Μέσα σε κλίμα έντονης πόλωσης ολοκληρώθηκε η συζήτηση στη Βουλή, με την κυβέρνηση να λαμβάνει τελικά ψήφο εμπιστοσύνης, καθώς 151 μέλη της Εθνικής Αντιπροσωπείας ψήφισαν θετικά. Πέραν των 145 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, θετικά ψήφισαν οι ανεξάρτητοι Ελενα Κουντουρά, Αικατερίνη Παπακώστα, Β. Κόκκαλης και Σπ. Δανέλλης, καθώς και από τους ΑΝΕΛ οι Αθ. Παπαχριστόπουλος, Κ. Ζουράρις. Αρνήθηκαν ψήφο εμπιστοσύνης 148 βουλευτές. Απουσίαζε μόνον ο Γ. Κασαπίδης (Ν.Δ.), ο οποίος με επιστολή του δήλωσε πως αν ήταν παρών θα ψήφιζε «όχι».
Ολα τα βλέμματα πλέον στρέφονται στην ψηφοφορία για τη συμφωνία των Πρεσπών, η οποία αναμένεται να έρθει στη Βουλή την επόμενη εβδομάδα. Η έκβαση αυτής θα κριθεί από τη στάση που θα κρατήσουν το Ποτάμι και ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Θ. Θεοχαρόπουλος, καθώς η κυβέρνηση έχει βέβαιους αυτή τη στιγμή 148-149 (145 οι του ΣΥΡΙΖΑ, συν Παπαχριστόπουλος, Παπακώστα, Δανέλλης, και πιθανόν Κουντουρά). Οσον αφορά το Ποτάμι, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη, καθώς στο εσωτερικό του όλα κρέμονται από μία κλωστή. Από τη μία υπάρχει η δεδομένη θέση του Στ. Θεοδωράκη, που θεωρεί «πατριωτικό καθήκον» την υπερψήφιση της συμφωνίας. Την ίδια ώρα, ο αντιπρόεδρος του κόμματος Γ. Μαυρωτάς σημείωνε (Θέμα fm) πως «η συμφωνία είναι επωφελής και πρέπει να την ψηφίσουμε».
Η εξίσωση, ωστόσο, δεν είναι τόσο απλή. Γ. Αμυράς και Γρ. Ψαριανός, όχι μόνο θα καταψηφίσουν, αλλά επιχειρούν να «ρυμουλκήσουν» το Ποτάμι προς τη θέση τους, απειλώντας με αποχώρηση στην περίπτωση που η Σεβαστουπόλεως επιμείνει στο «Ναι», καθώς θεωρούν πως θετική ψήφος στις Πρέσπες όχι απλά συνδράμει στην επικύρωση μιας «κακής συμφωνίας» αλλά δίνει και «φιλί ζωής» στην κυβέρνηση. Αν όμως Αμυράς και Ψαριανός κάνουν πράξη την «απειλή», το Ποτάμι παύει να υφίσταται κοινοβουλευτικά, καθώς μένει με 3 βουλευτές. Ουσιαστικά, ο κ. Θεοδωράκης είναι μεταξύ σφύρας και άκμονος, καθώς αν κάνει πίσω στις Πρέσπες, ακυρώνει τις προγραμματικές του θέσεις, αν υπερψηφίσει βρίσκεται αντιμέτωπος με το ενδεχόμενο κοινοβουλευτικού «αφανισμού».
ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Η ΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΓΔΜ
Δια της διπλωματικής οδού παραδόθηκε ρηματική διακοίνωση στην Αθήνα από τα Σκόπια, με την οποία παρέχονται πρόσθετες διασφαλίσεις για τις πτυχές της συμφωνίας των Πρεσπών που θεωρούνται σημαντικότερες από την Ελλάδα αλλά, ωστόσο, εξακολουθούν να έχουν σημαντικά κενά. Τη διακοίνωση, με διευκρινίσεις για την ιθαγένεια και τη γλώσσα, κοινοποίησε την Τετάρτη το βράδυ ενώπιον της Βουλής ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στη διάρκεια της ομιλίας του στο πλαίσιο της συζήτησης παροχής ψήφου εμπιστοσύνης. Υπενθυμίζεται ότι σε κρίσιμο χρόνο τα προβληματικά σημεία στα συγκεκριμένα ζητήματα είχε θίξει με λεπτομερή τρόπο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος.
Ο κ. Τσίπρας διέγνωσε τη διευκρινιστική δήλωση, η οποία περιλαμβάνεται στη ρηματική διακοίνωση. Σε αυτήν, όπως είπε, επαναβεβαιώνονται οι «δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμφωνία των Πρεσπών» και διευκρινίζεται: Πρώτον, ότι ο όρος «nationality» αναφέρεται αποκλειστικά και μόνον στην ιθαγένεια και δεν καθορίζει, ούτε προδικάζει το θέμα της εθνότητας των κατοίκων της γειτονικής χώρας. Και, δεύτερον, η μακεδονική γλώσσα των γειτόνων έχει αναγνωριστεί από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ το 1977 και ανήκει στην οικογένεια των σλαβικών γλωσσών.
Παρά τη ρητή διατύπωση, αυτή η διάσταση αφορά πρακτικά όλους τους κατοίκους της ΠΓΔΜ που δεν αυτοπροσδιορίζονται ως «Μακεδόνες», δηλαδή τους Αλβανούς, Βόσνιους, Τούρκους, Βλάχους και Ρομά. Στα κενά των διατυπώσεων λογίζεται και το γεγονός ότι η συνταγματική αναθεώρηση, όπως αυτή περιγράφεται και στη διακοίνωση, παραπέμπει στην πολιτιστική κληρονομιά του «μακεδονικού» λαού, ενώ παραμένουν οι αναφορές στο ASNOM.
Οι διασφαλίσεις που δίνονται στη διακοίνωση για τα ζητήματα της γλώσσας και της ιθαγένειας αποτελούν προσθήκη σε όσα ήδη περιγράφονται από τη συμφωνία των Πρεσπών. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι το πρώτο σημείο περί ιθαγένειας δεν θιγόταν, κατ’ αυτόν τον τρόπο ούτε στη συμφωνία των Πρεσπών. Αποτελεί πρακτικά την πρώτη γραπτή αποτύπωσή του και, δεδομένου ότι η ρηματική διακοίνωση αποτελεί επίσημο έγγραφο, είναι δεσμευτικό για την ΠΓΔΜ.
Η Αθήνα εξαρχής είχε ζητήσει περαιτέρω διασφαλίσεις για τα συγκεκριμένα ζητήματα, ώστε να διευκρινιστεί, πέραν πάσης αμφιβολίας και στο εσωτερικό, ότι οι ανησυχίες περί παραχώρησης εθνότητας στους Σλαβομακεδόνες της ΠΓΔΜ δεν επιβεβαιώνονται.
Η διακοίνωση, εναρμονισμένη με το πνεύμα της Συνθήκης της Βιέννης, εξηγεί τι ακριβώς σημαίνει ο όρος nationality, διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για την «ιθαγένεια» ή την «εθνικότητα» και όχι την «εθνότητα». Οπως είναι γνωστό, στη συμφωνία των Πρεσπών ως ιθαγένεια για τους κατοίκους της γειτονικής χώρας ορίζεται η «Μακεδονική/πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας». Σημειώνεται ότι σε αυτή την κατεύθυνση έχει συμβάλει και η πίεση εκ μέρους των Αλβανών στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ, για διαχωρισμό της εθνικότητας από την εθνότητα. Επιπλέον, η ρηματική διακοίνωση διευκρινίζει ότι η μακεδονική γλώσσα αποτελεί παρακλάδι των σλαβικών γλωσσών και, ως εκ τούτου, δεν έχει καμία απολύτως σύνδεση με τον πολιτισμό που αναπτύχθηκε στην περιοχή στην αρχαιότητα και ήταν ξεκάθαρα ελληνικός. Στη ρηματική διακοίνωση περιγράφεται αδρά, επίσης, ο χαρακτήρας του νέου συντάγματος της ΠΓΔΜ, τόσο οι διατάξεις που άλλαξαν όσο και εκείνες που δεν τροποποιήθηκαν.
«Όλος ο ελληνικός λαός θα μάθει την αλήθεια για τη Συμφωνία των Πρεσπών».
«Η Βουλή έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στη σταθερότητα, όχι μόνο της κυβέρνησης αλλά και της χώρας», επισημαίνει σε ανακοίνωσή του το γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού και συνεχίζει:
«Με αυτό το δεδομένο, τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και η κυβέρνηση, ξεκαθαρίζουν σχετικά με τη συμφωνία των Πρεσπών, ότι: Δεν πρόκειται να επιλέξουμε διαδικασίες fast track, για τη συζήτηση και την κύρωσή της. Και σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να προωθήσουμε μια κρίσιμη για το αύριο της Ελλάδας και τη σταθερότητα στην περιοχή συμφωνία, κρυπτόμενοι.
Αντίθετα, πρόθεσή μας είναι να ενημερωθεί και ο τελευταίος Έλληνας πολίτης για όλες τις πτυχές της, ούτως ώστε με νηφαλιότητα να μπορεί να κρίνει αν αυτή είναι υπέρ η κατά των εθνικών μας συμφερόντων.
Επιδίωξή μας είναι να μάθει όλος ο ελληνικός λαός την αλήθεια, και να κρίνει με λογική και ευαισθησία, και με βάση την αλήθεια, και μόνο την αλήθεια, και όχι με βάση κραυγές, συνθήματα, και εθνικιστικές κορώνες.
Υπηρετώντας αυτή την επιδίωξη, το Υπουργείο Εξωτερικών θα φροντίσει ώστε να διανεμηθεί την Κυριακή δια του Τύπου στη δημοσιότητα ολόκληρο το κείμενο της συμφωνίας. Για να είναι όλοι σε θέση να κρίνουν, αφού μάθουν».
Η ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου χαρακτηρίζει ως «σημαντικό βήμα» για την ενημέρωση του ελληνικού λαού, «τη διεξαγωγή της συζήτησης (ντιμπέιτ) με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, και με μοναδικό θέμα τη συμφωνία των Πρεσπών, που πρότεινε ο πρωθυπουργός στη χθεσινή συνεδρίαση της Βουλής. Η πρότασή μας είναι η συζήτηση να είναι διακαναλική, και να λάβει χώρα στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας, σε μέρα και ώρα που θα συμφωνηθεί.
Οι πολίτες θα έχουν έτσι την ευκαιρία να ακούσουν και να συγκρίνουν επιχειρήματα, και να αντιμετωπίσουν τη συμφωνία των Πρεσπών, με γνώμονα την αλήθεια, και με κριτή τη συνείδησή τους, χωρίς να υποκύπτουν σε μικροκομματικά παιγνίδια και υστερικές εκδηλώσεις δήθεν πατριωτικού ανταγωνισμού.
Το ίδιο καλούνται να πράξουν και όλες οι δημοκρατικές και προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις, όπως και ο κάθε βουλευτής. Σε τέτοια μείζονα εθνικά θέματα, αυτό που πρέπει να πρυτανεύει είναι το πατριωτικό συμφέρον και η βεβαιότητα ότι οι πάντες θα κριθούν από τον λαό, και την Ιστορία.
Γιατί και σήμερα, όπως και πάντα, εθνικό είναι ό,τι είναι αληθινό», επισημαίνει καταλήγοντας.
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΝΔ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΙΝΩΣΗ
«Η διπλωματική διακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε από τον κ. Τσίπρα όχι μόνον δεν μεταβάλει στο παραμικρό την επιζήμια Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά φαίνεται να την επιδεινώνει ακόμα περισσότερο. Έως τώρα γνωρίζαμε ότι βάσει της συμφωνίας των Πρεσπών η Ελλάδα είχε δυστυχώς για πρώτη φορά στην Ιστορία της αναγνωρίσει «μακεδονική γλώσσα» και «μακεδονική υπηκοότητα/εθνικότητα». Με το νέο κείμενο επιβεβαιώνεται πλέον ότι στο Σύνταγμα των Σκοπίων γίνεται αναφορά και σε «μακεδονικό λαό»!», αναφέρει σε άτυπο ενημερωτικό σημείωμα η ΝΔ.
Η Πειραιώς τονίζει: «Το αναφέρει ξεκάθαρα και μάλιστα δύο φορές η ρηματική διακοίνωση μέσα στο κείμενο των τροποποιήσεων. Αν η ελληνική πλευρά δεν αντιδράσει άμεσα, θα έχουμε χαρίσει ακόμη μία αποκλειστικότητα χρήσης του όρου μακεδονικός στην άλλη πλευρά.
Σε ό,τι αφορά τη γλώσσα, όσοι υποστηρίζουν τη Συμφωνία των Πρεσπών ας συνειδητοποιήσουν ότι το πρόβλημα δεν είναι εάν η γλώσσα που μιλούν στα Σκόπια ανήκει στην ομάδα των νοτίων σλαβικών γλωσσών. Το πρόβλημα είναι ότι για πρώτη φορά την αναγνωρίσαμε ως «μακεδονική» γλώσσα. Στις νοτιοσλαβικές γλώσσες ανήκει και η Βουλγαρική. Δεν την αποκαλεί ωστόσο κανένας στον κόσμο «νοτιοσλαβική». Την ονομάζουν Βουλγαρική και τη μιλούν οι Βούλγαροι που μένουν στη Βουλγαρία. Ας πάψει λοιπόν η κυβέρνηση να κρύβεται πίσω από αφελείς προφάσεις για την πρωτοφανή υποχώρηση που έκανε, αναγνωρίζοντας μακεδονική γλώσσα».
Στο ίδιο ενημερωτικό η ΝΔ προσθέτει: «Τα ίδια ισχύουν και για τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι δήθεν προσφέρεται ικανοποιητική διευκρίνηση πως ο όρος nationality σημαίνει ιθαγένεια και όχι εθνότητα. Εάν πράγματι nationality στη συμφωνία σημαίνει ιθαγένεια και μόνον, δηλαδή παραπέμπει σε ένα κράτος, τότε αυτονοήτως η ιθαγένεια θα έπρεπε να ακολουθεί την ονομασία του και να ορισθεί αποκλειστικά ως βορειομακεδονική. Και όχι να επιτρέπεται η χρήση του όρου Μακεδονική, χωρίς γεωγραφικό προσδιορισμό. ‘Αλλη μια ακατανόητη υποχώρηση από την ελληνική πλευρά».