Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, «ξεσπάθωσε» από το βήμα της Ολομέλειας της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, κατά του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καλώντας τον «να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο της ευθύνης» και να «να τερματίσει την κατοχή» στην Κύπρο.
Ο κ. Ερντογάν, από το ίδιο βήμα, την προηγούμενη είχε, ανάμεσα σε άλλα, υποστηρίξει ότι «η Τουρκία έχει δικαιώματα και δικαιοδοσία δυτικά της Κύπρου, ενώ οι Τουρκοκύπριοι έχουν νόμιμα δικαιώματα γύρω από το νησί».
Σημείωσε δε ότι «δε θα ευοδωθούν τα έργα που αποκλείουν την Τουρκία και την ‘Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου’».
Επανέλαβε την πρόταση για μια «Διάσκεψη Ανατολικής Μεσογείου» με στόχο «την ανάπτυξη κοινού εδάφους», ενώ ξεκαθάρισε ότι «η λύση στο Κυπριακό δεν μπορεί να βασίζεται στο ομοσπονδιακό μοντέλο που δοκιμάστηκε πολλές φορές και απέτυχε».
«Υπάρχουν δύο ξεχωριστά κράτη και δύο ξεχωριστοί λαοί στο νησί. Οι Τουρκοκύπριοι είναι ισότιμοι ιδιοκτήτες και δε θα δεχθούν ποτέ να είναι μειονότητα», είπε.
Κάλεσε τη διεθνή κοινότητα «να τερματίσει την άδικη και απάνθρωπη απομόνωση των Τουρκοκυπρίων» και «να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου και να συνάψει διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις».
Κάλεσε επίσης όλες τις χώρες να αναγνωρίσουν παλαιστινιακό κράτος και τόνισε ότι απαιτείται άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και υπογράμμισε τη σημασία της ειρήνης σε όλο τον Κόσμο και της υπευθυνότητας των ηγετών.
Ο κ. Χριστοδουλίδης, κατά τη δική του ομιλία ήταν λάβρος. «Από αυτό εδώ το βήμα χθες (Τρίτη βράδυ), ο κ. Ερντογάν διακήρυσσε προς όλο τον Κόσμο την ειρήνη και την υπευθυνότητα. Κατηγόρησε άλλους για εγκλήματα που η ίδια η Τουρκία διαπράττει καθημερινά», είπε, ανάμεσα σε άλλα.
«Αυτή είναι επιλεκτική ευαισθησία και υποκρισία στο μέγιστο βαθμό. Η παρανομία που πηγάζει από τη χρήση βίας δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτή. Ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο δράστης, ανεξάρτητα από το ποιο είναι το θύμα. Κυρίες και κύριοι, οι πολιτικοί δεν κρίνονται από τα λόγια τους, αλλά από τις πράξεις τους. Αυτό είναι που διακρίνει τους πολιτικούς από τους ηγέτες».
«Η Κύπρος έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι είναι ένας Αξιόπιστος, Υπεύθυνος εταίρος. Μια χώρα που όχι μόνο ‘μιλάει’, αλλά και ‘πράττει’ με υπευθυνότητα. Και η προτροπή μου … προς τον κ. Ερντογάν είναι να ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο της ευθύνης: Να τερματίσει την κατοχή, μέσω διαπραγματεύσεων για μια συνολική λύση που θα επανενώσει την Κύπρο σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα. Πάντα σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τις αξίες και τις αρχές του δικαίου της ΕΕ. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος».
«Ως εκ τούτου, θέλω να το επαναλάβω: η ετοιμότητα για ανάληψη ευθύνης είναι ακόμη πιο δυνατή για τη χώρα μου. Είμαι πανέτοιμος για να αναλάβω αυτή την ευθύνη. Πανέτοιμος να ανταποκριθώ στο κάλεσμα της Ιστορίας για να επανενώσω την πατρίδα μου, να επανενώσω τον λαό μου, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους».
Ο κ. Χριστοδουλίδης παραλλήλισε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.
«Το 2022 η Ρωσία εισέβαλε σε ένα κυρίαρχο κράτος, την Ουκρανία, παραβιάζοντας τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Το 1974 η Τουρκία εισέβαλε σε ένα κυρίαρχο κράτος, την Κύπρο, παραβιάζοντας τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Η παραβίαση είναι η ίδια. Το μαρτύριο. Η εισβολή και η κατοχή», ανέφερε.
Υπενθύμισε ότι «η Κύπρος βρίσκεται υπό κατοχή από την Τουρκία εδώ και 51 χρόνια», τονίζοντας πως δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εκτοπίστηκαν, γυναίκες υπέστησαν βιασμούς, ενώ η πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά καταστράφηκε ανεπανόρθωτα.
Αναφέρθηκε επίσης στην Αμμόχωστο, η οποία, όπως είπε, «κρατείται όμηρος από την Τουρκία και περιμένει τους νόμιμους κατοίκους της να επιστρέψουν, όπως ορίζουν τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που καλούν την Τουρκία να το επιτρέψει».
Σημείωσε ότι η πολιτική παράνομων εποικισμών συνεχίζεται με σκοπό την αλλαγή του δημογραφικού χαρακτήρα της χώρας, ενώ οικογένειες ακόμη προσμένουν να μάθουν την τύχη των αγαπημένων τους.
«Ως μικρό παιδί εκείνα τα πρώτα χρόνια μετά την εισβολή, οι εικόνες μητέρων και παιδιών να κλαίνε για τους αγαπημένους τους έχουν χαραχτεί στη μνήμη μου», είπε, καταλήγοντας πως «το σχέδιο των κατακτητών είναι πάντα το ίδιο».
Αναφερόμενος στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καταδίκασε τη χρήση βίας εναντίον ενός κυρίαρχου Έθνους, τη δολοφονία αμάχων, την αρπαγή παιδιών, την καταστροφή και τον εκτοπισμό. Παράλληλα σημείωσε ότι «πρέπει να δρούμε συλλογικά ενάντια στους θύτες, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους».
Ο κ. Χριστοδουλίδης προειδοποίησε ότι ο κατευνασμός του θύτη ουδέποτε έχει φέρει αποτελέσματα, ενώ πρόσθεσε πως «κάθε φορά που κλείνουμε τα μάτια στην παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας των κρατών οπουδήποτε στον κόσμο, παρέχουμε χώρο και ευκαιρίες στον επόμενο θύτη».
Όσον αφορά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, τόνισε, ανάμεσα σε άλλα, ότι «βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για το μέλλον μας».
«Η διεθνής τάξη πραγμάτων, όπως τη γνωρίζουμε, τίθεται υπό πρωτοφανή αμφισβήτηση, 80 χρόνια μετά την ίδρυση του ΟΗΕ, που αναδύθηκε από τα ερείπια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου».
«Σήμερα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με δραστικές και απρόβλεπτες γεωπολιτικές αλλαγές. Μιας αστάθειας που φαίνεται να κλιμακώνεται. Ενός αχαρτογράφητου τοπίου που φαίνεται να αντίκειται στη διεθνή τάξη πραγμάτων και στους κανόνες όπως τους γνωρίζουμε. Γινόμαστε μάρτυρες καταστροφικών πολέμων, που συνοδεύονται από ανυπολόγιστες ανθρώπινες τραγωδίες και αδιανόητο ανθρώπινο πόνο. Κατάφορες παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου … που οδηγούν το παγκόσμιο σύστημα όπως το γνωρίζουμε στα όριά του. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αύξηση της χρήσης βίας εναντίον κυρίαρχων κρατών, η οποία κλιμακώνεται επικίνδυνα και επεκτείνεται, απειλώντας την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα. Ενώπιον κρατών που χρηματοδοτούν κακόβουλους δρώντες με σκοπό την αποσταθεροποίηση. Διαταράσσοντας κρίσιμες θαλάσσιες διαδρομές ζωτικής σημασίας…».
«Και η κλιματική αλλαγή προβάλλει απειλητικά – απειλώντας τον βιοπορισμό, αποσταθεροποιώντας οικονομίες και δημιουργώντας νέες μεταναστευτικές οδούς. Και οι ανισότητες παγιώνονται. Ο Κόσμος αλλάζει ραγδαία. Και ενώ δεν υφίσταται καμιά αμφιβολία ότι ο ΟΗΕ έχει υπηρετήσει ένα ευγενή σκοπό και ότι μαζί έχουμε επιτύχει τεράστια πρόοδο, σε αυτή την κρίσιμη καμπή, έχουμε την ευθύνη να αναγνωρίσουμε τις αδυναμίες. Να παραδεχτούμε ότι έχουμε μείνει πίσω. Ότι έχουμε αποτύχει στην πορεία. Και αυτές οι παραδοχές πρέπει να αποτελέσουν το έναυσμα για να δράσουμε. Οφείλουμε να εξελιχθούμε επειγόντως, ώστε να είμαστε σε πλήρη ετοιμότητα να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις τεράστιες και σύνθετες προκλήσεις που έχουμε ενώπιόν μας …».
«Αυτή είναι η στιγμή της δικής μας ευθύνης. Η συλλογική ευθύνη και η ευθύνη κάθε κράτους ξεχωριστά είναι άρρηκτα συνδεδεμένες και αλληλοενισχυόμενες. Το μέγεθος και η φύση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε απαιτούν και τις δύο. Το θέμα αυτής της Συνόδου είναι ‘Καλύτερα Μαζί’. Πέρα από ‘καλύτερα’, όμως, είμαστε και ισχυρότεροι μαζί. Πιο ανθεκτικοί μαζί. Αυτή είναι η στιγμή να ανανεώσουμε τη συλλογική μας δέσμευση και να σταθούμε σταθερά και θαρραλέα υπέρ της πολυμέρειας και του Διεθνούς Δικαίου. Ο διάλογος και η διπλωματία είναι η μόνη οδός προς μια διαρκή σταθερότητα και ασφάλεια. Διάλογος και διπλωματία αντί για βία. Πάντα και σε κάθε περίσταση…».
«Βρισκόμαστε στο χείλος μιας άνευ προηγούμενου κρίσης. Και ενώ η πρώτη αντίδραση θα ήταν να αποτραβηχτούμε από την τεράστια ευθύνη που κληρονομήσαμε από τους οραματιστές που στάθηκαν εδώ πριν από 80 χρόνια, τώρα είναι η στιγμή για εμάς να αναλάβουμε την ευθύνη μας – συλλογικά και ατομικά ως κράτη. Να είστε βέβαιοι ότι η Κύπρος θα συνεχίσει να κάνει το καθήκον της. Με το να είμαστε υπεύθυνοι. Με το να είμαστε υπέρμαχοι της ευθύνης. Για το καλό της ανθρωπότητας. Για τους λαούς μας».
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ-ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
Στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο κ. Χριστοδουλίδης συναντήθηκε και με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Κυριάκο Μητσοτάκη.
«Κατά τη διάρκεια της συνάντησης επαναβεβαιώθηκαν οι άριστες διμερείς σχέσεις», ανέφερε το κοινό ανακοινωθέν, προσθέτοντας ότι «ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον πρωθυπουργό της Ελληνικής Δημοκρατίας για τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και συζήτησαν τις θεματικές που θα τεθούν στην επικείμενη διακυβερνητική σύνοδο Κύπρου-Ελλάδας που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Νοέμβριο, στην Ελλάδα».
«Σε σχέση με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, επανέλαβαν ότι οι δύο κυβερνήσεις παραμένουν απολύτως προσηλωμένες προς την υλοποίηση αυτού του έργου στρατηγικής σημασίας…».
Ακόμα, ο κ. Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον κ. Μητσοτάκη «για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και ειδικότερα για την κοινή συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, που θα πραγματοποιηθεί υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (σήμερα Σάββατο, 27 Σεπτεμβρίου)».
