Ένας από τους σημαντικότερους και δύσκολα ελέγξιμους εχθρούς των γιγαρτόκαρπων (μηλιά, αχλαδιά, κυδωνιά) είναι η περίφημη «καρπόκαψα των μηλοειδών» με την επιστημονική ονομασία Cydia pomonella (L). Η καρπόκαψα εκτός από τα γιγαρτόκαρπα, προσβάλει ακόμη και μερικά πυρηνόκαρπα δέντρα (βερικοκιά, ροδακινιά, δαμασκηνιά) και σπάνια την μουσμουλιά, την καρυδιά και την αμυγδαλιά.

Το εν λόγω έντομο είναι πεταλούδα, έχει μήκος περί το 1 εκατοστό και οι πτέρυγές του είναι τεφρού χρώματος με καστανόμαυρες γραμμώσεις.

Η ζημιά στους καρπούς δεν προκαλείται από το ενήλικο άτομο, αλλά από την κάμπια του (προνύμφη). Η κάμπια έχει μήκος περίπου 2 χιλιοστά και είναι υπόλευκου/ καστανού χρώματος. Η κάμπια περνάει το χειμώνα (διαχειμάζει) σε προφυλασσόμενα σημεία του κορμού και των κλαδιών του δέντρου, αλλά και στο έδαφος.

Στα τέλη Οκτωβρίου με τέλη Νοεμβρίου (αναλόγως των καιρικών συνθηκών που επικρατούν) οι κάμπιες μεταμορφώνονται σε ενήλικες πεταλούδες. Ακολουθεί το ζευγάρωμα και η εναπόθεση των αυγών στα φύλλα, τους φρέσκους βλαστούς και στους μικρούς καρπούς. Εν συνεχεία η μικρή κάμπια εκκολάπτεται και εάν δεν ήταν μέσα στο καρπό, κατευθύνεται προς αυτόν. Εισέρχεται από το κάτω μέρος του καρπού (κάλυκας του άνθους) και τρώει τους φρέσκους σπόρους και τη σάρκα του καρπού. Η προσβολή συμβαίνει όταν ο καρπός έχει μήκος περίπου 2 εκατοστά. Συνήθως για να ολοκληρώσει την ανάπτυξή της δεν της αρκεί ένας καρπός και τρώει και δεύτερο. Η ύπαρξη της κάμπιας δεικνύεται από τη συσσώρευση των αποχωρημάτων της στην επιφάνεια του καρπού.

Κατόπιν η κάμπια εξέρχεται από τον καρπό και βρίσκει κατάλληλο καταφύγιο για να μεταμορφωθεί σε κάμπια. Οι καρποί που έχουν δεχθεί την «επίσκεψη» της κάμπιας συνήθως προσβάλλονται από μύκητες από την οπή εισόδου ή εξόδου, σαπίζουν και πέφτουν. Οι μύκητες προσβάλλουν τους καρπούς και μετά τη συγκομιδή τους, κατά την διάρκεια της αποθήκευσης.

Εάν δεν προλάβουμε να ελέγξουμε την εξάπλωση του εντόμου αρχές της άνοιξης πριν η πρώτη γενιά εντόμων γεννήσει τα αυγά της, η ζημιά μπορεί να είναι ολοκληρωτική. Κι αυτό διότι η κάμπια είναι μέσα στο καρπό και δεν επηρεάζεται από τα εντομοκτόνα.

Τι μπορούμε να κάνουμε εγκαίρως ώστε να κρατήσουμε μακριά την καρπόκαψα από της μηλιές, αχλαδιές και κυδωνιές μας;

– Να έχουμε κλαδεμένα τα δέντρα σωστά

– Να φροντίζουμε για τη συλλογή και την απομάκρυνση των καρπών που είχαν προσβληθεί την προηγούμενη χρονιά

– Να φροντίζουμε να κάνουμε τον κήπο μας ελκυστικό στα πουλιά, ώστε να τρώνε τις κάμπιες που διαχειμάζουν στα δέντρα και στο έδαφος

– Να αποφεύγουμε το φωτισμό των δέντρων τις νυκτερινές, διότι το φως προσελκύει τη καρπόκαψα

– Να χρησιμοποιήσουμε φυσικούς εχθρούς της καρπόκαψας (πχ Βάκιλο Θουριγγίας)

– Να εμποδίσουμε την σύζευξη των εντόμων, με ειδικά προϊόντα του εμπορίου (φερομονικές παγίδες)

– Να χρησιμοποιήσουμε προϊόντα του εμπορίου που μεταφέρουν ιούς στις κάμπιες

– Εάν το πρόβλημα είναι μεγάλο, ψεκάζουμε την κατάλληλη στιγμή με σκευάσματα που έχουν δραστική ουσία τον πύρεθρο καθώς επίσης και με οργανοφωσφορικά και καρβαμιδικά εντομοκτόνα, φροντίζοντας να καλύπτουμε πολύ καλά το φύλλωμα που είναι στη κορυφή του δέντρου.

Θα πρέπει να έχουμε κατά νου, πως η καλύτερη αντιμετώπιση ενός προβλήματος είναι η πρόληψη. Έτσι σε δέντρα που εντοπίσαμε το πρόβλημα του σαπίσματος και της πτώσης των καρπών, προετοιμαζόμαστε από τα μέσα του επόμενου χειμώνα και σχεδιάζουμε την στρατηγική μας και σίγουρα θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.