελληνισμό. Περιεχομένου που θα απευθυνόταν προς, αλλά και που θα δημιουργούνταν από το διασπορικό Ελληνισμό. Ένας Διευθυντής Απόδημου Ελληνισμού οφείλει πάντα να πιέζει προς αυτήν την κατεύθυνση. Αν δεν το πράττει, τότε, δεν κάνει καλά τη δουλειά του.
Ας απαντήσει λοιπόν, η Διοίκηση της ΕΡΤ. Υπάρχει κάποια ομογενειακή εκπομπή στην ERT World τον τελευταίο χρόνο; Παράγεται στοχευμένο περιεχόμενο προς αυτήν την κατεύθυνση; Γίνονται μισθώσεις έργων Ελλήνων δημιουργών της διασποράς; Μπορούν να κατατεθούν δημόσια στοιχεία, που να φανερώνουν το ενδιαφέρον της ΕΡΤ για το διασπορικό Ελληνισμό;
Η απομάκρυνση Μαχαίρα, αποδεικνύει για άλλη μια φορά, δυστυχώς, ότι για την τωρινή κυβέρνηση της χώρας, ο εξωελλαδικός Ελληνισμός αντιμετωπίζεται ως κομπάρσος και ως περιφέρεια και όχι ως συνδιαμορφωτής μιας παγκόσμιας, πολυκεντρικής, διαπολιτισμικής και πολύμορφης ελληνικής κοινότητας.
